- 1 Gdzie są wrota Bramy Nizinnej? (94 opinie)
- 2 Zajrzyj do międzywojennych witryn (39 opinii)
- 3 Podróż koleją z Gdyni do Szwecji (7 opinii)
- 4 Czemu już nie ma takich imprez? (68 opinii)
- 5 Morze odkryło tajemniczą łódź (62 opinie)
- 6 Willa słynnego "morskiego" malarza (154 opinie)
Historia trzech hełmów na wieży Twierdzy Wisłoujście
porównać
Wieża Twierdzy Wisłoujście była nakryta stożkowym hełmem, który został zniszczony pod koniec II wojny światowej. Co ciekawe, nie był to ani jedyny w historii, ani tym bardziej najbardziej urodziwy hełm, który wieńczył wspomnianą wieżę. Na chwilę obecną nie ma szans na rychły powrót jej nakrycia, ale nie można wykluczyć tego w dalszej przyszłości.
Na przestrzeni dziejów wieża aż trzykrotnie była przykrywana hełmem, czyli ozdobnym zwieńczeniem o konstrukcji drewnianej, krytej blachą lub dachówką. Co ciekawe, każdy z hełmów został zniszczony w zupełnie innych okolicznościach.
Trzykrotne zniszczenie hełmu
- Pierwszy hełm powstał w 1593 roku i reprezentował styl renesansowy. Na szczycie wieży znajdowało się niegdyś zasilane smołą palenisko, które pełniło rolę światła nawigacyjnego. To właśnie ono było przyczyną zaprószenia ognia, który strawił hełm w pożarze z 1709 roku. Nowy hełm wieży został zbudowany w 1721 roku, tym razem w formie barokowej. Również on został zniszczony przez pożar, wywołany przez uderzenie pioruna w 1889 roku. Trzeci i ostatni hełm powstał w latach 1891-1892. Miał prostą formę stożka krytego dachówką z łupka - wylicza dr Andrzej Gierszewski, rzecznik prasowy Muzeum Gdańska.
Jak już wcześniej wspomniano, stożkowy hełm został zniszczony w marcu 1945 roku. Podczas radzieckiego szturmu na broniony przez Niemców Gdańsk cała Twierdza Wisłoujście została wówczas poważnie uszkodzona, jednak największa zniszczenia dotknęły właśnie wieżę, która praktycznie przestała istnieć. Murowana konstrukcja - a wraz z nią hełm - zawaliła się i ocalał jedynie jej północno-wschodniej fragment.
Dominanta Twierdzy Wisłoujście została odbudowana w II połowie lat 50. Jednak w przeciwieństwie do innych zabytkowych wież Gdańska, np. Ratusza Głównomiejskiego czy Kościoła św. Katarzyny, które również zostały zniszczone pod koniec II wojny światowej, w tym przypadku nie zdecydowano się na odtworzenie dachu hełmowego.
Nie wcześniej niż za sześć lat
Czy jest szansa, że górująca nad Twierdzą Wisłoujście wieża odzyska kiedyś zadaszenie? Muzeum Gdańska, które administruje unikatowym zabytkiem, nie wyklucza takiej możliwości, jednak jej rozważenie to melodia przyszłości. W związku z tym, bezcelowe są spekulacje, który z hełmów powinien wrócić na wieżę u ujścia Martwej Wisły.
- W perspektywie najbliższych sześciu lat Muzeum Gdańska nie planuje przywrócenia hełmu wieży Twierdzy Wisłoujście. Taka inwestycja - wisienka na torcie - ustępuje podstawowym potrzebom zabytkowej fortyfikacji, np. rewitalizacji bastionów i pracom zabezpieczającym, czy rewitalizacji kamieniczek tworzących wieniec - tłumaczy Gierszewski.
Wieża mogłaby znowu się zawalić
Warto podkreślić, że koszt inwestycji byłby niezwykle trudny do oszacowania. Wbrew pozorom, nie składałoby się na niego jedynie odtworzenie i zamontowanie hełmu. Znaczną część kwoty pochłonęłyby także szczegółowe pomiary stanu technicznego samej wieży i jej bezpośredniego otoczenia, a także ich ewentualnego wzmocnienia.
- Po pierwsze nie wiemy, czy odbudowana po II wojnie światowej konstrukcja wieży wytrzyma ciężar nowego hełmu. Po drugie nie wiemy, jak dodatkowe obciążenia wpłyną na grunt wokół wieńca i czy po jakimś czasie wieża się nie zacznie przechylać. Po trzecie odbudowa wieży nie przyczyni się do wzrostu użyteczności publicznej obiektu, np. poszerzenia oferty zwiedzania. Do 2021 na Szańcu Wschodnim, w ramach dofinansowanego ze środków UE projektu Archaeobalt, ma powstać całoroczne centrum archeologiczne. Dzięki rozszerzonej rzeczywistości, która znajdzie się w zrewitalizowanych koszarach napoleońskich pokażemy jeden z kilku hełmów, o których wiemy ze źródeł kartograficznych - kwituje nasz rozmówca.
Miejsca
Opinie (63) 3 zablokowane
-
2019-10-21 07:12
Byle
Nie niemiecki. Nie wolno robić nic niemieckiego tylko piastowskie
- 8 2
-
2019-10-21 08:05
gotyk
Wieża i reszta twierdzy gotycka. Po co hełm zakłócający ten styl. Na foto wyglądają pretensjonalnie.
- 5 5
-
2019-10-21 08:46
Ten chełm, to jest Miś na miarę naszych możliwości !
On odzwierciedla nasze możliwości i my tego Misia odbudujemy, nieważne po jakich kosztach ! Stać nas !
- 2 7
-
2019-10-21 14:05
Na hełm nie ma pieniędzy bo miasto woli kupić rydwan !!! To jest potrzebna inwestycja dla mieszkańców a nie zabytki !!!
- 3 0
-
2019-10-21 16:55
Zburzyć dziada i postawić na deweloperkie
- 0 1
-
2019-10-21 19:43
Ale na ostatniej rycinie to kogoś poniosła fantazja - równiny żuławskie przedstawił w formie wzgórz...
- 1 0
-
2019-11-04 13:00
Wisłoujście
Zamiast pisowskiego muzeum odnowić wieżę ..
- 1 0
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.