Historia
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Historia
Dodaj raport
Historia Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Jak wytyczano granicę II RP z Wolnym Miastem Gdańskiem cz. I

Bronisław Poźniak
5 lutego 2022 (artykuł sprzed 2 lat) 
Opinie (230)
Najnowszy artykuł na ten temat Huzarzy, papugi i wielka bijatyka. Niezwykła historia Domu św. Józefa
Uczniowie szkoły na Karczemkach przy kamieniu, który dawniej wskazywał granicę między Polską i Wolnym Miastem Gdańskiem. Kamień stoi dziś na dziedzińcu ich szkoły. Uczniowie szkoły na Karczemkach przy kamieniu, który dawniej wskazywał granicę między Polską i Wolnym Miastem Gdańskiem. Kamień stoi dziś na dziedzińcu ich szkoły.

Uczniowie szkoły na Karczemkach przy kamieniu, który dawniej wskazywał granicę między Polską i Wolnym Miastem Gdańskiem. Kamień stoi dziś na dziedzińcu ich szkoły.

fot. gdansk.pl

Na dawnej granicy polsko-gdańskiej w Karczemkach stoi dziś Pozytywna Szkoła Podstawowa im. Arkadiusza "Arama" RybickiegoMapka. Obok wejścia do szkoły wkopano oryginalny granitowy kamień graniczny podarowany przez Muzeum Gdańska. Gdyby od 1939 r. nic się nie zmieniło, to uczniowie mieszkający przy ulicy CzeremchowejMapka albo RokitnikowejMapka byliby obywatelami Wolnego Miasta Gdańska, a ci z ulicy AzaliowejMapka czy z Jaśminowego StokuMapka - Polski.



Drugą część opowieści o wytyczaniu granicy między Polską i Wolnym Miastem Gdańskiem opublikujemy w sobotę, 12 lutego.


Traktat pokojowy z Niemcami zawarty 28 czerwca 1919 r. w Wersalu zapowiedział powstanie Wolnego Miasta Gdańska. Terytorium o powierzchni blisko 2 tys. km kw. położone w delcie Wisły, oddane pod ochronę Ligi Narodów, miało graniczyć od zachodu z Polską, a od wschodu z Niemcami, a konkretnie z prowincją Prusy Wschodnie.

Granicę morską stanowiła Zatoka Gdańska. Do wytyczenia w terenie były granice lądowe na długości prawie 133 km.

Prostsza sprawa była z linią graniczną na rzekach - środkiem nurtu Nogatu z Prusami Wschodnimi i Wisły z Polską, chociaż i tu były pewne wyjątki.

Komisja do spraw wytyczenia granic Wolnego Miasta Gdańska



Granice Wolnego Miasta Gdańska opisane w art. 100 traktatu wersalskiego zostały zakreślone na niemieckiej mapie w skali 1:100 000, dołączonej do tekstu jako załącznik nr 4.

Zakreślenia dokonali dwaj geografowie - Isaiah Bowman i H. J. Patron. Pierwszy był ekspertem prezydenta Stanów Zjednoczonych Woodrowa Wilsona, drugi brytyjskiego premiera Lloyda George'a.

Zobacz także:

Sto lat od podpisania umowy polsko-gdańskiej



Ci dwaj panowie na polecenie brytyjskiego premiera 5 kwietnia 1919 r., w ciągu dwóch godzin, nakreślili na mapie przyszłe granice Wolnego Miasta Gdańska, opierając się na danych etnograficznych.

Ich propozycja została zaakceptowana przez Radę Czterech (Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Francja i Włochy).

Łącznie długość granic WMG wynosiła ponad 290 km, z czego blisko 158 km z Polską.

Do delimitacji granic Wolnego Miasta powołano Komisję Graniczną, która miała działać w ramach Międzynarodowej Komisji Delimitacji Granicy Polsko-Niemieckiej (Commission de délimitation de la frontière entre la Pologne et l'Allemagne / Grenzfestlegungs kommission zwischen Polen und Deutschland). Jej przewodniczącym został francuski generał Charles Joseph Dupont.

Zobacz także:

Charles Joseph Dupont: ulubiony francuski generał Kaszubów



W skład Komisji weszli dwaj podpułkownicy: brytyjski Boger i włoski Tonini. Stronę niemiecką reprezentował Lothar Förster, a polską major dr med. Celestyn Rydlewski. Z głosem doradczym w pracach Komisji brał udział nadburmistrz Gdańska Heinrich Sahm.

Komisja rozpoczęła działalność po 15 dniach od wejścia w życie traktatu wersalskiego, co miało miejsce 10 stycznia 1920 r.

Granicę Wolnego Miasta Gdańska podzielono na siedem sekcji od A do G. Sekcje od A do E dotyczyły granicy z Polską. Sekcje F i G - z Niemcami (Prusy Wschodnie).

Mapa Wolnego Miasta Gdańska wydana w latach 30. XX w. w formie pocztówki z zaznaczonymi przeze mnie sekcjami granicy od A do G. Mapa Wolnego Miasta Gdańska wydana w latach 30. XX w. w formie pocztówki z zaznaczonymi przeze mnie sekcjami granicy od A do G.

Mapa Wolnego Miasta Gdańska wydana w latach 30. XX w. w formie pocztówki z zaznaczonymi przeze mnie sekcjami granicy od A do G.

Wytyczanie granicy na wschód od Gdańska



Granica z Prusami Wschodnimi na Nogacie (58 km) nie wymagała wytyczenia w terenie, tak jak i ta na Zalewie Wiślanym (17 km) oraz morska (55 km).

W długości sekcji F wkopano 24 granitowe kamienie graniczne: pięć w Białej Górze, jeden przy moście Jagow, 15 wokół łąk Wernersdorf i po jednym przy śluzach na Nogacie - Szonowo, Rakowiec i Michałowo.

Na długości sekcji G, na trzykilometrowym odcinku biegnącym w poprzek Mierzei Wiślanej, wkopano 17 kamieni granicznych.

Również "wiślany" odcinek granicy polsko-gdańskiej (sekcja E), liczący 28 km, biegnący głównym nurtem rzeki, w zasadzie też nie wymagał delimitacji, gdyby nie problem tczewskich mostów. Otóż trudno było wyznaczyć granicę w połowie mostu - na środku rzeki. Ten sam problem był z mostami na Nogacie łączącymi gdańskie Kałdowo z pruskim Malborkiem.

Decyzją Komisji Granicznej tczewskie mosty z przyczółkami przydzielono Polsce, zaś mosty malborskie - Niemcom.

Polacy chcieli do Polski, Niemcy - do Wolnego Miasta



Polski komisarz graniczny mjr Celestyn Rydlewski wraz ze swoim zastępcą, księdzem Feliksem Boltem, już w styczniu 1920 r. słali pisma do mieszkańców gmin, przez które miała biec linia graniczna. Apelowali w nich o przesyłanie rezolucji i próśb związanych z jej przebiegiem. Pisać miano do starosty pomorskiego, dr. Józefa Wybickiego na jego gdański adres Reitbahn 3 (ul. Bogusławskiego), gdzie mieścił się jego gabinet lekarski.

Od lewej: mjr dr Celestyn Rydlewski, ksiądz Feliks Bolt, dr Józef Wybicki. Od lewej: mjr dr Celestyn Rydlewski, ksiądz Feliks Bolt, dr Józef Wybicki.

Od lewej: mjr dr Celestyn Rydlewski, ksiądz Feliks Bolt, dr Józef Wybicki.

W zasobach Archiwum Państwowego w Gdańsku w aktach dotyczących komisji zajmującej się delimitacją granicy WMG zachowało się wiele pism i rezolucji Polaków mieszkających na pograniczu o przyłączenie ich wsi, osiedli i miast do Polski.

Są tam oczywiście także i pisma ludności niemieckiej, która prosiła o pozostawienie ich miejscowości w granicach Wolnego Miasta.

Wytyczanie granicy na zachód od Gdańska



W art. 100 traktatu wersalskiego tak opisano linię graniczną pomiędzy Polską a Wolnym Miastem, od Jeziora Połęczyńskiego (Pollenschin See) do Zatoki Gdańskiej powyżej Sopotu:

Wykreślona traktatem linia wydzieliła z byłego kreis Danziger Höhe (powiat Gdańskie Wyżyny) położone na zachodnim jego krańcu wsie i folwarki:

Sulmin, Smęgorzewo, Leźno, Lniska, Czaple, Kokoszki, Rębiechowo, Bysewo, Firoga, Matarnia, Owczarnia, Klukowo, Zajączkowo i Trzy Norty (Trzy Norty (niem. Dreieck) były zamieszkałe przez 79 Kaszubów i należały do Klukowa (obecnie rejon ulic Zenitowej i Astronautów. Do Klukowa należało też Zajączkowo (Hasenberg) przy torze kolejowym do Osowej (róg ul. Telewizyjnej i Radarowej).

Wszystkie one zostały przydzielone Polsce. Mieszkała w nich ludność kaszubska, która w spisach tuż przed I wojną światową określała język polski jako ojczysty. Na przykład w Lniskach na 108 mieszkańców aż 99 przyznawało się do polskości, a w Rębiechowie na 538 nawet 506.

Zgodnie z traktatową wytyczną granica w tym rejonie miała biec na wschód od Sulmina, Matarni i Owczarni oraz odpowiednio na zachód od Górnego Kiełpina, Kiełpinka oraz Prochowego Młyna i Renuszewa w Oliwie.

Na mapie traktatowej przerywana linia koloru czerwonego biegła prosto z północy na południe. Komisja Graniczna, mająca w uzasadnionych przypadkach uprawnienia korekty tej linii o 6 km w obie strony, po rozpatrzeniu wniosków, petycji i apeli oraz wizytacji w terenie z prawa tego korzystała (widać to na fragmentach obu map załączonych poniżej).

Fragment mapy załączonej do traktatu z przerywaną czerwoną linią granicy do wytyczenia w terenie na odcinku Hoch Kelpin - Oliva. Fragment mapy załączonej do traktatu z przerywaną czerwoną linią granicy do wytyczenia w terenie na odcinku Hoch Kelpin - Oliva.

Fragment mapy załączonej do traktatu z przerywaną czerwoną linią granicy do wytyczenia w terenie na odcinku Hoch Kelpin - Oliva.


Ten sam fragment granicy widoczny na mapie w skali 1:100 000 Ten sam fragment granicy widoczny na mapie w skali 1:100 000

Ten sam fragment granicy widoczny na mapie w skali 1:100 000

Na nic się zdały petycje mieszkańców Karczemek (Karczemken), Kiełpinka (Klein Kelpin), Jasienia (Nenkau) i Migowa (Müggau). W tych wsiach Kaszubi stanowili większość, a w Migowie na 152 mieszkańców do polskości przyznawało się aż 129. Komisja tych wniosków jednak nie uwzględniła.

Fragment mapy w skali 1:25 000 z 1938 r., z granicą oddzielającą Kokoszki od Karczemek. Fragment mapy w skali 1:25 000 z 1938 r., z granicą oddzielającą Kokoszki od Karczemek.

Fragment mapy w skali 1:25 000 z 1938 r., z granicą oddzielającą Kokoszki od Karczemek.

W sekcji A, na "gdańskim odcinku" granicy od Sulmina do Wysokiej wkopano 143 granitowe słupy graniczne zwane "wersalskimi" (od A064 do A206).

Kamień z napisem "Versailles 28.6.1919". Po bokach umieszczono litery "P "(Polska) i "FD" (Freie Danzig). Kamień z napisem "Versailles 28.6.1919". Po bokach umieszczono litery "P "(Polska) i "FD" (Freie Danzig).

Kamień z napisem "Versailles 28.6.1919". Po bokach umieszczono litery "P "(Polska) i "FD" (Freie Danzig).

W miejscu wspomnianej na początku artykułu Szkoły Pozytywnej był wkopany kamień A155, który wtedy oddzielał grunty należące do gospodarzy z Karczemek i Kokoszek.

Niedaleko, na szosie z Gdańska do Kartuz, utworzono przejście graniczne z urzędami celnymi: gdańskim w Karczemkach i polskim w Kokoszkach. Do dziś rośnie dąb pomiędzy ulicami Kartuską i Lubczykową, który miejscowi nazywają "granicznym". Na jego wysokości był szlaban graniczny.

Na północ od dębu dawne pola zostały dziś wysoce zurbanizowane - osiedle Kalina, bloki na Jaśminowym Stoku.

"Dąb Graniczny" rosnący do dziś między Kokoszkami i Karczemkami. "Dąb Graniczny" rosnący do dziś między Kokoszkami i Karczemkami.

"Dąb Graniczny" rosnący do dziś między Kokoszkami i Karczemkami.

fot. Kamil Sobolewski/na licencji CC

W tej części granicy było jeszcze przejście kolejowe Kokoszki - Klein Kelpin na linii z Wrzeszcza do Starej Piły oraz drogowe Matarnia - Goldkrug (Złota Karczma) na lokalnej drodze z Rębiechowa do Brentau (Brętowo).

Granica pomiędzy Sopotem a Wielkim Kackiem i Kolibkami



Na północ od Gdańska i Oliwy był dawny kreis Neustadt z gminą miejską Sopot i leśnymi osadami Renuszewo i Gręzewo.

W 1920 r. Sopot mógł liczyć około 20 tys. mieszkańców. Po podpisaniu traktatu wersalskiego wielu Niemców z terenów przyznanych Polsce przeniosło się do Wolnego Miasta Gdańska, w tym też do Sopotu.

Ludność kaszubska zamieszkująca miasto, skupiona wokół sopockiej Rady Ludowej, słała petycje do rządu polskiego i do Komisji Granicznej o przyłączenie Sopotu do Polski. Wśród stałych, osiadłych od lat sopocian, większość była pochodzenia polskiego.

Odpis pisma do polskiego MSZ w Warszawie, w którym Rada Ludowa w Sopocie wyraża chęć przyłączenia Sopotu do Polski, gdzie większość mieszkańców jest pochodzenia polskiego. Odpis pisma do polskiego MSZ w Warszawie, w którym Rada Ludowa w Sopocie wyraża chęć przyłączenia Sopotu do Polski, gdzie większość mieszkańców jest pochodzenia polskiego.

Odpis pisma do polskiego MSZ w Warszawie, w którym Rada Ludowa w Sopocie wyraża chęć przyłączenia Sopotu do Polski, gdzie większość mieszkańców jest pochodzenia polskiego.

żródło: Archiwum Państwowe w Gdańsku

Jednak przeważyło to, że cała miejska elita, w tym władze miasta, była niemiecka. Do niej należał kurhaus z łazienkami północnymi i południowymi, kasyno i hotele, a bogaci niemieccy gdańszczanie mieli tu swoje wille.

Południowa granica pruskiego powiatu Neustadt (Chwaszczyno - Sopot) na niemieckiej mapie z 1913 r. w skali 1:100 000. Południowa granica pruskiego powiatu Neustadt (Chwaszczyno - Sopot) na niemieckiej mapie z 1913 r. w skali 1:100 000.

Południowa granica pruskiego powiatu Neustadt (Chwaszczyno - Sopot) na niemieckiej mapie z 1913 r. w skali 1:100 000.

Natomiast Oliva Forstgutsbezirk (obszar leśny Oliwa), jako jednostka terytorialna w pruskim powiecie Neustadt (powiat wejherowski), obejmował trzy leśnictwa: Gołębiewo (Taubenwasser), Gręzewo (Grenzlau) i Renuszewo (Renneberg). Przed I wojną światową okręg ten zamieszkiwało około 80 osób, z których większość była pochodzenia niemieckiego.

Komisja Graniczna zadecydowała o przyznaniu Gołębiewa Polsce, a dwa pozostałe leśnictwa przypadły Wolnemu Miastu. Pozostała część powiatu wejherowskiego weszła w skład nowego województwa pomorskiego z przygranicznymi wsiami Wysoka, Osowa, Chwaszczyno, Wielki Kack, Mały Kack, Kolibki i Orłowo.

W tej części sekcji A, od morza do Lasów Oliwskich, wkopano 63 kamienie graniczne, ten z numerem A001 był przy kładce na potoku Menzelbach (Swelina) nad Zatoką Gdańską a z numerem A063 przy drodze z Wysokiej do Oliwy.

Przejście graniczne Kolibki - Orłowo nad potokiem Swelina (Menzelbach) z kamieniem wersalskim A001. Pocztówka z portalu Wolne Forum Gdańsk. Przejście graniczne Kolibki - Orłowo nad potokiem Swelina (Menzelbach) z kamieniem wersalskim A001. Pocztówka z portalu Wolne Forum Gdańsk.

Przejście graniczne Kolibki - Orłowo nad potokiem Swelina (Menzelbach) z kamieniem wersalskim A001. Pocztówka z portalu Wolne Forum Gdańsk.

Oprócz tych dwóch lokalnych przejść granicznych było jeszcze jedno na leśnej drodze z Wielkiego Kacka do Sopotu dzisiejszą ulicą Malczewskiego (Grosse Katzerstrasse).

Główne przejścia kolejowe i drogowe było pomiędzy Kamiennym Potokiem (Zoppot Steinfliess) a Małym Kackiem i Kolibkami. Pierwsze utworzono na magistrali łączącej Gdańsk z Berlinem, a drugie na szosie z Sopotu do Wejherowa przez Gdynię.
Przejście drogowe Steinfliess - Kolibki. Na pierwszym planie strażnica gdańska, drugi podniesiony szlaban polski. Widoczny autobus jedzie z Gdyni do Gdańska. Pocztówka z portalu danzig-online.pl. Przejście drogowe Steinfliess - Kolibki. Na pierwszym planie strażnica gdańska, drugi podniesiony szlaban polski. Widoczny autobus jedzie z Gdyni do Gdańska. Pocztówka z portalu danzig-online.pl.

Przejście drogowe Steinfliess - Kolibki. Na pierwszym planie strażnica gdańska, drugi podniesiony szlaban polski. Widoczny autobus jedzie z Gdyni do Gdańska. Pocztówka z portalu danzig-online.pl.



Za tydzień, w sobotę, 12 lutego, opublikujemy drugą część opowieści o wyznaczaniu granicy między Polską i Wolnym Miastem Gdańskiem.

Bibliografia

  1. Przemysław Sierechan "Geneza Wolnego Miasta Gdańska".
  2. Mieczysław Abramowicz "Granica WMG - od morza w Kolibkach do morza na Mierzei Wiślanej"
  3. Piotr Celej "Granica Polski z Gdańskiem przebiegała w... Gdyni".
  4. Kamil Sobolewski "Historia gdańskich Kokoszek".
Bronisław Poźniak

Zobacz także

Historia Wolnego Miasta Gdańska (100)

Opinie (230) ponad 20 zablokowanych

  • 2022-02-05 09:01

    To były trudne czasy (16)

    Ale dzięki tym trudnym czasom zaistniała Gdynia - od początku Polskie miasto.

    Gdyniek

    2 lata

    • 92 13

    • 2022-02-05 09:32

      Zgadzam się (9)

      Ale piszmy bez błędów - przymiotnik polskie z małej litery

      2 lata

      • 22 9

      • 2022-02-05 10:12

        Polonista (2)

        Nie zaczynamy zdania od "ale"

        Profesorek

        2 lata

        • 7 3

        • 2022-02-05 12:14

          Ale to dobre piwo (1)

          2 lata

          • 4 1

          • 2022-02-06 09:17

            Raczej "Piwo Ale"

            2 lata

            • 0 2

      • 2022-02-05 10:24

        (1)

        Tak gwoli ścisłości: od małej albo małą. Nigdy z małej. Rusycyzm.

        2 lata

        • 9 5

        • 2022-02-06 10:18

          Bum! ... Rusycyzm. Hahaha

          2 lata

          • 2 0

      • 2022-02-05 11:09

        Bzdura ! Specjalnie napisał z dużej litery - nie potrafisz doszukać się w tym, że wyraził tym swoją (2)

        emocję związaną z tematem ?

        Ty lepiej w związku z tym zreformuj nasz język - zasady pisania wyrazów z dużej litery dla wyrażenia emocji przez piszącego.

        Wojciech J.

        2 lata

        • 3 6

        • 2022-02-05 12:25

          Wielkiej, śledziu (1)

          Z "wielkiej" litery

          2 lata

          • 4 3

          • 2022-02-06 09:19

            dancing korektor

            2 lata

            • 1 1

      • 2022-02-05 12:13

        Nie masz nic innego do powiedzenia?

        Kogo obchodzi jak się pisze przymiotniki? Może autor jest obcokrajowcem? Napisz na temat a nie czepiaj sie

        2 lata

        • 2 2

    • 2022-02-05 10:04

      I czy nie można byłoby do tego wrócić (5)

      Oddzielić tych dzbanow z gdańska od Polski

      2 lata

      • 11 13

      • 2022-02-05 10:54

        Dzban to jesteś ty, a do tego jeszcze pusty.

        2 lata

        • 7 6

      • 2022-02-05 11:06

        A bardzo chętnie. WMG gdyby dożyło 2022 roku byłoby oazą zachodniego dobrobytu. Jednak (3)

        niemieccy naziści podbili je w 1939 roku i przyłączyli do swej zbrodniczej III Rzeszy.

        Wojciech J.

        2 lata

        • 12 8

        • 2022-02-05 11:36

          Hahahaha

          2 lata

          • 5 1

        • 2022-02-05 11:59

          Niewiele wiesz o Wolnym Mieście Gdańsku... A naziści rządzili już parę lat przed rokiem 1939

          2 lata

          • 8 3

        • 2022-02-06 09:44

          Dajemy 50 milionów dla pepiczków, Pioruny ukrom, dude chinom, co jeszcze? dancingom niemcy, hiszpanom autobusy, sklepy portugalom, norgalom blachary i noclegi, amerykańskim gi's policjantów, niemcom wpływy, francmanom wody, indonezji flagi, australii szczepionki, belgom małe dzieci, holendrom rolnictwo, Italom lotnicze zakłady, papule górali, Indianom indie, indiom Indian, argentynie wszystkie szkoły tanga, kongo przeprosiny itd itp

          2 lata

          • 0 1

  • 2022-02-05 09:05

    Putin powiedział, że w tym roku na nowo będzie wytyczał (4)

    2 lata

    • 28 21

    • 2022-02-05 09:11

      (1)

      Już wytyczył.

      2 lata

      • 7 0

      • 2022-02-05 09:54

        ale jeszcze nie u nas

        2 lata

        • 2 7

    • 2022-02-05 11:10

      Putin może sobie wyznaczać granice, tyle że nikt normalny tego nie uznaje. (1)

      Wojciech J.

      2 lata

      • 4 5

      • 2022-02-05 16:09

        Pamiętam jak Ruska prasa pisała o Tusku nasz człowiek w Warszawie

        2 lata

        • 6 4

  • 2022-02-05 09:15

    (10)

    W Golebiewku na byłej stacji kolejowej, jest polska i niemiecka nazwa przystanku. Widać że pamięta jeszcze stare niedobre czasy... ale fajnie ze się zachowało jako ciekawostka.

    2 lata

    • 39 5

    • 2022-02-05 09:34

      Takie napisy są ważne dla powstrzymania fałszerzy historii (3)

      Np. na nasze szczęście w Auschwitz Niemcy umieszczali niemieckie napisy, więc Żydzi nie przypisują Polakom tego obozu

      2 lata

      • 12 1

      • 2022-02-05 10:06

        Jak to mówi Grzelak

        No i po co Polacy wywolywali te wojnę

        2 lata

        • 10 3

      • 2022-02-05 11:02

        ,Przedsiębiordtwo holocaust'

        POlecam obejrzeć!

        2 lata

        • 4 5

      • 2022-02-06 09:54

        fałszerzy historii?? Mówisz chyba o Niemcach.

        2 lata

        • 0 1

    • 2022-02-05 09:35

      nie dobre? dla kogo nie dobre ? (5)

      Babcia mówiła że żyło się im dobrze do czasu nie przyszli narodowcy z niemiec. Dziś jest podobnie wszystkim żyło się dobrze do czasu polscy narodowcy z pis nie zaczeli mieszać w gospodarce

      2 lata

      • 18 9

      • 2022-02-05 10:18

        Niedobre ze względu na zabijanie ludzi, to miałem na myśli. Niepotrzebna śmierć...

        2 lata

        • 5 2

      • 2022-02-05 11:38

        Jak babcia robila za konfiture (1)

        To jej się dobrze żyło

        2 lata

        • 4 5

        • 2022-02-06 10:23

          Moja robiła dżem.

          2 lata

          • 2 0

      • 2022-02-06 07:19

        (1)

        Dziadek mówił, że jego dziadek twierdził, że w Prusach Zachodnich żyło im się dobrze zanim nie przyłączyli tych terenów do Polski i nie stworzyli województwa pomorskiego. Zjechało się wtedy barachla z Kongresówki i Galicji, które kradło. Za czasów Wilhelma II nikt tu nie zamykał domów i nie kradli.

        Taka Prawda

        2 lata

        • 2 3

        • 2022-02-06 09:35

          Łza czasów Prus Zachodnich był tu porządek i spokój. Potem nakazało badziewia z Kongresówki

          2 lata

          • 0 2

  • 2022-02-05 09:27

    Niemcy i Ruskie największe nieszczęście świata (17)

    2 lata

    • 84 20

    • 2022-02-05 09:35

      Ludobójcy z Niemiec muszą wypłacić reparacje wojenne (8)

      2 lata

      • 21 16

      • 2022-02-05 09:37

        a Szwedzi muszą wypłacić odszkodowania za Potop (2)

        2 lata

        • 18 7

        • 2022-02-05 10:06

          A Ukraińcy za Wołyn.

          2 lata

          • 6 3

        • 2022-02-05 10:25

          Ruski trolu to nic nowego ze porównujesz cos co jest nieporównywalne.Ale za to ci płaca chyba ze az tak głupi jestes

          2 lata

          • 9 3

      • 2022-02-05 10:02

        A Polska Czechom reparacje za zajecie Zaolzia w 1938 r. (1)

        2 lata

        • 10 8

        • 2022-02-06 13:37

          A czemu Czechy nie mają płacić reperacji? Pierwsi

          zlamali prawo międzynarodowe. Polska przywróciła poprzedni ład i nie zajęła nic ani nie napadła tylko sami oddali po nocie dyplomatycznej. Zresztą i tak te tereny miały zająć Niemcy. Czemu mieliśmy oddać tereny im na których żyli sami Polacy prawie.

          2 lata

          • 0 2

      • 2022-02-05 10:34

        Mordercy z Rosji również.

        2 lata

        • 12 1

      • 2022-02-05 22:25

        A Polska Białorusinom za zniewolenie i wyzysk ! (1)

        2 lata

        • 2 6

        • 2022-02-06 23:36

          I ukraińcom

          2 lata

          • 0 0

    • 2022-02-05 11:13

      Rozumiem, że masz w 4 literach niemiecki dorobek naukowy, literacki i inny z ostatniego 1000 lat ? (2)

      Przy okazji - są nacje które mówią podobnie w odniesieniu do Anglików, Francuzów czy Belgów, z powodu okresu kolonialnego, kiedy były przez nich uciskane.

      Wojciech J.

      2 lata

      • 12 9

      • 2022-02-05 13:22

        Helmutów należy uczyc historii, dziwny naród genetyczna zagadka

        2 lata

        • 11 4

      • 2022-02-05 13:30

        Mordowali, grabili, pali , podpalali, małe dzieci mordowali właśnie Niemcy to specyficzna narodowość

        2 lata

        • 11 3

    • 2022-02-05 11:36

      I Ukriańce.

      2 lata

      • 3 3

    • 2022-02-05 12:19

      Trzecie to ty.

      2 lata

      • 2 1

    • 2022-02-05 13:21

      Oraz PO i ten ich wódz

      2 lata

      • 6 6

    • 2022-02-05 22:15

      A biało/czerwone orły to kwiat ludzkości ! Kwiat ciemniaków ! (1)

      2 lata

      • 4 5

      • 2022-02-05 22:31

        Ciemniak to to ty. Wychodowany na TVN i GW

        2 lata

        • 3 8

  • 2022-02-05 09:27

    Kto by przypuszczał, że V kolumna wiek później będzie na wschodniej granicy (3)

    Takie numery odstawiać. W imię ekologii na przykład.

    2 lata

    • 48 20

    • 2022-02-05 09:30

      Albo w imieniu "pokojowych" migrantów islamskch

      I ich przemytników z reżimu Łuki

      2 lata

      • 15 4

    • 2022-02-05 11:15

      Ty masz czelność popisywać się tu chamstwem ? Won stąd polakówu. Udław się swoją nędzną

      polskością, gdzie za nic masz polską przyrodę.

      Wojciech J.

      2 lata

      • 3 10

    • 2022-02-06 12:55

      V kolumna tzn. totalni z opozycji...

      2 lata

      • 3 0

  • 2022-02-05 09:33

    Wolne Miasto (61)

    wolna strefa celna , rozkwit i dostatnie życie mieszkańców. Nie musieli byśmy oddawać podatków na Warszawę tylko wszystko zostało by na miejscu.

    2 lata

    • 161 189

    • 2022-02-05 09:37

      Wszyscy przyjeżdzający na wschód od wisły (7)

      z uwagi na swoje poglądy polityczne, tęsknote za zamordyzmem, kult antyszczepionkowy powinni do Gdańska zabierać paszport i dostawać wizy od Gdańskich władz :)

      2 lata

      • 13 19

      • 2022-02-05 09:46

        Niemcy ci płacą czy Soros? (5)

        Tylko pytam

        2 lata

        • 20 20

        • 2022-02-05 09:52

          (1)

          Kto pyta nie bladzi.

          2 lata

          • 0 5

          • 2022-02-05 09:54

            Jasne, to pytam:

            Kiedy przestaniesz jeść szajse?

            2 lata

            • 1 2

        • 2022-02-05 10:03

          masz typową polską fobie antyniemiecką (2)

          zapomnij o wojnie to juz historia buduj przyszłość a nie żyj na cmentarzu wśród pomników . Idąc tym tropem to może teraz Szwedów będziesz gonił za potop - tylko pamiętaj że potop to był efekt zdrady wewnątrz polskiej dla własnych korzyści ówczesnych elit szlacheckich. Taka jest Polska -sprzedadzą się dla mieszka monet.

          2 lata

          • 22 11

          • 2022-02-05 14:17

            I tak jest teraz... (1)

            Sprzedają nas, kłócą ze wszystkimi, a później się dziwią że polska znika z map...
            *x5 *x3

            2 lata

            • 8 0

            • 2022-02-05 22:54

              Nie będę po niej płakał

              2 lata

              • 1 3

      • 2022-02-06 20:20

        Wolne miasto nie bylo wyznaczone na lini Wisly tylko na lini rzeki Nogat.

        To tak na marginesie.

        2 lata

        • 0 1

    • 2022-02-05 09:41

      Jakby najpierw mieszkańcy spłaciliby te setki miliardów, które reszta Polski (24)

      Tu władowała od 1945 w odbudowę portu, stoczni, dróg i mostów dojazdowych, rafinerię etc. Twoje podejście jak aparatczyków komuny - uwłaszczyć się na cudzym majątku.

      2 lata

      • 54 44

      • 2022-02-05 10:31

        (8)

        jak polska to budowali gdanszczanie bałwanie.
        splacac to moze polska gdanskowi za korzystanie z naszej kaszubskiej ziemii ....jakby byla wasza polacy?za okupacje polska powinna wyplacic gdanskowi ogromne odszkodowanie!

        aj waj

        2 lata

        • 34 66

        • 2022-02-05 18:19

          przed wojną Polak w Gdyni zarabiał ponad 2x więcej od Niemca w Gdańsku (5)

          dziś wprowadzili THE Nowy Wał i inflacja+ i Polak zarabia 5x mniej od Niemca - jakim cudem?

          ---

          2 lata

          • 19 16

          • 2022-02-05 23:31

            Wcale nie było tak różowo (4)

            Do Gdyni zjechało wiele osób, bez żadnej gwarancji pracy. Wielu z nich miało problem z zapewnieniem sobie podstawowych dóbr, praca przy budowie portu też nie koniecznie była dobrze płatna, wynagrodzenia nie zawsze były na czas.. wszędzie dobrze gdzie nas nie ma..

            Tag

            2 lata

            • 15 3

            • 2022-02-06 11:36

              mój dziadek był oficerem WP a potem gdyńskim celnikiem - człowiekiem wykształconym znającym 3jezyki (3)

              i zarabiał wtedy grubo 2x ponad pensję gdańskiego celnika
              ... różowo to nie było dla niewyuczonego tępego plepsu od łopaty - jak zawsze i wszędzie
              *a przed wojną w Gdańsku - ceny były i tak wyższe niż w polskiej Gdyni

              ---

              2 lata

              • 6 6

              • 2022-02-06 18:15

                Chyba kciales napisac BLEPS

                Mniodek

                2 lata

                • 0 2

              • 2022-02-06 19:32

                "Plepsu"powiadasz?Witać,że ojciec niewiele przekazał Tobie ogłady i zasad kultury osobistej.Nie ma jak to traktować innych z góry samemu będąc ...

                Liściu

                2 lata

                • 5 3

              • 2022-02-12 18:09

                Odezwał się ,,pleps", któremu również czasu na naukę zabrakło.

                2 lata

                • 3 1

        • 2022-02-06 11:33

          (1)

          jacy gdańszczanie??? Ludność która przybyła tu z Polskich kresów a nie żadni gdańszczanie, ci uciekli do raichu gdzie i twoje miejsce

          2 lata

          • 9 10

          • 2022-02-06 14:38

            Cep

            Wypowiedź cepa...

            2 lata

            • 3 1

      • 2022-02-05 10:33

        kolego te pieniadze byly wypracowane tu na miejscu......rafinerie se zabiez bo rruje mieszkanców!
        ale polska musi zaplacic podatki od korzystania za darmo z naszej ziemi infrastruktury.....

        aj waj

        2 lata

        • 15 33

      • 2022-02-05 10:33

        Za zniszczenia odpowiadają towarzysze "wyzwoliciele", (2)

        Jakoś od nich nadze władze reperacji nie chcą.

        2 lata

        • 39 9

        • 2022-02-05 19:18

          PiS nie chce reparacji od nikogo - a jeszcze niemcom i russkim Lotos sprzedaje

          ---

          2 lata

          • 9 16

        • 2022-02-06 11:31

          Żałujesz że Stuthoff i Piaśnicę Rosjanie zamknęli?

          Czytasz dzbanie czasami to, co piszesz przed pokazaniem swojej głupoty światu?!

          history

          2 lata

          • 5 6

      • 2022-02-05 11:01

        Co za bzdury ! Łaskę robisz słoiku z odbudową ? Kaszubi sami nie daliby rady ? Port był potrzebny

        i miejscowym jak i całej Polsce. Nikt nikomu łaski nie robił.

        Wojciech J.

        2 lata

        • 25 10

      • 2022-02-05 12:42

        (1)

        Wg prawa: czyja ziemia, tego budynki.
        Formalnie, w prawie międzynarodowym, WMG nigdy nie zostało zlikwidowane i ciągle istnieje.
        Polacy, zarządzeniem Stalina z sierpnia 1945, dostali tereny WMG pod zarząd na 50 lat.
        Od 1995 roku WMG jest pod okupacją Polaków.

        morten

        2 lata

        • 31 23

        • 2022-02-06 00:19

          Ocho! Pośle Jaskóła to pan ?

          Pamiętam kilka lat temu na ten temat była podejmowana dyskusja w sejmie.. chyba w sejmie, bo to dawno było... Najbardziej śmieszył mnie argument, że Putin wykorzysta WMG aby przejść kontrolę nad Polską... Miałby wtedy Prusy Wschodnie i miałby Gdańsk tak jak Kłajpedę... Może to w planie 30 letnim po Ukrainie

          2 lata

          • 3 5

      • 2022-02-05 14:19

        Rafineria sprzedana, to teraz Polska powinna oddac za to że Gdańsk ją rozwiną, a oni sprzedali .. (5)

        2 lata

        • 16 12

        • 2022-02-05 16:12

          Rafineria nie sprzedana tylko konsolidacja Bolcu. Nie oglądaj szczujni WSI 24 (4)

          Gdyby Orlen się nie połączył bysmy nie mieli szans konkurować na rynku paliw itd.
          Nigdy wiecej PO i słupów z berlina

          2 lata

          • 17 36

          • 2022-02-05 18:23

            taka konsolidacja że 3/4 majątku LOTOS trafiło w niemieckie i rosyjskie ręce

            tak samo oPiSowo skonsolidowali stadninę w janowie - że im zdrowe jak koń klacze popadały !!!
            WOT - dobra zmiana+

            ---

            2 lata

            • 20 11

          • 2022-02-05 19:00

            Bolec to Ci się może z tatą kojarzyć

            Konsolidacja? Ale ze jak? że araby i ruskie poprzez Węgrów przejmuja od groma stacji i udzialow lotosie nazywasz konsolidacja? Na co to komu było?! Lotos to prężna firma a PiS ja żywnie sprzedał!!!

            2 lata

            • 15 8

          • 2022-02-06 17:28

            konkurować z kim?

            2 lata

            • 2 0

          • 2022-02-06 20:12

            I widziesz Waski jaki ty glu-pi jestes?

            Urwales kurze zlote jaja.

            2 lata

            • 0 0

      • 2022-02-05 18:17

        gdańskie cegły ze zrujnowanego miasta posłużyły do odbudowy tej brudnej Warszawy, gdzie swą agenturalną podróż do przyszłości

        rozpoczęła Yadwiha, sowiecka matrioszka

        2 lata

        • 21 5

      • 2022-02-05 18:28

        to wy tutaj zasiedliliście nasze, niemieckie domy i kamienice. Ukradliście je

        i ty masz czelność szczekać o jakimś uwłaszczeniu na cudzym??? Typowy polski złodziej...

        2 lata

        • 10 21

    • 2022-02-05 10:02

      Polacy tez żałują (1)

      Że nie ma oddzielnego miasta Gdańska. Taki syf musi być w Polsce. Reszta nic się nie zmieniła, dalej to niemieckie miasto

      2 lata

      • 21 37

      • 2022-02-05 19:02

        Mówisz syf a udzielasz się na trójmiejskim portalu...

        Chyba że jesteś z wioski rybackiej i masz ból zadka to jeszcze idzie zrozumiec twoja frustrację

        2 lata

        • 10 4

    • 2022-02-05 10:09

      (6)

      To byś oddawał podatki na Berlin i III Rzeszę i Hitlera. Tego byś chciał ??

      2 lata

      • 24 27

      • 2022-02-05 10:35

        (2)

        jaki berlin spojz na singapur monaco honkong.......tam to se zyje.......bez pijawek z warszawy....

        aj waj

        2 lata

        • 25 21

        • 2022-02-05 11:04

          (1)

          Poczytaj na temat zarządzania byłego wolnego miasta Gdańsk i wtedy się wypowiedz, bo na ten moment jesteś zieleniutki w tym temacie.

          2 lata

          • 16 5

          • 2022-02-05 11:08

            bylego........ja mowie o wolnym miescie na wzor honkoguza brytolii singapurze tajwanie osiołu mysl przyszłosciowo bo widze ze zyjesz w czasach miedzywojennych!

            2 lata

            • 13 15

      • 2022-02-05 11:04

        Hitler jak Lenin wiecznie żywy ? Część podatków musiałaby iść długo na reanimacje Adolfa, (1)

        a później na jego zabalsamowaną mumię, jeśli po drodze niemieccy hipisi nie zmietli by władzy nazistów w Niemczech.

        Wojciech J.

        2 lata

        • 15 5

        • 2022-02-05 18:29

          Hitler zalecał, że w zupełności wystarczy...

          - aby Polak nauczył się liczyć do 500+ i umieć się podPiSać

          ---

          2 lata

          • 9 7

      • 2022-02-05 19:04

        Tak tego bym chciał,l.

        Miał bym wtedy godną pensje, i zapewniony spokuj ducha, nie to co teraz przez to co się wyprawia w Polsce... jak w kołchozie czy w PGR... Każdy sobie rzepkę skrobię o!

        2 lata

        • 8 7

    • 2022-02-05 11:00

      Rdzeniem społeczności Wolnego Miasta Gdańska byli Niemcy !!!! i o tym należy nie zapominać !!! (5)

      2 lata

      • 20 25

      • 2022-02-05 11:42

        Dalej są (1)

        2 lata

        • 11 12

        • 2022-02-05 17:08

          jo

          Ta Zaburzanie.

          bosy antek

          2 lata

          • 7 2

      • 2022-02-05 16:13

        A niemcy wiadomo co robili z Polakami, mordowali

        2 lata

        • 14 6

      • 2022-02-05 22:03

        Fergesen gnze

        Zapomniałem byli jacyś Niemcy? Kiedy i jak?

        2 lata

        • 1 1

      • 2022-02-06 16:26

        i co z tego?

        2 lata

        • 1 0

    • 2022-02-05 11:40

      Popros ole na fb

      W tej sprawie, to Cię z**by..... Ona za tuska idzie Wawy do dużej polityki

      2 lata

      • 5 7

    • 2022-02-05 11:58

      I bylibyśmy celem Rosji

      Która oczywiście szanowałaby status Gdańska jak kiedyś 3 Rzesza.

      2 lata

      • 6 5

    • 2022-02-05 13:02

      Nie zapomnij nazisto dodać Victoriaschule

      2 lata

      • 9 6

    • 2022-02-05 14:50

      opinia

      albo szło by do Berlina.

      2 lata

      • 5 4

    • 2022-02-06 10:39

      Nawet był obóz letni dla Polaków w sztutowie

      Aby można było wypocząć od pracy.

      A tak na poważne jak można pisać takie brednie. To było miasto w najwyższym poparciu nazizmu wśród wszystkich miast zamieszkałych przez Niemców.

      2 lata

      • 5 4

    • 2022-02-06 13:58

      Okupacja (1)

      Rzeczpospolita mogłaby już zakończyć okupację Królewskiego Miasta Gdańska.

      Jan z Kolna

      2 lata

      • 5 3

      • 2022-02-06 18:16

        Kolno jest na Podlasiu. Wracaj skąd przyjechałeś

        i filozofuj tam pod oborą u "ojców".

        2 lata

        • 1 3

    • 2022-02-06 14:30

      Dzień dobry Trollu

      2 lata

      • 0 0

    • 2022-02-06 15:03

      wolna strefa celna

      a do Polski czy Schengen którędy? Zatoka , kanały powietrzne są polskie , a żarcie, paliwa? I co by decydowało kto ma tutaj żyć, polski akt urodzenia? A może po dziadkach? To jakieś ze 2 promile autochtonów.

      2 lata

      • 0 2

    • 2022-02-06 15:53

      Bogactwo Gdańska zawsze oparte było na ścisłym powiązaniu z Polską. (Po III Rozbiorze Polski Gdańsk odcięty od polskiego zaplecza popadł w ruinę -"Gdańskie wspomnienia młodości" - Schopenhauer Johanna) Kim ty jesteś że w ten sposób się wypowiadasz? przyjezdnym z Koziej Wólki?

      gda

      2 lata

      • 1 3

    • 2022-02-06 16:23

      czyli pasozytnictwo?

      2 lata

      • 0 0

    • 2022-02-06 16:24

      ja chcę placic podatki do Warszawy

      stolicy mojej ojczyzny, nie mam z tym problemu, moi przodkowie z Pomorza też nie mieli Bosy Antku

      2 lata

      • 1 5

    • 2022-02-08 10:41

      Zabugaju

      Tylko ty i twoja rodzina wtedy mieszkaliście na Białorusi albo ukrainie...zabugaju....a ja je z tąd....z Danzig Westpreussen....zabugaju

      Preussmann

      2 lata

      • 0 2

  • 2022-02-05 09:38

    (2)

    Z mapy Chwaszczyno - Sopot wychodzi ze granica przechodziła prze środek mojego pokoju

    2 lata

    • 21 6

    • 2022-02-05 13:23

      Wygooglaj

      Baarle, tam to dopiero jest zamieszanie. Kraj określa położenie drzwi wejściowych do domu.

      salomon

      2 lata

      • 1 0

    • 2022-02-05 14:19

      Przez środek to mocz płynie!

      2 lata

      • 0 5

  • 2022-02-05 10:01

    Cóż, wielbiciele Wolnego Miasta Gdańska, (15)

    poczytajcie sobie, kim byście byli w WMG (gdyby się ono, nie daj Boże, ostało) jako Polacy.
    No, bo jak byście się zniemczyli - a, to co innego.
    Z tym, że i tak dopiero w trzecim pokoleniu uznano by was za swoich.

    Polihistor

    2 lata

    • 77 31

    • 2022-02-05 10:28

      Wolne miasto to było w rzeczywistości Miasto Niemieckie!!To Taka sciema pod dyktat Hitlera. (3)

      To tak ja teraz autostrade przez park Reagany skorumpowane władze miasta nazywaja drogą zieloną.

      2 lata

      • 19 12

      • 2022-02-05 11:15

        (2)

        Naucz się wreszcie pisać poprawnie w języku ojczystym. Miasto niemieckie - tak piszemy.

        2 lata

        • 10 5

        • 2022-02-05 11:30

          Niema to jak dzban co sam pisac nie potrafi robi byk bna byku chce innych pouczać (1)

          2 lata

          • 4 12

          • 2022-02-05 12:47

            Znowu błędy jak u analfabety...

            2 lata

            • 10 1

    • 2022-02-05 11:37

      Co ty za bzdury opowiadasz ? Byłoby fajne życie, jak na pograniczach Niemiec z Beneluksem, (3)

      Francją, Szwajcarią (tu np. w rejonie Bazylei, gdzie mamy styk trzech krajów), Austrią.

      WMG byłoby silne gospodarczo jako wolny kraj.

      Ale przyszli podobni do ciebie "mądrale" - niemieccy narodowcy i to zniszczyli polski narodowcu. Szkoda, że prace nad UE nie zaczęły się już po I WŚ.

      Jak napisałem w tytule fajne życie - obecnie 75 % niemieckich facetów coś zbiera, kolekcjonuje: znaczki, monety, starocie, kolejki elektryczne (stąd dalsza działalność takich firm modelarskich jak PIKO) i wiele innych rzeczy. Co owocuje wielością imprez dla nich jak np. jarmarki, giełdy itd. I niemieckie odpowiedniki obecnego Jarmarku Św. Dominika mają się w Niemczech bardzo dobrze - ich pchle targi nie skurczyły się tak jak u nas na naszym jarmarku.

      Zatem ten jarmark byłby w WMG dziś byłby międzynarodową imprezą, bowiem dlaczego jego Polscy mieszkańcy i okolic (głównie z Gdyni) nie mieli by w tym uczestniczyć zarówno jako sprzedający czy kupujący ? Zresztą jarmark w wiadomych czasach był (do 1944 roku).

      I wiem co piszę. Słyszałeś o spotkaniach trójmiejskich kolekcjonerów monet np. w Gdyni w klubie w budynku gdyńskiej poczty głównej ? Znam z opowiadań że jeszcze do końca lat 70 bywało tam z 200 osób - ledwo się mieścili również na klatce schodowej. Ale nastąpił kres tych spotkań - koło 2010 roku przychodziło tam w czwartki kilku emerytów. Podobnie było w Gdańsku - w 2010 roku na Straganiarskiej w siedzibie koła Filatelistów.
      Gdyby WMG istniało do dziś - to te zebrania nie umarłyby śmiercią naturalną za sprawą Niemców.
      Tym bardziej że mimo, że jednak historia potoczyła się jak się potoczyła i WMG nie ma, to nie znaczy że nie ma współpracy polskiego, numizmatycznego środowiska kolekcjonerskiego z niemieckimi odpowiednikami. Polacy bywają na aukcjach i giełdach w Niemczech, gdzie również wykupują cenne polskie numizmaty i przywożą je do kraju, gdzie obecne władze niemieckie nie stosują bzdurnych przepisów o ochronie zabytków, przez co mogą bez przeszkód wrócić do kraju ...

      Wojciech J.

      2 lata

      • 5 20

      • 2022-02-06 11:10

        co za i**otyczna wypowiedź

        co mają znaczki i monety do tego tematu?

        moim zdaniem

        2 lata

        • 6 1

      • 2022-02-06 11:12

        WMG był sztucznym tworem zdychającym gospodarczo

        Jego naturalnym zapleczem gospodarczym (port, kolej, rolnictwo) była Polska

        2 lata

        • 6 1

      • 2022-02-06 16:31

        zapytaj skąd mają te monety ...

        2 lata

        • 2 0

    • 2022-02-05 11:51

      ... (cd) bowiem od dawna jest kolekcjonerski trend, że najcenniejsze numizmaty zawsze będą (1)

      ciążyć do ojczystego kraju, że ich wywóz za granicę jest tymczasowy, bowiem kolekcjonerzy to istoty nie wolne od śmierci naturalnej i po tym ich rodziny wystawiają ich kolekcje na sprzedaż, gdzie są zawsze silnie poszukiwane przez kolekcjonerów i muzea z krajów, w których zostały wybite. Po prostu "swój przedmiot" prędzej czy później natrafi na "swojego" kolekcjonera.

      To samo w innych dziedzinach kolekcjonerskich.

      Tu polscy handlarze numizmatyczni po 1990 z powrotem do PL sprowadzili mnóstwo cennych polskich numizmatów, których część trafiła do naszych muzeów.

      A kończąc - istnienie WMG do dzisiaj to oczywistość nad oczywistościami, czyli brak II WŚ, gdzie z czasem wzajemna wrogość polsko - niemiecka powinna dawno temu się zakończyć patrząc w jakim kierunku poszły narody, na których terytoriach nie było działań wojennych II WŚ. Czyli też brak strat w polskiej kulturze - nie byłoby wojennego rabowania i zniszczeń.

      Zatem koleś reasumując - tak, WMG powinien istnieć do dziś jeśliby oznaczało toby przede wszystkim brak polskich ofiar II WŚ, która nie powinna była się wydarzyć. Bowiem cenię sobie ludzi, w tym Polaków a nie polskość Gdańska.

      Gdańsk jest polski - jakim kosztem ? Kosztem ok. 50 mln ofiar II WŚ, w tym 6 mln obywateli PL (po 3 mln narodowości polskiej, 3 mln mieszanej z Żydami na czele) ?

      Wojciech J.

      2 lata

      • 4 10

      • 2022-02-06 11:11

        Adresy ci się pomyliły - to nie Polacy zaczęli wojnę o Gdańsk

        2 lata

        • 6 0

    • 2022-02-05 13:54

      Ciołki nie mają POjęcia, ze w wolnym mieśćie niemcy by ich na tamten świat odesłali (3)

      Jak widzę naklejki DA na samochodach smiac mi się chce

      2 lata

      • 18 6

      • 2022-02-05 14:36

        widac ze nie jesteś Gdańszczaninem (2)

        moja babcia mi opowiadała że wszystkie nacje żyly w tolerancji i zgodzie zanim patrioci-faszysci z niemiec nie przyszli. Podobnie jak pis dziś- dzieli ludzi. Naklejka DA nie kazdy moze mieć - tylko prawdziwi Gdańszczanie , bez znaczenia czy polacy czy niemcy

        2 lata

        • 9 16

        • 2022-02-05 22:33

          Niemcy wymordowali by wszystkich WMG kto nie jest Niemcem. Oni już tak mają.

          2 lata

          • 8 0

        • 2022-02-06 12:56

          Ale ty bredzisz, na TVN wychodowany chyba jestes

          2 lata

          • 5 1

    • 2022-02-06 14:03

      Ej!

      Skończcie z tymi Polakami i Niemcami. Okupacja niemiecka Królewskiego Miasta zanieniła się w polską. Od 1939 nie mamy przez wasze narodowe waśnie spokoju.

      Jan z Kolna

      2 lata

      • 2 3

1
2
3
4
5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7 Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

20 zł
spacer
kwi 27-5.05
g. 10:00, 13:00, 16:00
Gdańsk, Pomnik Poległych Stoczniowców
20 zł
ulgowy 15 zł
więcej (1)

TV Filmy

6061

Ten tunel ratował kiedyś życie (69)

więcej (1566)

Katalog.trojmiasto.pl - Muzea

więcej

Sprawdź się

Sprawdź się

Gdzie znajdowała się najstarsza gdyńska hala targowa? W miejscu, gdzie obecnie znajduje się:

 

Najczęściej czytane