• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Hrabina schodzi do schronu. Niezwykła historia Łosiówki

Marek Gotard
4 maja 2012 (artykuł sprzed 12 lat) 

Zobacz schron hrabiny Łosiowej w skarpie na Kamiennej Górze w Gdyni.


Zadbane ogrody i dyskretnie ukryte w ich zaciszu baseny czy korty tenisowe to eleganckie dodatki do najdroższych gdyńskich rezydencji na Kamiennej Górze. Takim dodatkiem może być również schron i to nie byle jaki, bo wybudowany przez prawdziwą hrabinę!



Niegdyś willa gości hrabiny Łosiowej, dziś Wojskowy Sąd Garnizonowy. Ulica Korzeniowskiego 7 w Gdyni.  Niegdyś willa gości hrabiny Łosiowej, dziś Wojskowy Sąd Garnizonowy. Ulica Korzeniowskiego 7 w Gdyni.
Hrabina Maria Magdalena Łoś. Gdynia, lata 30. ubiegłego wieku. Zdjęcia hrabiny i jej męża, komandora Andrzeja Łosia publikujemy jako pierwsi. Hrabina Maria Magdalena Łoś. Gdynia, lata 30. ubiegłego wieku. Zdjęcia hrabiny i jej męża, komandora Andrzeja Łosia publikujemy jako pierwsi.
Magdalena i Andrzej Łoś w Brazylii. Magdalena i Andrzej Łoś w Brazylii.
Wejście do prywatnego schronu hrabiny Magdaleny Łosiowej w skarpie wzdłuż Bulwaru Nadmorskiego w Gdyni. Wejście do prywatnego schronu hrabiny Magdaleny Łosiowej w skarpie wzdłuż Bulwaru Nadmorskiego w Gdyni.
Cylindryczna komora schronowa. Z boku widoczne mocowania po pryczach. Cylindryczna komora schronowa. Z boku widoczne mocowania po pryczach.
Jedną z najładniejszych i najlepiej usytuowanych gdyńskich rezydencji jest bez wątpienia modernistyczna willa przy ul. Korzeniowskiego zobacz na mapie Gdyni 7. Wybudowano ją w 1936 roku dla jednej z najbogatszych mieszkanek "miasta z morza", czyli hrabiny Magdaleny Łoś. To dlatego nieruchomość przy ulicy Korzeniowskiego 7, nazwano z czasem "Łosiówką".

- Moja ciocia była właścicielką trzech nieruchomości na Kamiennej Górze - opowiada mieszkający w Lublinie Marek Łoś, członek rodziny hrabiny Magdaleny. - Mieszkała w rezydencji przy obecnej ul. Korzeniowskiego 12, "Starym Dworze", która przestała istnieć po 1980 roku. Jej była także posesja pod adresem Korzeniowskiego 7a. "Łosiówkę" zbudowała zaś z myślą o wynajmie.

Willa hrabiny przy Korzeniowskiego 7 to prawdziwa perełka funkcjonalizmu kubicznego. Niezwykle czysta w formie. Idealnie geometryczna. Uzupełniona ceramicznymi podkreśleniami, zwraca uwagę charakterystyczną pergolą i podcieniowym wejściem oraz idealnie wkomponowanym w całość ogrodzeniem. Nie zabrakło tu też garażu. Twórcy willi, znani polscy architekci Zbigniew KupiecTadeusz Kossak, tworząc dla hrabiny to arcydzieło, wzorowali się na wrightowskich "domach z prerii". To dlatego podobne budynki można zobaczyć jeszcze tylko na amerykańskich zdjęciach i filmach z lat 30. i 40. XX wieku.

Maria Magdalena Budny, urodziła się 28 maja 1906 roku w Jastkowie, w powiecie lubelskim, , jako trzecie dziecko Nikodema Piotra Budnego i jego żony Natalii Marii z Popławskich Budnowej. 26 kwietnia 1930 roku poślubiła w Warszawie Andrzeja Jana Łosia, herbu Dąbrowa, m.in. dowódcę trałowca ORP "Jaskółka" i okrętu podwodnego ORP "Ryś".

Wcześniej, jako porucznik, Andrzej Łoś walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. W bitwie pod Chodorowem odniósł ciężkie rany, bolszewicy okrutnie pocięli go szablami.

Hrabina Łosiowa ostatecznie przeniosła się do Gdyni w 1934 roku, po śmierci ojca. W tym samym roku też kazała wybudować "Łosiówkę".

Pod koniec roku 1938 roku jasnym było, że wojna z Niemcami jest nieunikniona. W tej sytuacji naród ogłaszał kolejne zbiórki pieniędzy na dozbrojenie wojska. Gazeciarze kupowali CKM-y, a urzędnicy armaty przeciwlotnicze.

Rok 1939 przyniósł Andrzejowi Łosiowi awans na komandora podporucznika. Rozpoczął służbę jako szef Służby Broni Podwodnej w Komendzie Portu Wojennego Gdynia-Oksywie. Hrabina Magdalena zaś... na zboczu rezydencji kazała zbudować nowoczesny, gazoszczelny schron. Nie dla wojska, lecz dla siebie.

Budowę schronu w skarpie powierzyła inżynierowi górnictwa z Krakowa. Obiekt powstał w technologii górniczej. Ukończono go w momencie aneksji Czech przez III Rzeszę, w marcu 1939 roku.

Schron był naprawdę bezpieczny, gdyż tkwił głęboko w zboczu góry. Miał dwa wejścia. Komorę schronową przeznaczono dla kilkunastu osób. Wyposażono ją tak, aby przebywające tu osoby mogły korzystać z pewnego rodzaju komfortu. Obiekt dysponował niezależnym ogrzewaniem i latryną. Sześciometrowa komora schronowa ma betonową podłogę, na której pierwotnie ułożono deski. Do dziś we wnętrzu zachowały się ślady po mocowaniu prycz dla dziewięciu osób.

- Gdy wybuchła wojna, hrabiny prawdopodobnie nie było już w Gdyni - opowiada Marek Łoś. - Wyjechała do Lublina, po drodze zabierając rodzinę siostry męża. Wśród uciekających był także Adam Boniecki, późniejszy ksiądz i redaktor naczelny "Tygodnika Powszechnego". Hrabina podróżowała swoim samochodem marki Steyer, który sama prowadziła. Pomimo zagrożenia sowieckiego udało się jej 19 września przejechać granicę węgierską koło Jeremcza (okolice Kołomyi). Następnie przez Jugosławię dotarła do Włoch.

O wojennych losach komandora Łosia i ważnym epizodzie w jego życiu, w którym niebagatelną rolę odegrała hrabina Magdalena Łosiowa możesz przeczytać w artykule Michała Lipki.

W maju 1940 roku, małżeństwo Łosiów odpłynęło z Anglii do Brazylii. Andrzej Łoś został właścicielem fabryki w Sao Paolo. Po wojnie nie wrócili już do Polski. Nie mieli dzieci. Komandor Łoś umarł w 1960 roku. Hrabina Magdalena zakończyła życie w Kurytybie, 15 września 1987 roku.

Co stało się z willą przy Korzeniowskiego 7? Spodobała się gestapowcom, którzy zajmowali "Łosiówkę" podczas okupacji. Samego schronu używano podczas walk o Gdynię w 1945 roku. Po wojnie w rezydencji zainstalowała się Służba Bezpieczeństwa, której funkcjonariusze w podziemiach budynku katowali tych, którzy w różny sposób mieli "narazić się" nowej władzy. Do dziś żyją świadkowie pamiętający straszne sceny z piwnic budynku.

Obecnie w przebudowanej nieco w wewnątrz willi mieści się Wojskowy Sąd Garnizonowy. W niezłym stanie przetrwał także schron w skarpie u podnóża willi. Dziś powinien stać się atrakcją turystyczną. Bo jakie miasto w Polsce może pochwalić się tak świetnie dostępnym, prywatnym schronem? I to jeszcze w dodatku w najlepszym turystycznie miejscu miasta?

Opinie (51) 7 zablokowanych

  • : )

    Ehhh gdzie te dawne hrabinie...zostali jedynie baronowie z eselde...pozostaje mi zajadać samemu w kontuszu perliczkę.....

    • 70 11

  • (5)

    ja tez jestem hrabia, jezdze golfem trojeczka, mam 3,5 na reke i was wszystkich objezdzam na swiatlach hehe

    • 24 71

    • (1)

      3,5 na rękę i jeździsz Golfem III?

      To chyba 3,5 stówy.

      • 19 3

      • jakbym miał 3500zł na reke to nie jeździłbym golfem a mustangiem xD

        wiec na reke zapewne masz 3,5zł na godzine hahahaha xD

        • 4 1

    • głupi,to jedno co mi przychodzi do głowy,takich powinni utylizować!!!!

      • 4 2

    • to daj numer telefonu ;P

      • 2 0

    • pojęcie d*pka zyskuje przy tobie nową jakość

      • 4 2

  • Śmieszne butki.

    • 7 23

  • : ) (2)

    Dzisiejszy hrabia to jezdzi w 15 letnim beemwu zarabia 1800 zł na rękę i spłaca przez 30 lat kredyt z ratką 2000zł.Mieszka kątem u mamusi do 40 stki.

    • 36 13

    • to splaca kredyt czy mieszka z mamusia? (1)

      zdecyduj sie dziecko

      • 10 3

      • spłaca bo w nowym mieszkaniu puste ściany a na kafelkarza kasy nie ma bo kredyt spłaca...

        • 6 4

  • Mało kto wie, że Kaka oznacza w portugalsko-rdzennobrazylijskim dialekcie nic mniej nic więcej jak "łoś" - studiując księgi parafialne w Porto Alegre doszedłem do piorunujących wniosków, jakoby Kaka grający obecnie dla kadry brazylijskiej miał polskie korzenie... informacja wymaga się potwierdzenia na podstawie zleconych wczoraj badań w Instytucie Genetyki w Linz...

    • 24 2

  • Fajny artykuł,zupelnie zapomniana historia. (1)

    Zdjęcia imponujące.

    • 64 2

    • Piekny dom!

      • 6 0

  • jeszcze kilka lat temu (1)

    Jeszcze kilka lat temu były tam prycze... wandalizm sięga wszędzie :(

    • 36 2

    • no nie kilka a kilkanaście

      • 1 0

  • Pewnie się nie znam... (2)

    ... ale dla mnie ten budynek jest brzydki - wygląda jak te komunistyczne klocki budowane w latach 70-80. Sama historia pani hrabiny za to ciekawa.

    • 39 47

    • aż prosi o remont

      ten budynek wygląda na lata 80, bo zapewne wtedy ostatnio był remontowany, odrobina białej farby i znów zacząłby przypominać to czym naprawdę jest, czyli perłę przedwojennego modernizmu

      • 8 2

    • nie znasz się...

      • 3 0

  • "Ha Ha Ha" (1)

    - zaśmiał się hrabia po francusku, albowiem język ten znał doskonale :)

    • 53 1

    • gdyby to był hrabia z Polski, smiałby się po polsku ....

      • 1 0

  • link do willi (6)

    Niestety link nie wskazuje w którym miejscu znajduje się owa willa.
    Wskazuje ul.Korzeniewskiego, a lepiej byłoby gdyby linki były prawidłowy, inaczej pozostaje korzystać z innych stron wskazujących właściwe położenie adresu.

    • 13 1

    • a co to za problem, Kamienną Górę mozna na piechotkę w pół godzinki obejść

      ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;

      • 1 3

    • : ) (3)

      Jest ten budynek koło ronda a na rondzie Sienkiewicz.Nie sposób nie trafić.

      • 2 0

      • tam nie ma ronda (2)

        to jest wysepka:)

        • 2 1

        • (1)

          rondo i to jedne z pierwszych w gdyni

          • 1 1

          • wysepka:)

            to jest wysepka:) o maly wlos bym oblala na niej egzamin na prawko:
            0

            • 2 0

    • Można też inaczej

      Odpalić stronę KGB wpisać adres showmystreet.com i pooglądać jak na żywo. Wielki brat czuwa.

      • 3 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

20 zł
spacer

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Sprawdź się

Sprawdź się

Jaka to dzielnica Gdańska?

 

Najczęściej czytane