• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Nietypowe Budowle Trójmiasta. Schron przy Urzędzie Morskim w Gdyni

Rafał Borowski
19 września 2020 (artykuł sprzed 3 lat) 

Zwiedź z nami wnętrza schronu przy Urzędzie Morskim w Gdyni

W cyklu Nietypowe Budowle Trójmiasta prezentujemy budynki, które mogą zadziwiać swoim wyglądem. Tym razem wybraliśmy się do Gdyni, gdzie przy ul. ChrzanowskiegoMapka, tuż obok gmachu Urzędu Morskiego, znajduje się przedwojenny schron o piramidalnym kształcie. W poprzednim odcinku odwiedziliśmy halę traserni na terenach Stoczni Gdańskiej, za miesiąc wyjaśnimy, do czego służy chłodniaMapka górująca nad Wolnym Obszarem Celnym w Gdańsku.



Czy lubisz czytać o lokalnych ciekawostkach historycznych?

Jadąc ul. Chrzanowskiego z centrum w kierunku portowych nabrzeży mijamy po drodze charakterystyczny gmach, zwieńczony wieżą zegarową. W pełni zasłużenie jest on uznawany za jedną z pereł architektury gdyńskiego modernizmu. Od momentu powstania w roku 1927 do dzisiaj mieści się tutaj siedziba Urzędu Morskiego.

Tuż obok budynku znajduje się kolejny ciekawy obiekt. Mowa o schronie, który został wybudowany właśnie na potrzeby pracowników, a właściwie kadry kierowniczej Urzędu Morskiego.

Oryginalna, polska myśl techniczna



Obiekt został wybudowany cztery lata przed wybuchem wojny, czyli w 1935 r., według projektu mjr. inż. Kazimierza Biesiekierskiego, architekta i wybitnego specjalisty od budowli obrony przeciwlotniczej. Był przeznaczony dla dyrekcji wspomnianego urzędu. Pozostali pracownicy mieli do dyspozycji schron, który znajdował się w podziemiach budynku.

- Schron powstał według oryginalnej, polskiej koncepcji, a dokładnie wzoru architektonicznego instrukcji budowlanej obrony przeciwlotniczej biernej z 1934 r. Z powodu trudnej rzeźby terenu Urząd Morski stanął na torfowiskach - był obiektem naziemnym - tłumaczy Michał Miegoń z Muzeum Miasta Gdyni.

"Piramidka" odbija bomby



Kazimierz Biesiekierski Kazimierz Biesiekierski
Schron składa się z dwóch komór, poprzedzonych niewielkimi, gazoszczelnymi przedsionkami. Ma charakterystyczny kształt ostrosłupa, dzięki czemu jest nazywany potocznie "piramidką". Spadzisty strop, którego kąt nachylenia wynosi 45-60 stopni, zapewniał ukrytym wewnątrz osobom wysoki poziom bezpieczeństwa. Ryzyko, że bomba przebije strop, było minimalne.

- Wyróżnia go spadzisty dach, który powodował odskok bomby lub jej zsunięcie, minimalizując ryzyko eksplozji lub powodując jej eksplozje w oddaleniu. Wewnątrz grube na ok. 25-30 cm ściany o beczkowatym przekroju dawały schronienie kilkudziesięciu osobom. Ich beczkowaty kształt, a także specjalnie wzmocnione fundamenty niwelują wstrząsy i falę uderzeniową - wylicza Miegoń.

Najlepiej zachowany schron w Gdyni



Schron przetrwał wojnę bez szwanku. Co więcej, ciągle jest regularnie konserwowany przez Urząd Morski, który wykorzystuje go na cele magazynowe. Dzięki temu oryginalne wyposażenie schronu, np. urządzenia filtrowentylacyjne, jest nie tylko kompletne, ale również w pełni sprawne.

- Jest to najlepiej zachowany schron przedwojenny na terenie Gdyni. W schronie zachowały się oryginalne, przedwojenne drzwi z tabliczkami znamionowymi producenta, wentylator na korbę oraz instalacja elektryczna z lampami typu okrętowego. Znajduje się w nim też "awaryjny" piecyk na drewno i węgiel z kominem wbudowanym w ścianę, co wraz z korbowym wentylatorem dawało szansę przetrwania bez prądu - wyjaśnia nasz rozmówca.
Zachowały się relacje ustne, według których schron był używany w pierwszych dniach wojny. Nie wiadomo jednak, jak wiele osób szukało w nim schronienia. Innymi słowy, czy - zgodnie z pierwotnym założeniem - korzystało z niego wyłącznie dyrektorostwo Urzędu Morskiego.

Nachylony dach schronu miał powodować, że zrzucone na niego bomby powinny odbić się od niego. Nachylony dach schronu miał powodować, że zrzucone na niego bomby powinny odbić się od niego.

Płot z Twierdzy Wisłoujście?



Na koniec warto wspomnieć o jeszcze jednej dość zaskakującej ciekawostce. Okalający schron kuty płot został najprawdopodobniej zamontowany wtórnie, a jego pierwotna lokalizacja znajdowała się... na terenie fortecy górującej nad ujściem Martwej Wisły w Gdańsku. Oba miejsca dzieli w linii prostej odległość ponad 20 km.

- Wokół schronu rozpościera się płot, który już na pierwszy rzut oka wygląda jak z innej epoki. To XIX-wieczny pruski płot forteczny, być może przeniesiony po wojnie z Twierdzy Wisłoujście. Nikt jednak nie jest w stanie określić, kiedy i w jakich okolicznościach doszło do jego zamontowania przy Urzędzie Morskim - uzupełnia Miegoń.
Okalający schron płot jest najstarszym w całej Gdyni. Pochodzi z XIX wieku i najprawdopodobniej był pierwotnie zamontowany na Twierdzy Wisłoujście w Gdańsku. Okalający schron płot jest najstarszym w całej Gdyni. Pochodzi z XIX wieku i najprawdopodobniej był pierwotnie zamontowany na Twierdzy Wisłoujście w Gdańsku.

Nietypowa budowla? Zgłoś nam do wyjaśnienia

Zastanawiasz się, czym jest i jaką funkcję pełni dziwna budowla, którą mijasz w drodze do pracy lub która znajduje się w pobliżu twojego miejsca zamieszkania? Napisz do nas! Poinformuj o lokalizacji, napisz, jakie masz pytania. Postaramy się ją sfilmować i wyjaśnić, co to takiego.

inwestycje@trojmiasto.pl

Miejsca

Opinie (71) 8 zablokowanych

  • (6)

    Ciekawy artykuł,nie wiedziałem do tey pory o istnieniu takiegoż schronu.Powinni wyremontować i udostępnić do zwiedzania.

    • 30 41

    • Remontować nie trzeba. (2)

      Nie przeczytałeś dokładnie artykułu. Zdjęć nie widziałeś?
      Logika wg. Svena .....

      • 19 4

      • No mogliby jeszcze uzupełnić wykruszenia betonu i zabezpieczyć betonchronem.

        • 3 0

      • Ta logika wg. Svena a raczej Svena Skur...ena, Svencia, Svencjusza, The Billa i wiele, wiele innych pseudonimach pisarskich na tym forum przez niego używanych. Przez moment jest w Norway, za 10 minut
        jest w Gdańsku chwilę potem jeszcze gdzie indziej. Był już wszędzie i wszystko widział - doświadczeniem nikt mu nie dorówna. Jego opinie pod artykułem, pisane pod kilkoma pseudo. na jeden temat z nutką tajemniczości wykluczają się wzajemnie. Taki typ, na pewno nie teges.

        • 16 1

    • do zwiedzania

      bywa czasem do zwiedzania, byliśmy w zeszłym roku w nim i paru innych

      • 5 0

    • (1)

      Ale pierdoły wypisuje ten koleś Sven na tym " forum"

      • 4 1

      • Bo to wirus tego portalu jest

        • 5 0

  • (6)

    Fajna historia ale dzisiaj takie schrony niepotrzebne. Wystarczy ludziom powiedzieć w telewizorze, że na dworze szaleje śmiertelna zaraza i potulnie zostają w domach/schronach pomimo, że nic ekstraordynaryjnego się nie działo i nie dzieje :)

    • 46 64

    • to są niepotrzebne czy ludzie w nich siedza?

      • 10 1

    • Ekstraordynarajnego? (1)

      Uszy krwawią

      • 13 3

      • przed wojną tak mówili

        • 2 1

    • gdyby dziś wybuchła wojna w pierwszych tygodniach wyginie pół Narodu bez bombardowań i ostrzałów

      instalacje wodociągowe napędzane elektrycznie - brak ujęć wody i ubikacji na wypadek awarii prądu... brak rezerw żywności.

      • 1 0

    • Hej

      Powiedz to rodzinom tych ludzi. https://smiertelnosc-koronawirusa.pl/

      • 1 0

    • Jestem ciekawy

      czy teraz ta opinia się zmieniła po dwóch latach?

      • 0 0

  • Niech oddadzą płot!

    • 31 22

  • Zabytkowy płot powinien wrócić do twierdzy. (1)

    • 25 29

    • Interesujący artykuł.

      Na podwórzu przy ulicy Gołębiej we Wrzeszczu Dolnym też jest schron przeciwlotniczy. Od wielu lat dwa wejścia są zaspawane. Jak byłem chłopcem bywałem tam z kolegami w środku. Ten schron jest podziemny.

      • 5 1

  • Gdansk (11)

    Gdynia mnie nie interesuje only Gdańsk

    • 9 121

    • A mnie interesuje całe Trójmiasto.

      • 24 0

    • Gdansk (3)

      Gdynia to Gdynia a nie nie niemiecki Gdańsk

      • 11 5

      • (2)

        gdańsk taki niemiecki a połowa kaszubów mieszkająca dziś w gdyni miała dziadka w wehrmachcie

        • 3 5

        • kaszubi nigdy nie mieszkali i nie mieszkaja w Gdańsku ... w Gdańsku to emigranci z za Buga (1)

          • 4 2

          • Nie wszyscy

            Moi przodkowie przyjechali tu z południa Polski

            • 0 0

    • Żałuj bo jest piękna. Gdańsk także jest piękny. Starość i młodość tak można przedstawić te miasta i w tym właśnie jest duży urok które się kocha.

      • 9 0

    • Hahahah

      • 0 0

    • Nas nie interesuje twoja opinia, normalni ludzi doceniają urodę całego trójmiasta i każdego z trzech miast Z osobna z ich osobliwa odrebnoscia i charakterystyką, a tu zajezdza jakimis prymitywnymi kibolskimi uprzedzeniami

      • 12 1

    • Orłowo

      Urodzony w Gdańsku na klinicznej Gdynię wole

      • 4 1

    • Only Gdańsk Wolny?

      • 0 0

    • Ok?

      fajnie ale nikt nie pytał

      • 0 0

  • Świetny artykuł! Dziękuję! Więcej takich.

    • 48 0

  • na filmie w 1:27 jest napis o pruskim murze fortecznym a w treści artykułu jest mowa o metalowym kutym płocie (2)

    i takowy rzeczywiście jest a na filmiku jest błąd

    • 21 0

    • To się fachowo nazywa krata forteczna (1)

      I nie musi być z Wisłoujscia,może być z innych elementów fortecznych,sukcesywnie likwidowanych od końca 19 wieku

      • 5 0

      • ten płot przenieśli niemcy

        bojąc się zamachu na swoich wysokich funkcjonariuszy podczas alarmu bombowego... - to Gryf miałby ich wszystkich w jednym miejscu i jak na dłoni

        • 0 1

  • Ostrosłup? (2)

    Z której strony?

    • 17 2

    • Autor tego dzieła to nie matematyk to ogólnie filozofia,, jak wyprowadzić konia z błędu,,. A ten jest wyjątkowo ankietowy.

      • 1 0

    • Od frontu

      • 0 0

  • no i kol. Rafale Borowski !- było przy okazji zamieścic Foto drugiego- zupełnie innej konstrukcji schronu -większego ... (3)

    stojącego na tej samej ulicy na skrzyżowaniu z ul .Polską ! oddalonego od opisywanego chyba nie całe 100 m. też b. ciekawa konstrukcja i też pewnie ciekawa historia...

    • 32 2

    • schrony...

      Tamten na Polskiej jest akurat poniemiecki też jest b.ciekawy mieści się tam między innymi strzelnica. Z ciekawostek to mogę napisać że ten schron na Chrzanowskiego ma jeszcze jeden poziom ,jakby piwnicę która jest połączona tunelami ale to informacja niejawna i nie wolno ujawniać dokąd te tunele prowadzą a Urząd Morski ze względów bezpieczeństwa nie udzieli takich informacji .Miałem to szczęście że byłem tam parokrotnie swojego czasu .
      Ciekawy jest też schron p/lotniczy w piwnicach budynku Chrzanowskiego 14 ,zostało tam jeszcze sporo przedwojennego wyposażenia i tam można zwiedzać uprzednio umawiając się z zarządcą budynku ...

      • 7 0

    • Schron na Klinicznej (1)

      Podobny do tego "duzego" schron znajduje sie w Gdansku przy bylym szpitalu na Klinicznej. Jest dobrze widoczny od ul.Kochanowskiego. Schron byl wykorzystywany na cele magazynowe szpitala.

      • 4 0

      • Oprpcz tego z Klinicznej w Gdańsku jest podobny schron przy ul, Olejarne (Bunkier Club)j.

        Kiedyś jeszcze jeden był na terenie Stoczni Gdańskiej, przy centrali telefonicznej, ale został rozebrany.

        • 0 0

  • Plot musi wrocic (1)

    Tam gdzie byl

    • 6 32

    • Lepiej niech zostanie, z Wisłoujścia zwędzą go złomiarze w mig!

      • 1 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Katalog.trojmiasto.pl - Muzea

Sprawdź się

Sprawdź się

Jak nazywał się okręt dowodzony przez słynnego gdańskiego kapra Paula Beneke?

 

Najczęściej czytane