Historia Wiadomości

Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Majówka na transatlantyku Batory

Jarosław Kus

2 maja 2021 (artykuł sprzed 3 lat)

Opinie (19)

Najnowszy artykuł na ten temat "Tu mówi stacja wolnościowa Gdańsk"

Transatlantyk Batory na zdjęciu z 1936 roku. W tle gmach dworca morskiego, obecnie znajduje się w nim Muzeum Emigracji.

Podczas dzisiejszej podróży w przeszłość cofamy się do maja roku 1936. Tym razem przeczytamy m.in. o polskich transatlantykach, latarniach morskich na polskim wybrzeżu czy kontroli obrotu dewizami. Dowiemy się również o wielkiej akcji liczenia... okien w Gdyni, która poprzedziła obchody 3 maja.

Przełom kwietnia i maja w Polsce to od ponad wieku czas wielkiej narodowej majówki, choć w roku 1936 ograniczonej jedynie do świętowania rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Święta Pracy oficjalnie nie obchodzono, kojarząc je głównie z socjalistami i komunistami.

Warto dodać, że w II Rzeczpospolitej ten dzień świętowała przede wszystkim Polska Partia Socjalistyczna: przez komunistów został on zawłaszczony po II wojnie światowej.

A choć nie świętowano też Dnia Flagi RP (2 maja), ustanowionego świętem dopiero w roku 2004, dzisiejszą podróż zaczynamy właśnie pod polską banderą, dumnie łopoczącą na naszym najnowszym transatlantyku Batorym.

Lecz głośno jest nie tylko o Batorym: na pierwsze strony gazet trafia również jego "starszy brat", Piłsudski, który pod dowództwem słynnego Znaczy Kapitana*, pośród atlantyckich bałwanów dzielnie "dąży na ratunek tonących statków".

W gdyńskim porcie możemy też dostrzec "ponad dachem dworca [morskiego - dop. red.] dwa żółte kominy z czerwonym lampasem u góry", doskonale "widoczne z daleka": to "parowiec transatlantycki Pułaski", który właśnie "powrócił z pierwszej swej wyprawy na drugą półkulę do portów Ameryki Południowej".

Jak więc widać, Gdynia na brak statków w porcie nie może narzekać. Ba, na ich znaczną liczebność nie wpływają negatywnie nawet najnowsze pomysły polskiego rządu, dotyczące "kontroli obrotu dewizami"**.

Nie wpływają na nią też niebezpieczne i zdradliwe prądy morskie, gdyż nad bezpieczeństwem żeglugi czuwają latarnie morskie, które - choć chwieją się pod naporem fal i wiatru, jak ta na Helu - korzystają w swej służbie z najnowszych zdobyczy techniki, takich jak chociażby rozewska syrena wahadłowa.

I tylko niemiecki Szczecin przez chwilę zdaje się spędzać sen z powiek gdynianom, choć zarówno oni, jak i nasi dzielni marynarze wcale się tym nie martwią, poświęcając swój czas sportowej rywalizacji. Na marginesie dodajmy, że choć "poziom pięściarzy miasta Gdyni znacznie się podnosi", to jednak nadal "w ringu silnie się zaznacza przewaga fizyczna i techniczna marynarzy". Może dlatego nie boją się Niemców?

W takich oto okolicznościach przystępuje Gdynia do świętowania narodowego święta, oddając się wcześniej... liczeniu okien: w Gdańsku też liczą, nie okna jednak, a przykazania. Ale skoro wszystko co dobre szybko się kończy, kończy się też świętowanie.

Czas więc najwyższy wrócić do codzienności, czyli "odbudować promenadę gdyńską, która jest najulubieńszem miejscem przechadzek Gdynian" i zastanowić się, "co trzeba zwalczać w gdyńskiem budownictwie". Kłopot jednak w tym, że z czasem w Gdyni też nie najlepiej...

* Czyli znanego z kart książki Karola Olgierda Borchardta Mamerta Stankiewicza (1889-1939).
** Z powodu panującego w pierwszej połowie lat 30. kryzysu, wiele krajów wprowadziło zakaz wywozu wartości dewizowych. W Polsce taki zakaz wprowadzono 26 kwietnia 1936 roku, chcąc w ten sposób zahamować odpływ dewiz z kraju, mogący - zdaniem rządu - osłabić sytuację gospodarczą.

Źródło: "Gazeta Gdańska" nr 90 z 18-19 kwietnia 1936 r. i nr 98 z 28 kwietnia 1936 r., "Dziennik Bydgoski" nr 99 z 28 kwietnia 1936 r., "Słowo Pomorskie" nr 99 z 28 kwietnia 1936 oraz "Światowid" nr 18 z 2 maja 1936 r. Skany pochodzą z Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej, Kujawsko-Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej oraz Małopolskiej Biblioteki Cyfrowej.

Jarosław Kusj.kus@trojmiasto.pl

Opinie wybrane

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-05-03 14:57

Proszę jak pięknie było - teraz to nawet wodolotem na Hel ciężko dopłynąć xd

Cała nasza flota po obowiązkowym pokazaniu przez kamery TVP stoi jak stała w Stoczni Szczecin xd

kartofel z Ciemnogrodzkiej
2 lata
- 1 0
Twoja opinia

Zmień treść

Cała nasza flota po obowiązkowym pokazaniu przez kamery TVP stoi jak stała w Stoczni Szczecin xd
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-05-03 20:08

Dlaczego dzisiaj (3)

nie mamy transatlantyków?

Adi
2 lata
- 1 1
Twoja opinia

Zmień treść

nie mamy transatlantyków?
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2021-05-03 20:30
  
  Po co?
  
  2 lata
  - 1 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2021-05-03 20:33
  
  Transatlantycka sieć lotnicza
  
  zastąpiła komunikację wodną... A przyjemności przeniosły się na ląd.
  
  2 lata
  - 1 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  zastąpiła komunikację wodną... A przyjemności przeniosły się na ląd.
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2021-05-03 20:21
  
  Bo najpierw prom... potem transatlantyk... nie można za szybko z kolan wstawać.
  
  Pinokio
  
  2 lata
  - 4 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Pinokio
  Regulamin dodawania opinii