Po pierwszym rozbiorze Polski w 1772 roku Prusy Królewskie nazwano Prusami Zachodnimi (Westpreußen) i podzielono na siedem okręgów: tczewski (Dirschau), starogardzki (Stargard) i chojnicki (Konitz) - obejmowały one dawne województwo pomorskie, malborski (Marienburg) - dawne województwo malborskie, chełmiński (Kulm) i michałowski (Michelau), obejmujące dawne województwo chełmińskie, oraz dołączono okręg kwidzyński (Marienwerder), będący wcześniej w Prusach Książęcych.
2020-12-08 12:19
2020-12-08 17:12
2020-12-08 12:29
fajnie, ze piszecie tez na tym portalu o takich ciekawych rzeczach
dziekuje za cos wartosciowego
2020-12-10 07:09
mega wartosciowe, zwlaszcza ze czlowiek przynajmniej dowiaduje sie gdzie mieszka, troche historii nie zaszkodzi
2020-12-08 13:04
Szlachtę kaszubska powszechnie nazywano "vonami" bo von przed nazwiskiem otrzymali od Fryderyka II po I rozbiorze Polski - stąd kaszubskie nazwiska brzmiące bardzo polsko ale z von - von Prondzynski , von Gostynski , von Borzykowski , von Trzebiatowski, von Bychowski.
Nawet w swoim drzewie genalolgicznym mam "vonów". W zbiorach online Archiwum Państwowego w Gdańsku wygrzebałen akt urodzenia pra-pra-pra-pradziadka.
von Cieszynski urodzony w 1809 roku w Chmielnie pod Kartuzami.
2020-12-08 18:13
2020-12-08 18:33
należy ukarać dzisiejszych potomków wygnaniem i zajęciem majątku
2020-12-08 23:00
Ciekawe, gdzie ich wygnasz, jak tu mieszkają od tysiąca lat.
2020-12-08 23:00
Pewnie tym jak dzielnie lali ruska takiego jak ty.
2020-12-08 13:07
Pierwsza decyzja to zniesienie pańszczyzny i nadanie gruntów chłopom.
Faktycznie - było się po co opierać germanizacji. Chłopi pewno nie mogli się doczekać kiedy znów będą zniewoleni pracować na dobre kościelne .
2020-12-08 15:31
To był znak czasow, Polska jakby istniała tez zniosłaby pańszczyznę
2020-12-08 15:50
Ale to jak ze sportem, gdyby XYZ nie trafił w słupek w XXYY roku... takie gdybanie. Trzymajmy się faktów- dalej zajdziemy.
2020-12-08 16:42
Ile było rządów, ale dopiero PiS dał 500+ i cofnął emerytury. Wcześniej mieliśmy rządy elit, które nie mogły jakoś znależć sposobu na pomoc słabszej części społeczeństwa, tak samo jak szlachta w IRP, czy rządzący w IIRP, nie potrafili zrobić najpierw zniesienia pańszczyzny, a potem reformy rolnej.
2020-12-10 10:36
Wszystko ci się miesza. Skąd PiS (tfu!) ma na 500+? Jarek z Glapim drukują? A Polska znów wraca do swojego naturalnego stanu czyli zacofania.
2020-12-08 19:19
ostatnim słowem wolnej Rzeczypospolitej w sprawie chłopskiej była deklaracja w Konstytucji 3 Maja 1791 o wzięciu włościan pod opiekę Państwa . Byłą to jednak deklaracja bez wykonania, gdyż sama Konstytucja obowiązywała do 1792 kiedy została obalona przez konfederację targowicką. Pomorze w tym jednak nie brało udziału bo od 1772 było pod rządami pruskimi . Dopiero w 1807 pod naciskiem Napoleona w Konstytucji Księstwa Warszawskiego dano chłopom wolność osobistą lecz bez własności ziemi. Nie dotyczyło to jednak Pomorza, bo te pozostało w granicach Prus. Tam z kolei na podstawie reform Steina/Hardenberga wprowadzono kapitalizm odgórnie a więc zniesiono pańszczyznę, umożliwiono chłopom wykup ziemi, zniesiono przywileje stanowe szlachty oraz zakaz zajmowania się szlachty handlem i przemysłem. Oczywiście wprowadzono to etapami . W tym czasie w Królestwie Polskim po 1815 kręcono się w kółko jeszcze przed powstaniem styczniowym 1863 czołowe postci ziemiaństwa polskiego postulowało jedynie czynszowanie chłopów . Gdyby nie fakt dokonany czerwonych w powstaniu i ogłoszenie dekretu o uwłaszczeniu chłopów, co zmusiło wreszcie cara do wydania w 1864 dekretu uwłaszczeniowego jeszcze to dłużej trwałoby. Tak więc nie jestem taki pewny co do takiej wielkoduszności polskiej władzy gdyby nie było zaborów . To Polacy pod zaborami wyidealizowali sobie obraz Polski przedrozbiroowej "dla pokrzepienia serc" Dla porównania we Francji już 1789 zniesiono przywileje stanowe , wprowadzono równość wszystkich obywateli wobec prawa oraz zniesiono wszelkie powinności feudalne.
2020-12-09 02:02
2020-12-08 13:27
2020-12-08 13:49
2020-12-08 15:13
2020-12-08 15:16
Oprócz województwa pomorskiego (bez Gdańska), jo mówi się też w województwie kujawsko-pomorskim oraz tej tej części warmińsko-mazurskiego (nie leżącej ani na Mazurach, ani Warmii), która przed drugą wojną leżała w granicach województwa pomorskiego, a przed pierwszą wojną w Prusach Zachodnich - konkretnie Ziemia Lubawska - Lubawa i Nowe Miasto Lubawskie oraz okoliczne wioski, np. Rożental, Kazanice, Mortęgi, Kuligi, Linowiec, Grodziczno, Hartowiec, Jeglia, Rybno, Prusy, Naguszewo, itd. W tym rejonie nie nastąpiła wymiana ludności po drugiej wojnie światowej.
Jo oznacza tak, również w językach: czeskim, słowackim, dolnołużyckim, szwedzkim, dolnoniemieckim, dialekcie bawarskim.
Z kolei na Górnym Śląsku jo, oznacza ja.
Tak poza tym polecam stronę Dialektologia z nagraniami z różnych regionów.
Pod Lubawą starzy ludzie mówią jeszcze lokalną gwarą.
"- Czy Pan uczył się u ojca?
- U ojca, jo.
- To było już po wojnie?
- No jo, w czterdziestym sziódmym szie urodziłeym, nie. O, Jezu, to tutaj pełno kołów było, tych drewiannych, nie. To całe dnie to je szie koła robiło. To najlepszy zarobek był, wie pan? Jak dobrze poszło na ty maszynie, jak nie umkła, nie, to szie nawet dwa i pół cala od raz sie zmiejsziła szie obryncz. To była podstawowa maszina, ta ta stołkmaszina, nie, do tych kołów."
2020-12-08 17:07
2020-12-08 17:12
Słowianie tez mówili ale wschodnie dialekty zalały
2020-12-08 20:52
tumanie nieduczony tez się mówi "jo", generalnie w całym "starym" pomorskim mowi się jo. Ale jak jesteś ze wschodu to nie kumasz.
2020-12-08 21:48
Dokładnie. "Jo" cały czas jest w użyciu na tych terenach dawnych Prus Zachodnich, które w 1920 znalazły się w granicach międzywojennego województwa pomorskiego.
W części przedwojennego pomorskiego, dziś leżącego w warmińsko-mazurskim (ale nie na Mazurach czy Warmii) wciąż używają lokalnej gwary, np. jo, futer, glanc, szneka, glonek, kasta, kalmuz, gulon, kara, kieta, leberka, lorbas, po wiela, remplaki, rychtować, weno wejta, sznoptuch, żaga.
Na święta przychodzi tam Gwiazdor. Kolędnicy niestety już nie chodzą. W lany poniedziałek wodą dziewczyn nie polewają tylko zmagają rózgami po nogach.
2020-12-08 22:22
Jo przejeli - w plattdeutsch tez jest jo:)
2020-12-08 22:49
Ps. Wiki:
"Większa część zapożyczeń "niemieckich" w kaszubszczyźnie, w języku estońskim i w językach skandynawskich faktycznie nie pochodziła z języka niemieckiego, ale z języka dolnoniemieckiego.
Dolnoniemiecki zachował się jako język potoczny północnych Niemiec, jednak jego istnienie jest zagrożone. Od 1994 roku dolnoniemiecki jest chroniony przez Unię Europejską. W niektórych landach istnieje nawet ustawodawstwo chroniące dolnoniemiecki przed dyskryminacją, np. w Szlezwiku-Holsztynie urzędnicy są zobowiązani, aby na pisma petentów w języku dolnoniemieckim odpowiadać również po dolnoniemiecku."
2020-12-09 23:41
Jo było dawno przed powstaniem języków germańskich.
2020-12-09 16:48
Są u siebie, wiec tak mówią.Zaś w Kongresówce,każdy zwracał się do żony " moja powabna oblubienico padaj mnie piwo" podobno taka była powszechna norma .
2020-12-08 15:40
Za niemca najlepiej było 1939-1945 .aleee bylo..aaa i jeszcze 1914-1918... Też super za niemca bylo. Kto jeszcze twierdzi że za niemca to było super? Może ci z Oświęcimia? - to oczywiście ironia . Może ktoś w końcu obudzi się z tym uwielbieniem
2020-12-08 15:53
Poza tym w 39 to nie byli Niemcy tylko Naziści. I wypłacili nam reparacje za szkody i to z nawiązką... tak piszą w polsko brzmiących gazetach
2020-12-08 16:01
Haha. Dobrze napisane "polskobrzmiace gazety". Otóż nie wypłacili,nie wypłacili.
2020-12-09 19:49
jedna trzecia naszego kraju to ziemie niemieckie zabrane po II WŚ. To mało, czy to nic nie kosztowało? Ile jest warta 1/3 kraju ( 100 tys. km/2 ) z infrastrukturą, drogami, miastami, fabrykami... ?? Po reparacje to raczej trzeba zwrócić się na wschód, bo nic nam nie zapłacili za zabrane ziemie i zniszczenia.
2020-12-12 11:53
Zaś reparacje należą się od obu stron, kto wybiera tylko jedną stronę nie zna historii, strategicznie lepiej jest się upomnieć najpierw od Niemiec a po przyznaniu i wzmocnieniu zwrócić się do Rosji.
2020-12-08 16:02
Jakos moja babcia i dziadek którzy żyli w czasie 2 wojny mówili "za niemca". Więc myślę że to jednak za niemca.nie ma takiego kraju/narodu "naziści." Wierzę bardziej świadkom wojny niż pismakom proniemieckim
2020-12-08 22:29
I przyszedł Polak w 1920 - radość, nadzieja, że Polska wróciła. A z nią korupcja, sobiepaństwo, popieranie swoich, brak szacunku dla miejscowych, lekceważenie prawa itd itp. Wyglada znajomo, jak to co mamy teraz. Sile nie zmusisz do kochania takiej Polski - zmierzającej do faszyzmu.
2020-12-09 04:16
2023-05-03 21:09
To jest próba odwracania od tematu.
2020-12-08 16:24
Brawo-naprawdę super artykuł! Proszę o więcej takich! Może-skoro ta nazwa pada i zaraz będzie rocznica marszu śmierci-coś o Stuthoffie? (Niby wszyscy wszystko wiedza a prawda jest taka ze w odbiorze ogólnym niewiele wiemy) Pzd
2020-12-08 16:26
Wystarczyło 150 lat a ilu się zniemczyło. Niestety tak to już jest ludność miejscowa która podlega innemu państwu po pewnym czasie się asymiluje. Dlatego UE musi być Europą ojczyzn , z odrębnymi językami kulturą , historią itp. nie może już być ściślejszej integracji to co jest wystarczy, aby nie było wojen i wszystkie kraje osiągały korzyści dzięki wspólnej strefie gospodarczej. Gdybyśmy się jeszcze bardziej integrowali Europa dużo by straciła , jej bogactwem jest różnorodność a Polacy pewnie za 100 lat mówiliby po niemiecku a nasze dzieci i wnuki pytaliby jaka Polska - myślę ,że większość tego nie chce
2020-12-08 17:30
Dzisiaj to właśnie we własnym kraju mówią nam, że jesteśmy inni, że mamy się wynosić, bo nie pasujemy do obecnego wzorca.. To wartości europejskie gwarantują swobodę, wolność. Mojej polskiej narodowości nikt mi nie odbierze, tak samo jak nikt mi nie powie kto ma być dla mnie bohaterem.
Jak chodzi o dzieci i wnuki to bardziej się boję, że kiedyś zapytają, dlaczego nie uciekałeś jak się zaczęło walić.
2020-12-08 21:24
kiedy chodzi o Twoje interesy. Tak nie zbudujemy tej Twojej Europy.
2020-12-09 23:44
Buahahahaha ale bzdury i wykręcanie kota ogonem. To germanizacja i zrobiła to też we wschodnich niemczech od 11 wieku.
2020-12-08 18:18
Nie mówiąc już o murowanych zabudowaniach gospodarczych
2020-12-08 18:19
Oczywiście, że Europa powinna być podzielona na strefy językowe (kulturowe). Nie przypominam sobie, żeby ktoś mówił, że ma być inaczej nawet gdybyśmy wybierali rząd, parlament i prezydenta Europy. Nie bardzo wiem mimo to skąd pewność, że gdyby tak nie było to za 100 lat wszyscy mieliby mówić po niemiecku a nie po polsku lub hiszpańsku a może włosku, a może chińsku, bo dla nich 300 milionów to taka sobie mniejszość? Skąd taki strach w nas Polakach? Mimo głupoty, za którą zapłaciliśmy rozbiorami to jednak po 150 latach ciągle mówimy po polsku, Ukraińcy po ukraińsku i tylko Białorusini mają z językiem problem... Nawet Kaszubi zaczynają dbać o swój rodzinny język. Nie zapominaj, że to właśnie Europa chroni mniejszości, dając im większe szanse przetrwania zwiększając wielobarwność kulturową. W Polsce po wojnie nie było dwujęzycznych nazw miejscowości, a teraz są...
2020-12-08 19:22
W takiej UE o jakiej myślisz najprawdopodobniej urzędowym językiem byłby niemiecki - to jest zdecydowanie najsilniejsze i najludniejsze państwo - tak jest w naturze słabsze państwa ulegają silniejszym. Rzeczpospolita np. była silniejsze i spolonizowała większość Litwinów. Proces ten będzie trwał dość długo z kilkaset lat, ale finał będzie taki że na terenie Europy pozostaną tylko Niemcy - nie chcę tego , nie będzie różnorodności , wielu kultur itp. Europa ojczyzn będzie zdecydowanie zdrowszym tworem - konkurencja między narodami działa tak ja konkurencja między organizacjami następuje szybszy rozwój , konkurencja jest motorem postępu. Ponadto mniejszymi krajami łatwiej zarządzać - urzędnicy z Brukseli ,nie mają takiej wiedzy co się dzieje w określonym kraju
2020-12-08 21:45
Tak jak pisałeś, łatwiej zarzadza sie małymi krajami...wiec dlaczego Pomorzem musi zarządzać władza panstwowa z Warszawy. Gdańskowi bliżej z wartościami do Brukseli, Berlina, Poznania, niż do wschodniej Polski. Zresztą tak było od wieków. Narodowość tak, panstwowość niekoniecznie!
2020-12-08 18:31
2020-12-08 20:53
"gdańszczanin" ze wschodu hahaha, weź się potomku biednych chłopow ze wschodu nie ośmieszaj swoją "gdańskością"
2020-12-08 22:34
wystarczyło 150 lat a ilu się zrusyfikowało? a ilu zostało Austriakami lub Węgrami? Trzeba wiedzieć że tu nie chodzi tylko o zabory ale o tereny przygraniczne; na nich ludność nie ma wyrażnych cech narodowych. I tak się dzieje na całym świecie. A Niemcy do dzisiaj inaczej traktują pracę i pracownika niż polscy "patrioci"
2020-12-08 23:12
Niemcy germanizowali 700 lat i ludzie wciąż mówili po słowiańsku. Przyszła Polska i patrz pan - 70 lat i ludzie po Kaszubsku już mało , co mowia. Zaprawdę Polska. to kraj cudów. I mierzeje wykopią i lotnisko wybudują i elektrownię za 2 mld. Wszystko dla wspolnego , a jeszcze bardziej dla swojego propanstwo-polskiego:), interesu.
2020-12-20 21:22
Zacietrzewiony jesteś do granic absurdu. Zabór niemiecki oprócz spraw wynarodowienia niósł wielkie zmiany administracyjne i modernizację a także zmiany kulturowe. Polska feudalna szybko poszła w niepamięć ale Kaszubi o tym skąd są ich korzenie nigdy nie zapomnieli. Germanizacja przez "tylko" 150 lat nie przyniosła tyle szkód co emigracja zarobkowa po 89 r. Jednak największe straty narodowościowe ponieśliśmy niestety jak wspomniano już w artykule krótkowzroczną polityką polskiej sanacji i komunistów w latach po II Wojnie gdzie wielu Mazurów i Warmiaków no i Kaszubów wybrało emigrację przez i**otyczną politykę narodowościową. Unii Europejskiej do tego nie mieszaj A czy będziemy mówić po niemiecku to zależy od nas samych. Ośle.
2020-12-08 16:33
to jeszcze trzeba doliczyć prusakom-niemcom odszkodowania dla zakonów katolickich za zrabowane ziemie
2020-12-08 17:55
spalenie Gniezna też? Szwedów za Potop? Kopnij sie gdzie trzeba
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.
W którym roku zorganizowano pierwsze regularne gonitwy na sopockim hipodromie?
Filmy