Historia
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Historia
Dodaj raport
Historia Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

To kościoły decydowały o kształcie Gdyni

Paweł Różyński
5 lipca 2010 (artykuł sprzed 13 lat) 
Opinie (105)
Kościół pw. Św. Michała Archanioła, najstarszy kościół na terenie dzisiejszej Gdyni. Kościół pw. Św. Michała Archanioła, najstarszy kościół na terenie dzisiejszej Gdyni.

Kościół pw. Św. Michała Archanioła, najstarszy kościół na terenie dzisiejszej Gdyni.

fot. Paweł Różyński

To, jak dziś wygląda Gdynia, zależało nie tylko od jej budowniczych w latach międzywojennych, ale i od relacji z Kościołem. Chodzi tu nie tylko o własność kościelną, ale także przynależność parafialną poszczególnych wsi oraz lokalne skutki XVI-wiecznej reformacji.



Grób Antoniego Abrahama, króla Kaszubów, na cmentarzu oksywskim. Grób Antoniego Abrahama, króla Kaszubów, na cmentarzu oksywskim.

Grób Antoniego Abrahama, króla Kaszubów, na cmentarzu oksywskim.

fot. Paweł Różyński

Kościół pw. Św. Mikołaja w Chyloni, którego najstarsze fragmenty pochodzą z XIV wieku. Kościół pw. Św. Mikołaja w Chyloni, którego najstarsze fragmenty pochodzą z XIV wieku.

Kościół pw. Św. Mikołaja w Chyloni, którego najstarsze fragmenty pochodzą z XIV wieku.

fot. Paweł Różyński

Kościół pw. Matki Boskiej Bolesnej w Orłowie pochodzi z XVI wieku. Zbudowany został jako świątynia luterańska i taką funkcję pełnił do 1945 roku. Kościół pw. Matki Boskiej Bolesnej w Orłowie pochodzi z XVI wieku. Zbudowany został jako świątynia luterańska i taką funkcję pełnił do 1945 roku.

Kościół pw. Matki Boskiej Bolesnej w Orłowie pochodzi z XVI wieku. Zbudowany został jako świątynia luterańska i taką funkcję pełnił do 1945 roku.

fot. Paweł Różyński

Kościół pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski przy ul. Świętojańskiej. Pierwszy kościół zbudowany w rodzącym się mieście w latach 1922-1924. Kościół pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski przy ul. Świętojańskiej. Pierwszy kościół zbudowany w rodzącym się mieście w latach 1922-1924.

Kościół pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski przy ul. Świętojańskiej. Pierwszy kościół zbudowany w rodzącym się mieście w latach 1922-1924.

fot. Paweł Różyński

Najstarszym kościołem na terenie dzisiejszej Gdyni jest kościół pw. św. Michała Archanioła na Oksywiu. Powstał na początku XIII wieku, a jego parafia obejmowała znaczną część Kępy Oksywskiej, a także Gdynię i Witomino. Budowla wielokrotnie ulegała zniszczeniu, najbardziej podczas wojen szwedzkich w XVII wieku oraz II Wojny Światowej. Obecny kształt świątyni koresponduje z jej XVII-wiecznym układem.

Przez ponad 700 lat to właśnie do tego kościoła zmierzali w każdą niedzielę mieszkańcy wsi Gdynia. Pięciokilometrową trasę przez dolinę Chylońskiego Potoku pokonywali traktem wiodącym równolegle do brzegu morskiego.

Wokół oksywskiego kościoła znajduje się najstarszy gdyński cmentarz, na którym pochowano wiele zasłużonych dla Gdyni i Kaszub osobistości. Ściany kościoła zdobią tablice pamiątkowe poświęcone polskim okrętom wojennym, marynarzom, obrońcom Polski w II Wojnie Światowej czy ofiarom represji komunistycznych.

Wraz z rozwojem osadnictwa na prawie niemieckim i pojawieniem się w jego wyniku na terenach dzisiejszej Gdyni nowych wsi, w połowie XIV wieku powstały dwa kolejne kościoły - pw. św. Mikołaja w Chyloni oraz pw. św. Wawrzyńca w Wielkim Kacku. Nie były to jednak samodzielne parafie. Pierwszy z nich stanowił aż do 1915 roku filię parafii oksywskiej, a drugi do 1902 roku - chwaszczyńskiej.

XVI-wieczna reformacja skutkuje powstaniem na terenie ówczesnego Małego Kacka (dzisiaj Orłowo) pierwszej świątyni luterańskiej. Fundują ją gdańscy mieszczanie dla ludności protestanckiej z terenu niemal całej dzisiejszej Gdyni. Świątynia ta służy im do końca II Wojny Światowej, kiedy to powołana zostaje w niej katolicka parafia pw. Matki Boskiej Bolesnej.

W połowie XVIII wieku z fundacji Józefa Przebendowskiego powstaje niewielki kościół pw. św. Józefa w Kolibkach. Do rangi parafialnego zostaje podniesiony dopiero w 1927 roku i służy mieszkańcom Kolibek oraz pobliskiego Orłowa. Po wkroczeniu wojsk hitlerowskich w 1939 roku, zostaje na rozkaz najeźdźcy rozebrany przez miejscową ludność. Do dnia dzisiejszego zachował się fragment cmentarza przykościelnego, odnowiony niedawno przez członków Pomorskiego Forum Eksploracji. Świątynię wspomina dzisiaj krzyż wzniesiony na wysepce pomiędzy dwiema jezdniami al. Zwycięstwa oraz niewysoki murek wskazujący obrys dawnego kościoła.

Decyzja o budowie portu w Gdyni, napływ nowych mieszkańców oraz zwiększony ruch turystyczny przyczyniły się do budowy kościoła w Gdyni. W 1922 roku rozpoczęto budowę kościoła pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski. Od 1924 roku zaczęły odbywać się w nim nabożeństwa, a w 1926 roku została przy nim erygowana pierwsza samodzielna gdyńska parafia.

Dalszy dynamiczny rozwój Gdyni i okalających ją wsi stwarzał warunki do powoływania kolejnych parafii. Jeszcze przed II Wojną Światową powstały kościoły pw. Przemienienia Pańskiego w Cisowej, pw. św. Rodziny na Grabówku, pw. Chrystusa Króla w Małym Kacku, pw. Podwyższenia Krzyża Świętego i Niepokalanego Poczęcia NMP na Witominie, pw. św. Andrzeja Boboli na Obłużu oraz pw. św. Antoniego Padewskiego na Wzgórzu Św. Maksymiliana.

Równolegle, obok samych budowli sakralnych, kształtowała się struktura własnościowa. Od XIII do XVIII wieku zdecydowana większość terenów dzisiejszej Gdyni stanowiła dobra kościelne. Wsie znajdujące się w południowej części Kępy Oksywskiej, tj. Pogórze, Obłuże, Oksywie, stanowiły własność zakonu norbertanek z Żukowa. Wieś Gdynia wraz z Grabówkiem należała do kartuzów, Witomino do gdańskich brygidek, a Wielki Kack bezpośrednio do biskupa kujawskiego. Pozostałe wsie stanowiły własność państwową lub prywatną - zwykle mieszczańską lub ziemiańską, sporadycznie rycerską.

Wspomniana powyżej własność kościelna na terenie dzisiejszej Gdyni wynikała przede wszystkim ze średniowiecznych nadań. Zarówno książęta pomorscy na początku XIII wieku, jak i właściciele prywatni w XIV i XV wieku, chcąc zapewnić sobie i bliskim łaski boże, chętnie oddawali swoje włości. Bardzo często łączyło się to z fundowaniem klasztoru, któremu to nadanie miało podlegać i zapewniać dochody.

Powyższa sytuacja własnościowa uległa zmianie dopiero po Pierwszym Rozbiorze Polski. Wtedy dokonano najpierw upaństwowienia majątków kościelnych na rzecz skarbu pruskiego, a następnie uwłaszczenia mieszkańców większości "gdyńskich" wsi.

Przygotowując artykuł, opierałem się na Rocznikach Gdyńskich, Encyklopedii Gdyni oraz publikacji J. Więckowiaka pt. "Kościół katolicki w Gdyni".

O autorze

autor

Paweł Różyński

- z wykształcenia ekonomista, hobbystycznie pasjonat dziejów Gdyni i najbliższych okolic. Szczególnie zainteresowany najstarszą historią miasta z morza i marzeń, gdy na terenach dzisiejszej Gdyni znajdowało się kilkanaście niewielkich wsi, zróżnicowanych gospodarczo i społecznie.

Zobacz także

Więcej w kategorii Historia

Opinie (105) ponad 20 zablokowanych

  • 2010-07-05 12:01

    (2)

    brawo, dzięki za tekst

    13 lat

    • 88 5

    • 2010-07-05 12:40

      kolejny badacz (1)

      faktycznie, bardzo ładna kompilacja cudzych tekstów.

      oi

      13 lat

      • 4 13

      • 2022-07-05 10:37

        Super tekst wart przeczytania przez każdego mieszkańca Gdyni

        1 rok

        • 0 0

  • 2010-07-05 12:16

    Napiszcie kto te koscioly utrzymuje... (9)

    bo na pewno nie ci ktorzy biegaja na kleczkach... :)))))
    pan placi, pani placi.. i pan tez placi :)) chociaz nie chce

    smieszek

    13 lat

    • 90 109

    • 2010-07-05 12:18

      (4)

      wyprowadź się na bezludną wyspę - tam będziesz pracował tylko na siebie

      13 lat

      • 45 23

      • 2010-07-05 13:17

        ale ja tutaj chce decydowac kogo mam otrzymywac (3)

        Jak ide na koncert posluchac, to musze kupic bilet i... nikt mi nie doklada, a jak katolik idzie pospiewac do kosicola to ja musze mu dokladac do utrzymywania kosciola...

        smieszek

        13 lat

        • 27 20

        • 2010-07-05 14:06

          (2)

          kłamiesz
          większość dużych koncertów jest wspołorganizowana przez miasta i gminy czyli WSZYSTKICH

          13 lat

          • 25 14

          • 2010-07-06 11:01

            (1)

            ma racje ciemnaku wiara jest narzucona

            13 lat

            • 8 13

            • 2010-07-06 15:33

              czy przez obrazę nie chcesz mu narzucić swoich poglądów?

              13 lat

              • 7 0

    • 2010-07-05 13:53

      o jakis ty nieszczesliwy

      wez i strzel se w torbe, biedaku.

      miro

      13 lat

      • 14 12

    • 2010-07-06 08:23

      Zgadzam się (1)

      Ja się pytam kto i dlaczego? Księdza z mojej dawnej parafii spotkałem już w banku nie raz, dziwi mnie tylko fakt, że pojawia się tam bez koloratki, po cywilu tak jakby chciał ukryć,że jest księdzem.

      fraydey

      13 lat

      • 6 5

      • 2010-07-06 09:21

        Widziałeś księdza w banku???

        Jasny gwint! W cywilu??? Świat się kończy! Ksiądz nie powinien mieć przecież konta w banku, prawda? Żal mi Ciebie... Musi Ci być samemu ze sobą baaardzo źle, skoro takie rzeczy Ci przeszkadzają. Biedny, żałosny człowieczek...

        ja

        13 lat

        • 11 8

    • 2012-06-25 13:41

      Debil, pan jesteś i tyle Ci powiem.

      .

      11 lat

      • 1 3

  • 2010-07-05 12:40

    Na mojej ulicy co przystanek autobusowy / 400, 500 metrów / (1)

    stoi nowy kościól. A kler narzeka że ludzie nie dają i nie ma fr
    erkwencji w niedzielę .

    lon

    13 lat

    • 67 69

    • 2020-03-24 12:01

      nie dobrze z Tobą! masz zwidy

      może idź do egzorcysty?

      AM

      4 lata

      • 1 0

  • 2010-07-05 12:45

    Bo kler chce więcej kasy. (1)

    Mają więcej niż mogą wydać więc budują co 400 500 metrów. Im jest zawsze mało, miliarderom.

    bitch

    13 lat

    • 66 69

    • 2010-07-06 14:36

      niezły nick! jaki prawdziwy!

      13 lat

      • 5 0

  • 2010-07-05 12:49

    Urok starych kosciołów ... (4)

    Stare koscioły,kaplice w szczególnosci te drewniane maja symbolike tego jak kiedys ludnosc miast ,wsi itd czciła kult katolicyzmu.Kazdy kosciólek,kaplica czy przydrożna kapliczka były czyms ważnym dla okolicznych mieszkanców,miejscem spotkan itd.Dzis Kosciól stawia na przepych i ściaganie z ludzi pieniedzy na co sie tylko da..Moze trzeba to ujac tak.Katolicyzm to juz nie wiara a czysta sekta,ktora pod przykrywką kosciola wkrada sie we wszystkie dziedziny życia prywatnego jak i publicznego.. Stary kosciół ma w sobie cos co czuc jak sie do niego wchodzi.Niepowtarzalny zapach starego koscioła ,szczególnie drewianego wywołuje w czlowieku chwile zadumy podczas odprawianych modółw..Szkoda ze dzisiejsze koscioly ktore stawia gdzie sie da nie maja takiej atmosfery.

    el.mariano

    13 lat

    • 67 29

    • 2010-07-05 13:49

      ...do sekciarza el mariano (3)

      .....a do jakiej sekty nalezysz....?

      v v

      13 lat

      • 4 9

      • 2010-07-05 16:31

        Do debila v v

        na pewno nie do sekty mocherowych wyznawców Jezusa i nie do sekciarzy którzy krzycza z ambony daj na tace albo nie bedzie chrztu,bierzmowania itd..
        Katolicyzm to nazwa,w to co wierzysz masz w głowie i sercu ...Wiec zacznij najpierw myślec potem wierzyc v v

        el.mariano

        13 lat

        • 7 6

      • 2010-07-05 16:35

        do nielegalnego Kościoła Szatana (1)

        nielegalnego, bo kler nie pozwala na jego legalizację. A niby mamy Konstytucję i art. 53.

        W Polsce sekta kler-owska razem ze swoimi fanatykami walczy z tysiącem innych związków wyznaniowych. Wystarczy tylko wspomnieć sprawy z Dodą, Nergalem, Nieznalską i wieloma innymi, którzy są w tym kraju prześladowani i nawet mordowani.

        Aldwyn Danu Nightwind

        13 lat

        • 6 6

        • 2010-07-06 11:28

          tobie to już nic nie pomoze...

          13 lat

          • 3 1

  • 2010-07-05 13:03

    Bóg nie mieszka w świątyniach zbudowanych ręką ludzką, (4)

    Dz., Ap., 17-24: "Bóg, który stworzył świat i wszystko na nim, On, który jest Panem nieba i ziemi, nie mieszka w świątyniach zbudowanych ręką ludzką"

    Dz.Ap.7; 48: "Najwyższy jednak nie mieszka w dziełach rąk ludzkich, jak mówi Prorok"

    Cytowano Z Biblii Tysiąclecia

    Kama

    13 lat

    • 84 29

    • 2010-07-05 13:06

      idź do kuchni i zrób mi kanapki i zabierz ze sobą te biblijne bzdury (1)

      gość niedzielny

      13 lat

      • 6 24

      • 2010-07-05 13:29

        prawda boli ?

        nie ufasz tysiacletniej księdze ale z Pani Domu informacje chłoniesz ? ;D

        13 lat

        • 17 1

    • 2010-07-05 16:03

      (1)

      tak samo jak bezsensu jest nazywanie ludzi Swietymi ; /
      choc Bog tez byl czlowiekiem a potem sw...to wszystko kazdy widzi jak chce ja widze w religiach tylko nauke jak byc dobrym czlowiekiem rozrozniac zlo od dobra ale w jakis Bogow tam nie wierze..

      13 lat

      • 5 5

      • 2010-07-05 18:30

        Bóg od początku był bogiem. Na koniec stworzył człowieka. Na swoje podobieństwo, niestety.

        13 lat

        • 1 1

  • 2010-07-05 13:09

    Te kościoły to nasza tożsamość narodowa i tradycja (13)

    Kawałek naszej historii. Całe pokolenia tam były chrzczone, odbywały się komunie, śluby, pogrzeby.

    krasnal

    13 lat

    • 93 36

    • 2010-07-05 13:17

      niedługo będą pogrzeby takich jak ty. (10)

      Idź się pomodlić, złożyć symboliczną ofiarę w wysokości 200 zł, a nie tu wypisujesz takie rzeczy.

      pokolenie JP2

      13 lat

      • 8 26

      • 2010-07-05 15:17

        To co napisałem to prawda o Polsce. (8)

        Nie zmienisz tego. Nawet najbardziej żarliwi komuniści nie spodziewali się chyba, że to o co walczyli - czyli zniszczenie polskiego Kościoła przyjdzie samo tak łatwo. Kościół w Polsce jest zgniły i też to widzę (szczególnie biskupi), ale to nie powód, żeby od razu niszczyć swoją historię i tradycję. Potrzeba reform - ale do tego nadają się tylko osoby wielkie, których nie uświadczysz. Zresztą w Watykanie jest nie lepiej. Przydałaby się druga reformacja.

        krasnal

        13 lat

        • 8 10

        • 2010-07-05 15:39

          co ja przed chwilą napisałem?

          nie wypowiadaj się tu więcej.

          pokolenie JP2

          13 lat

          • 1 13

        • 2010-07-05 16:20

          HISTORIE ZOSTAWIĆ HISTORYKOM, ZAŚ TRADYCJE ZNISZCZYĆ (1)

          Historia wciąż umiera na naszych oczach i nadal będzie umierać. Tradycja zaś to zło.

          Trzeba tworzyć nowe:

          Nowy socjalizm
          Nowy liberalizm
          Nową eschatologię
          Nową ideologię.

          A poza tym Polacy muszą nauczyć się patrzeć w przyszłość i doceniać teraźniejszość.

          Martyrologię zaś olać, bo rozplenia tylko niepotrzebną depresję wśród społeczeństwa!

          Aldwyn Danu Nightwind

          13 lat

          • 5 13

          • 2010-07-06 11:30

            nowy socjalizm stare metody - "samobójstwa" w więzieniach i zabójstwa na ulicach fałszywe oskarżenia - kluczowi świadkowie, przeciwnicy politycznie itp

            by żyło się lepiej

            13 lat

            • 6 1

        • 2010-07-06 07:07

          (4)

          Dzisiaj wielu ludzi źle mówi o kapłanach i biskupach. Nie myślę bynajmniej tutaj o "dyżurnych wrogach Kościoła", którzy ze swej natury, nienawidząc wszystkiego, co Boże, wrogo odnoszą się do księży. Którzy mają alergię na Kościół i najchętniej spaliliby żywcem - w imię tolerancji - wszystkich wierzących. Nie myślę też o niektórych mediach, które specjalizują się w skandalach obyczajowych i chętnie opisują sytuacje konfliktowe w tej czy innej parafii. Nic nie poradzimy na to, że ktoś lubi pławić się w brudach. Myślę raczej o "pełzającym antyklerykalizmie", który czasami daje znać o sobie w naszych rozmowach rodzinnych, sąsiedzkich, parafialnych. Potrafimy być krytyczni, by nie powiedzieć bezwzględni i niemiłosierni, w ocenianiu naszych proboszczów lub wikarych. Jest to swoistym paradoksem. Niektórzy mówią: "Wszyscy księża są źli"; ale gdy zapyta się ich o konkretnego księdza, szybko zmieniają zdanie. "Nasz proboszcz jest w porządku", "nasz wikary jest solidny". "Tyle dobrego ten ksiądz u nas zrobił...". Okazuje się, że ci "źli księża" żyją gdzieś dalej, znani są ze słyszenia, bardziej przynależą do świata fantazji niż prozy życia.

          To Ja

          13 lat

          • 7 6

          • 2010-07-06 09:08

            Ja proboszcza mogę podać jak najbardziej konkretnego.

            13 lat

            • 4 2

          • 2010-07-06 12:59

            zlodziej

            a mnie bardzo konkretny ksiadz rabnal na gruba kase i uwazam, ze mam prawo do zlego zdania o ksiezach.

            13 lat

            • 8 4

          • 2010-07-06 21:57

            tych dobrych i przyzwoitych jest jak na lekarstwo

            niestety ja również spotkałam już paru bardzo "konkretnych" w tym jednego "macającego" dzieci - jesteś naiwna/y, albo masz to szczęście, że trafiłaś/łeś na wyjątek potwierdzający niestety regułę

            13 lat

            • 3 2

          • 2021-05-23 17:51

            Nie pij tyle alkoholu, szkodzi ci na wątrobę i mózg

            2 lata

            • 1 0

      • 2010-07-06 22:08

        brawo!!!

        wiecej takich ludzi w tym kraku,a moze wkoncu cos sie zmieni

        d'Eville

        13 lat

        • 2 0

    • 2010-07-06 11:10

      kościoły to już tylko z nazwy.. teraz to są targowiska ludzkiej próżności. Ludzie przychodzą do tych miejsc, aby pokazać się innym, a nie w poszukiwaniu Boga.

      13 lat

      • 4 2

    • 2021-05-23 17:50

      To nie jest moja tożsamość narodowa, może twoja, ktoś kto wymyślił te bzdury o tożsamości narodowej, która może mieć tylko katolik dyskryminuje innych ludzi i dzieli

      Mater

      2 lata

      • 0 0

  • 2010-07-05 13:59

    Panie Pawle

    chyba jednak największą wiedzę w tej dziedzinie ma ks.TW „Klemens”, szkoda że odszedł z gdyńskiej parafii:))

    Bezstronny

    13 lat

    • 19 3

  • 2010-07-05 14:35

    (9)

    Zbudujmy kosciół na każdej ulicy, niech klecha napierd...la w dzwony o 6 rano każdego dnia. Po co nam nowe szkoły, przedszkola czy przychodnie ? Zbudujmy wiecej kosciołów abi Watykan miał wiecej kasy.

    13 lat

    • 47 44

    • 2010-07-05 14:54

      Kochani rodacy - bracia i siostry rozmnażajcie się! (2)

      rozmnażajcie się.

      a my (państwo (i kler)) mamy was w pupie!

      mamy dziecko 8 m-czne i żona nie może iść do pracy byśmy mogli godnie żyć bo nie ma nigdzie miejsc w żłobkach. (SIC!!!)

      Ps: w jednym z nich czekamy na miejsce-narazie jesteśmy na ponad 250 miejscu.

      2 PS:Państwo prorodzinne? jawna kpina!!! nawet nie mamy szans na własne choćby skromne mieszkanko.l

      kiedyś było lepiej

      13 lat

      • 8 14

      • 2010-07-05 15:51

        w komunie było lepiej

        13 lat

        • 9 4

      • 2010-07-06 15:30

        niestety, Polacy znowu wybrali PO

        13 lat

        • 6 7

    • 2010-07-05 19:34

      ... chyba kogoś ponoszą złe emocje..., (4)

      dlatego wyjaśniam: Kościoły sa budowane za pieniądze tych, którzy się w nich potem modlą (środki prywatne). Przedszkola, szkoły itp. budynki powstają za pieniądze podatników (środki budżetowe).

      wika

      13 lat

      • 6 6

      • 2010-07-05 21:15

        (1)

        taaaa jasne, 20 mln z budżetu na jakąs świątynię opatrzności to nie pieniądze podatników ?

        13 lat

        • 11 5

        • 2010-07-06 22:07

          oraz coroczna dotacja z budżetu - 5 mld złotych

          tak jest, co rok czarny okupant wysysa pięć miliardów dofinansowania z budżetu Polski na swoje potrzeby, na dofinansowanie kleszych uczelni...

          :|

          13 lat

          • 5 4

      • 2010-07-06 22:12

        taaa

        a rzeczywistosc jest zupelnie inna.w takim razie czemuz to kosciol zwolniony jest z podatku???k...a,przeciez to czyste zlodziejstwo!!!gdyby bylo tak jak mowisz,to nie powstalby w polsce ani jeden kosciol,bo przeciez ksieza,biskupi,i inne pomioty musza miec z czego zyc,za co kupowac nowe luksusowe autka,przepijac i przekurwiac pieniadze.kosciol to szambo,a ci ktorzy wierza slepo w ta czarna zaraze sa poprostu slepi i glusi,a juz napewno myslowo ograniczeni i zniewoleni...ehh ciemnogrod ciemnogrod....P jak polska,P jak Paranoja,P jak PIS'iory,P jak POdejrzana cholota

        d'Eville

        13 lat

        • 3 4

      • 2010-07-06 22:22

        o tych wspaniałych "datkach" wiernych na tacę to już nawet dowcip powstał...

        stoi 10 zł pod bramą do raju i stuka i puka, i stuka i puka... w końcu św. Piotr otwiera i pyta:
        - a ty tu czego?
        - jak to czego? Chcę wejść do raju!
        - a za co ty się chcesz dostać do raju kiedy ja ciebie ani razu w kościele nie widziałem?

        i to z grubsza tyle w kwestii "samo-finansowania się" KK

        didi

        13 lat

        • 2 2

    • 2022-02-27 20:23

      Chciałbym zobaczyć twój grób. Czy będzie z krzyżem czy bez? Byli już więksi cwaniacy. Nawet największy komunista- jaruzelski, przed śmiercią prosił o księdza i wyspowiadał się

      andrzej

      2 lata

      • 0 0

  • 2010-07-05 14:44

    Kościół decyduję o kształcie Polski. (3)

    13 lat

    • 24 8

    • 2010-07-05 14:51

      kościół decyduje o kształcie Polski kretynie

      13 lat

      • 1 3

    • 2010-07-06 14:38

      ostatnie wybory wykazały że jednak nie kształtuje

      13 lat

      • 4 1

    • 2010-07-06 15:59

      o kształcie Polski zdecydowała II wojna światowa.

      chociaż fakt faktem, że ci którzy ją rozpętali mili imię Boga wypisane na sprzączkach od pasów

      13 lat

      • 3 1

1
2
3
4
5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

TV Filmy

6011

Ten tunel ratował kiedyś życie (69)

więcej (1566)

Katalog.trojmiasto.pl - Muzea

więcej

Sprawdź się

Sprawdź się

W którym wieku miał miejsce tzw. "złoty okres" Gdańska?

 

Najczęściej czytane