• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Kopernik, który odkrył ropę i rudy metali

Michał Lipka
14 marca 2012 (artykuł sprzed 12 lat) 
ORP Kopernik w latach swojej służby. ORP Kopernik w latach swojej służby.

Mało kto wie, że Polska posiada spory teren zamorski, na którym znajdują się złoża rud metali, tyle że.... 5 km pod powierzchnią wody! Badania tego terenu przeprowadził ORP Kopernik i specjaliści z Biura Hydrograficznego Marynarki Wojennej. Ale ta służba prowadzi też wiele - znacznie bardziej - przyziemnych działań.



Początki Biura Hydrograficznego Marynarki Wojennej, które odpowiada za zapewnienie bezpieczeństwa żeglugi poprzez ciągłe aktualizowanie map i oznakowanie rejonu żeglugi, datuje się na 19 lutego 1920 roku. Wtedy to do życia powołano Urząd Hydrograficzny, na czele którego stanął kpt. mar. Józef Unrug. To on, widząc problemy z jakimi borykała się młoda Polska flota wojenna, na własne nazwisko zakupił w Niemczech statek, który jako pierwszy wciągnął biało - czerwoną banderę stając się tym samym okrętem hydrograficznym ORP Pomorzanin.

Nowy Urząd w pierwszej kolejności musiał przejąć całe oznakowanie nawigacyjne znajdujące się na polskim wybrzeżu, a którym dotychczas administrowali Niemcy. Początki były niezwykle trudne - brakowało niemalże wszystkiego, chyba tylko poza determinacją pracowników Urzędu. Pod koniec 1921 roku w miejsce Służby Hydrograficznej MW (która wcześniej zastąpiła Urząd Hydrograficzny) powołano Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej.

Zapał i determinacja polskich hydrologów znalazł uznanie u ich zagranicznych kolegów - 26 lipca 1926 roku Polska została przyjęta do International Hydrographic Bureau (IHB). Dzięki temu po raz pierwszy polski przedstawiciel mógł wziąć udział w międzynarodowej konferencji hydrograficznej. Już rok później, w 1927 r., opublikowano pierwszą mapę Zatoki Gdańskiej w skali 1:75 000.

Cały okres poprzedzający II wojnę światową Biuro spędzało na opracowywaniu pozycji nautycznych, wydawaniu map i opracowań nawigacyjnych oraz badało bezpieczeństwo torów wodnych. Wysłużonego już "Pomorzanina" zastąpił w tym czasie trałowiec "Mewa" (I), który przemianowano na "Pomorzanina" (II). Niestety wybuch wojny przerwał działalność Biura, które ewakuowano wraz z Kierownictwem Marynarki Wojennej. W latach 1939 - 1945 działalność BHMW zawieszono i korzystano z opracowań brytyjskich.

W 1945 roku, gdy na Wybrzeżu zaczęła działać polska administracja, praktycznie od razu podjęto się odtworzenia struktur polskiej hydrografii. Żmudna praca, podobna do tej z lat 20., zaczynała odnoście sukcesy - do zadań hydrograficznych wyznaczono ORP "Żuraw", jeden z niezwykle udanej serii przedwojennych trałowców zbudowanych w Polsce. I to właśnie ucieczka tego okrętu w 1951 do Szwecji wstrząsnęła Biurem bardziej, niż częste zmiany nazwy czy siedziby. Gdy okręt powrócił do kraju, na załogę czekało prokuratorskie śledztwo (które zakończyło się karami wieloletniego więzienia), a jednostce zmieniono nazwę na ORP "Kompas".

Na początku lat 70. podniesiono banderę na zupełnie nowej jednostce - ORP "Kopernik". Projekt okrętu powstał w Centralnym Biurze Konstrukcji Okrętowych w Gdańsku, a budowy podjęła się Stocznia Północna. Była to pierwsza jednostka o nieograniczonym zakresie pływania. W swój pierwszy rejs wyszła w lipcu 1971 r., a na jej pokładzie znajdowali się również naukowcy z Uniwersytetu Gdańskiego, którzy przeprowadzali badania hydrograficzne razem ze specjalistami z BHMW.

Kolejne lata upływały "Kopernikowi" niezwykle pracowicie. W roku 1975 przeprowadzał badania, w efekcie których w południowej części Bałtyku odkryto złoża roponośne i gazowe, później operował w rejonie Arktyki, biorąc udział w Międzynarodowym Programie Badań Polarnych i brał udział w tworzeniu stacji polarnej im. Henryka Arctowskiego. Następnie "Kopernik" popłynął na Antarktykę, gdzie przeprowadzał badania sejsmiczne dna oraz powłok ziemskich.

W 1989 r. popłynął na Pacyfik w ramach programu Intermetalocean, który zakładał eksplorację dna oceanicznego. W ramach programu przyznano nam "działkę" o powierzchni 75 tys. km kw., czyli nieco mniejszą niż jedna czwarta Polski.

Badania naszej działki przeprowadził właśnie ORP "Kopernik". Według niektórych szacunków każdy metr kwadratowy może być pokryty ok. 13 kilogramami naturalnie powstających rud metali. Szacowana wartość złoża waha się od 40 do 130 miliardów dolarów. Sęk w tym, że złoże umiejscowione jest na głębokości ok. 5500 metrów, stąd też do jego wydobycia należałoby użyć specjalistycznego sprzętu. Być może w przyszłości, wraz ze wzrostem cen metali i nieustannym kurczeniem się kopalnianych zasobów, taka eksportacja będzie bardziej opłacalna niż dziś.

ORP "Kopernik" był jednym z najbardziej eksploatowanych polskich jednostek - w czasie 34-letniej służby przepłyną blisko 302 tys. mil morskich, pięciokrotnie zdobył miano najlepszego okrętu Marynarki Wojennej. W 2001 roku wypłynął do Norwegii z załogami do zakupionych tam okrętów podwodnych typu Kobben. Po powrocie do kraju przemianowano go na okręt, bazę okrętów podwodnych a w 2005 roku ostatecznie skreślono go ze stanu floty.

W skład Służby Hydrograficznej Marynarki Wojennej wchodzą: Biuro Hydrograficzne MW (które pełni również rolę służby państwowej w zakresie hydrografii i kartografii morskiej), Dywizjon Zabezpieczenia Hydrograficznego MW (w skład którego wchodzą OORP "Heweliusz", "Arctowski", "Iskra" oraz mniejsze motorówki i łodzie hydrograficzne) oraz Wydział Hydrograficzny 8 Flotylli Obrony Wybrzeża. Zadania stawiane przed BHMW nie zmieniły się zbytnio na przełomie poszczególnych lat. Nadal do najważniejszych możemy zaliczyć przeprowadzanie pomiarów hydrograficznych mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa żeglugi, czuwanie nad systemem ostrzeżeń nawigacyjnych, prowadzenie rozpoznania hydrograficznego akwenów obrony Marynarki Wojennej, zaopatrywanie okrętów i innych jednostek floty wojennej w niezbędne Mapy, wydawanie publikacji nautycznych oraz meteorologicznych oraz czuwanie nad poprawnym działaniem sprzętu hydrograficzno - nawigacyjnego polskich okrętów.

Opinie (31) 3 zablokowane

  • (2)

    Serce rośnie jak się takie rzeczy czyta... a potem szlag trafia, jak się widzi co się dzieje z Marynarką Wojenną (i generalnie polityką morską)....

    • 44 1

    • Polska (1)

      nie ma już marynarki w samych spodniach już została jak ostatni biedak !!!!

      • 3 1

      • spodniach?

        porwanych spodniach i bez butów

        • 0 0

  • jak mówi mój ojciec "obecnie największą chlubą Marynarki Wojennej jest jej orkiestra" (2)

    faktyczny stan Marynarki - żalosny, kilka wraków i to wszystko...
    wypada też wspomnieć o tysiącach oficerów i emerytów wojskowych kasujących bardzo przyzwoite jak na naszą krainę pieniądze...
    ot i cała prawda o naszej MW

    • 35 8

    • A sąsiedzi zbroją się w desantowce...

      • 4 0

    • Moja marynarka wisi w szafie

      • 0 0

  • Zagadka (2)

    Jeśli od 4 miliardów lat w oceanach wytrącają się rudy metali to czemu takie miejsca jak Kalifornia gdzie następuje subdukcja i zdzieranie tej wierzchniej warstwy osadów z płyty oceanicznych nie są obecnie zbudowane w całości z metali. Po tylu miliardach lat wzdłuż brzegów szelfów kontynentalnych powinny się już zgromadzić całe grzbiety górskie złożone z rud metali.

    • 2 6

    • Odpowiedź

      W strefie subdukcji jest rów oceaniczny i jeżeli rzeczywście dochodzi do "zdzierania tej wierzchniej warstwy osadów z płyty oceanicznej", to deponowana jest tam ogromna ilość osadów, które przysypuja wszystko. Ponadto konkrecje polimetaliczne, bo o nich tu mowa narastają w tempie mm/mln lat.
      Można również przyjąć, że w wyniku aktywności sejsmicznej część nagromadzonych konkrecji zostaje "wessana" pod dno.
      Tak ja to widzę.

      • 0 0

    • Chłopie - a jak myślisz !

      • 0 0

  • NIE STATEK A OKRĘT!! (6)

    Na stronie głównej proszę zmienić słowo STATEK na słowo OKRĘT!!! Pan Lipka niech poczyta trochę o klasyfikacji jednostek pływających. Wszystko co w Marynarce wojkennej jest OKRĘTEM!!

    Pozdrawiam

    • 28 2

    • Racja! (1)

      Czy skrót ORP nie oznacza właśnie Okręt Rzeczy Pospolitej?

      • 4 0

      • ORP - Okręt Rzeczypospolitej Polskiej

        • 0 0

    • Jaki doktorant taki artykuł. Polecam do łopaty albo do marketu pracować z taką "wiedzą" jak ten człek.

      • 2 1

    • Okręt Kopernik, a nie Kopernik (1)

      Witam,
      odbyłam kilka rejsów na tym okręcie.
      Absolwentka oceanografii 2006 UG.
      Pozdrawiam załogę z lat 2003-2005 :)

      • 1 0

      • dzięki za pozdrowienia - członek załogi 1999-2005

        • 0 0

    • Statek jest bardziej ogólnym określeniem i swoją definicją obejmuje również okręty.

      • 0 1

  • Przeciesz

    Kopernik coś zatrzymał a coś ruszył a takie historie !!!!

    • 0 3

  • POZDRAWIAM... LATO 1995

    MŁODOŚCI CZAR...

    • 4 2

  • brawo redaktorze (1)

    Nareszcie ciekawy artykuł nie bazujący na pracach "legend" polskiej marynistyki. Życzę jak najwięcej takich. Może coś szerszego o ucieczce "Żurawia"?

    • 3 0

    • Autor artykułu z naszego orza ;p

      O żurawi to pisali w Naszym Morzu w listopadzie 2011. ;)

      • 1 0

  • kopernik okret marynarki

    • 0 1

  • po co polsce armia w ogole potrzebna jest? to wyrzucone pieniadze w bloto ! (2)

    polski zolnierz to alkoholik -taka prawda ! rozgonic to w cztery wiatry i tyle tego !
    a nasze morze to ha ha wanienka ! OBRONI NAS NATO przed chinczykami !

    • 1 13

    • Czy myślisz że wszyscy podobni są do ciebie?

      • 1 0

    • Alkoholik

      Sam jesteś alkoholik, nie wiem skąd człowieku się wziołeś chyba od rusków bo tam rzeczywiście pijaństwo w armia jest na porządku dziennym

      • 0 0

  • Miałem przyjemność służyć (1)

    do końca na tym okręcie. Mam wiele miłych wspomnień z tamtego okresu.

    • 8 0

    • 89-90

      też spędziłem tam trochę czasu

      • 0 0

1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

20 zł
spacer

Majówka z Twierdzą Wisłoujście

35 zł
w plenerze, wykład / prezentacja, warsztaty, pokaz

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Sprawdź się

Sprawdź się

Jaka waluta obowiązywała w Gdańsku w 1924 roku?

 

Najczęściej czytane