• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Media pomyliły gdańskie mundury z pruskimi

Piotr Weltrowski
6 czerwca 2019 (artykuł sprzed 4 lat) 
Najnowszy artykuł na ten temat Kronika oblężenia Gdańska w 1734 r.
Zdjęcie, które wywołało kontrowersje. Rekonstruktorzy pełniący wartę przy grobie śp. Pawła Adamowicza. Zdjęcie, które wywołało kontrowersje. Rekonstruktorzy pełniący wartę przy grobie śp. Pawła Adamowicza.

Dwa dni temu część mediów obiegła informacja o tym, że przy grobie Pawła Adamowicza w bazylice Mariackiej wystawiono wartę żołnierzy rzekomo ubranych w pruskie mundury. Członkowie Garnizonu Gdańsk, którzy pełnili 2 czerwca wartę przy grobie prezydenta, ubrani byli jednak w historyczne mundury Polskiego Królewskiego Miasta Gdańska z czasów przed zaborami, gdy należał on do Rzeczypospolitej.



Czy tzw. "fake newsy" to duży problem w dzisiejszej sieci?

Na pomysł wystawienia warty honorowej wpadli przedstawiciele Garnizonu Gdańsk, czyli grupy zajmującej się popularyzacją historii Gdańska oraz rekonstrukcjami historycznymi.

- W naszej społeczności są osoby o bardzo zróżnicowanych poglądach politycznych. Jednak wspólnie zdecydowaliśmy, że jako osoby odtwarzające gdańską jednostkę miejską, możemy w ten sposób oddać hołd tragicznie zmarłemu prezydentowi miasta. Szczególnie że mieliśmy wszyscy okazję osobiście poznać śp. prezydenta Pawła Adamowicza i chcieliśmy uczcić jego pamięć - tłumaczą przedstawiciele Garnizonu Gdańsk.

"Fake newsy" i sprostowania



Zapewne skończyłoby się na lokalnej ciekawostce, gdyby tematu nie podchwyciły ogólnopolskie media, które bez sprawdzenia (i bez refleksji) opublikowały informacje o pruskich żołnierzach przy grobie Pawła Adamowicza (pierwszy podobną informację podał portal wPolityce.pl, potem także fronda.pl).

Po kilku godzinach "fake newsy" dotyczące pruskich mundurów można było liczyć już w dziesiątkach.

Stowarzyszenie Garnizon Gdańsk zareagowało i sprostowało całe nieporozumienie, zarazem przypominając historię mundurów, w które ubrani byli rekonstruktorzy.

- W wyniku I rozbioru Polski w roku 1772 Prusy zagarnęły teren dzisiejszego Pomorza Gdańskiego, ale bez miasta Gdańska. Samo miasto opierało się Prusakom aż do II rozbioru w roku 1793. Między innymi dzięki gdańskim żołnierzom udało się tak długo wytrwać przy Rzeczpospolitej. Gdy wojska pruskie 28 marca 1793 roku wkraczały do miasta, żołnierze gdańscy i mieszczanie stawili im opór. Również we wcześniejszym okresie żołnierze gdańscy wielokrotnie wykazali swoją wierność Rzeczpospolitej. Czy to w roku 1734, gdy bronili w Gdańsku legalnie wybranego króla Polski Stanisława Leszczyńskiego przed Rosjanami i Sasami, czy w 1793, gdy przelewali krew, stawiając opór Prusakom - czytamy w oświadczeniu Garnizonu Gdańsk.

Historyk tłumaczy, czym różniły się gdańskie i pruskie mundury



Współczesna ilustracja pokazująca gdańskich żołnierzy przed rozbiorami. W podobnych strojach członkowie Garnizonu Gdańsk pełnili swoją wartę. Współczesna ilustracja pokazująca gdańskich żołnierzy przed rozbiorami. W podobnych strojach członkowie Garnizonu Gdańsk pełnili swoją wartę.
Do sprawy odniósł się także znany historyk i znawca historii XVIII w. - dr Tomasz Karpiński. Wytłumaczył on szczegółowo różnice miedzy historycznym mundurem gdańskich żołnierzy a mundurami Prusaków.

- Kolor granatowy był używany przez co najmniej kilka armii europejskich w omawianym czasie. Wystarczy wspomnieć armie heską czy szwedzką, która to jest zdecydowanie bliższa wyglądem do przedmiotowych mundurów gdańskich niż mundur pruski. Od czasów Fryderyka II (a także i przed nim) żaden regiment pruskiej piechoty nie posiadał mundurów w barwach Garnizonu Gdańsk. Także za czasów następców Fryderyka II zarzucono zupełnie stosowania koloru niebieskiego i granatowego - napisał Karpiński w mediach społecznościowych.
Historyk tłumaczy, że co prawda pruskie regimenty piesze nr 13, 17 i 33 posiadały białe rabaty, jednak zarówno pludry, jak i kamizelki noszono w tych oddziałach białe, a w wojsku gdańskim były one granatowe.

Wskazuje także na różnicę widoczną w nietypowych mankietach. W armii pruskiej stosowano trzy rodzaje mankietów: staropruski otwarty, staropruski zamknięty i mankiet szwedzki lub saski.

- U kolegów z Gdańska posiadamy mankiet typu austriackiego/francuskiego, okrągły, lecz zapinany bokiem. Ponadto, co jest rzeczą charakterystyczną, w żadnym regimencie pruskim nie stosowano białej podszewki na połach sukni wierzchniej - tłumaczy.
Wskazuje również na to, że użycie granatowych pludrów i kamizelek w mundurach gdańskich może nasuwać skojarzenie z regimentami garnizonowymi i zaznacza, że te używane w armii pruskiej nie posiadały w ogóle rabatu (poza kompaniami grenadierskimi).

Kolejną wypunktowaną przez niego różnicą jest krój munduru. W armii pruskiej ten był skrócony, mniej obfity i sięgał niedaleko za rękaw sukni wierzchniej. Mundury gdańskie były z kolei długie ponad miarę. Karpiński wspomina również o różnicach widocznych w nakryciu głowy żołnierzy oraz noszonych przez nich kamaszach.

Po sprostowaniach wysłanych do mediów cześć redakcji zdecydowała się zamieścić przeprosiny.

Opinie (611) ponad 100 zablokowanych

Wszystkie opinie

  • Trzeba było wybrać mundury mniej podobne do pruskich, np. wcześniejsze. (4)

    Nic dziwnego, że dla Polaków spoza Gdańska, przypominają one mundury pruskie. Trzeba być specjalistą aby wyłapać te drobne różnice. Przeciętny turysta (polski, niemiecki i inny)) nim nie jest!
    Obawiam się, że ten wybór mundurów przez Garnizon, był przeprowadzony pod niemieckich turystów, którzy też pewnie nie odróżnią ich od pruskich i są radośnie przekonani , że to mundury pruskie.
    Wydawanie komend po niemiecku jest także błędem. Trzeba brać pod uwagę, że kryteria przynależności narodowej zmieniały się przez wieki i teraz są inne niż np. w XVIII w. (teraz bardzo ważny jest język, kiedyś mniej). Stosunki z Niemcami w historii mieliśmy takie jakie mieliśmy i skojarzenia językowe są takie jakie są.
    Sam byłem świadkiem konsternacji i niesmaku turystów z głębi Polski, którzy dziwili się , na Długim Targu, gdy słyszeli komendy po niemiecku.
    Do przemyślenia...

    • 35 24

    • No ta

      Bo polak spoza Gdańska to niewiele poza swoim pegeerem i spoconymi gaciami widział.

      • 0 0

    • Jakie wcześniejsze?

      gdańszczanienie z Koziej Wólki

      • 1 1

    • (1)

      Witali co żeś do ludziow napisali kak Ty nasz Konopielkowy

      • 6 5

      • Hans, kaleczysz polska mowa, ty lepij dojcze szprechen albo jidisz.

        • 4 1

  • Polonisci (1)

    Od kiedy się pisze miasta Gdańska? Chyba miasta Gdańsk, niedouczeni az żal

    • 4 5

    • wyrażenie "miasta Gdańska" jest formą w 100% poprawną

      • 1 0

  • a pisowskie dzbany już ujadały :) (18)

    ale niestety 99,9% z nich to nie wykształcone lemingi

    • 381 233

    • "nie wykształcone lemingi"

      Co z tym 0,1 % ???

      • 0 0

    • Jak my dzbany to ty kto? Najjasniej oswiecony?

      • 1 1

    • Niewykształcone (lemingi)

      pisze się razem, bo to nie jest połączenie NIE z czasownikiem, a z przymiotnikiem.

      • 0 0

    • nie to co kodowska elita (1)

      • 6 4

      • Tak ,po Wojewódzkim Uniwersytecie Marksizmu i Leninizmu.

        • 2 1

    • To są pruskie mundury (9)

      Popatrz na Google na polskie i na niemieckie z tego okresu. Do ktorych im blizej. Nawiązywanie Do takiej tradycji jest czystym antypolonizmem

      • 25 89

      • (4)

        Widać, że wyborcy jedynej słusznej partii znają się na mundurach lepiej niż grupy rekonstrukcyjne. Ale w sumie takich pseudoekspertow to mają w każdej dziedzinie. :)

        • 22 3

        • oni znają się na wszystkim (3)

          Żenada

          • 13 3

          • Czyli na niczym

            • 4 0

          • Njlepiej znaja sie na badaniu katastrof lotniczych (1)

            • 15 2

            • Wrak mial byc po miesiacu, a tu 4 lata mijaja

              • 12 0

      • Nastepny pusty dzban , 4 klasy i korytarz

        • 2 1

      • wypowiedział się specjalista mundurów polskich i pruskich z okresu XVIIIw (2)

        napędzany propagandą PIS

        • 41 13

        • To były móndury pruskie. Moja decyzja jest ostateczna i nieodwołalna. (1)

          • 3 3

          • Pusty dzban, po podstawówce, 4 klasy i korytarz

            • 6 2

    • Niewykształcone...matole

      • 5 3

    • za to Twoje wykształcenie budzi moją watpliwość... (1)

      "niewykształcone" piszemy razem a nie osobno... polecam SJP, ale kto wykształcony sięga po coś takiego...

      • 32 6

      • Oni wiedzą lepiej... Szepty im podpowiadają

        • 6 2

  • Mundury nosili grenadierzy pruscy - i taka prawda (1)

    • 1 3

    • Losiu

      To nawet nie wiesz jak grenadier wygląda. Skończyłeś historie na uniwerku? stolec wiesz i stolec piszesz

      • 0 0

  • To w Rzeczypospolitej komendy wydawano po niemiecku? (16)

    • 61 18

    • Powstańcy wielkopolscy też wydawali komendy po niemiecku ...

      • 0 0

    • a nawet (2)

      niemieckojęzyczni Gdańszczanie ginęli za Króla Polskiego, a w całym mieście kuli herby Rzeczypospolitej zapisując do tego gdzie się da, w zwyczajach zachowując i na co dzień praktykując wierność Koronie, a przy tym (o szlag!) mając armię w "pruskich mundurach". Przecież to się przeciętnemu inteligentowi prawicowemu kupy nie trzyma i pewnie Tusk stoi za ta intrygą, albo co najmniej jego przodek, bo dziadek był za młody... i przecież go jeszcze na Świecie nie było.

      • 8 0

      • (1)

        No tak Adolf też był wielkim polskim patriotą! Gamoń jesteś u tyle

        • 1 5

        • To jest merytoryczna odpowiedź?

          Warta gamonia właśnie, bo tylko gamoń lub łysi patrioci kwestionują fakty historyczne.

          • 2 0

    • (3)

      Tak. I nie tylko w tym języku. Arend Dickman nie mówił po Polsku a był polskim admirałem.

      • 26 0

      • (2)

        Piłsudski był Zmudzinem dla tego często mawiał :wy Polacy...

        • 17 0

        • Coś Ci się pomyliło, nie był żadnym Żmudzinem ignorancie!

          • 0 2

        • nie był żadnym Żmudzinem tylko wileńszczakiem, daleko mu było mentalnością do krakowian, poznaniaków czy ślązaków

          • 1 0

    • (1)

      w rzekomo polskim kościele katolickim do dziś komendy wydaje się po łacinie

      • 30 3

      • po łacinie? to nie byłeś w kościele od !! soboru chyba :)

        • 3 1

    • Tak!!!!

      • 0 0

    • Owszem. Było tak w tzw. autoramencie cudzoziemskim, w którego skład wchodziła np. piechota, dragoni, artyleria. W sienkiewiczowskiej trylogii są tego ślady.

      • 11 0

    • wejdź do Mariackiego i zobacz w jakim języku są płyty nagrobne sprzed wieków

      • 26 0

    • Tak w Rzeczypospolitej w niektórych formacjach komendy wydawano po niemiecku.

      Tak samo w Rzeczpospolitej miasta lokowano na prawie niemiecki, a w dużej części z nich nazewnictwo urzędów i język administracji były niemieckie.

      • 28 1

    • Tak, Gdańsk był miastem służącym koronie Rzeczypospolitej lecz był niemieckojęzyczny.

      • 25 5

    • No

      • 10 1

  • (2)

    Zamordowany pan Paweł Adamowicz prowadził działalność polityczną na przełomie XX i XXI wieku,.
    Jaki cel miała "inscenizacja" "warty honorowej" przy krypcie z prochami tragicznie zmarłego z XVIII wieku, która nie może być jednoznacznie interpretowana, jako żołnierze polscy czy pruscy ?
    Akademickie próby "wyjaśnienia" przez "autorytety" jak pan dr Tomasz Karpiński tylko potęgują wątpliwości w intencje organizatorów. Bez odniesienia do komend wydawanych w niemieckim języku. Ponieważ to jednoznacznie świadczy o "żołnierzach pruskich"
    By 30 rocznica wyborów do dwóch izb parlamentu, których wyniki ustalone były w Magdalence przez pijących wódkę pana Kiszczaka z panem Wałęsą.
    Mogły by być nazwane " świętem wolności"
    Uroczystości, które firmowała pani Aleksandra Dulkiewicz, były zwykłą prowokacją post komunistów, by dalej skutecznie dzielić Polaków, na tych lepszych z Platformy Obywatelskiej, którym ma żyć się lepiej jak powiedział pan premier, który porzucił Polskę, dla posady urzędnika w Brukseli i tych, którzy zarabiają mniej jak 6 tysięcy złotych, których nazywa frajerami pani minister w rządzie pana premiera Tuska pani Bieńkowska.

    • 16 11

    • wojsko z IV w

      Nie wyobrażam sobie aby była to grupa rekonstrukcyjna z IV w - Związek Jaszczurczy.
      Każdy ma takie wojsko na jakie sobie zasłużył.
      ... ja jestem Jerzy Michał, ale że święty Michał całemu komunikowi niebieskiemu przewodzi, i tyle już nad piekielnemi chorągwiami...H. Sienkiewicz

      • 0 0

    • ha ha

      Ale nie zes*aj się prowokatorze - po co to trolllu

      • 0 0

  • Komenda Halt:)

    Halt to na 100 % brzmi w języku polskim.Po za tym tłumaczy się tylko winny ,żałosna inscenizacja,było trzeba oddać jeszcze salwę honorową z statku Schleswig-Holstein,degeneraci

    • 3 1

  • Ale jaja (4)

    Prawica to wyjątkowe tłuki intelektualne

    • 24 33

    • Smoku

      Sam pokazałeś żeś nie lepszy

      • 0 0

    • jaki

      Lewica też nie jest lepsza...

      • 2 2

    • to nie prawica tylko pis!

      • 2 2

    • to synonimy

      • 4 3

  • Pozdrowienia dla Grzesia:)

    Przebiera się w te mundury, a tu mu jego pisowscy koledzy takie byłby zrobili;)

    • 0 1

  • Przecież to są pruskie mundury (29)

    One tradycja do Polskich nawet nie nawiązują. Popatrzcie sobie na polskie mundury z tego okresu i na pruskie mundury. Te tutaj nawiązują do niemieckiej tradycji i różnią się detalami. Zresztą sam regiment oddał się pod panowanie niemieckie. Gdańsk ma tradycję Polska co pokazal Batory

    • 150 314

    • Oczywiście, co mi będzie jakiś tam historyk pie***ił! (12)

      Ja wiem wiem więcej o historii i mundurach bo czytam Wikipedię, dzięki czemu jestem omnibusem. Zresztą saskie, pruskie, heski - jeden c**j!

      • 67 5

      • Poczytaj o tych mundurach (11)

        O tym regimencie i o tym czasie. Dowiesz się jak Gdańsk powoli stawał się niemiecki. Te mundury nawiązują do tej tradycji. Jeszcze gdanskie ale już niemieckie

        • 18 52

        • (10)

          Nie sądzę żebyś o tym wiedział, ale... Wiesz co to są jednostki obcego autoramentu. Nie to nie jednostki, w których służyli obcokrajowcy, a jednostki wzorowane pod względem organizacji, umundurowania i uzbrojenia, a także komend i nazewnictwa na jednostkach występujących w obcych armiach. Ot pierwsze z brzegu takie jednostki to dragoni i muszkieterzy. To tylko przykład. A nazewnictwo broni to takie typowo polskie: pałasz, szabla, buława, buzdygan, arkan, muszkiet, falkonet, rapier, halabarda i wiele wiele innych. Czy np nazwy oporządzenia takie jak olstry, kołczan, bandolet... Trzeba mieć trochę wiedzy, żeby się wypowiadać...

          • 38 6

          • Dlatego rekonstruktorzy ubierają się akurat w takie mundury (7)

            I akurat w Gdańsku robią cyrk przed grobem prezydenta. Już to pisałem można było wybrać każdy okres z życia Gdańska, wybrano niemiecki

            • 12 24

            • Dobre pytanie

              Słusznie! Przecież wartę powinni wystawić harcerze kościelni, albo obiboki z harcerstwa macierewicza.A może powinni wystąpić w żakietach z broszką lub jako gnomy ze srebrnymi wieżami w d*pie

              • 2 0

            • (2)

              Można w mundury z PRL- masz okres polski :)

              • 18 5

              • (1)

                Tendencja. PRL to nie okres polski lecz rosyjski, gwoli jasności.
                Niepodległość po 45 tym to przecież farsa.

                • 6 5

              • Akurat PRL był niepodległym państwem, bo był podmiotem prawa międzynarodowego - istniał jako państwo w prawie międzynarodowym, miał ambasady i konsulaty, zawierał i rozwiązywał umowy, zaciągał i spłacał zobowiązania itd. Nie był natomiast państwem w pełni suwerennym, bo znajdował się pod presją (także militarną) ZSRR, również ZSRR mieszał się w jego rządy. Tak czy inaczej niepodległość to nie to samo co suwerenność.

                • 1 0

            • Jeżeli XVII w to dla Ciebie okres niemiecki, (1)

              to uczyli cię chyba młodzi zdolni nauczyciele z kasy w Biedronce. XVII w to okres wojen ze Szwecją i Rosją, Tatarami i Imperium Osmańskim z Prusami w bardzo dalekim tle. Niemiec wtedy nie było nawet na mapie.

              • 11 3

              • w XVII wieku

                Prus jeszcze nie było . Jedynie dynastia Hohenzollernów panowała w Brandenburgii i w księstwie pruskim, gdzie do 1657 roku byli lennikami Korony Polskiej . Elektor Fryderyk Wilhelm wystąpił ze Szwedami przeciw Rzeczypospolitej , ale jak uzyskał suwerenność w księstwie pruskim to się z wojny wycofał.

                • 2 0

            • Wiedza zerowa zamiast tego pełno pomówień i wydzierania ryja.

              Czy to może pan Kaczyński we własnej osobie? Czy też tylko jakiś pisowski pachoł, czynownik, troolarz?

              • 5 3

          • tu się trochę zakiwałeś

            mundury ani mnie ziębią ani grzeją (choć grup rekonstrukcyjnych nie lubię, uważam, że to robienie głupiej zabawy z historii), ale skoro mówisz że jednostka w mundurach i organizacji wzorowanej na obcej, to powiedzieć, że mundury są obce nie jest nadużyciem

            Tyle tylko, ze to obecnie bez znaczenia, bo to nie dyskusja między pasjonatami umundurowania, a między normalnymi mieszkańcami Gdańska, którzy się nnie wypierają skomplikowanej historii tego miejsca a nacjonalistycznymi półgłówkami...

            • 3 2

          • Powinno się mieć trochę wiedzy, żeby się wypowiadać. Niestety niewielu sobie bierze to do serca, a już na pewno nie na tym forum.

            • 21 3

    • Zrobiłeś błąd w podpisie. Nie Laki a laik.

      • 3 0

    • Laki vel i**ota byle Jaki.

      • 0 2

    • Nastepny pusty dban, wyksztlcenie podstawowe 4 klasy i korytarz

      • 3 2

    • (1)

      Batory?? Ten co wojnę prowadził z Gdańskiem?

      • 2 1

      • i nie w ząb nie znał polskiego, tylko po węgiersku madziarował...

        • 3 1

    • to sobie przypomnij i poczytaj ze Gdanska zrzekła sie krol polski

      • 1 4

    • Laki buraku o historii to ty zielonego pojecia nie.masz pisowski dzbanku

      • 6 6

    • ty jełopie pislamski.

      ujadaj na antenie radia ma buzię;

      • 14 6

    • Nie, nie są pruskie a francuskie

      Tak się złożyło, że na francuskich mundurach wzorowała się reszta świata gdyż organizacja i wyposażenie francuskiej piechoty była wzorem dla reszty równiez dla Prusaków jak i Polaków i Litwinów. Również polsko - litewski autorament cudzoziemski ponownie zaczął używać zachodnich mundurów za Sasów. Byly po prostu wygodniejsze od polskich. Jedyna formacją nie mającą w ogóle mundurów była jazda towarzyska (narodowa) autoramentu narodowego. Mundury w niej pojawiły się w latach 60-tych XVIII wielu czyli 60 lat po piechocie i dragonach. Także mowienie o jakiś polskich mundurów to jakaś aberracja. kazdy regiment piechoty na zołdzie RON do 1717 był prywatnym przedsiębiorstwem jego szefa który sam określał barwę i krój mundurów swojej piechoty. Konkludując więc to zaden pruski mundur a gdańska wariacja francuskiego wzorca. Za Batorego nie było mundurów a gotowe pod wynajem regimenty lancknechtów służyły po stronie króla jak i po stronie miasta.

      • 22 3

    • taa, w Magdalence Kaczyński nie pił wódki tylko wylewał ją do kwiatków (2)

      • 57 8

      • Ale nie przetrawil. Ha.

        • 13 1

      • Co z tego, ze pil, ale niechetnie, byla za ciepla

        • 27 3

    • Laki, kończ waść, se wstydu oszczędź! Pisklaka się nie przekona, że białe jest białe, a czarne jest czarne.

      • 21 5

    • Gdańsk ma gdańską tradycję co pokazał Batoremu.

      • 20 3

    • Opisiali wiedzą lepiej, białe jest czarne...

      • 41 8

    • Ale na przykład o bitwie pod Oliwą zapomniałeś.

      No tak zapomniałem. Przecież polska flota stacjonowała w Radomiu, a marynarze pochodzili z Białegostoku... A w bitwie pod Oliwą brały udział po stronie polskiej pewnie Krasnoludki. Związek Jaszczurczy (Jaszczurzy) to też taki drobiazg, radni Gdańska pomordowani w dzień wielkiej nocy, przez Krzyżaków, za wierność Koronie, to nic nie znaczy. Oj Polacy, Polacy...

      • 80 7

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Sprawdź się

Sprawdź się

Co uprawiano na sopockim hipodromie, aby uzupełnić kartkowe przydziały żywnościowe mieszkańców?

 

Najczęściej czytane