• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

To ulica czy okolica? Jedno i drugie

rb
17 lutego 2024, godz. 09:00 
Opinie (79)

Istnieją w Trójmieście nazwy geograficzne, które jednoznacznie kojarzą się z osiedlami lub dzielnicami, ale dotyczą, o czym nie wszyscy wiedzą, także konkretnych ulic.



Ulica Grabowo na pamiątkę średniowiecznej osady



Grabowo to zarazem nazwa ulicy w GdyniMapka, jak i dawnej osady, słynącej niegdyś z pięknych grabowych drzewostanów.

Ul. Grabowo biegnie od ul. Morskiej w kierunku lasów Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego. Ul. Grabowo biegnie od ul. Morskiej w kierunku lasów Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego.
Osada, która przez wieki zmieniała swoją nazwę (Grabowo, Grabowiec, Grabówko, Grabówka, Grabow), została nazwana Grabówkiem, gdy Gdynia oficjalnie stała się miastem.

Czy wiesz dlaczego twoja ulica nosi taką, a nie inną nazwę?

W średniowieczu ziemi tu nie uprawiano, bo dominowały podmokłe łąki. Od XIV w. teren należał do Kartuzów, którzy otrzymali go od wielkiego mistrza krzyżackiego Konrada Zoellnera von Rotenstein w 1386 r.

Przy działającej tu karczmie, w 1863 r. powstał przystanek dyliżansu pocztowego, a siedem lat później, przez znajdujący się tu folwark, przebiegła linia kolejowa.

Po odzyskaniu niepodległości w 1918 r., cały ten teren, aż do wysokości rzeki Chylonki, przeszedł na rzecz skarbu państwa.

Zielony Trójkąt mógł być Kącikiem



Choć Zielony Trójkąt to nazwa osiedla mieszkaniowego, a nie dzielnicy (oficjalnie to Młyniska), to większość mieszkańców Gdańska używa jej na określenie całego obszaru, jaki rozciąga się między linią kolejową do Nowego Portu, węzłem Kliniczna i terenami przemysłowymi nad Martwą Wisłą.

Zielony Trójkąt. Na przedwojennym zdjęciu dobrze widać kształt osiedla, któremu zawdzięcza ono swoją nazwę. Fragment zdjęcia ze zbiorów Instytutu Herder w Marburgu, za: W. Szymański, E. Barylewska-Szymańska, T. Urban, Gdańsk na fotografii lotniczej z okresu międzywojennego ze zbiorów Instytutu Herdera w Marburgu, Wrocław 2010. Zielony Trójkąt. Na przedwojennym zdjęciu dobrze widać kształt osiedla, któremu zawdzięcza ono swoją nazwę. Fragment zdjęcia ze zbiorów Instytutu Herder w Marburgu, za: W. Szymański, E. Barylewska-Szymańska, T. Urban, Gdańsk na fotografii lotniczej z okresu międzywojennego ze zbiorów Instytutu Herdera w Marburgu, Wrocław 2010.
To podobny przypadek jak z Moreną i Pieckami-Migowem. Konia z rzędem temu, kto - poza urzędnikami czy członkami rady dzielnicy - używa tej drugiej, oficjalnej nazwy.

Ale wróćmy na Zielony Trójkąt. Jego nazwa jest bezpośrednim tłumaczeniem starszej niemieckiej nazwy Grünes Dreieck, choć po wojnie zastanawiano się, czy nie zastąpić jej nieco krótszym Kącikiem.

Choć nazwę osiedla Zielony Trójkąt znają wszyscy, mało kto wie, że pomiędzy stojącymi tu blokami wije się także nosząca to samo miano ulicaMapka.

Od Petershagin do Zaroślaka



Ulica Zaroślak jest głównym ciągiem komunikacyjnym części Gdańska o tej samej nazwie. Ulica Zaroślak jest głównym ciągiem komunikacyjnym części Gdańska o tej samej nazwie.
Zaroślak ma rozpoznawalną nazwę i położenie ("Gdzieś za Biskupią Górką, jak się jedzie z centrum Gdańska w kierunku Oruni, to na prawo"), choć być może mało kto wie, że administracyjnie znajduje się na terenie trzech dzielnic: Śródmieścia, Chełmu i Oruni-św. Wojciech-Lipce.

Ludzie mieszkali tu na pewno już w XIV wieku, oficjalnie wieś w tym miejscu lokowano w 1365 r.

Nazwa zmieniała się na przestrzeni lat: od Petershagin, Petershagen, Peterszawa, Piotrokierz i Piotrokrze, po znany nam Zaroślak.

Tak samo nazywa się główna ulica tej okolicyMapka: biegnie wzdłuż kanału Raduni i Traktu św. Wojciecha, łączy ul. na StokuMapkaul. BrzegiMapkaul. StoczniowcówMapka.

Długie Ogrody: kiedyś dzielnica, dziś ulica



O ile we wszystkich wyżej opisanych przypadkach mieliśmy do czynienia z nazwą kojarzoną przede wszystkim z okolicą, a nie z ulicą, o tyle tym razem mierzymy się z odwrotną sytuacją. Długie Ogrody dziś kojarzone są przede wszystkim jako ulica (mająca swoje problemy - dodajmy), choć historycznie nazwa ta kojarzyła się z całym fragmentem Gdańska, zlokalizowanym na wschód od Motławy, na wysokości Wyspy Spichrzów i Ołowianki.

Długie Ogrody to dziś przede wszystkim ulica łącząca ul. Stągiewną z Elbląską. Jednak nazwa ta dotyczy całego fragmentu Gdańska znajdującego się na wschód od Motławy i Wyspy Spichrzów. Długie Ogrody to dziś przede wszystkim ulica łącząca ul. Stągiewną z Elbląską. Jednak nazwa ta dotyczy całego fragmentu Gdańska znajdującego się na wschód od Motławy i Wyspy Spichrzów.
Jako teren, Długie Ogrody zostały przyłączone w granice Gdańska na przełomie XIV i XV w. Swoją nazwę zawdzięczają ówczesnemu kształtowi znajdujących się tu działek, które były wąskie (jedynie na kilka metrów) i bardzo długich (często ponad 100 m).

Co ciekawe, starsi mieszkańcy niekoniecznie muszą być przyzwyczajeni do obecnej nazwy ulicy. A to dlatego, że w latach 1945-1989 uznawano ją za fragment ul. Elbląskiej i taką nazwę nosiła.

Podobnych przykładów nazw, które dotyczą zarówno ulicy, jak i jakiegoś fragmentu naszych miast, można w Trójmieście znaleźć jeszcze kilka. Dajcie znać w komentarzach, które udało wam się przypomnieć.
rb

Opinie wybrane

Wszystkie opinie (79)

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

20 zł
spacer

Vivat Gdańsk! Rekonstrukcje historyczne na Górze Gradowej

pokaz, spacer

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Sprawdź się

Sprawdź się

Jaki tytuł miało pierwsze dzieło wystawione w Operze Leśnej w Sopocie?

 

Najczęściej czytane