Minikaseciak powstał 41 lat temu w Oliwie

ms (opracowanie)

5 czerwca 2021 (artykuł sprzed 2 lat)

Opinie (157)

Elżbieta Osiek, pracownica Zakładów Mechaniki Precyzyjnej Unitra-Magmor, prezentuje nowy produkt, dyktafon pod nazwą Notes B-133. Zdjęcie wykonane 21.05.1980 r.

Latem 1982 r. działające w Oliwie zakłady Unitra-Magmor zaczęły produkować najmniejsze polskie magnetofony kasetowe M-101. Czy mogły odnieść sukces? Przypomnijmy, że trzy lata wcześniej, w 1979 r., Sony wypuściło na rynek walkmana.

Dyktafony M-101 powstawały w hali przy ul. Beniowskiego 5

w Oliwie, gdzie wówczas mieściły się Zakłady Mechaniki Precyzyjnej Unitra-Magmor (1979-1991). Później w tym miejscu przez wiele lat działały Międzynarodowe Targi Gdańskie, a po ich przenosinach do Letnicy powstało tu osiedle mieszkaniowe.

Historię kieszonkowego magnetofonu kasetowego przypomina serwis agencji fotoreporterskiej Kosycarz Foto Press. Nic dziwnego, to urządzenie było wówczas chętnie wykorzystywane także przez reporterów.

Kieszonkowy kaseciak (na zdjęciu prototyp prezentowany przez pracowniczkę Magmoru Elżbietę Osiek) był dwuścieżkowy, monofoniczny, zasilany czterema bateriami typu R6, czyli używanymi do dzisiaj "paluszkami", bądź akumulatorami. Można było zastosować także zasilacz zewnętrzny.

M-101 ważył nieco ponad pół kilograma. Zapisywał dźwięk za pomocą wbudowanego mikrofonu na kasetach typu Compact 60 z taśmą żelazową Fe2O3. Można do niego było podłączyć też słuchawki. Gniazdo radio-magnetofon umożliwiało wprowadzenie do urządzenia także zewnętrznego sygnału dźwiękowego.

Dyktafon dla dziennikarzy, ornitologów i funkcjonariuszy

M-101 nie był ani tani, ani najlepszy na świecie. Choć mógłby, nie zyskał popularności jako pierwszy polski walkman, i to nie tylko z powodu dość wysokiej ceny i ograniczonej skali produkcji. Nie ta waga, nie ten rozmiar, nie ten kształt.

Przypomnijmy, że japoński walkman firmy Sony był już wówczas na rynku od trzech lat, zadebiutował w 1979 r. Oficjalnego importu do kraju jednak nie było, a na indywidualny, przez mieszkające na Zachodzie rodziny lub odbierających wynagrodzenie w zachodnich walutach marynarzy, stać było nielicznych.

Dyktafon znajdował jednak nabywców. Użytkownikami kieszonkowego magnetofonu z Oliwy byli m.in. reporterzy gazet z Trójmiasta, Łodzi i Warszawy, ale także naukowcy, ornitolodzy, pracownicy instytucji publicznych i służb.

W Warszawie się nie udało, w Gdańsku już tak

Co ciekawe, pierwszą próbę stworzenia polskiego magnetofonu kieszonkowego podjęto w Warszawie. Projekt i prototyp urządzenia B 133 Smyk powstał w 1979 r. w stołecznych Zakładach Radiowych im. Marcina Kasprzaka.

Tamtejsi inżynierowie nie poradzili sobie jednak z techniką. Głównym problemem było to, że nie udawało się równomiernie przesuwać taśmy. Z tego powodu Smyki nie weszły do seryjnej produkcji.

Linia produkcyjna magnetofonów szpulowych ZK-140T w zakładach elektronicznych w Oliwie.

Ogólnopolska Unitra, bo pod taką nazwą działało Zjednoczenie Przemysłu Elektronicznego i Teletechnicznego, nie rezygnowała jednak z planu wprowadzenia magnetofonu do produkcji. Na przełomie 1979 i 1980 r. dokumentacja magnetofonu trafiła do nowo powstałych zakładów w Gdańsku.

Smyk zmienia się w Notes

Inżynierowie z gdańskiego Magmoru zmodernizowali mechanizm urządzenia, dzięki czemu udało się wyeliminować podstawową wadę. Gdański wkład do projektu to m.in. także funkcja auto-stop, diodowy wskaźnik wysterowania i nowa nazwa dyktafonu. Prototyp powstał jako Notes B 133.

Miniaturowy magnetofon M-101 - naprawa

Film z kanału ARQbyTontechUNITRA.

"Najmłodszy w kraju zakład branży elektronicznej przystąpi również do produkcji nowego typu magnetofonu - dyktafonu, który nazwany został Notes B 133. Jego walory elektroakustyczne nie różnią się wiele od dużych magnetofonów ZK-140 T. Ten najmniejszy w kraju magnetofon ma wmontowany licznik przebiegu taśmy, urządzenie służące do szybkiego przewijania i wbudowany mikrofon. Może również współpracować z zewnętrznym wzmacniaczem, co wpływa dodatkowo na podniesienie parametrów akustycznych. Kiedy jednak pierwsze magnetofony Notes opuszczą taśmę i ukażą się na rynku, to jeszcze duża niewiadoma. Problemem są bowiem głównie dostawy niektórych części, a zwłaszcza małego silniczka o średnicy zaledwie 15 mm, pochodzącego z II obszaru płatniczego..." - napisał dziennikarz "Głosu Wybrzeża" 22 maja 1980 r., czyli nieco ponad 41 lat temu.

Powstało tylko 2,5 tys. egzemplarzy magnetofonu

Nazwa Notes jednak nie została zachowana, a szkoda - można by wówczas mówić, że jej pomysłodawcy zainspirowali twórców pierwszych notebooków. Pierwsze magnetofony, które zjechały z taśmy produkcyjnej dopiero 26 miesięcy po tej publikacji, nosiły już mniej chwytliwą nazwę M-101.

Do roku 1983 Magmor wyprodukował 2,5 tys. egzemplarzy.

- Jest on najmniejszy z dotychczas produkowanych seryjnie magnetofonów w Polsce - przedstawiał nowy produkt z Gdańska miesięcznik "RE Radioelektronik" (nr 10/1983).

ms (opracowanie)

Opinie (157)

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-06-07 08:02

Zatrzymajcie zachwyty

Zatrzymajcie zachwyty - to nie tak, że byliśmy 3 lata za Sony. Kluczowe jest zdanie mówiące o "silniczku z II obszaru płatniczego". Fakt mieliśmy pierwszorzędnych projektantów i konstruktorów, ale przemysł jako taki był w głębokim zacofaniu, nie udało się odbudować kraju po zaborach (a przypomnieć trzeba, że przede wszystkim byliśmy "kolonią" do eksploatacji a nie do rozwoju), w 20 lat II RP tyle samo zbudowano co rozkradziono ( mimo to mit trzyma się mocno) - afery na szczeblu rządowym nie były rzadkością, co np. pogrzebało przemysł lotniczy. II wojna i potem "odbudowa" - z nastawieniem na przemysł ciężki nie pomogła także.
W niemal każdej dziedzinie byliśmy w stanie coś rewolucyjnego opracować, ale projekty padały, bo a to nie dało się wyprodukować odp. uszczelek, stopów, półprzewodników, elementów metalowo-gumowych, tworzyw sztucznych, bardziej skomplikowanych wytłoczek stalowych itp.
To wszystko trzeba było kupować w "II obszarze" a to rujnowało opłacalność z powodu chronicznego braku walut. Nasze produkty nie były konkurencyjne na zachodzi z uwagi na zacofanie,, co powodowało mały napływ walut i kółko się zamykało. Co więcej, w wielu przypadkach trzeba było zrobić COŚ z niczego - i do tego nie naruszyć patentów, na które nas nie było stać więc, albo pudrowaliśmy trupy (FSO Warszawa) albo odkrywaliśmy koło na nowo, tylko kwadratowe, bo na okrągłe nie mieliśmy licencji. Fakt często nasze kwadratowe koło było lepsze od okrągłego (mikrokomputery Elwro na przykład) - ale to były chlubne wyjątki potwierdzające regułę.
Szczególnie dobrze to widać w licencji na dużego Fiata. Wielu wydaje się "nowa buda, stare podwozie" - ale to półprawda. Fiat 1300/1500 był modelem z 1961, więc w 1966 - był wciąż świeży. A technologicznie (szczególnie "buda" i wyposażenie 125) - to był kosmos. Ilość innowacji i technologii jaka wraz z licencją przyjechała do Polski jest porażająca i daje niezły obraz mizerii przemysłu jako takiego.

Idoru
2 lata
- 1 0
Twoja opinia

Zmień treść

Zatrzymajcie zachwyty - to nie tak, że byliśmy 3 lata za Sony. Kluczowe jest zdanie mówiące o "silniczku z II obszaru płatniczego". Fakt mieliśmy pierwszorzędnych projektantów i konstruktorów, ale przemysł jako taki był w głębokim zacofaniu, nie udało się odbudować kraju po zaborach (a przypomnieć trzeba, że przede wszystkim byliśmy "kolonią" do eksploatacji a nie do rozwoju), w 20 lat II RP tyle samo zbudowano co rozkradziono ( mimo to mit trzyma się mocno) - afery na szczeblu rządowym nie były rzadkością, co np. pogrzebało przemysł lotniczy. II wojna i potem "odbudowa" - z nastawieniem na przemysł ciężki nie pomogła także. W niemal każdej dziedzinie byliśmy w stanie coś rewolucyjnego opracować, ale projekty padały, bo a to nie dało się wyprodukować odp. uszczelek, stopów, półprzewodników, elementów metalowo-gumowych, tworzyw sztucznych, bardziej skomplikowanych wytłoczek stalowych itp. To wszystko trzeba było kupować w "II obszarze" a to rujnowało opłacalność z powodu chronicznego braku walut. Nasze produkty nie były konkurencyjne na zachodzi z uwagi na zacofanie,, co powodowało mały napływ walut i kółko się zamykało. Co więcej, w wielu przypadkach trzeba było zrobić COŚ z niczego - i do tego nie naruszyć patentów, na które nas nie było stać więc, albo pudrowaliśmy trupy (FSO Warszawa) albo odkrywaliśmy koło na nowo, tylko kwadratowe, bo na okrągłe nie mieliśmy licencji. Fakt często nasze kwadratowe koło było lepsze od okrągłego (mikrokomputery Elwro na przykład) - ale to były chlubne wyjątki potwierdzające regułę. Szczególnie dobrze to widać w licencji na dużego Fiata. Wielu wydaje się "nowa buda, stare podwozie" - ale to półprawda. Fiat 1300/1500 był modelem z 1961, więc w 1966 - był wciąż świeży. A technologicznie (szczególnie "buda" i wyposażenie 125) - to był kosmos. Ilość innowacji i technologii jaka wraz z licencją przyjechała do Polski jest porażająca i daje niezły obraz mizerii przemysłu jako takiego.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-06-07 11:37

jaki to był SZAjS

to było crappy nawet w momencie powstawania... pierwszej serii produkcyjnej

---
2 lata
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

to było crappy nawet w momencie powstawania... pierwszej serii produkcyjnej
Regulamin dodawania opinii