Historia
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Historia
Dodaj raport
Historia Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Z "nierozumu gdańszczan" Gdynia zrodzona

Jarosław Kus
18 stycznia 2022 (artykuł sprzed 2 lat) 
Opinie (26)
Najnowszy artykuł na ten temat "Banany jedzą tylko dzieci bardzo bogate"
Osobliwą atrakcją przedwojennej Gdyni był w pełni oswojony bocian, pieszczotliwie nazywany przez mieszkańców Wojtusiem. Osobliwą atrakcją przedwojennej Gdyni był w pełni oswojony bocian, pieszczotliwie nazywany przez mieszkańców Wojtusiem.

Osobliwą atrakcją przedwojennej Gdyni był w pełni oswojony bocian, pieszczotliwie nazywany przez mieszkańców Wojtusiem.

źródło: Pomorska Biblioteka Cyfrowa

Podczas dzisiejszej podróży w przeszłość cofamy się do stycznia roku 1937. Tym razem przeczytamy m.in. o wystawie higienicznej i nowych inwestycjach w Gdyni czy o oswojonym bocianie Wojtusiu. Przeczytamy również o tym, jak do powstania polskiego okna na świat - jak dumnie nazywano przed wojną Gdynię - walnie przyczynili się... gdańszczanie.



Odwiedzając Wybrzeże w styczniu roku 1937, możemy dostrzec pewne uspokojenie zimowej pogody, raczej rzadkie o tej porze roku. "Morze po minionej burzy" wciąż "wyrzuca w większej ilości drzewa, krzaki i krzewy z podmytych lasów nadbrzeżnych i wydm".

Jednak aura dość szybko powraca "do normalnego stanu", przynosząc zaledwie "nieznaczną obniżkę temperatury (...) po 4 tygodniach ciepłej pogody".

Ponieważ jednak w międzyczasie zdążyliśmy się przyzwyczaić "świetnie do klimatu i przykrej zimy, jaka jest nad morzem", biorąc przykład z - dobrze znanego już naszym czytelnikom - bociana, udajmy się w krótką wycieczkę do Gdyni.

3


Najmłodszy nasz port świętuje właśnie siedemnastą rocznicę "oswobodzenia". "Nie każdemu jest wiadomem, że dziejowe podstawy założenia [Gdyni - dop. red.] łączą się w dużej mierze z pamiętną w naszej historii datą 10 stycznia 1920 roku", czyli dniem, "w którym Gdańsk przestał należeć do Niemiec".

Do Polski jednak nie wrócił, na mocy postanowień traktatu wersalskiego stając się wolnym miastem. Ale od samego początku, mimo traktatowych zapewnień, Rzeczpospolita z gdańskiego portu swobodnie korzystać nie mogła, o czym boleśnie Polacy mogli przekonać się chociażby w czasie wojny z Sowietami w roku 1920*.

Lecz w sumie może dobrze się stało, bo gdyby nie taki bieg wypadków, to "w miejscu, gdzie leży dziś imponujący port gdyński, jeden z największych portów Bałtyku, szumiałyby może nadal fale morskie około kilku skromnych chat rybackich"...

2


I w ten oto sposób, w styczniu roku 1937, fale szumią wśród portowych dźwigów, rosnących pod niebo wysokościowców i coraz to nowych inwestycji. Najnowsza to chociażby budowana właśnie "fabryka mąki" rybnej. Ale to niejedyna gdyńska nowość.

Z nowym rokiem zmienia bowiem swą siedzibę "gdyńska placówka polskiego biura podróży Orbis, przenosząc się do centrum miasta". Niewątpliwie "centralne to położenie (...) stworzy dużą dogodność dla publiczności gdyńskiej, pragnącej korzystać z usług Orbisu", więc "krocząc po tej drodze Orbis, na pewno zdobędzie sobie w Gdyni coraz większe uznanie i popularność".

Lecz miasto troszczy się nie tylko o czas wolny mieszkańców, z jeszcze większym staraniem dbając o ich zdrowie, z wielkim zaangażowaniem przystępując do walki z "chorobami społecznymi", takimi jak: gruźlica, choroby weneryczne oraz... "zwyrodnienie rasy"!**

3


Jednak życie uczy, że jeśli już dbać o czystość, to raczej szyb niż rasy... A brudnych szyb w Gdyni, tym polskim oknie na świat, nie brakuje. Miasto zmaga się z "kryzysem socjalnym", więc gdyńskie władze... apelują, by do miasta "nikt nie przyjeżdżał za zarobkiem, bo go nie znajdzie"!

Problemów jest znacznie więcej. Wystarczy wspomnieć o "potrzebach szkolnictwa", "problemie mieszkaniowym" czy zagadnieniu... "rozbudowy psychiki Gdyni jako miasta portowego". "Skazanie defraudantów z komisariatu rządu m. Gdyni", do którego dochodzi w tych dniach, jest niewątpliwie krokiem w dobrym kierunku. Pytanie tylko, czy na pewno wystarczającym...?

3


Tymczasem w Gdańsku również noworoczne porządki, choć zupełnie innego rodzaju. Jednak słuchając orędzia noworocznego gaulaitera Alberta Forstera, nikt nie powinien być nimi zaskoczony. Jednak o zaskoczeniu - i to raczej pozytywnym - mogą mówić Polacy, a to za sprawą nowego porozumienia "w sprawie wykorzystania portu gdańskiego przez Rząd polski".

Cieszyć się można również z faktu, że w gdańskim porcie pracę podejmują pierwsi polscy piloci. A że jest taka potrzeba, nie trzeba chyba nikomu specjalnie udowadniać. Właśnie "polski transportowiec najechał na bulwar portowy". Może to zwiastun lepszych czasów dla Polaków chcących uczciwie zarabiać w Gdańsku?

Może więc i polscy maszyniści doczekają się spełnienia swych postulatów? Bo przecież podobno zatrudnia ich polski pracodawca... Pokrzepieni tą myślą, wysłuchawszy jeszcze koncertu Szpinalskiego***, szybko wracamy do Gdyni. Dochodzimy do wniosku, że chyba nie powinniśmy z niej wyjeżdżać...

9


* Gdy gdańscy robotnicy portowi odmówili rozładunku transportów broni dla walczącej o przetrwanie Polski.
** To ostatnie, czyli troska o czystość rasy, nie była w tych czasach czymś wyjątkowym i kojarzonym wyłącznie z hitlerowskimi Niemcami. "Selektywne rozmnażanie ludzi w celu ulepszenia rasy" staje się szczególnie "modne" również w Stanach Zjednoczonych i Szwecji. Amerykański "eksperyment" trwał do roku 1963, szwedzki - do roku 1975. Z kolei polscy eugenicy w latach 1934-1938 próbowali przeforsować ustawy, wprowadzające przymusową sterylizację, m.in. alkoholików i epileptyków.
*** Stanisław Leopold Szpinalski (1901-1957): polski pianista i pedagog, laureat drugiej nagrody na I Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina w roku 1927.

Źródło: "Gazeta Gdańska" nr 13 z 16-17 stycznia 1937 r., "Dziennik Bydgoski" nr 9 z 13 stycznia 1937 r., "Ilustrowany Kurier Codzienny" nr 13 z 13 stycznia 1937 r., "Słowo Pomorskie" nr 9 z 13 stycznia 1937 r. oraz "Ilustracja Polska" nr 2 z 10 stycznia 1937 r. i nr 3 z 17 stycznia 1937 r. Skany pochodzą z Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej, Kujawsko-Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej, Małopolskiej Biblioteki Cyfrowej oraz Wielkopolskiej Biblioteki Cyfrowej.

Zobacz także

Dawne gazety - Historia Trójmiasta (395)

Opinie (26) 1 zablokowana

  • 2022-01-18 11:27

    Fajnie można się cofnąć w czasie

    2 lata

    • 19 0

  • 2022-01-18 11:30

    akurat konieczność przymusowej sterylizacji patuso-dzieciorobów (1)

    wydaje się jak najbardziej aktualna i dziś

    ---

    2 lata

    • 29 14

    • 2022-01-19 10:56

      Patuso-dziecioroby?

      A jeśli i ciebie do nich zakwalifikują? Kryteria mogą być różne i zaskakujące...

      2 lata

      • 3 0

  • 2022-01-18 11:34

    Z nierozumu gdańszczan Gdynia (4)

    Jest zrodzona - piękne określenie...

    2 lata

    • 23 3

    • 2022-01-18 11:59

      Czyli nic się nie zmieniło ... (1)

      2 lata

      • 3 3

      • 2022-01-18 13:19

        Nie nic, dalej gdynianie są zakompleksieni i zacietrzewieni

        2 lata

        • 12 7

    • 2022-01-18 13:22

      w Sumie potem to Gdańskich Niemców szlag trafiał (1)

      przed wojną średnia pensja w Gdyni była 2x Wyższa niż w Gdańsku!!!
      nawet w serialu "na kłopoty bednarski" jest o tym mowa - Gdańsk żył z polskich turystów
      - "turysta z Rzeszy mógł wwieźć do Gdańska tylko 10marek - za tyle to może sobie co najwyżej nakupić ciastek na długiej"

      ---

      2 lata

      • 3 4

      • 2022-01-18 14:01

        Tak tak, dalej bierz przykład z seriali

        może tym razem z "na wspólnej"?

        2 lata

        • 7 0

  • 2022-01-18 12:08

    Wojtuś , to chyba ta dziewczynka wyglądająca jak stara babcia.

    Jasio

    2 lata

    • 3 6

  • 2022-01-18 12:26

    Teraz mamy Misia-Kucyka:) (2)

    Speca od dylatacji i od organizowania biegania po ulicy :)

    2 lata

    • 14 3

    • 2022-01-21 17:34

      Głosuj (1)

      dalej ciemna gdyńska maso na stado trawożernych

      GalAktor

      2 lata

      • 1 1

      • 2022-01-22 07:08

        Gdyby nie trawożercy

        nie jadłbyś mięska...

        2 lata

        • 0 0

  • 2022-01-18 12:26

    Haha

    Nie łączy się w jedno z korzyścią dla wszystkich z powodu ignorancji.

    2 lata

    • 0 2

  • 2022-01-18 12:46

    teraz mam szkodnika dr Wojtusia

    2 lata

    • 6 6

  • 2022-01-18 12:54

    No to teraz mam szkodnika dr Wojtusia

    2 lata

    • 3 5

  • 2022-01-18 13:59

    To zdecydowanie najlepsze artykuły na tym portalu. Dziękuję Panie redaktorze. Czekamy na więcej i wszystkiego dobrego.

    Fmc

    2 lata

    • 21 2

  • 2022-01-18 16:47

    'gdańscy robotnicy portowi odmówili rozładunku transportów broni dla walczącej o przetrwanie Polski" (3)

    100 lat później następcy w Niemczech odmówili zgody na przelot samolotów brytyjskich z bronią dla Ukrainy...

    2 lata

    • 8 5

    • 2022-01-18 17:24

      nie wiadomo jak było (1)

      Niemcy tłumaczą się, że nie było pytania o możliwość przelotu. Więc nie wiadomo czy ten news to nie jest element wojny informacyjnej

      2 lata

      • 3 1

      • 2022-01-18 19:51

        Traktat wersalski

        nie dawał Niemcom takich praw...

        2 lata

        • 0 0

    • 2022-01-20 02:49

      Koleś, zdecyduj się jakim krajem mają być Niemcy ? Pacyfistycznym czy nie ? Jak do Gdyni

      przypływają niemieckie okręty w ramach ćwiczeń w NATO to są tacy co podnoszą larum. Niemcy nie pozwolili na przelot samolotu z bronią to też źle ?

      WJ

      2 lata

      • 2 0

1
2

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7 Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

20 zł
spacer
kwi 27-5.05
g. 10:00, 13:00, 16:00
Gdańsk, Pomnik Poległych Stoczniowców
20 zł
ulgowy 15 zł
Gdynia wielu narodowości Gdynia wielu narodowości

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład
maj 16
czwartek, g. 17:30
Gdynia, Biblioteka Wiedzy
Wstęp wolny
więcej (2)

TV Filmy

6074

Ten tunel ratował kiedyś życie (69)

więcej (1566)

Katalog.trojmiasto.pl - Muzea

więcej

Sprawdź się

Sprawdź się

Kiedy powstało molo w Orłowie?

 

Najczęściej czytane