• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Tajemnica ostatnich chwil Alberta Forstera

Michał Lipka
30 czerwca 2014 (artykuł sprzed 9 lat) 

Nazwisko Alberta Forstera kojarzy się jednoznacznie: gauleiter Gdańska, działacz NSDAP, zbrodniarz wojenny skazany na śmierć i stracony na mocy wyroku Najwyższego Trybunału Narodowego. Pojawiają się jednak dwa pytania: czy wyrok naprawdę wykonano oraz czy ulubieniec Hitlera był mu wierny aż do końca?



Forster przyszedł na świat 26 lipca 1902 roku w Bawarii jako jedno z sześciorga dzieci. Rodzice chcieli, by ich syn w przyszłości został bankierem.

Młody Albert początkowo starał się spełnić wolę rodziców, ale wszystko zmieniło się na początku lat 20., gdy związał się z ruchem narodowo-socjalistycznym. Między innymi za głośne głoszenie swoich nowych, politycznych poglądów został zwolniony z pracy. Teraz już nieskrępowany mógł całkowicie oddać się nowemu nurtowi - swe zaangażowanie potwierdził w 1928 roku, gdy kierował kampanią wyborczą NSDAP w Bawarii.

Swym talentem i zdolnościami porywania tłumów zwrócił na siebie uwagę Hitlera, który szukał odpowiedniego kandydata na swego namiestnika w Wolnym Mieście Gdańsku. Führer nie był zadowolony z sytuacji w mieście - narodowi socjaliści zamiast działać wspólnie, nieustannie się kłócili, stopniowo tracąc swe wpływy i znaczenie.

Forster przybył do Gdańska 24 października 1930 roku. Choć miał raptem 28 lat, od samego początku zaczął wprowadzać swoje porządki. Przyniosło to pierwszy skutek w gdańskich wyborach w listopadzie 1930 r., w których partia narodowosocjalistyczna zdobyła 12 mandatów, dzięki czemu stała się drugą siłą polityczną w mieście.

Mając pozwolenie Hitlera, a przeciw sobie postanowienia Traktatu Wersalskiego, Forster rozbudowywał na podległym sobie terenie oddziały SA oraz aparat SS. Dodatkowo polecił liczne i brutalne prześladowania opozycji, Żydów oraz Polaków.

Nie oszczędzał również polityków wywodzących się z nurtu narodowosocjalistycznego, którzy jego zdaniem zbyt mocno optowali za porozumieniem z Polakami - to przez jego intrygi Gdańsk opuścili m. in. Artur GreiserHermann Rauschning, którzy byli prezydentami gdańskiego senatu.

Forster przez następne lata umacniał swą pozycję - kolejne wybory tylko potwierdzały to coraz lepszymi wynikami osiąganymi przez NSDAP. W 1935 r. partia zdobyła w Gdańsku 43 spośród 72 mandatów w gdańskim parlamencie.

Forster na każdym kroku podkreślał szczególne więzi, jakie łączyły go z Adolfem Hitlerem. Swoim politycznym sympatiom dał dowód podczas własnego ślubu, który odbył się 11 maja 1934 roku w kościele św. Andrzeja Boboli we Wrzeszczu. Obok oprawy liturgicznej, na mszy pojawiły się akcenty polityczne - kościół był przystrojony w swastyki, w uroczystości brał udział Rudolf Hess, uznawany wówczas za najbliższego współpracownika Hitlera. Sam Hitler był natomiast świadkiem na ślubie cywilnym.

Jednym z prezentów, jakie w tym czasie otrzymał Forster, była okazała willa, tzw. Forsterówka, o której również pisaliśmy w Trojmiasto.pl.

23 sierpnia 1939 roku, czyli na tydzień przed wybuchem II Wojny Światowej, Senat Wolnego Miasta Gdańska ogłosił Forstera szefem państwa gdańskiego, co było kolejnym pogwałceniem postanowień wersalskich.

Praktycznie od pierwszych dni wojny (oficjalne zapiski datowane są na dzień 3 września 1939 roku), Forster skupiał się na eksterminacji polskiej inteligencji i rozbudowie obozu w Sztutowie. To dzięki jego działaniom ten "obóz pracy" w 1941 roku przemianowany został na obóz koncentracyjny (KL Stutthof). Dziś ostrożne szacunki historyków mówią, że w obozie zgięło ponad 60 tysięcy ludzi.

Forsterowi również należy przypisać odpowiedzialność za zbrodnie w Piaśnicy.

Z czasem, co potwierdzają w swych wspomnieniach ci, którzy w tym czasie mieszkali w Gdańsku, Forster stał się całkowitym panem życia i śmierci mieszkańców miasta. Jako szef prowincji Gdańsk-Prusy Zachodnie w latach 1939-1945 odpowiadał wyłącznie przed Hitlerem.

Szczególną nienawiść żywił do Polaków, o których w jednym ze swych wystąpień mówił: "Kto należy do narodu polskiego, musi zniknąć. Najzaszczytniejszym dla nas zadaniem jest uczynienie wszystkiego, aby każdy przejaw polskości zginął bez reszty".

Ogrom zbrodni, jakich Forster dopuścił się wobec nieniemieckich mieszkańców Gdańska i Pomorza sprawił, że gauleiter z trwogą patrzył na zbliżający się od 1944 roku front. Gdy sytuacja dla Niemców była już jednoznacznie zła, Forster postanowił uciec w głąb Rzeszy wraz ze zrabowanymi przez siebie skarbami, w tym licznymi kosztownościami z Bazyliki Mariackiej). Na transport wszystkich skrzyń nie wyrazili jednak zgody oficerowie odpowiadający za ewakuację. Co się stało ze skarbami? Tego niestety dokładnie nie wiadomo, jedyną osobą, która znała ich ostateczną lokalizację był bowiem sam Forster.

Po zakończeniu działań wojennych alianci wydali za byłym gauleiterem list gończy. Po przeszło roku ukrywania się na terenie Niemiec został zatrzymany przez Brytyjczyków i przekazany stronie polskiej, po czym osadzono go w gdańskim więzieniu przy ul. Kurkowej.

W dniach 5-29 kwietnia 1948 r., przed Najwyższym Trybunałem Narodowym, który obradował w siedzibie dzisiejszej Opery Bałtyckiej, odbywał się proces Forstera. Tłumy gdańszczan okupowały salę rozpraw a dla tych, dla których nie starczyło miejsca, wywieszono megafony, dzięki którym mogli przysłuchiwać się rozprawie.

Proces Alberta Forstera w Gdańsku


Podczas procesu Forster obiecywał "złote góry": twierdził m.in. że sam, z własnych funduszy, odbuduje zniszczenia wojenne Gdańska, oferował władzom polskim i radzieckim przekazanie informacji dotyczących dawnej partii nazistowskiej oraz działających dla niej agentów.

Choć Forster utrzymywał, że jedynie wykonywał rozkazy, wyrok mógł być tylko jeden - kara śmierci. Wydawać by się mogło, że wykonanie wyroku nastąpi w krótkim czasie, tak jak w przypadku innych oskarżonych, których stracono m. in. na Biskupiej Górce. Jednak z niejasnych powodów wykonanie wyroku odwlekano w czasie.

Czytaj także: 200 tys. osób oglądało egzekucję na Biskupiej Górce

Forster nadal znajdował się w więzieniu w Gdańsku, a warunki jego pobytu uległy nawet poprawie - miał do swej dyspozycji ordynansa, a jego cela składała się z dwóch pomieszczeń. Dodatkowo przysługiwało mu prawo do otrzymywania paczek od rodziny. Mógł również uczyć się języków obcych. Jak na zbrodniarza skazanego na karę śmierci warunki jego odosobnienia były wręcz luksusowe.

Nie wiadomo jak długo trwałby taki stan gdyby nie... Radio Wolna Europa. W jednej z audycji skierowano do komunistycznych władz w Polsce pytanie, kiedy wreszcie wyrok zostanie wykonany.

O dziwo, komuniści zareagowali szybko, choć w dość tajemniczy sposób. W czerwcu 1951 roku Forstera przewieziono z Gdańska do Warszawy (w niektórych materiałach możemy natrafić na informację, że transport miał miejsce dopiero dwa miesiące później). Co stało się po przyjeździe do Warszawy? Tego dziś jednoznacznie nie jesteśmy w stanie określić. Według jednych wyrok wykonano w więzieniu na Mokotowie. Inni przekonują, że Forster został przekazany Rosjanom, którzy starali się wydobyć z niego miejsce ukrycia zrabowanych skarbów. Kolejni twierdzą, że Forster faktycznie trafił do Związku Radzieckiego, gdzie dożył końca swych dni.

Faktem jest, że w polskich archiwach nie znajdziemy żadnej informacji o wykonaniu wyroku śmierci na Albercie Forsterze. Niestety nie wiemy, co skrywają archiwa rosyjskie, bo prośby ze strony polskich prokuratorów pozostały bez odpowiedzi.

Pytanie o to, czy Forstera spotkała zasłużona kara, nadal pozostaje bez odpowiedzi.

Miejsca

Opinie (56) ponad 10 zablokowanych

  • jako miło poczytać gdańszczanom skąd się wywodzą :)

    • 4 5

  • Rud, zasmucę cię, wiekszość z nich to repatrianci ze wschodu... rdzenni conajwyżej wizytują miasto w ramach urlopu

    • 11 2

  • tytuł "Albert Forster, zbrodniarz wojenny, przywódca NSDAP" a w innym temacie czytamy "Stanisław Kociołek uniewinniony" (1)

    Dlaczego nie jest "Zbrodniarz komunistyczny Stanisław Kociołek"... ?
    Dlaczego zawsze przy każdym naziscie sie pisze "zbrodniarz"?

    Hanba.

    • 7 11

    • wyp..dalaj, nazisto

      • 2 2

  • Proponuję dla tego Pana pomnik, skwerek lub ulicę.

    Oj tam zaraz zbrodniarz... :)

    • 4 1

  • Kartofla i Antoniewicza

    Przed trybunał.

    • 2 4

  • Super artykuł

    Prosimy o wiecej historycznych ciekawostek z okresu II WŚ na Wybrzeżu.

    • 6 3

  • Greiser propolski?? Komu takie bzdury mogły przyjść do głowy? Możliwe, że Albert Forster używał takich argumentów przeciw Greiserowi, tak samo jak Dantona (jednego z wodzów rewolucji francuskiej) oskarżono o bycie rojalistą. Proszę jednak nie powielać takich BZDUR, chyba że zostanie wyraźnie zaznaczone, że to były tylko słowa Forstera, a nie rzeczywistość. W rzeczywistości Arthur Greiser to jeden z największych niemieckich zbrodniarzy wojennych, odpowiedzialnych za wyjątkowo brutalne represje wobec Polaków i Żydów, stracony po II wojnie światowej z wyroku sądu PRL.
    pl.wikipedia.org/wiki/Artur_Greiser

    Rauschning to zupełnie inna historia - Rauschning rzeczywiście był propolski... i odszedł od nazizmu. Wyjechał na Zachód i zaczął demaskować tę ideologię, pisząc na ten temat książki i artykuły (vide "rewolucja nihilizmu. Kulisy i rzeczywistość w Trzeciej Rzeszy"). Ogólnie, Rausching był dość przyzwoitym człowiekiem, który przypadkiem "zakręcił się" wokół NSDAP, ale zmądrzał, a jego poglądy były bardziej konserwatywne, niż nazistowskie.
    pl.wikipedia.org/wiki/Hermann_Rauschning
    en.wikipedia.org/wiki/Hermann_Rauschning

    Dodajmy, że propolskość Rauschninga rosła z czasem. Na początku nie był zbyt przyjaźnie nastawiony do Polaków, ale też nie popierał agresywnej, brutalnej nazistowskiej retoryki i działań. Później coraz głośniej opowiadał się za porozumieniem z Polską i Polakami. Po wyjeździe na Zachód całkowicie odrzucił nazizm.

    • 10 0

  • Jakby nie patrzec - dla Gdanska zrobil wiecej niz Budyn. (1)

    Czy inny Bolek.

    • 4 16

    • "Jakby nie patrzeć" to napisz co takiego zrobił i możemy porównać skalę dokonań obu postaci. Jesteś śmieszny z tymi swoimi mitami :)

      • 5 0

  • Wyroki... (1)

    wykonano na Pohulance a nie na BISKUPIEJ GÓRCE!!!!!! - Poprawcie to!!!!

    • 0 3

    • Wyroki... konkretnie na Stolzenbergu

      • 0 0

  • Forsters Flucht

    Sie etwas anders als hier beschrieben. Er hielt sich in Hela auf in den letzten Tagen, ließ sich jedoch nie bei den Soldaten sehen die Hela noch verteidigten. Dann ging er als einfacher Soldat verkleidet, unrasiert, auf eines der letzten Schiffe. Er mischte sich unter einen Trupp Soldaten. Zur Tarnung hatte er sich etwas Schuhcreme ins Gesicht geschmiert. Während die Truppe müde, abgekämpft und dreckig war, war seine Uniform sauber und man roch das er frisch gebadet hatte. Nach langem Schweigen fragte schließlich einer aus dem Trupp, zu welcher Einheit er gehört. Alle wußten, daß diese Einheit bis zum letzten Mann gefallen ist. Man fuhr schweigend weiter bis nach Flensburg (?) Beim Aussteigen wurden sie von den Engländern kontrolliert, und einer hat diesen verraten, daß dieser Albert Forster ist. Neben anderen Merkmalen hatte man ihn auch an der Stimme erkannt.

    • 0 0

2

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

20 zł
spacer

Majówka z Twierdzą Wisłoujście

35 zł
w plenerze, wykład / prezentacja, warsztaty, pokaz

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Sprawdź się

Sprawdź się

Jaka ulica w czasach PRL-u nosiła nazwę Czerwonego Sztandaru?

 

Najczęściej czytane