• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Historia Sopotu

Sopot - było grodzisko, jest uzdrowisko

Kuracyjna perła Polski musiała przez wieki borykać się z przeciwnościami. Sopot był już doszczętnie spalony, należał do różnych krajów, a nawet zakonów. Dziś jest jednym z najchętniej odwiedzanych uzdrowisk w naszym kraju.



Wczesnośredniowieczne grodzisko w miejscu, gdzie dziś jest ul Haffnera w Sopocie, było tam już w VII wieku. Teraz działa tam skansen archeologiczny, dostępny zwiedzającym. Sama miejscowość pojawiła się w dokumentach w 1186 roku. Ściślej rzecz ujmując, w dokumencie fundacyjnym klasztoru Cystersów, wymienione zostały osady Gręzowa i Sawowia, które były wśród czterech wsi należących do oliwskiego opactwa. Nazwa Świemirowo pojawia po raz pierwszy w dokumencie fundacyjnym księcia gdańskiego Mściwoja I, który w 1214 roku podarował samodzielną wieś, dziś będącą dzielnicą Sopotu klasztorowi norbertanek z Żukowa.

Nazwa Sopot pojawia się dopiero w 1283 roku. Wtedy mocą dekretu księcia gdańskiego Mściwoja II wieś trafiła do oliwskich cystersów. Zakonnicy otrzymali ją w zamian za ziemie, które zajęli Krzyżacy. Właścicielem Sopotu byli przez prawie 500 lat, aż do czasu gdy dobra kościelne zostały odebrane po I rozbiorze Polski.

Sopot zaczął przekształcać się z wsi w letnisko w połowie . Cystersi wydzierżawili atrakcyjne grunty najbogatszym kupcom z Gdańska, którzy zaczęli budować tam letniskowe dwory z efektownymi ogrodami. Powstawały one głównie w okolicach dzisiejszego skrzyżowania ul. 1 Maja i Bohaterów Monte Cassino z al. Niepodległości. Co ciekawe, dolny taras pozostawał niezamieszkany aż do początków XIX wieku.

Lata 1733-1734 tragicznie zapisały się w historii Sopotu. Miasto zostało doszczętnie spalone przez oblegające Gdańsk wojska rosyjskie. Rosjanie oblegający Gdańsk spalili nadmorskie osady, gdyż nie mogli schwytać Stanisława Leszczyńskiego, który wojował wtedy z Augustem III. W efekcie podpalenia sopockie dwory zostały opuszczone przez gdańskich patrycjuszy i nikt w nich nie mieszkał aż do połowy XVIII wieku. Wtedy większość z nich wykupili magnaci z rodu Przebendowskich. Przed XIX wiekiem mieli już 11 spośród 15 sopockich dworów, które zostały sprzedane gdańskiemu kupcowi Carlowi Christophowi Wegnerowi.

To właśnie Wagner wybudował przy plaży budynek z wannami do ciepłych kąpieli. Nie spotkało się to jednak z gorącym przyjęciem mieszkańców i turystów. Pierwszy Zakład Kąpielowy z prawdziwego zdarzenia zbudował w 1823 roku doktor Jean Georg Haffner. Właśnie to wydarzenie uznaje się za symboliczną datę powstania sopockiego kurortu. Potem rozwój nastąpił szybko. Rok później powstał Dom Kuracyjny, oraz pierwszy drewniany pomost o długości 63 m oraz Park Kuracyjny. Można nawet było kupić przeznaczone specjalnie dla kuracjuszy czasopismo.

W połowie XIX wieku Sopot odwiedzało już 800 - 1,2 tys. osób rocznie. Jeszcze większą popularność miasto zyskało gdy przez Sopot poprowadzona została linia kolejowa Gdańsk - Koszalin - Berlin. Liczba letników wzrosła wtedy gigantycznie sięgając na początku XX wieku 12,5 tys. rocznie.

Prawa miejskie Sopot otrzymał 8 października 1901 roku na mocy edyktu cesarza Niemiec Wilhelma II. Przed I wojną światową Sopot liczył już 17,4 tys. mieszkańców, a po wojnie w 1920 roku, gdy na mocy traktatu wersalskiego powstało Wolne Miasto Gdańsk, Sopot został włączony do jego obszaru. Stał się tym samym miastem granicznym z Rzeczpospolitą Polską. Wtedy też powstało pierwsze w mieście kasyno. W 1928 roku molo zostało ostatecznie rozbudowane do 512 metrów. Do dziś możemy oglądać je właśnie w tej wielkości, co sprawia, że nadal jest najdłuższym drewnianym pomostem w Europie.

Wraz z rozpoczęciem II wojny światowej Sopot został włączony do III Rzeszy. Wyzwolony 23 marca 1945 roku został jednak znacznie zniszczony. W wyniku działań wojennych Armii Czerwonej nacierającej na uciekających Niemców oraz także celowych podpaleń, ok. 10 proc. nieruchomości zostało zniszczonych. W gruzach legł m.in. cały dolny odcinek ul. Bohaterów Monte Cassino.

Miasto szybko się jednak podniosło. Od razu po wojnie powstała Filharmonia Bałtycka, Teatr Dramatyczny, Wyższa Szkoła Sztuk Pięknych czy Instytut Muzyczny. Rok po wojnie działała już linia tramwajowa łącząca miasto z Gdańskiem. Powstawały kolejne miejsca zrzeszające i pozwalające rozwijać się artystom, festiwale muzyczne i galerie.

Dopiero w 1963 roku na popularnym "Monciaku" zakazano ruchu samochodów. 14 lat później miasto miało największą w dziejach liczbę stałych mieszkańców - aż 54,5 tys. Dziś Sopot cieszy się w Europie mianem uroczego uzdrowiska, ale ten tytuł uzyskał oficjalnie dopiero 1999 roku.

1954 Zmarł Aleksander Dulin opis Zmarł Aleksander Dulin, który był kapelmistrzem reprezetacyjnej orkiestry komendy Portu Wojennego w Gdyni. Dziś na Chwarznie jest ulica nazwana jego imieniem.

1343 Początek budowy Kościoła Mariackiego opis Wmurowano kamień węgielny pod budowę Kościoła Mariackiego w Gdańsku. Prace przy wznoszeniu świątyni zakończono w 1502 roku.