• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Pułaski: cztery okręty pod dwiema banderami

Michał Lipka
13 lutego 2022 (artykuł sprzed 2 lat) 
Kazimierz Pułaski był już patronem łącznie czterech okrętów: trzech amerykańskich i jednego polskiego. Kazimierz Pułaski był już patronem łącznie czterech okrętów: trzech amerykańskich i jednego polskiego.

Rzadko się zdarza, by okręty różnych bander miały tego samego patrona. Taka sytuacja dotyczy jednak generała Kazimierza Pułaskiego, którego imię nosiły lub noszą okręty polskie i amerykańskie.



W latach 2000 i 2002 Polska Marynarka Wojenna otrzymała w darze od Stanów Zjednoczonych dwie fregaty rakietowe typu Oliver Hazard Perry (podarunek nie był do końca darmowy, o czym przeczytasz pod koniec artykułu). Chcąc w szczególny sposób podziękować za to wsparcie, zdecydowano się nadać okrętom patronów, którzy zapisali się na kartach historii Polski i Stanów Zjednoczonych. Mowa tu o Tadeuszu KościuszceKazimierzu Pułaskim.

Zobacz także:

Nazwy dla polskich okrętów. Kościuszko i Pułaski łamią regułę



Co ciekawe, ten drugi był wcześniej patronem trzech amerykańskich jednostek. Kim był Kazimierz Pułaski i dlaczego jest tak ważną postacią dla Amerykanów?

Pułaski konfederat



Kazimierz Pułaski był jednym z założycieli i dowódców konfederacji barskiej, czyli zawiązanego w 1768 r. zbrojnego związku szlachty polskiej. Jej celem było przeciwstawienie się kurateli Imperium Rosyjskiego nad Polską i królowi Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu. Celem konfederacji było zniesienie ustaw narzuconych przez Rosję, zwłaszcza zapewniających równouprawnienie niekatolikom.

Kazimierz Pułaski w Barze podczas zawiązywania konfederacji. Obraz pędzla Kornelego Szlegla. Kazimierz Pułaski w Barze podczas zawiązywania konfederacji. Obraz pędzla Kornelego Szlegla.
Pułaski walczył z Rosjanami, dowodził obroną Jasnej Góry. Podjął się również zorganizowania porwania króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.

Po upadku konfederacji za próbę królobójstwa skazano go na śmierć.

Pułaski walczy o niepodległość Stanów Zjednoczonych



Ratunku musiał szukać na emigracji, jednak żadne z europejskich państw nie chciało go przyjąć. Schronienie znalazł w powstających właśnie Stanach Zjednoczonych. Tam w latach 1777-1779 walczył u boku Jerzego Waszyngtona o niepodległość. Podczas bitwy nad Brandywine uratował nawet jego życie, za co Waszyngton awansował go na stopień generała brygady kawalerii.

Pomnik Kazimierza Pułaskiego w Waszyngtonie. Pomnik Kazimierza Pułaskiego w Waszyngtonie.
11 października 1779 r. w wyniku poniesionych ran zmarł w czasie oblężenia Savannah. Na wieść o tym Waszyngton zdecydował, że 17 listopada (kiedy to wiadomość do niego dotarła) hasłem dla wojska ma być "Pułaski", a odzewem "Polska".

Pułaski patronem amerykańskich okrętów



XIX-wieczny bocznokołowiec

Pierwszą amerykańską jednostką noszącą imię Kazimierza Pułaskiego był bocznokołowy parowiec służący w US Navy w latach 1858-1863 (zbudowany w roku 1854 w Nowym Jorku). Jednostka miała wyporność 401 ton i długość około 55 metrów. Uzbrojenie składało się z trzech moździerzy 12-funtowych. USS Pulaski operował głównie na wodach Ameryki Południowej.

Bocznokołowy parowiec typu Metacomet, który w latach 1858-1863 służył jako USS Pulaski. Bocznokołowy parowiec typu Metacomet, który w latach 1858-1863 służył jako USS Pulaski.
Gdy zapadła decyzja o jego wycofaniu ze służby, sprzedano go Paragwajowi, pod którego banderą pływał jako statek cywilny do 1870 r.

Okręt siedmiu miast

Kazimierz Pułaski w Stanach Zjednoczonych patronuje siedmiu hrabstwom (ang. county) w Arkansas, Georgi, Illinois, Indianie, Kentucky, Missouri i Virginii. Postanowiono to podkreślić, nadając jednemu z okrętów desantowych typu LST-1088 nazwę USS Pulaski County. Co ciekawe, choć jednostkę wcielono do służby 27 marca 1945 r., imię generała przyjęła dopiero 1 lipca 1955 r.

Okręt desantowy USS Pulaski County Okręt desantowy USS Pulaski County
Był to 100-metrowy okręt o szerokości 15 m, osiągający prędkość 12 węzłów i uzbrojony w jedno działo 50 mm, osiem działek 40 mm oraz 12 działek 20 mm. Na swój pokład mógł zabierać dwa pojazdy LCVP lub 180 żołnierzy.

Ciekawe jest również motto okrętu, które brzmiało Navis Septem Givitatum, czyli "okręt siedmiu miast". Podczas swej służby okręt transportował amerykańskie wojska okupacyjne m.in. na Saipan i Okinawę. Brał również udział w wojnie w Wietnamie, gdzie za służbę został dwukrotnie odznaczony (Battle Star).

W lipcu 1967 r. przeniesiono go do MSTS (Military Sea Transportation Servise), gdzie pływał do 1970 r. Wycofano go ze służby w 1975 r.

Atomowy okręt podwodny

Ostatnia jednostka, która upamiętniała postać Kazimierza Pułaskiego, była najpotężniejsza. Mowa o okręcie podwodnym typu Lafayette i o podtypie James Madison, który różnił się od pierwowzoru niewielkimi zmianami konstrukcyjnymi (zmodernizowane wyposażenie nawigacyjne oraz system kierowania ogniem, gdyż jednostki mogły przenosić nowocześniejsze pociski balistyczne Polaris A-3.

Jednostki te wchodziły w skład tzw. grupy 41 for Freedom, złożonej z 41 okrętów przenoszących na swych pokładach pociski balistyczne.

Amerykański okręt podwodny o napędzie atomowym USS Casimir Pulaski. Amerykański okręt podwodny o napędzie atomowym USS Casimir Pulaski.
Nasz bohater, czyli USS Casimir Pulaski (SSBN-633), powstał w stoczni General Dynamic Electric Boat w Groton w stanie Connecticut. Stępkę położono 12 stycznia 1963 r., a okręt do służby wszedł 14 sierpnia 1964 r. Była to jednostka licząca blisko 130 m, a dzięki reaktorowi S5W mogła pod wodą osiągać prędkość 21 węzłów. W skąd głównego uzbrojenia wchodziło 16 wyrzutni rakiet balistycznych Polaris i Posejdon oraz cztery wyrzutnie torped.

Z racji przenoszonego uzbrojenia o przebiegu służby okrętu nie wiadomo zbyt wiele.

W 1985 r. podjęto decyzję, by zmniejszyć liczbę posiadanych przez US Navy okrętów strategicznych. Pierwszą jednostkę typu James Madison wycofano już w 1986 r. USS Casimir Pulaski spuścił banderę 7 marca 1994 r. W kolejnych latach został pocięty na złom.

Generał Kazimierz Pułaski pod polską banderą



I na koniec dochodzimy do jednostki, która zaczynała swoją służbę pod banderą amerykańską, a od 22 lat pływa pod polską. Fregata rakietowa typu Oliver Hazard Perry ORP gen. K. Pułaski pierwotnie służyła jako USS Clark.

Wodowanie fregaty USS Clark w stoczni Bath Iron Works, 24 marca 1979 r. Wodowanie fregaty USS Clark w stoczni Bath Iron Works, 24 marca 1979 r.
Okręt został zbudowany w latach 1978-1980 w stoczni Bath Iron Works i wszedł do służby 9 maja 1980 r. Został z niej wycofany 15 marca 2000 r. i tego samego dnia podniósł polską banderę w bazie morskiej US Navy w Norfolk. Jednostka wchodzi w skład 3. Flotylli Okrętów.

Oficjalnie głównym zadaniem ORP "Gen. K. Pułaski" jest poszukiwanie, wykrywanie i zwalczanie okrętów podwodnych, zwalczanie celów powietrznych i nawodnych oraz ochrona morskich szlaków komunikacyjnych i prowadzenie operacji antyterrorystycznych.

Fregata rakietowa ORP Generał Kazimierz Pułaski podczas ćwiczeń. Fregata rakietowa ORP Generał Kazimierz Pułaski podczas ćwiczeń.
Choć zarówno ORP Generał Pułaski, jak i ORP Tadeusz Kościuszko zostały przekazane Polsce w "darze", to faktycznie pozyskanie obu fregat kosztowało w latach 1999-2005 ok. 55,5 mln dol. (wraz ze śmigłowcami SH-2G). W latach 2005-2007 wydano 9,4 mln dol. na zakup części zamiennych, usługi serwisowe i naprawy oraz wymianę niesprawnych części na nowe. W 2007 r. wydano dodatkowo 6,5 mln zł na remont ORP Pułaski, a w 2008 r. remont ORP Kościuszko pochłonął 24,2 mln zł.

Ceremonia podniesienia bandery na ORP Kościuszko

Mimo tych remontów w 2009 r. oficjalna odpowiedź MON na interpelację posła Ludwika Dorna z 2009 r. o stanie obu fregat otrzymanych od Amerykanów (także ORP Tadeusz Kościuszko) brzmiała następująco:

"Na ORP Pułaski słaba jest jakość zobrazowania systemu dowodzenia Mk-92 i systemu radarowego. W obu wypadkach nie ma możliwości wymiany podzespołów, by przywrócić sprawność systemów. Wyrzutnie rakietowe są sprawne, lecz całkowicie wyeksploatowane (27-28 lat na 30 lat resursu). Niska jest też jakość zobrazowania na konsolach operatorskich systemu kierowania ogniem. Nie ma przy tym możliwości wymiany podzespołów wizyjnych.

Nie działa radarowy system detekcji celów z powodu niesprawności układu automatycznej detekcji. Wyeksploatowane są konsole zobrazowania sytuacji w BCI. Obsługa systemów bojowych okrętu wymaga od operatorów częstego usuwania niesprawności".

Po kolejnym remoncie ORP Gen. Pułaski przeprowadzonym w latach 2015-2016 planowane jest pozostawienie okrętu w służbie aż do roku 2025.

Opinie wybrane

Wszystkie opinie (62)

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

20 zł
spacer

Sprawdź się

Sprawdź się

Do którego z miast Trójmiasta przyjeżdżali w XVI wieku uchodźcy religijni?

 

Najczęściej czytane