- 1 Przymorze kiedyś i dziś. Porównujemy zdjęcia (145 opinii)
- 2 Te zabytki otwierają się po remontach (88 opinii)
- 3 Kronika oblężenia Gdańska w 1734 r. Część 2 (11 opinii)
- 4 "Banany jedzą tylko dzieci bardzo bogate" (36 opinii)
- 5 Nietypowa willa prezesa banku nad miastem (55 opinii)
- 6 Duży gmach w centrum powstał w 8 miesięcy (40 opinii)
Historia trzech hełmów na wieży Twierdzy Wisłoujście
porównać
Wieża Twierdzy Wisłoujście była nakryta stożkowym hełmem, który został zniszczony pod koniec II wojny światowej. Co ciekawe, nie był to ani jedyny w historii, ani tym bardziej najbardziej urodziwy hełm, który wieńczył wspomnianą wieżę. Na chwilę obecną nie ma szans na rychły powrót jej nakrycia, ale nie można wykluczyć tego w dalszej przyszłości.
Na przestrzeni dziejów wieża aż trzykrotnie była przykrywana hełmem, czyli ozdobnym zwieńczeniem o konstrukcji drewnianej, krytej blachą lub dachówką. Co ciekawe, każdy z hełmów został zniszczony w zupełnie innych okolicznościach.
Trzykrotne zniszczenie hełmu
- Pierwszy hełm powstał w 1593 roku i reprezentował styl renesansowy. Na szczycie wieży znajdowało się niegdyś zasilane smołą palenisko, które pełniło rolę światła nawigacyjnego. To właśnie ono było przyczyną zaprószenia ognia, który strawił hełm w pożarze z 1709 roku. Nowy hełm wieży został zbudowany w 1721 roku, tym razem w formie barokowej. Również on został zniszczony przez pożar, wywołany przez uderzenie pioruna w 1889 roku. Trzeci i ostatni hełm powstał w latach 1891-1892. Miał prostą formę stożka krytego dachówką z łupka - wylicza dr Andrzej Gierszewski, rzecznik prasowy Muzeum Gdańska.
Jak już wcześniej wspomniano, stożkowy hełm został zniszczony w marcu 1945 roku. Podczas radzieckiego szturmu na broniony przez Niemców Gdańsk cała Twierdza Wisłoujście została wówczas poważnie uszkodzona, jednak największa zniszczenia dotknęły właśnie wieżę, która praktycznie przestała istnieć. Murowana konstrukcja - a wraz z nią hełm - zawaliła się i ocalał jedynie jej północno-wschodniej fragment.
Dominanta Twierdzy Wisłoujście została odbudowana w II połowie lat 50. Jednak w przeciwieństwie do innych zabytkowych wież Gdańska, np. Ratusza Głównomiejskiego czy Kościoła św. Katarzyny, które również zostały zniszczone pod koniec II wojny światowej, w tym przypadku nie zdecydowano się na odtworzenie dachu hełmowego.
Nie wcześniej niż za sześć lat
Czy jest szansa, że górująca nad Twierdzą Wisłoujście wieża odzyska kiedyś zadaszenie? Muzeum Gdańska, które administruje unikatowym zabytkiem, nie wyklucza takiej możliwości, jednak jej rozważenie to melodia przyszłości. W związku z tym, bezcelowe są spekulacje, który z hełmów powinien wrócić na wieżę u ujścia Martwej Wisły.
- W perspektywie najbliższych sześciu lat Muzeum Gdańska nie planuje przywrócenia hełmu wieży Twierdzy Wisłoujście. Taka inwestycja - wisienka na torcie - ustępuje podstawowym potrzebom zabytkowej fortyfikacji, np. rewitalizacji bastionów i pracom zabezpieczającym, czy rewitalizacji kamieniczek tworzących wieniec - tłumaczy Gierszewski.
Wieża mogłaby znowu się zawalić
Warto podkreślić, że koszt inwestycji byłby niezwykle trudny do oszacowania. Wbrew pozorom, nie składałoby się na niego jedynie odtworzenie i zamontowanie hełmu. Znaczną część kwoty pochłonęłyby także szczegółowe pomiary stanu technicznego samej wieży i jej bezpośredniego otoczenia, a także ich ewentualnego wzmocnienia.
- Po pierwsze nie wiemy, czy odbudowana po II wojnie światowej konstrukcja wieży wytrzyma ciężar nowego hełmu. Po drugie nie wiemy, jak dodatkowe obciążenia wpłyną na grunt wokół wieńca i czy po jakimś czasie wieża się nie zacznie przechylać. Po trzecie odbudowa wieży nie przyczyni się do wzrostu użyteczności publicznej obiektu, np. poszerzenia oferty zwiedzania. Do 2021 na Szańcu Wschodnim, w ramach dofinansowanego ze środków UE projektu Archaeobalt, ma powstać całoroczne centrum archeologiczne. Dzięki rozszerzonej rzeczywistości, która znajdzie się w zrewitalizowanych koszarach napoleońskich pokażemy jeden z kilku hełmów, o których wiemy ze źródeł kartograficznych - kwituje nasz rozmówca.
Miejsca
Opinie (63) 3 zablokowane
-
2019-11-04 13:00
Wisłoujście
Zamiast pisowskiego muzeum odnowić wieżę ..
- 2 0
-
2019-10-21 19:43
Ale na ostatniej rycinie to kogoś poniosła fantazja - równiny żuławskie przedstawił w formie wzgórz...
- 1 1
-
2019-10-21 16:55
Zburzyć dziada i postawić na deweloperkie
- 0 2
-
2019-10-21 14:05
Na hełm nie ma pieniędzy bo miasto woli kupić rydwan !!! To jest potrzebna inwestycja dla mieszkańców a nie zabytki !!!
- 3 1
-
2019-10-21 01:01
Mam pomysł (3)
Niech dzieci zbiorą Jurasowi do puszek kasę jak co roku, a Juras może cześć z nich przeznaczy na tą rekonstrukcje. Chociaż w zasadzie mógłby to już zrobić, w końcu ostatnio zebrał kasę w Gdańsku dwa razy. Więc ma.
- 4 9
-
2019-10-21 10:34
(2)
jurek juz nic nie ma, zakupiony sprzet przekazany do szpitali
- 1 1
-
2019-10-21 13:02
Nie przekazany (1)
a wypożyczony, dalej jest własnością WOŚP, praktycznie jest nieużywany, bo nie wiadomo kto ma płacić za ewentualne naprawy, a po drugie nie wiadomo ile zebranych % Juras przeznaczył na sprzęt a ile na złotego melona, bo nigdy nie miał żadnej kontroli
- 1 0
-
2019-10-21 13:40
jesli masz takie informacje
to wiesz gdzie wniesc podejrzenie
- 0 0
-
2019-10-20 15:23
Co piorun zniszczyl niech czlowiek nie odbudowuje. (4)
tako rzekła szeptunka
- 14 38
-
2019-10-20 18:40
gdyby przyroda chciała żeby był przekop (3)
to by go zrobiła
- 2 3
-
2019-10-21 09:17
Przyroda nie przewidziała pojawienia się tu Ruskich. Ani Niemców. I ich porządków. (1)
Widać przewidywała rdzenną ludność nadbałtycką i ewentualnie ich sąsiadów Polaków.
- 0 0
-
2019-10-21 10:18
przyroda chyba zabojczego dla niej balbiny tez nie przewidziala
- 0 0
-
2019-10-20 19:02
albo zrobili go niemcy, ale ich tu juz nie ma.
- 0 0
-
2019-10-20 15:23
Brawo. Takie artykuły zapełniają pustkę i zasłaniają głupotę oraz chamstwo sporów politycznych. (3)
Bardzo ciekawy tekst. Oby więcej.
- 102 9
-
2019-10-20 15:24
pisowski konserwator nie ma pary żeby wydac zgode na odbudowe. (2)
- 4 6
-
2019-10-20 18:41
Ale 500 milionów na Damę z Łasiczką było... (1)
- 7 0
-
2019-10-21 10:16
ciekawe ile ministrowi wpadlo na konto
- 0 0
-
2019-10-21 08:46
Ten chełm, to jest Miś na miarę naszych możliwości !
On odzwierciedla nasze możliwości i my tego Misia odbudujemy, nieważne po jakich kosztach ! Stać nas !
- 2 7
-
2019-10-20 15:19
(5)
Uważam, że chelm jest potrzebny, gdyż i tam mogły by hibernoeac Nocki, oraz przy deszczowych dniach można, by było z wieży podziwiać widoki. Dodatkowo należało, by zrekonstruowac swiatlo/palenisko, aby tubylcy i turyści wiedzieli, że była to kiedyś latarnia
- 45 10
-
2019-10-20 15:23
skonczyło by sie kolejnym zniszczeniem hełmu. (1)
czy to komu potrzebne?
- 4 8
-
2019-10-21 08:31
bo sam Pan Bóg mówi im, że żadnego hełmu tam być nie może.
a ci swoje ;)))
- 1 1
-
2019-10-20 23:14
Stożkowy hełm, niby najprostszy, chyba pasowałby najlepiej do wyglądu twierdzy.
- 2 4
-
2019-10-20 19:20
Najlepiej, żeby założyli hełmofon!
- 3 2
-
2019-10-20 15:30
to sobie ubierz i pochodz w nim w deszczowa noc po lesie posrod burzy z piorunami
- 3 3
-
2019-10-21 08:05
gotyk
Wieża i reszta twierdzy gotycka. Po co hełm zakłócający ten styl. Na foto wyglądają pretensjonalnie.
- 5 5
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.