Historia
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Historia
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Historyczny obelisk z Emaus odkrył swoją tajemnicę

Katarzyna Moritz
20 kwietnia 2011 (artykuł sprzed 13 lat) 
Opinie (112)
Najnowszy artykuł na ten temat Łostowicka: kierowcy więdzą, jak usprawnić ruch

Robotnicy budowlani przypadkowo odkryli tajemnicę obelisku, który stanął w gdańskim Emaus prawie 90 lat temu.



Niepozorny i nadgryziony zębem czasu obelisk, stojący od lat u zbiegu ul. Kartuskiej i Łostowickiej zobacz na mapie Gdańska w Gdańsku, odsłonił swoją tajemnicę. We wtorek, podczas usuwania jego fundamentu, znaleziono w nim metalową tuleję z monetami, dokumentami i gazetą z 1923 roku.



Pod tym obeliskiem znaleziono dokumenty z 1923 roku. Pod tym obeliskiem znaleziono dokumenty z 1923 roku.

Pod tym obeliskiem znaleziono dokumenty z 1923 roku.

fot. Forum Dawny Gdańsk

Od kilku miesięcy skrzyżowanie Kartuskiej, Łostowickiej i Nowolipie jest królestwem robotników budowlanych. Poszerzają oni ul. Łostowicką, kładą tory tramwajowe na Morenę, powiększają skrzyżowanie. Plac budowy ciągle się przesuwa, niedawno objął także stojący od lat przy ul. Kartuskiej kamienny obelisk upamiętniający mieszkańców tych okolic poległych podczas I wojny światowej.

- Mieliśmy przygotować to miejsce do budowy sieci wodociągowej. W sobotę zdemontowaliśmy obelisk i zabezpieczyliśmy go. We wtorek rano rozbieraliśmy fundament, na którym stał. Wtedy okazało się, że natknęliśmy się na niespodziankę - opowiada Piotr Koprowiak, kierownik robót drogowych z firmy Strabag.

W betonowej skrzyni, która była częścią fundamentu, robotnicy znaleźli metalową rurę. - Nic nie wskazywało na to, że coś jest w skrzyni. Cienki beton, którym była pokryta, odkrył swoją zawartość dopiero wtedy, gdy skrzynię podniosła koparka. Rurę otworzyliśmy, bo byliśmy ciekawi, co w niej jest. Okazało się, że wewnątrz są spisane ręcznie w języku niemieckim dokumenty z datą z 1923 roku - opowiada znalazca, Krzysztof Kudon, pracownik firmy Strabag.

Dokumenty zachowały się w dość dobrym stanie. Choć lekko zawilgocone, pozostały czytelne. W gazecie "Berliner Illustrirte Zeitung" z 1 lipca 1923 roku widać nawet, jak ktoś zapisał sobie hasła pomocne do rozwiązania krzyżówki. W dokumentach jest też spisana odręcznie lista 111 nazwisk, z których każde opatrzone jest datą, począwszy od 1905 do 1923 roku. Większość jest niemieckich, ale wiele z nich ma też polskie brzmienie: są tu Kołakowski Joseph czy Kamiński Artur. Jest także kilkustronicowy dokument opatrzony pieczęcią z napisem "Emaus" i podpisami. To jednak nie wszystko.

Jakie znaczenie mają dla nas gdańskie dokumenty sprzed 90 lat?

- W papierowym zawiniątku znajdowało się 17 monet. Co ciekawe, wszystkie były pruskie, a nie z Wolnego Miasta Gdańska. Są to głównie aluminiowe fenigi i marki - wyjaśnia Marcin Tymiński z biura Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, do którego trafiło znalezisko.

Po wstępnej analizie dokumentów można ustalić, że jest to lista nazwisk weteranów wojennych z Emausu, którzy ufundowali obelisk poświęcony pochodzącym z tej gminy ofiarom I wojny światowej. - Z dokumentu zapewne precyzyjnie dowiemy się, dlaczego go ustawiono i poznamy historię okolicy - dodaje Tymiński.

Po przetłumaczeniu dokumentów, zostaną one przekazane do któregoś z gdańskich muzeów - konserwator jeszcze nie zdecydował, do którego.

- Najważniejsze, że znalezisko nie zgubiło się przy pracach budowlanych. To w ogóle cud, że ten obelisk przetrwał przy tak ruchliwej ulicy - cieszy się Tymiński.

Takich obelisków, jak ten z Emaus, w Gdańsku i okolicach było sporo. Zaliczano je do tzw. Kriegerdenkmal, czyli pomników, które stawiano poległym uczestnikom różnych wojen w ich rodzinnych gminach. Ten z ul. Kartuskiej, choć zdewastowany i tuż po II wojnie światowej pozbawiony przez Rosjan tablicy pamiątkowej, figuruje w wykazie gdańskich pomników pod pozycją nr 37.

Obelisk z Emaus zostanie odnowiony i zaopatrzony w nową tablicę pamiątkową. Jesienią wróci na skrzyżowanie, ale w nowe miejsce. Stanie na wysepce, którą będą mijać kierowcy i kierujący się w poszerzoną ulicę Łostowicką.

Zdjęcia: remont Łostowickiej

10 Zobacz zdjęcia

Zobacz także

remont Łostowickiej (17)

Opinie (112) ponad 10 zablokowanych

  • 2011-04-20 09:23

    Usunąć obelisk i w to miejsce ładną kostkę brukową. (2)

    Budujemy nowe czasy i własne.

    gda

    13 lat

    • 8 28

    • 2011-04-20 10:21

      ... (1)

      postawić krzyż...krzyża nikt nie ruszy;))

      ja

      13 lat

      • 8 2

      • 2011-04-20 17:20

        no właśnie usunąć i kostkę ładną położyć.

        13 lat

        • 2 1

  • 2011-04-20 17:15

    (1)

    ... ciekawe co zrobili z pamiątką po Rosjanach, którą znaleźli na Żabiance. Można ją było też na środku budowanego ronda postawić.

    pewnie sprzedali na złom

    13 lat

    • 4 1

    • 2011-04-20 17:17

      no właśnie dlatego powinni to usunąć!

      13 lat

      • 1 1

  • 2011-04-20 15:49

    Zburzyć!

    ani to ładne, ani pożyteczne, ani w dobrym miejscu. Tylko przeszkadza i wygląda tragicznie.

    13 lat

    • 6 11

  • 2011-04-20 15:24

    Czas

    Czas płynie niczym rzeka... po nas tylko nasze przedmioty zostaną i ewentualnie niepokorne potomstwo... rozczulające jest to znalezisko, które oparło się wielu dekadom.

    River

    13 lat

    • 5 3

  • 2011-04-20 05:25

    Emaus (7)

    Nie wiedziałem co to słowo znaczy. A jest to nazwa historycznego osiedla w Gdańsku - w dzielnicach Piecki-Migowo, Siedlce, Suchanino oraz Chełm i Gdańsk Południe.

    Z Wikipedii się dowiedziałem, że 'Emaus został przyłączony w granice administracyjne miasta w 1933 r. Obecnie jego południowa część nosi nazwę Krzyżowniki, a północną zajmują Trzy Lipy, Nowolipie oraz częściowo osiedle Suchanino'.

    To Ja

    13 lat

    • 87 8

    • 2011-04-20 12:22

      dzieki, a ja myslalem ze to taka internetowa niemiecka mysz ;) (1)

      ;)

      13 lat

      • 15 3

      • 2011-04-20 14:56

        wszystkopochlaniajaca niemiecka mysz

        13 lat

        • 0 3

    • 2011-04-20 10:15

      KŁANIA SIĘ ZNAJOMOŚC BIBLII (1)

      nowy Testament!

      nic

      13 lat

      • 8 1

      • 2011-04-20 11:06

        Kłania się znajomość Biblii

        To nazwa osady, do której wędrowali uczniowie Jezusa w dniu jego zmartwychwstania. W tej wędrówce Chrystus zmartwychwstały dołączył do nich, a oni najpierw go nie rozpoznali.

        Bibi

        13 lat

        • 10 1

    • 2011-04-20 08:37

      polecam do nieodpłatnego ściągnięcia - ciekawe opisy miejscowości (1)

      1) Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich
      o Emaus będzie w tomie I/1880, o Siedlcach (Szydlice Siedlice) 10/1892(?)
      http://fbc.pionier.net.pl/owoc/results?action=DistributedSearchAction&QI=27CE51E0D36A7E91980E77A4E939F828-1
      2) Słownik Geograficzny Państwa Polskiego 1937 (Pomorze Prusy) zesz. 1-14 tylko do litery G

      RafałP Gdańsk

      13 lat

      • 13 2

      • 2011-04-20 09:21

        dzięki serdeczne, z chęcią zajrzę!

        e.

        13 lat

        • 4 2

    • 2011-04-20 07:11

      bzdury

      bo Emaus to emaus

      biblista

      13 lat

      • 5 13

  • 2011-04-20 05:32

    Dokumenty (6)

    To cenne znalezisko po czesci powinno sie przedrukowac i dac na tablice umiejscowiona obok obelisku zeby kazdy wiedzial co ten pomnik symbolizuje

    widlak

    13 lat

    • 96 7

    • 2011-04-20 14:50

      ... i napisać

      Nigdy więcej wojny

      13 lat

      • 4 1

    • 2011-04-20 07:10

      a kto za to ma zapłacic (2)

      bo nie z moich podatków. Niech płaca potomkowie tych co to wystawili

      13 lat

      • 6 40

      • 2011-04-20 10:17

        ja jestem ich ziomkiem

        i chętnie zapłącę

        13 lat

        • 9 1

      • 2011-04-20 10:02

        Polacy tu też mieszkali

        deadhead

        13 lat

        • 7 4

    • 2011-04-20 09:27

      nie wiem po co !

      Wcale ładnie by nie wyglądał !

      giza

      13 lat

      • 3 9

    • 2011-04-20 06:02

      fajny pomysł

      popieram :)

      As

      13 lat

      • 18 3

  • 2011-04-20 08:40

    A gdzie zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym??? Obelisk na wysepce ??? (3)

    Po pierwsze - można go ustawić w miejscu, gdzie nie będzie utrudniał ruchu i stwarzał zagrożenia - uważam, że "wysepka " to złe miejsce, biorąc pod uwagę zachowania niektórych kierowców. Po drugie - można przenieść go na cmentarz "nieistniejących cmentarzy" , lub na cmentarz przy Bramie Oliwskiej - to będzie godne miejsce dla niego.

    alex

    13 lat

    • 11 58

    • 2011-04-20 09:55

      Na cmentarz? (1)

      To nie jest pomnik cmentarny tylko upamiętniający i powinien zostać tam gdzie go postawiono !

      Siedliczanka

      13 lat

      • 13 2

      • 2011-04-20 13:24

        Ok, niech zostanie w tamtej okolicy. Ale wysepka to chyba jednak nie najlepszy pomysł...bo wtedy jednak będzie cmentarny.

        Magda

        13 lat

        • 4 3

    • 2011-04-20 08:56

      Ten obelisk należy do Emausu i powinien tam zostać. Jest jego nieodłączną częścią, tak samo jak coraz mniejsza ilość budynków z czasów tamtej osady.

      13 lat

      • 26 1

  • 2011-04-20 12:41

    my niemcy gardzimy wami

    a wy i tak nam pomniki stawiacie :-)

    Michell

    13 lat

    • 9 6

  • 2011-04-20 09:34

    dlaczego zarzucacie Rosjanon usunięcie gapy hitlerowskiej (2)

    jak wy sobie wyobrazacie ze takie cos by stało i stało

    13 lat

    • 6 9

    • 2011-04-20 12:12

      (1)

      myślisz, że na postumencie z 1923 roku była gapa hitlerowska? W 1923 r Adolf miał 34 lata i odwiedzał festiwal w Bayreuth, a nie organizaował NSDAP

      13 lat

      • 5 2

      • 2011-04-20 12:35

        No jednak organizował

        Poczytaj sobie jakieś opracowania... w listopadzie 1923 podjął już próbę wywołania rewolucji w Monachium, za co trafił do więzienia.
        Masz rację, że w Gdańsku w 1923 r. partia hitlerowska nie istniała. Tylko czy możemy być pewni, że po 1933 obelisk nie został "uzupełniony" o symbolikę nazistowską?

        13 lat

        • 4 2

  • 2011-04-20 12:29

    PO WOJNIE PRZEROBILI GO NA POMNIK ARMI SWOIECKIEJ

    WIDAC ZE SZWABY I RUSKI TO JEDNA RODZINA

    onyx

    13 lat

    • 4 6

1
2
3
4
5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

TV Filmy

XVIII-wieczne dzwony wróciły do Gdańska (184)

więcej (1573)

Katalog.trojmiasto.pl - Muzea

więcej

Sprawdź się

Sprawdź się

Co pierwotnie oznaczała nazwa Sopot?

 

Najczęściej czytane