Suchanino - blokowisko z ciekawą historią

Pierwsza wzmianka o dzielnicy pochodzi z XIV wieku. Jeszcze do lat 70. ubiegłego stulecia Suchanino posiadało typowo wiejski charakter, potem rozpoczęła się budowa bloków. Obecnie na terenie jednej z najmniejszych dzielnic Gdańska mieszka blisko 11 tys. osób.

Suchańska (Cygańska) Góra ukształtowała się jako morenowe wzgórze w okresie zlodowaceń kilka tysięcy lat p.n.e. Z tego okresu pochodzi również istniejący obecnie polodowcowy staw przy ul. Cygańska Góra .

Na terenie dzielnicy odkryto również groby urnowe starożytnych mieszkańców tych ziem datowane na okres od połowy II wieku p.n.e. do początku I wieku n.e. Stanowiska te zostały odkryte w miejscu, w którym dziś znajduje się Galeria Morena oraz Gdański Park Naukowo-Technologiczny .

Drugie miejsce w okolicach Suchanina, gdzie odkryto ślady starożytnego osadnictwa to "Pogańska Góra" naprzeciwko Diabełkowa (jest ona oddzielona wąwozem ul. Jarowej od Szubieniczej Góry). W tym miejscu odkryto groby skrzynkowe datowane na VI wiek naszej ery.

Na wzgórzu zachował się również owalny nasyp (pierścień), mogący stanowić niegdyś wał obronny (grodzisko) z głazami narzutowymi służącymi prawdopodobnie jako miejsce kultu.

Pierwsza wzmianka pisemna o dzielnicy pochodzi z XIV wieku, kiedy odnotowano, że Zakon Krzyżacki nadał w zarząd tereny wsi Suchanino dwóm braciom spod obecnego Wejherowa.

Krzyżacy zostali wypędzeni z Gdańska w 1454 r. Zarząd nad wsią przejęło wówczas miasto Gdańsk, które wydawało uchwały prawne (daw. wilkierze) dotyczące wsi oraz z jego ramienia wsią zarządzali sołtysi, do których najważniejszych zadań należało dbanie o porządek oraz zbieranie podatków.

Suchanino - wiadomości z dzielnicy

Teren ówczesnego Suchanina był bardzo rozległy, w jego skład wchodziły tereny obecnie wymieniane jako Królewska Dolina, Diabełkowo oraz Aniołki. Co ciekawe na terenie obecnych Aniołek znajdował się kościół ze szpitalem pod wezwaniem Wszystkich Bożych Aniołów wraz z cmentarzem (okolica parku im. Steffensów - tam, gdzie stoi dziś czołg T-34 ) . Od nazwy nieistniejącego kościoła wzięła się współczesna nazwa dzielnicy Aniołki.

Wieś Suchanino była uboga w zakłady produkcyjne czy rzemieślnicze - wiadomo, że w rejonie dzisiejszych Aniołek znajdowała się cegielnia. Znajdowała się ona za kompleksem wspomnianego szpitala oraz kościoła - mniej więcej w dzisiejszej okolicy torów kolejowych i terenów stoczniowych przy ul. Jana z Kolna. Na tym terenie znajdował się również skład drewna przywożonego przez flisaków i sprzedawanego gdańszczanom.

W latach 1768-1770 na ówczesnym terenie Suchanina zasadzono Wielką Aleję Lipową dzięki staraniom burmistrza Gdańska Daniela Gralatha I oraz jego żony Doroty Julianny. Za kwotę 100 tysięcy guldenów sprowadzono drogą morską z Niderlandów 1400 lip holenderskich, tworzących cztery rzędy alei.

W 1772 roku nastąpił pierwszy rozbiór Polski, w wyniku którego wieś Suchanino została włączona w granice Państwa Pruskiego. Gdańsk pozostał dalej własnością Korony Polskiej do drugiego rozbioru Polski, który nastąpił w 1793 r.

W 1807 roku, kiedy Francuzi zdobywali miasto Gdańsk, tereny Suchanina były również miejscem walk. Pozycje wojsk napoleońskich znajdowały się na Szubieniczej Górze oraz na terenie Suchanina. Ciekawostką jest, że o Cygańską Górę stoczył się również zacięty bój żołnierzy francuskich z broniącymi miasta oddziałami pruskimi - wzgórze stanowiło atrakcyjne stanowisko dla artylerii francuskiej.

W 1814 roku prusacy powrócili do Gdańska. Przez cały XIX wiek trwał okres rozbudowy terenów Suchanina (na terenie dzisiejszych Aniołek). Powstała linia tramwajowa łącząca Gdańsk z Wrzeszczem, szkoła powszechna przy ul. Smoluchowskiego (istnieje do dziś) oraz zbudowane zostało osiedle mieszkaniowe w okolicach ul. Wroniej i Orzeszkowej.

W 1902 roku Suchanino stało się dzielnicą Gdańska. Został również oddzielony teren zaliczany obecnie do dzielnicy Aniołki, który był związany z dzielnicą Wrzeszcz.

W latach 30. XX wieku powstały, z przeznaczeniem dla robotników, rzemieślników oraz stoczniowców, obecne do dziś domki jednorodzinne w ciągu ulic Beethovena, Schuberta, Mozarta, Wagnera i Schumanna. W czasie drugiej wojny światowej na terenie dzielnicy znajdowały się baterie przeciwlotnicze armii niemieckiej, broniące miasta przed aliantami.

Po zakończeniu wojny dzielnica początkowo nazywana była Cygankami. Następnie powrócono do nazwy z XIV wieku. Niemieckojęzyczne nazewnictwo "Zigankenberg" (Cygańska Góra) było przekręceniem językowym słowiańskiego (polsko-kaszubskiego) określenia "Suchanke".



Do lat 70. XX wieku dzielnica zachowała swój wiejski charakter. Na jej terenie pasły się krowy, hodowano również kury. Na polanach można było także spotkać konie. Wszystko zmieniła zabudowa bloków na Suchaninie, która jest obecnie bardzo dobrze widoczna z wielu miejsc w Gdańsku.

Jako pierwszy oddano do użytku czteropiętrowy blok przy ul. Kurpińskiego 8 . Jako ostatnie w 1978 r. - bloki mieszkalne przy ul. Powstańców Warszawskich. Po okresie transformacji ustrojowych w 1991 powstała Spółdzielnia Mieszkaniowa "Suchanino". W latach 2005-2008 w ciągu ul. Noskowskiego SMS rozbudowała się o pięć dodatkowych bloków mieszkalnych (208 mieszkań). Kolejna rozbudowa nastąpiła w latach 2008-2012 w rejonie ul. Czajkowskiego, gdzie wybudowano cztery bloki (121 mieszkań). W czerwcu 2018 roku SMS zarządzała 3100 mieszkaniami w 49 budynkach.

Sama dzielnica jest jednakże bardzo słabo kojarzona przez mieszkańców Gdańska i postrzegana jako "sypialnia" miasta. Wielu uważa, że historia tej dzielnicy zaczyna się w latach 70. XX wieku wraz z wybudowaniem bloków przez Gdańską Spółdzielnię Mieszkaniową. Jednakże historia tego miejsca jest bogata i niezwykle ciekawa.

Więcej można dowiedzieć się z książki "Zarys Dziejów Suchanina" wydanej w grudniu 2018 roku, jako e-book. Jest ona do pobrania za darmo z bloga Niezwykłe Suchanino.