Gdynia: konserwator wstrzymał usuwanie witraży w kolegiacie

Patryk Szczerba

10 kwietnia 2019 (artykuł sprzed 5 lat)

Opinie (252)

Najnowszy artykuł na ten temat Kolegiata w Gdyni zmieniła się w bazylikę

Zniknęła część mających ponad 50 lat witraży w gdyńskiej kolegiacie zobacz na mapie Gdyni . Przedstawiciele wojewódzkiego konserwatora zabytków twierdzą, że zgoda była tylko na usunięcie części z nich. Zgody nie było na usunięcie witraży od strony placu, więc rozpocznie się oficjalnie postępowanie wyjaśniające w tej sprawie.

Kolegiata Najświętszej Maryi Panny to jeden z najbardziej znanych kościołów w Gdyni.
Inspiratorem budowy był Jan Radtke, pierwszy wójt Gdyni.
Budowę świątyni rozpoczęto w 1922 r., a 3 maja 1924 r., w święto Matki Boskiej Królowej Polski, kościół został poświęcony.
W 1927 roku uzyskała ostateczny kształt.
Projekt architektoniczny nawiązuje do barokowych i renesansowych kościołów Polski centralnej. Fundamenty świątyni zostały zbudowane z kamieni balastowych przywiezionych przez jeden z pierwszych statków, które zawinęły do będącego w budowie portu.
Kościół jest jednonawowy, przykryty sklepieniem kolebkowym, głównym akcentem elewacji frontowej jest wieża-dzwonnica.
25 stycznia 1984 kościół został wpisany do rejestru zabytków wraz zieleńcem i ogrodzeniem.
Jesienią 2018 roku rozpoczął się kosztujący ponad 1,5 mln złotych remont, dzięki dotacji z Funduszu kościelnego.
4 maja 2019 roku arcybiskup Salvatore Pennacchio, nuncjusz apostolski w Polsce, oraz arcybiskup Sławoj Leszek Głódź, metropolita gdański ogłoszą publicznie nadanie kolegiacie tytułu bazyliki mniejszej.

Prace do tego czasu powinny być zakończone. Trwają, ale wzbudzają kontrowersje.

W ostatnich dniach czytelnicy zaalarmowali nas o niszczeniu witraży autorstwa cenionej gdyńskiej artystki - malarki prof. Anieli Kity, która swoje indywidualne prace wystawiała m.in. w Oxfordzie i Grenaa w Danii. Do kościoła witraże jej autorstwa zostały wstawione w 1968 roku. Była to jedna z pierwszych i najważniejszych prac malarki. W 2017 roku odbył się wernisaż jej prac zorganizowany przez władze Gdyni, na którym opowiadała m.in. o zastosowanej przy tworzeniu prac dla kościoła unikatowej technice.

Wernisaż prac Anieli Kity

Tafle szkła w kontenerze

Na betonowym placu jest ustawiony kontener, do którego w weekend trafiły tafle rozbitego szkła.

- Ludzie przystawali i nie dowierzali. Z kontenera na gruz wygrzebywali fragmenty szkła, na pamiątkę. Witraże są usuwane w fatalnym stylu. Młotkiem na gruz, a nie z szacunkiem. Przecież resztki mogłyby trafić do muzeum miasta - opowiada pani Iwona, jedna z mieszkanek.

Przedstawiciele Pomorskiego Konserwatora Zabytków twierdzą, że ks. Edmund Skalski, proboszcz parafii pw. Najświętszej Maryi Panny, składając wniosek o remont kościoła otrzymał zgodę na usunięcie witraży, ale tylko od strony zakrystii i prezbiterium.

Informacja do Pomorskiego Konserwatora Zabytków

O usuwaniu prac z okien w ścianie bocznej, od strony betonowego placu, wojewódzcy urzędnicy mieli dowiedzieć się od gdyńskich urzędników odpowiedzialnych za zabytki, którzy zostali zaalarmowani przez poruszonych sytuacją mieszkańców.

- Prace zostały wstrzymane administracyjnie, były wykonywane bez naszego pozwolenia i będziemy to wyjaśniali. Rozpoczynamy postępowanie wyjaśniające. Na początek zostaną przeprowadzone oględziny - tłumaczy Marcin Tymiński, rzecznik Pomorskiego Konserwatora Zabytków.
Przypomnijmy, że za niszczenie zabytków mogą grozić wysokie kary - od 500 zł do 500 tys. zł.

Ukarać można za:

wykonywanie prac, badań i robót budowlanych przy zabytkach bez pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków lub ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego;
wykonywanie prac, badań i robót budowlanych niezgodnie z zakresem lub warunkami określonymi w pozwoleniu wojewódzkiego konserwatora zabytków lub pozwoleniu ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

O sprawie chcieliśmy porozmawiać z proboszczem parafii. W krótkiej wymianie zdań stwierdził, że sprawa będzie wyjaśniana z konserwatorem zabytków i zaproponował rozmowę za tydzień. Nie wyjaśnił, dlaczego witraże z okien w ścianie przy placu zniknęły.

Pozostałości witraży można znaleźć w kontenerze przy ścianie bocznej

Jak można usłyszeć w nieoficjalnych rozmowach, całą sprawą poważnie są zaniepokojone władze Gdyni, dla których witraże były jednym z symboli najsłynniejszego kościoła w mieście.

Były wcześniej kontrowersje

To nie pierwsze kontrowersje związane z kolegiatą i terenem wokół. Trzy lata temu informowaliśmy, że na placu przy kościele kierowcy parkują w ciągu dnia, unikając opłat. Przy ul. Zygmuntowskiej pojawiły się słupki, utrudniające wjazd. Sęk w tym, że samochody na placu nadal nietrudno zauważyć.

Jak można usłyszeć od przedstawicieli parafii, parkują tam rodzice - przywożący i odwożący dzieci do przedszkola lub uczestniczący w zebraniach i festynach.

Zabytkowe cmentarze mennonickie (31)

więcej

Patryk Szczerbap.szczerba@trojmiasto.pl

Miejsca

Kościół Najświętszej Marii Panny Gdynia, Armii Krajowej 26

Opinie (252) ponad 20 zablokowanych

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-04-10 16:14

W tych nowych oknach też są witraże.

Powiększyłem sobie te zdjęcia z nowymi oknami i wewnątrz tych okien też widzę witraże. Witraże o lekkiej konstrukcji, ze szkiełkami łączonymi metalem. Myślę, że w środku może to wyglądać nawet lepiej od tych poprzednich gruboskórnych, betonowych niby-witraży.

5 lat
- 7 22
Twoja opinia

Zmień treść

Powiększyłem sobie te zdjęcia z nowymi oknami i wewnątrz tych okien też widzę witraże. Witraże o lekkiej konstrukcji, ze szkiełkami łączonymi metalem. Myślę, że w środku może to wyglądać nawet lepiej od tych poprzednich gruboskórnych, betonowych niby-witraży.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-04-10 16:22

Stare witraże były brzydkie jak kupa. Dzięki Bogu zostaną wstawione nowe. Ręce precz od Proboszcza. Na szczęście nikt się tłuszczy nie pyta o zdanie.

Anna
5 lat
- 5 31
Twoja opinia

Zmień treść

Stare witraże były brzydkie jak kupa. Dzięki Bogu zostaną wstawione nowe. Ręce precz od Proboszcza. Na szczęście nikt się tłuszczy nie pyta o zdanie.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-04-10 16:26

Skandal. W tym mieście i województwie, który zawsze był, jest i będzie

bastionem PO.

Autor (opcjonalny)
5 lat
- 3 5
Twoja opinia

Zmień treść

bastionem PO.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-04-10 16:35

Hirsch (konserwator zabytków w Gdyni) musi za to beknąć. Był bierny wobec sampowoli.

5 lat
- 16 5
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-04-10 16:38

Proboszcz Skalski i pan Hirsch z UM Gdynia - "konserwator zabytków" musi beknąć.

5 lat
- 12 3
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-04-10 16:40

Proboszcz pod Sąd i tyle w temacie. Hirscha też trzeba rozliczyć.

5 lat
- 14 3
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-04-10 17:13

Przykościelny parking (2)

Proponuję zakazać „zebrań rodziców” w niedziele, aby wierni wychodząc z kościoła po mszy nie musieli poruszać się pomiedzy krążącymi samochodami „rodziców”. Sytuacja taka trwa... do pierwszego wypadku!!!

Gdynianin
5 lat
- 22 0
Twoja opinia

Zmień treść

Proponuję zakazać „zebrań rodziców” w niedziele, aby wierni wychodząc z kościoła po mszy nie musieli poruszać się pomiedzy krążącymi samochodami „rodziców”. Sytuacja taka trwa... do pierwszego wypadku!!!
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2019-04-10 17:53
  
  Auta tam parkują przez cały dzień, co na to koserwator (1)
  
  5 lat
  - 5 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2019-04-10 19:49
    
    konserwator też parkuje
    
    5 lat
    
    4 0
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    konserwator też parkuje
    Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-04-10 17:21

(3)

a na tym portalu wiecznie ktoś broni patologicznego przedszkola przyparafialnego

a swoją drogą w tej parafii nigdy nie było dobrze, ani za Wierzbowskiego (który wybudował bubel który grozi katastrofą budowlaną) ani tym bardziej za Skalskiego, którego dodatkowo ludzie nie lubią, a parafia nie ma ani porządnego kościelnego, ani organisty.

5 lat
- 18 7
Twoja opinia

Zmień treść

a na tym portalu wiecznie ktoś broni patologicznego przedszkola przyparafialnego a swoją drogą w tej parafii nigdy nie było dobrze, ani za Wierzbowskiego (który wybudował bubel który grozi katastrofą budowlaną) ani tym bardziej za Skalskiego, którego dodatkowo ludzie nie lubią, a parafia nie ma ani porządnego kościelnego, ani organisty.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2019-04-10 17:43
  
  Zgłoś się na kościelnego... (2)
  
  bo żeby zostać organistą musiałbyś opanować przynajmniej grę na organach.
  
  5 lat
  - 2 4
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  bo żeby zostać organistą musiałbyś opanować przynajmniej grę na organach.
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2019-04-10 17:48
    
    co nie zmienia faktu, że coś jest w parafii nie tak, skoro nie ma kościelnego żadnego (jeden z doskoku czasami) a organista czasami jest, czasami nie ma, a gra nie licuje do godności parafii w centrum miasta
    
    5 lat
    
    6 0
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    co nie zmienia faktu, że coś jest w parafii nie tak, skoro nie ma kościelnego żadnego (jeden z doskoku czasami) a organista czasami jest, czasami nie ma, a gra nie licuje do godności parafii w centrum miasta
    Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2019-04-10 19:50
    
    on chciał zostać onanistą
    
    a to różnica
    
    5 lat
    
    1 1
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    on chciał zostać onanistą a to różnica
    Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-04-10 17:43

Porąbało proboszcza na maksa. Gdybym byl biskupem to ten proboszcz juz by nie byl proboszczem.

em
5 lat
- 16 2
Twoja opinia

Zmień treść

Porąbało proboszcza na maksa. Gdybym byl biskupem to ten proboszcz juz by nie byl proboszczem.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-04-10 17:52

Ni to zabytkowe ni ładne szczególnie...

ale tak po prostu na gruz wywalić trochę szkoda.

5 lat
- 6 3
Twoja opinia

Zmień treść

ale tak po prostu na gruz wywalić trochę szkoda.
Regulamin dodawania opinii