• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Te budynki zniknęły ze stoczniowego krajobrazu

Rafał Borowski
27 lutego 2019 (artykuł sprzed 5 lat) 
Wzorcownia i ciąg przyległych do niej budynków zburzonych w 2012 roku. Wzorcownia i ciąg przyległych do niej budynków zburzonych w 2012 roku.

Wzorcownia, willa dyrektora, stołówka, modelarnia czy rurownia. Przekształcenie lub jak określają inni destrukcja terenów dawnej Stoczni Gdańskiej pociągnęła za sobą wyburzenie wielu budynków. Poniżej przedstawimy najciekawsze z nich.



Czy pamiętasz zaprezentowane w artykule budynki?

W poniedziałek informowaliśmy, że budynek dawnej remizy Stoczni Gdańskiej zostanie zaadaptowany do nowej funkcji. Obecny właściciel budynku - spółka Stocznia Cesarska Development - zamierza przekształcić pochodzący z 1889 roku obiekt w tzw. przestrzeń gastronomiczną.

Czytaj również: Gastronomia w dawnej stoczniowej remizie

Warto wspomnieć, że inwestycję ma poprzedzić kompleksowa renowacja obiektu. Detale, świadczące o jego pierwotnym przeznaczeniu, mają zostać zachowane dla kolejnych pokoleń.

Powyższa informacja stała się dla nas inspiracją do przypomnienia czytelnikom o budynkach dawnej Stoczni Gdańskiej, które z różnych powodów zniknęły z jej krajobrazu na przestrzeni ostatnich kilku lat. Warto wspomnieć, że wyburzeniu niektórych z nich towarzyszyły niemałe kontrowersje. Zwolennicy zachowania zburzonych obiektów wskazywali na unikatowe walory historyczne - co zresztą potwierdzał raport komisji UNESCO z 2009 roku - a zamiast likwidacji proponowali przeznaczenie ich na nowe cele.

Poniżej przedstawiamy naszą subiektywną listę najciekawszych postoczniowych gmachów, które stosunkowo od niedawna możemy oglądać jedynie na archiwalnych fotografiach.

Wzorcownia zobacz na mapie Gdańska


  • Wzorcownia i ciąg przyległych do niej budynków zburzonych w 2012 roku.
  • Burzenie Wzorcowni odbyło się latem 2012 roku.
  • Burzenie Wzorcowni odbyło się latem 2012 roku.
Chyba każdy z czytelników pamięta ogromny, ceglany gmach, który górował nad ul. Jana z Kolna. Pochodząca z końca XIX wieku bryła była niewątpliwie najbardziej wyeksponowaną z zabudowań postoczniowych terenów. Jak sugeruje potoczna nazwa, dawniej mieściło się tutaj biuro projektowe Stoczni Gdańskiej. Wzorocwnia zniknęła z krajobrazu Gdańska w lipcu 2012 roku. Pozostały po wyburzeniu plac do dziś pozostaje niezagospodarowany.

Willa dyrektora zobacz na mapie Gdańska


  • Willa dyrektora stała w miejscu przebiegu dzisiejszej ul. Popiełuszki.
  • Willa dyrektora.
  • Willa dyrektora została zburzona w 2012 roku.
Dwupiętrowa ceglana willa znajdowała się przy ówczesnej ul. Kooperantów. W dużym uproszczeniu - mieściła się pomiędzy istniejącymi do dziś budynkami dawnej Dyrekcji Stoczni Gdańskiej oraz Salą BHP. Powstała pod koniec XIX wieku i była najważniejszą częścią zespołu rezydencjonalnego dyrektora ówczesnej Stoczni Cesarskiej. W skład zespołu wchodziły również oficyna, ogród czy dom ogrodnika. Rezydencja znalazła się dokładnie w śladzie wytyczanej ul. Nowej Wałowej, czyli obecnej ul. Popiełuszki. W związku z tym, została zburzona w 2012 roku. Obecnie nie pozostały po niej żadne widoczne ślady, a jej fundamentów należałoby szukać pod jezdnią wspomnianej ulicy.

Stołówka zobacz na mapie Gdańska


  • Był pomysł, by w miejscu stołówki powstało centrum ekumeniczne, ale inwestycja nie została zrealizowana.
  • Szkielet budynku dawnej stołówki.
  • Gruzowisko po zburzeniu stołówki, do którego doszło w 2010 roku.
  • Burzenie budynku dawnej stoczniowej stołówki.
Jej modernistyczny, przeszklony gmach powstał w latach 70. ubiegłego stulecia. Znajdował się przy ul. Doki, przylegał do historycznej bramy nr 2 Stoczni Gdańskiej od jej prawej strony. Zgodnie z nazwą, serwowano tutaj posiłki dla załogi największego zakładu pracy w Gdańsku w okresie PRL. Warto również wspomnieć, że w okresie strajków Sierpnia 1980 roku była jednym z ważniejszych miejsc spotkań protestujących robotników.

Ten fakt nie przekonał jednak ani wojewódzkiego konserwatora zabytków, ani właściciela - Fundacji Centrum Solidarności - aby zachować ten budynek dla kolejnych pokoleń. Stołówka została zburzona w czerwcu 2010 roku. Planowana na zwolnionej działce inwestycja, czyli tzw. centrum ekumeniczne, nie została zrealizowana do dnia dzisiejszego.

Modelarnia zobacz na mapie Gdańska


  • Budynek dawnej Modelarni był schronieniem dla wielu artystów.
  • Budynek Modelarni zniknął z terenów stoczniowych w czerwcu 2012 roku.
  • Burzenie budynku Modelarni w czerwcu 2012 roku.
  • Burzenie budynku dawnej Modelarni.
Choć nie ma po niej żadnego śladu, większość czytelników doskonale zna miejsce, w którym się znajdowała. Budynek modelarni znajdował się bowiem w miejscu, gdzie obecnie prężnie funkcjonuje miasteczko kontenerowe 100cznia.

W 2002 roku, dawna pracownia modelarska Stoczni Gdańskiej została przekształcona przez Grzegorza Klamana, prof. gdańskiej ASP, w przestrzeń działań artystycznych. Rzeźbiarze, malarze, fotografowie, architekci czy muzycy nie tylko tworzyli i wystawiali tam swoją sztukę, ale również zamieszkiwali. W ciągu następnej dekady, odbyło się tutaj ponad 200 wydarzeń artystycznych, warsztatów, wykładów, także koncertów i pokazów performance.

Działalność artystów nie wpłynęła jednak na decyzję właściciela obiektu - spółki Drewnica Development - o jej zburzeniu. Modelarnia zniknęła z mapy Gdańska w czerwcu 2012 roku.

Rurownia zobacz na mapie Gdańska


  • W 2014 roku rozbiórkom nie oparła się także dawna rurownia.
  • Burzenie budynku rurowni na terenach stoczniowych.
  • Rurownia została zburzona w grudniu 2014 roku.
  • Burzenie budynku dawnej rurowni.
Pochodząca z końca XIX wieku hala znajdowała się przy ul. Popiełuszki, naprzeciwko wylotu ulic Jaracza i Robotniczej, nieopodal hali, w której znajduje się klub B90. Została wyburzona w grudniu 2014 roku. Na miejscu rurowni nie powstał dotychczas żaden nowy budynek.

Na koniec warto wspomnieć, że wszystkie wymienione budynki można zobaczyć w miniaturowej wersji, umieszczone na niezwykłej makiecie. Znajduje się ona w historycznej Sali BHP Stoczni Gdańskiej. Na powierzchni ok. 12 m kw. odtworzono w najdrobniejszych szczegółach wygląd Stoczni Gdańskiej w najważniejszym momencie jej historii - Sierpniu 1980 roku.

Opinie (275) 8 zablokowanych

  • Z tego co jest w artykule to ocalić warto było dwa budynki. (3)

    Willę Dyrektora (można było pociągnąć ulicę bok), a był to ładny stary budynek, który można było zaadaptować na jakieś cele.

    Oraz Wzorcownię - to chyba największa starta, bo budynek był w dobrym jak na swój wiek stanie, nawet gdy nie był już użytkowany i bez większego trudu można było zaadaptować go na hotel albo biura. Ciekawostką był schron pod budynkiem.

    • 29 3

    • Wzorcownię na EcS. Każdy ceglany budynek był ok, stołówka jedynie wyglądała słabo.

      • 2 1

    • A w schronie

      mieściła się stolarnia...

      • 0 0

    • Kto chodził do tamtejszego klubu sportowego? :)

      • 1 1

  • Gdzie stoi ta Warszawa

    • 1 0

  • Zaorać cały ten syf.

    Razem ze związkowcami co to mają za patrona majtkowego prałata.

    • 4 6

  • Dobrze że zburzyli

    Każda skrajność jest zła, te ohydne budy nie miały racji bytu, taka np wzorcownia była szpetna, a stołówka to zabytek? ta jakieś nieporozumienie. Jedynie wartościowe budynki to budynki stoczni cesarskiej- i to nie wszystkie, resztę bud zburzyć. Budujmy na tym miejscu nowe centrum Gdańska na miarę XXI w. nie patrzmy ciągle w przeszłość. Jakby nasi przodkowie tak patrzyli, nie byłoby np pięknego budynku NBP dworca kolejowego itp. w tym miejscu zostały by wały ziemne toż to był zabytek.Patrzmy na rozwój miasta racjonalnie.

    • 6 10

  • jeszcze porzadnie innych budynkow nie odniono w gdansku a juz stare wyburza sie

    • 2 1

  • (7)

    Można powiedzieć, że miasto samo prosiło się o obecna blokadę inwestycji na terenie stoczni. Bielawski z Adamowiczem pozwolili na destrukcję stoczni, budowę punktowców typu bastion wałowa a teraz zdziwienie.

    • 167 30

    • OO

      Destrukcję stoczni zakończył tow. Jaworski /p i s/ zapomnieliście?

      • 4 1

    • OO

      A kto likwidował stocznię po komunie-delegat pis tow. Jaworski nie pamiętacie?

      • 5 4

    • Co według Ciebie znaczy destrukcja stoczni? (2)

      • 2 5

      • (1)

        Nie chodzi mi o produkcję ale o pełną samowolę jeśli chodzi o wyburzenia budynków.

        • 10 2

        • Wzorcownia nie była w złym stanie technicznym.

          • 6 3

    • a niby co i dla kogo (1)

      ta stocznia miała budować ? Ta stocznia słynie teraz z mocnych w gebie zadymiarzy spod znaku pro pisowskiej solidarności, a nie z uczciwej i solidnej produkcji

      • 6 11

      • Chodzi o budynki, nie o budowę statków (budują dalej, niedaleko). Wzorcownia była miód malina. Na świecie się szanuje takie rzeczy.

        • 16 4

  • a może w ramach destrukcji warto napisać co zostanie oprócz budynku straży, co powstanie nowego i dlaczego jeszcze nie powstaje

    • 2 0

  • Wszystkie wyżej wymienione budynki, lepiej oddają NSZZ niż ECS.

    IMHO

    • 5 0

  • stare zatechle rudery i kupa zardzewialego zelastwa, po co to komu?? zabytki?? urzad konserwatora to zabytek

    • 5 5

  • Rozumiem sentyment, ale nie są to dzieła sztuki które trzeba zachować.

    • 3 5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Sprawdź się

Sprawdź się

Dawna ul. Marchlewskiego w Gdyni, obecnie nazywa się:

 

Najczęściej czytane