Na początku XX w. Brzeźno - wówczas nieduża, podgdańska wieś, a obecnie dzielnica miasta - nieoczekiwanie stała się kolebką sportu pływackiego w regionie Gdańska.
Okres wilhelmiński (1890-1918) to w Gdańsku czas gwałtownego wzrostu zainteresowania sportem. Założono wówczas szereg nowych klubów i stowarzyszeń propagujących aktywność fizyczną, do kalendarza na stałe weszły większe, regularnie organizowane imprezy sportowe. Rozpoczęła funkcjonowanie pierwsza komórka w magistracie odpowiedzialna za sport, wreszcie w przestrzeni miasta pojawiły się pierwsze boiska i stadiony.
Zobacz także:
Pierwsze stadiony w GdańskuPierwsi pływacy w Gdańsku
Relatywnie późno, bo dopiero na początku XX w., założono w Gdańsku pierwsze kluby pływackie. Niecałe 120 lat temu, 16 lipca 1902 r., powstało Gdańskie Towarzystwo Pływackie (
Danziger Schwimmverein). Początkowo tworzyło je 32 mężczyzn. Na drugim spotkaniu, na którym zresztą przyjęto statut towarzystwa (1 sierpnia) liczba członków wzrosła aż o 60 osób, wśród których pojawiły się już także kobiety. Do końca roku liczba członków Gdańskiego Towarzystwa Pływackiego gwałtownie rosła, osiągając poziom 962 osób. W 1903 r. było ich 1125, a w 1904 r. już 1430.
W 1905 r. powstała konkurencja, drugi podmiot propagujący sport pływacki w mieście nad Motławą - Klub Pływacki
Neptun (
Schwimmclub Neptun Danzig).
Zobacz także:
Pierwsze polskie kąpielisko i festyny kąpielowe w BrzeźnieCele organizacji: nauka pływania i budowa pływalni
Skąd tak duża popularność pierwszego klubu pływackiego w historii Gdańska? Oczywiście z jednej strony za główny cel podano rozwijanie umiejętności pływania.
Faktycznie dość szybko zaczęto organizować kursy nauki pływania, a także udało się wprowadzić ten element szkolenia do części szkół w Gdańsku i regionie. W 1905 r. powstała sekcja młodzieżowa oraz wydzielono sekcję kobiecą. W 1907 r. rozpoczęto szkolenie także pierwszych ratowników wodnych oraz organizację kursów pierwszej pomocy.
Jak się jednak wydaje, głównym motorem napędzającym popularność Gdańskiego Towarzystwa Pływackiego był lobbing za budową jakże potrzebnej krytej pływalni w mieście. Celu, który mimo podejmowanych prób, nie udało się do zrealizować do końca historii niemieckiego Gdańska.
Zobacz także:
Gdańska epopeja basenowa trwa od latFestyny i zawody pływackie
Aby propagować sport, członkowie Gdańskiego Towarzystwa Pływackiego zorganizowali jeszcze latem 1902 r. pierwsze imprezy. Wpierw 17 sierpnia festyn pływacki w Sobieszewie, a 22 sierpnia - w Brzeźnie. Wybór miejscowości nie był przypadkowy. Były to dwa, cieszące się rosnącą popularnością nadmorskie kurorty.
Może zastanawiać, dlaczego na miejsce imprezy nie wybrano najpopularniejszego wówczas w bezpośrednim sąsiedztwie Gdańska kurortu, czyli
Westerplatte. Być może chodziło o koszty.
Brzeźno - kolebka gdańskich pływaków
Wspomniane Brzeźno, a dokładnie oddana do użytku trzy lata wcześniej okazała
Hala Plażowa (
Strandhalle), stała się zresztą pierwszą, letnią kwaterą Gdańskiego Towarzystwa Pływackiego. I to właśnie w tej podgdańskiej wówczas jeszcze wsi (Brzeźno dzielnicą Gdańska stało się dopiero w 1914 r.) zorganizowano pierwszą z udziałem gości także z innych ośrodków imprezę pływacką.
Głośne zawody i festyn pływacki z 1903 r.
5 lipca 1903 r., niecały rok po założeniu Gdańskiego Towarzystwa Pływackiego, organizacja ta była gospodarzem dużych, ponadregionalnych zawodów pływackich. Wśród uczestników, poza oczywiście gdańszczanami, byli sportowcy z Berlina, Wrocławia i Królewca. Zawody rozegrano w kilku konkurencjach, zarówno w pływaniu różnymi stylami, jak również w skokach do wody, z podziałem na juniorów i seniorów.
Dwa dni później (7 lipca) zorganizowano Festyn Kąpielowy (
Badefest). Budynki kurortu zostały specjalnie z tej okazji przyozdobione światłami. Na wodach Zatoki Gdańskie zorganizowano nawet paradę udekorowanych łodzi, a także pokaz fajerwerków.
Impreza zapisała się w historii jednak przede wszystkim z powodu wyczynu jednego z członków Gdańskiego Towarzystwa Pływackiego,
Paula Roehra, który w ciągu trzech godzin pokonał wpław dystans między molem w Sopocie a molem w Brzeźnie, wynoszącym około 5,5 km.
Przeprowadzka towarzystwa do Sopotu
Od 1903 r. imprezy pływackie na stałe wpisały się w kalendarz sezonu letniego w Brzeźnie, choć samo Gdańskie Towarzystwo Pływackie już w 1904 r. przeniosło swoją letnią kwaterę do pobliskiego Sopotu. I to tam chociażby w 1912 r. świętowano 10-lecie towarzystwa czy w 1927 r. 25-lecie.
Tak czy owak Brzeźno - na krótki okres - było kolebką gdańskiego pływactwa.
Spacery śladami dawnego kurortu
O tym aspekcie i innych, dotyczących historii dawnego, brzeźnieńskiego kurortu, można dowiedzieć się podczas spacerów historycznych pt. "
Śladami dawnego kurortu", organizowanych przez
Hevelianum, gospodarza odrestaurowanego, zabytkowego
Domu Zdrojowego w Brzeźnie. Pierwszy spacer rozpocznie się już w najbliższą sobotę, 4 czerwca, o godz. 10:30.
Spacery z licencjonowanym przewodnikiem będą odbywać się co dwa tygodnie do końca września. Poza zwiedzaniem wnętrz Domu Zdrojowego przewidziano także spacer przy plaży oraz po parku właśnie w poszukiwaniu tytułowych "śladów dawnego kurortu".
Udział w spacerach jest płatny. Bilety można kupić
na stronie Hevelianum
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy