"Polskojęzyczne gestapo". Tablice zakłamują historię

Jan Szkudliński

27 grudnia 2018 (artykuł sprzed 5 lat)

Opinie (283)

Na tym budynku, znajdującym się przy ul. Abrahama w Gdyni, zawisła jedna z tablic, z której treścią nie zgodzi się żaden z rzetelnych historyków.

Tuż obok maleńkiej piekarni, przy ul. Abrahama 23 zobacz na mapie Gdyni w Gdyni, wisi na ścianie pamiątkowa tablica. Upamiętnia ona aresztowanie Lucjana Cylkowskiego, harcerza, uczestnika antyniemieckiego ruchu oporu. Nie byłoby w niej nic dziwnego, gdyby nie to, że z inskrypcji wynika, że sprawcami aresztowania była "polskojęzyczna grupa gestapo przemianowana po 1945 r. na UB".

Przyznam, że dotychczas kwestia "polskojęzycznej grupy gestapo" pozostawała zupełnie na uboczu moich zainteresowań naukowych. Co prawda byłem świadom, że niektóre z osób spokrewnionych z członkami "Gryfa Pomorskiego" niezwykle emocjonalnie traktowały i traktują przeszłość tej organizacji. Wojenne i powojenne prześladowania, a zwłaszcza działalność Jana Kaszubowskiego, który z dużą łatwością ze współpracownika gestapo przeistoczył się we współpracownika Urzędu Bezpieczeństwa, pozwalają zrozumieć, dlaczego wśród osób pozostających przez lata na celowniku obu tych organizacji zrodziło się przeświadczenie, że pozostawały one w instytucjonalnej i personalnej zmowie.

Do tego dochodzi jeszcze konflikt wewnętrzny we władzach "Gryfa Pomorskiego" pomiędzy Józefem Dambkiem a Józefem Gierszewskim. Zakończył się on pozbawieniem Gierszewskiego funkcji, a później zastrzeleniem go - najpewniej na rozkaz Dambka - w połowie 1943 r.

Tablica upamiętniająca aresztowanie harcerza i działacza niepodległościowego Lucjana Cylkowskiego na pierwszy plan wysuwa fakt, że został aresztowany przez nigdy nieistniejącą "polskojęzyczną grupę gestapo".

Aresztowania członków "Gryfa Pomorskiego" przez gestapo budziły podejrzenia, że przyczyną ich była zdrada, donosy i działalność "polskojęzycznych gestapowców". Oczywiście korzystanie przez niemiecką policję polityczną ze znających język polski agentów wydaje się całkowicie wiarygodne i z pewnością miało miejsce, czego przykładem jest wzmiankowany Jan Kaszubowski.

Ale żeby w gestapo działała cała polskojęzyczyna grupa? Postanowiłem pogłębić nieco swoją wiedzę na ten temat.

Na stronie internetowej prowadzonej przez "Zespół do spraw upamiętniania etosu Tajnej Organizacji wojskowej Gryf Pomorski" znajduje się lista twórców i członków tej grupy.

Jest na niej Jan Kaszubowski, czemu dziwić się nie można.

Plejada twórców rzekomej komórki gestapo

Jednakże kolejne przewijające się nazwiska pokazują, do jak bardzo absurdalnych konkluzji dojść może ludzki umysł. Owa "Polskojęzyczna grupa gestapo" miała być powołana w 1933 roku w Gdańsku przez szefa NSDAP w Wolnym Mieście Gdańsku Alberta Forstera i... Bolesława Bieruta, ówczesnego członka Komunistycznej Partii Polski i współpracownika NKWD. Członkami tejże "polskojęzycznej grupy" - w myśl niektórych prezentowanych na tej stronie materiałów - mieli rzekomo być wspomniany już Bierut, Michał Rola-Żymierski, Konstanty Rokossowski, czy nawet... generał Elżbieta Zawacka, jedyna "Cichociemna", przez lata niestrudzenie działająca na rzecz upamiętniania tradycji Armii Krajowej, dama Orderu Orła Białego.

Na tej samej stronie cały szereg historyków zasłużonych dla badania dziejów "Gryfa Pomorskiego", jak Andrzej Gąsiorowski, Bogdan Chrzanowski, Mirosław Golon, Krzysztof Steyer czy Elżbieta Grot jest nazywany "fałszerzami historii". Historycy ci są autorami podstawowych badań dotyczących tematyki
pomorskiego antyniemieckiego podziemia. Jednakże prowadzili swoje badania w sposób naukowy, analizując krytycznie dostępne dokumenty i przekazy i wyciągając na tej podstawie niezależne wnioski.

Do zatajania zbrodni owej "polskojęzycznej grupy" powołany miał zostać zresztą Instytut Pamięci Narodowej, a jednym z pracowników Gdańskiego Oddziału IPN oskarżanych o "zatajanie zbrodni gestapo i NKWD" jest Piotr Szubarczyk. Każdy, kto choćby pobieżnie się zapoznał z działalnością IPN i wymienionych osób dostrzeże, jak bardzo absurdalnym jest oskarżanie ich o jakiekolwiek działania mające na celu ukrywanie zbrodni dokonanych przez niemieckich nazistów czy też radzieckich i polskich komunistów.

Sądzę, że to krótkie podsumowanie wystarczy, by uzmysłowić sobie absurdalność propagowanych przez wzmiankowany "Zespół" twierdzeń, budzących przede wszystkim smutek.

Bo właśnie smutne są konfabulacje osób przez naszą burzliwą historię dotkniętych. Jako że przeraźliwie emocjonalnie traktujemy własną historię, stąd też wiele, zwłaszcza starszych osób, z głębokim przekonaniem wygłasza sądy biegunowo odległe od historycznej prawdy. I jakąkolwiek próbę poddania tych sądów w wątpliwość traktuje jako świętokradztwo wynikające nie z dobrej woli, ale z antypolskiego spisku.

Wspomnienia mniej wiarygodne niż dokumenty

Każdy chyba historyk zajmujący się którymś z aspektów polskiej historii najnowszej był świadkiem najróżniejszych absurdalnych twierdzeń, głoszonych jednak z pełnym przekonaniem, by nie rzec, że z żarliwą wiarą. Niekiedy tworzone są "relacje świadków historii", w których po wielu dziesiątkach lat najprawdziwsi uczestnicy wydarzeń wypowiadają z pełnym przekonaniem całkowicie nieprawdziwe sądy. Czy kłamią? - bynajmniej! Kłamstwo zakłada świadome przeinaczenia. A ludzie ci naprawdę wierzą, że mówią najprawdziwszą prawdę.

Słusznie pisali Andrzej Gąsiorowski i Krzysztof Steyer, że:

"Im większy był dystans czasowy od tamtych wydarzeń, tym więcej powstawało zniekształconych lub nawet całkowicie fałszywych przekazów pisanych przez członków Gryfa".
Ta słabość, ulotność pamięci jest czymś, co każe traktować wszelkie relacje ustne z niebywałą ostrożnością i ściśle je weryfikować w porównaniu z dokumentami, lub z innymi, niezależnymi relacjami. Zasady te wpaja się studentom historii już na pierwszym roku, gdyż niezwykle łatwo wierzyć w sugestywną opowieść osoby, która tkwiła w "samym środku" wydarzeń i w ten sposób zniekształcać przekazywane następnie w książkach treści.

Gdzie grał Marco van Basten

Zresztą dotyczy to nie tylko historii. Czy nikt nie słyszał kiedyś, jak jego bliski po latach zniekształca wspomnienia ze swojego życia, by - porównawszy przytaczaną z pamięci opowieść na przykład z rodzinnymi fotografiami - stwierdzić swoją pomyłkę? Dotyczy to wielu innych wydarzeń. Sam nie tak dawno w prywatnej rozmowie stwierdziłem, że oglądałem w 1988 r. najlepszego wówczas piłkarza Marco van Bastena w barwach PSV Eindhoven, a przecież kilka kliknięć wystarczy, by się przekonać, że w tym klubie nigdy nie grał. Zapamiętane przeze mnie z dzieciństwa mecze były częścią Mistrzostw Europy z tego samego roku. Pamięć jest bardzo zawodnym źródłem.

Niehistoryczne tablice w przestrzeni miejskiej

Dlaczego jednak w przestrzeni publicznej znalazła się tablica głosząca przechodniom o jakowejś "polskojęzycznej grupie"? Żaden rzetelny historyk pod treścią tej tablicy nigdy by się nie podpisał. Z racji przytoczonych wyżej treści pewnym zdaje się, że nie poproszono o to nikogo z gdańskiego oddziału IPN. Dowiadywałem się w biurze Plastyka Miejskiego i Miejskiego Konserwatora Zabytków w Gdyni, ale także i te instytucje nie wiedzą nic o jakichkolwiek publicznych zgodach na umieszczenie tablicy. Można domniemywać, że zawisła bez żadnych konsultacji.

Tablic głoszących absurd "polskojęzycznej grupy gestapo przemianowanej po 1945 r. na UB" jest więcej. Kolejna wisi przy północnym wyjściu z dworca Gdynia Główna, inne w Wejherowie.

Tablica upamiętniająca udany zamach na oficera gestapo, umieszczona na budynku dworca Gdynia Główna. Tu także pojawia się informacja o "polskojęzycznej grupie gestapo", której istnienia nie potwierdzają żadne znane historykom dowody.

W ten sposób niestety prawdziwa przeszłość i konfabulacje o niej splatają się w jeden, w tym wypadku utrwalony w granicie przekaz. Zresztą nie jest to przecież jedyny przypadek, gdy treści historyczne w dość oczywisty sposób nieprawdziwe w przestrzeni publicznej funkcjonują. Zapewne więc tablice informujące o "polskojęzycznej grupie gestapo przemianowanej na UB" będą wisiały nadal, bo któż mógłby administracyjnie nakazać ich zmianę? Ceną wolności wypowiedzi jest w końcu także możliwość głoszenia najróżniejszych treści, także tych dalece rozbieżnych z ustaleniami historyków i zdrowym rozsądkiem.

Widok owych tablic służyć więc może przypomnieniu, że nie wszystkie opowieści świadków historii są bezwzględnie całkowicie prawdziwe. Zwłaszcza po upływie wielu lat.

O autorze

Opinie (283) ponad 20 zablokowanych

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-12-27 10:32

Ćórfa co za d**ile bez wyobraźni.

Firma wykonała zgodnie z treścią zamówienie ale co za d**il to wymyślił,a później następny d**il zaakceptował.

Złośliwy tetryk
5 lat
- 25 2
Twoja opinia

Zmień treść

Firma wykonała zgodnie z treścią zamówienie ale co za d**il to wymyślił,a później następny d**il zaakceptował.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-12-27 10:34

Każdy broni

Każdy broni swojego kolege po fachu !!!!!!!!

Realista 2006
5 lat
- 4 6
Twoja opinia

Zmień treść

Każdy broni swojego kolege po fachu !!!!!!!!
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-12-27 10:37

lucek, bolek itp

5 lat
- 2 9
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-12-27 10:39

pytanie (1)

A czy w konflikcie Dambek-Gierszewski nie szło o kobietę?
Czy jeden nie zlikwidował drugiego z powodu baby?
Jak to naprawdę było?

5 lat
- 14 2
Twoja opinia

Zmień treść

A czy w konflikcie Dambek-Gierszewski nie szło o kobietę? Czy jeden nie zlikwidował drugiego z powodu baby? Jak to naprawdę było?
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-12-27 11:05
  
  prawda was wyzwoli
  
  dlatego prawda nikogo nie interesuje. Moja racja moisza to jest istota działań zarówno Szubarczyka jaki jego adwersarzy. A co do polskojęzycznej gestapo to taki twór nie istniał
  
  5 lat
  - 4 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  dlatego prawda nikogo nie interesuje. Moja racja moisza to jest istota działań zarówno Szubarczyka jaki jego adwersarzy. A co do polskojęzycznej gestapo to taki twór nie istniał
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-12-27 10:41

A jak PiS zakłamuje hiostorię?

Jakiś tam kłamczyński, niby poległy bo drzwi się wbiły w ziemię, albo tzw. przeklęci, albo niby-prezydent (koń by się uśmiał), itd. Albo kościół niby miał dzieci kochać a co im zrobił?
Na prostych ludzi to działa.

5 lat
- 21 31
Twoja opinia

Zmień treść

Jakiś tam kłamczyński, niby poległy bo drzwi się wbiły w ziemię, albo tzw. przeklęci, albo niby-prezydent (koń by się uśmiał), itd. Albo kościół niby miał dzieci kochać a co im zrobił? Na prostych ludzi to działa.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-12-27 10:42

bo w tych tablicach chodzi o reklamę firmy Murkam-ot i cała tajemnica..

jak dla mnie to niezły geszeftcik..

vvv
5 lat
- 12 4
Twoja opinia

Zmień treść

jak dla mnie to niezły geszeftcik..
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-12-27 10:42

bandycki rząd Kaczyniaka tworzy "historię" na nowo (2)

zara dowiemy się że mur berliński obalił Matołusz Krzywogęby
a poległy Kartofel zwyciężył pod Grunwaldem

Podłość i Sekciarstwo
5 lat
- 39 34
Twoja opinia

Zmień treść

zara dowiemy się że mur berliński obalił Matołusz Krzywogęby a poległy Kartofel zwyciężył pod Grunwaldem
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-12-27 12:38
  
  bandycki to był rząd zielono-po**anych - najgorszy dla Polski po 1989 - prawie do końca rozmontował niezależność naszego państwa i jego obronność - doprowadzając kraj do "teoretycznego", pozostawili po sobie "h**, du** i kamieni kupa"!
  
  5 lat
  - 8 6
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  bandycki to był rząd zielono-po**anych - najgorszy dla Polski po 1989 - prawie do końca rozmontował niezależność naszego państwa i jego obronność - doprowadzając kraj do "teoretycznego", pozostawili po sobie "h**, du** i kamieni kupa"!
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-12-27 14:26
  
  d**il.
  
  5 lat
  - 4 2
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-12-27 10:44

Czy można z tym coś zrobić.

Klasyczne "nic nie mogę" jest tylko zasłona przed podejmowaniem działań budzących dyskusje, czasami kończących się w sądzie. Ale takie są zadania urzędnikowi.
To nie jest wolność wypowiedzi tylko działanie szkalujące naród/kraj/ludzi.

5 lat
- 22 2
Twoja opinia

Zmień treść

Klasyczne "nic nie mogę" jest tylko zasłona przed podejmowaniem działań budzących dyskusje, czasami kończących się w sądzie. Ale takie są zadania urzędnikowi. To nie jest wolność wypowiedzi tylko działanie szkalujące naród/kraj/ludzi.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-12-27 10:54

Smutne to... (4)

Wszyscy ciągle mają pretensje, że się pisze "naziści" zamiast "Niemcy", ale sami używają cały czas jakiś polskojęzycznych grup, UBeków, żydów, pe.ałów, cyklistów i Bóg wie kogo jeszcze, żeby tylko nie przyznać, że to też Polacy. Czas w końcu przyjąć do wiadomości, że byli też tacy Polacy, którzy torturowali i mordowali innych Polaków. Historii się nie zmieni...

-CB-
5 lat
- 36 12
Twoja opinia

Zmień treść

Wszyscy ciągle mają pretensje, że się pisze "naziści" zamiast "Niemcy", ale sami używają cały czas jakiś polskojęzycznych grup, UBeków, żydów, pe.ałów, cyklistów i Bóg wie kogo jeszcze, żeby tylko nie przyznać, że to też Polacy. Czas w końcu przyjąć do wiadomości, że byli też tacy Polacy, którzy torturowali i mordowali innych Polaków. Historii się nie zmieni...
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-12-27 11:17
  
  Mówisz o tych Polakach (3)
  
  w mundurach NKWD, których nazwiska kończą sie na -sztajn, -feld cz -blum?
  
  5 lat
  - 14 12
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  w mundurach NKWD, których nazwiska kończą sie na -sztajn, -feld cz -blum?
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2018-12-27 11:32
    
    Nie, na takich na -ski. Jak Dzierżyński na przykład.
    
    5 lat
    
    12 3
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    Nie, na takich na -ski. Jak Dzierżyński na przykład.
    Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2018-12-27 11:42
    
    A Franz Maurer i Olo Żwirski? (1)
    
    -CB-
    5 lat
    
    4 0
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    Regulamin dodawania opinii
    - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
      
      2018-12-27 13:56
      
      też byli kobietą
      
      5 lat
      
      5 0
      
      Twoja opinia
      
      Zmień treść
      
      Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-12-27 11:00

(7)

za PO często spotykło się zakłamywanie faktów.O mały włos POwcy zrobiliby katów z Polskiego Narodu. PO to fałszywa zakłamana sekta ,kłamią zdradzą i sprzedadzą dla własnych krzyści. Lewacy to lewizna,sprzedawczyki narodu,zdrajcy,głupcy bez zasad,moralności i honoru.

5 lat
- 32 44
Twoja opinia

Zmień treść

za PO często spotykło się zakłamywanie faktów.O mały włos POwcy zrobiliby katów z Polskiego Narodu. PO to fałszywa zakłamana sekta ,kłamią zdradzą i sprzedadzą dla własnych krzyści. Lewacy to lewizna,sprzedawczyki narodu,zdrajcy,głupcy bez zasad,moralności i honoru.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-12-27 11:06
  
  100 % prawdy
  
  Nic dodać nic ujàć
  
  Az
  5 lat
  - 9 5
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Nic dodać nic ujàć
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-12-27 11:18
  
  Rany Boskie
  
  Bierz pigułkę z rana, tak jak lekarz kazał
  
  P
  5 lat
  - 6 5
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Bierz pigułkę z rana, tak jak lekarz kazał
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-12-27 11:21
  
  W 2014 ta tablica powstała, czyli za PO czyli wszystko zakłamywali
  
  KoRaN
  5 lat
  - 8 2
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  W 2014 ta tablica powstała, czyli za PO czyli wszystko zakłamywali
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-12-27 11:25
  
  niestety popis jest mam wrazenie jakas zaplanowana materia na pl opini publicznej ...a te ludzie to lykaja jeden za drugim przykra sytuacja
  
  5 lat
  - 2 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  niestety popis jest mam wrazenie jakas zaplanowana materia na pl opini publicznej ...a te ludzie to lykaja jeden za drugim przykra sytuacja
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-12-27 11:45
  
  Towarzyszu
  
  Spokojnie nie denerwuj się
  
  Lucjan
  5 lat
  - 2 2
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Spokojnie nie denerwuj się
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-12-27 17:19
  
  siostro, tlen
  
  pavulon
  5 lat
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-12-27 17:40
  
  wytrzezwiej, klej wachales!
  
  5 lat
  - 1 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  wytrzezwiej, klej wachales!
  Regulamin dodawania opinii