Historia
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Historia
Dodaj raport
Historia Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Operacja Żagiel - wielka akcja szpiegowska

Michał Sielski
22 czerwca 2014 (artykuł sprzed 9 lat) 
Opinie (80)
O spotkaniach gości z zagranicy z Polakami dokładnie informowali współpracownicy Służby Bezpieczeństwa. O spotkaniach gości z zagranicy z Polakami dokładnie informowali współpracownicy Służby Bezpieczeństwa.

O spotkaniach gości z zagranicy z Polakami dokładnie informowali współpracownicy Służby Bezpieczeństwa.

fot. Halina Wasielke-Cieślak

W połowie sierpnia w Gdyni rozpocznie się zlot żaglowców "Operacja Żagle Gdyni". 40 lat temu podobna impreza była jednym z największych przedsięwzięć szpiegowskich PRL. Były przeszukania pokoi, tajni agenci wśród załóg żaglowców, podstawieni taksówkarze i meldunki co kilka godzin.



Radziecki "Towariszcz" wygrał regaty, ale jego załoga oszukiwała. Dziennikarze wiedzieli, ale nie mogli o tym mówić. Radziecki "Towariszcz" wygrał regaty, ale jego załoga oszukiwała. Dziennikarze wiedzieli, ale nie mogli o tym mówić.

Radziecki "Towariszcz" wygrał regaty, ale jego załoga oszukiwała. Dziennikarze wiedzieli, ale nie mogli o tym mówić.

mat. Muzeum Miasta Gdyni

Wybierasz się na sierpniowy Zlot Żaglowców w Gdyni?

Operacja Żagle Gdyni ma być żeglarskim świętem Pomorza. W połowie sierpnia zawitają do nas efektowne żaglowce z całego świata. Będzie ich ponad 40.

W 1974 roku Gdynia gościła natomiast swój pierwszy w historii zlot żaglowców, którego organizację powierzono jej dzięki zwycięstwu Daru Pomorza w 1972 roku. Nasza fregata jako pierwsza minęła metę podobnych regat rozgrywanych przy duńskim przylądku Skagen. Organizacja zlotu była wielką operacją logistyczną, bo naprędce zaczęto zabudowywać Molo Południowe zobacz na mapie Gdyni. Nieudolnie zresztą, bo restauracja Róża Wiatrów była placem budowy, gdy pojawili się pierwsi goście. Obok jeździły natomiast dwa spychacze, w ukropie uwijali się też robotnicy.

Stonka z zagranicy już u granic

W największy popłoch wpadły jednak służby wywiadu. Kilkadziesiąt żaglowców? Z obcokrajowcami na pokładzie? Za "żelazną kurtyną"? We wszystkich sztabach natychmiast ściągnięto z urlopów dowódców i rozpoczęły się gorączkowe przygotowania do sprawy obiektowej "Żagiel". W IPN jest dziś 338 kart materiałów operacyjnych, które powstawały przez dwa lata.

- Obawiali się, że "należy się liczyć z możliwością naruszenia ładu, porządku i bezpieczeństwa publicznego w szczególności w zakresie: wywiadowczej penetracji Wybrzeża, nawiązania różnego rodzaju kontaktów o charakterze przestępczym, handel obcymi walutami, usiłowania i pomocnictwo w nielegalnym przekroczeniu granicy PRL, przemyt literatury pozbawionej debitu, wystąpienia o charakterze rewizjonistycznym" - pisze w książce "Dni Bezmięsne" badaczka historii Gdyni Małgorzata Sokołowska.

Taksówkarze nagrywają rozmowy

Od razu podjęto więc decyzję, że do składu załóg dołączeni zostaną agenci wywiadu. Na każdy polski żaglowiec miał trafić jeden pracownik służb, najlepiej będący już żeglarzem. Ale masę roboty mieli również pozostali. Dochodziło nawet do tego, że na kolacji organizowanej na niemieckim żaglowcu "Gorch Fock", większość spośród 13 zaproszonych osób była "osobowymi źródłami informacji" polskich służb.

Największe "zagrożenie" stanowili jednak dziennikarze, zwłaszcza zagraniczni. Objęto ich ścisłą kontrolą. Bagaże pozostawione w hotelu były regularnie przeszukiwane, a wszystkie notatki kopiowane. Służby wiedziały kto, kiedy, z kim i o czym rozmawiał. Współpracowali również taksówkarze, którzy wozili gości i nagrywali ich rozmowy, bo zazwyczaj nie znali języka angielskiego, więc taśmy trafiały do tłumaczy i opracowywane były w wydziale "T" Służby Bezpieczeństwa.

Panie Lindner, pan nie przesadza

Kłopoty mieli jednak również polscy dziennikarze. Zwłaszcza ci, którzy chcieli pisać prawdę, bądź relacjonować zawody zgodnie z faktami. Ofiarą cenzury padł m.in. znany z TVP Gdańsk dziennikarz sportowy Jan Lindner.

Dowiedział się on bowiem, że radziecki "Towariszcz", który wygrał regaty, złamał regulamin i zmienił trasę. Wiesław Rogala, który stał na czele Komitetu Wykonawczego Operacji Żagiel, nie zgodził się na to, ale dziennikarz się upierał, że warto pokazać w telewizji mapkę ze zmienioną trasą zwycięzców, którzy nie dość, że trasę skrócili i niezgodnie z regulaminem przeszli linię mety pod żaglami, to rozpoczęli regaty wcześniej niż inni, popełniając klasyczny falstart - oczywiście również przemilczany. Ostatecznie sprawa oparła się jeszcze o kilku wyższych rangą towarzyszy, którzy uznali, że ze względów politycznych nie ma sensu tego nagłaśniać, bo żaglowiec został ukarany stratą 2,47 godziny, więc wszystko było uczciwie.

O niezadowoleniu z takiego rozstrzygnięcia, w wyniku którego Dar Pomorza zajął dopiero trzecie miejsce, głośno mówiło się w kuluarach i w mieście, o czym donosiło wielu OZI (osobowe źródła informacji). Oburzeni obywatele informowali również, że - mimo zakazu - na niektóre jednostki zapraszani są chętni do zwiedzania. Wśród nich była nawet jedna samotna kobieta, która "wyszła sama dopiero po kilku godzinach".

Zamawianie taksówek w hotelach również było doskonałą okazją do pozyskania cennych informacji. Najlepszym przyjacielem współpracowników SB był jednak alkohol. To podczas wieczornych imprez i kolacji dowiadywali się najwięcej i sporządzali kilkustronicowe meldunki z adresami "podejrzanych" osób oraz powiązaniami pomiędzy nimi, a gośćmi z zagranicy. Pozostaje mieć nadzieję, że w tym roku rozmowy podczas Operacji Żagle Gdyni będą nieco bardziej swobodne...

Zobacz Zlot Żaglowców w Gdyni w 2011 roku.

Zdjęcia: Operacja Żagiel - wielka akcja szpiegowska

158 Zobacz zdjęcia

Wydarzenia

Zobacz także

Operacja Żagle Gdyni (17)

Opinie (80) 5 zablokowanych

  • 2014-06-23 06:38

    operacje żagiel to ja mam codziennie

    laseczki stawiają maszt, żagiel się pręży, płyniemy na fali... tylko zona czasem szpieguje...:-)

    9 lat

    • 1 5

  • 2014-06-23 08:36

    przecież to samo robiła druga strona, i także wykorzystywała do tego "cywilów" i żaglowce więc co tu się oburzać...
    każde zdjęcie okrętu UW czy "strategicznych" obiektów było na wagę złota dla zachodnich wywiadów...

    9 lat

    • 4 1

  • 2014-06-23 09:54

    Podsłuchy

    Ale nie było afer podsłuchowych.

    Polak

    9 lat

    • 0 0

  • 2014-06-23 10:15

    Ciekawe czy dzisiaj (1)

    ABW nie stosuje podobnych metod to przecież spadkobierca byłych ubeków.

    atak

    9 lat

    • 4 2

    • 2014-06-23 10:49

      I dobrze,

      niech tak robią. To skuteczne metody, a przecież zależy nam na bezpieczeństwie, prawda?
      Czy to wywiad amerykański, komunistyczny, czy algierski: ważne, by był skuteczny, zbierał informacje, działał efektywnie. Od tego oni są.

      Janusz Maj

      9 lat

      • 2 2

  • 2014-06-23 16:50

    Wszystkie trzy najwieksze

    rosyjskie zaglowce: Siedow, Kruzenstern i Towariszcz to przedwojenna produkcja niemiecka.

    Marynarz

    9 lat

    • 1 0

  • 2020-06-22 12:46

    Byłem , widziałem (1)

    i tym młodym , którzy chcą głosować na POstkomunistów, oPOwiem ze szczegółami co ich ominęło. I oby nigdy nie doświadczyli "dobrodziejstwa" tych czasów .

    3 lata

    • 0 1

    • 2021-06-22 14:00

      Za to doświadczają dziś rządów postkomunistów w najczystszej postaci. Gorzej - podpartej nostalgią za młodością i możliwością kradzenia Księżyca.

      2 lata

      • 0 0

1
2
3
4

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7 Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

20 zł
spacer
kwi 27-5.05
g. 10:00, 13:00, 16:00
Gdańsk, Pomnik Poległych Stoczniowców
20 zł
ulgowy 15 zł
więcej (1)

TV Filmy

6013

Ten tunel ratował kiedyś życie (69)

więcej (1566)

Katalog.trojmiasto.pl - Muzea

więcej

Sprawdź się

Sprawdź się

Na przełomie lat 70. i 80. warunki atmosferyczne spowodowały, że Torpedownia na Babich Dołach doznała uszkodzeń. Co się wydarzyło?

 

Najczęściej czytane