• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Historia polskiego ratownictwa morskiego

Michał Lipka
21 lutego 2016 (artykuł sprzed 8 lat) 
  • SAR to przeszło 300 ludzi i spora liczba ochotników dysponujących flotą złożoną z przeszło 20 specjalistycznych statków. Charakterystycznym emblematem służby jest Krzyż Maltański.
  • SAR to przeszło 300 ludzi i spora liczba ochotników dysponujących flotą złożoną z przeszło 20 specjalistycznych statków. Charakterystycznym emblematem służby jest Krzyż Maltański.
  • SAR to przeszło 300 ludzi i spora liczba ochotników dysponujących flotą złożoną z przeszło 20 specjalistycznych statków. Charakterystycznym emblematem służby jest Krzyż Maltański.
  • SAR to przeszło 300 ludzi i spora liczba ochotników dysponujących flotą złożoną z przeszło 20 specjalistycznych statków. Charakterystycznym emblematem służby jest Krzyż Maltański.

Pierwsze jednostki ratownictwa morskiego powstały w pierwszej połowie XIX wieku w Wielkiej Brytanii. Choć polskie ratownictwo morskie ma o wiele krótszą tradycję, obecnie w niczym nie ustępuje służbom innych krajów. Możemy być pewni, że w sytuacji zagrożenia naszego życia na Bałtyku pomoc nadejdzie niemal błyskawicznie.



8 lutego w Sejmie została zgłoszona interpelacja dotycząca sytuacji polskich sił ratownictwa morskiego. Poseł Stanisław Lamczyk, powołując się na międzynarodowe zobowiązania, zadaje w niej istotne pytania dotyczące m. in. doposażenia Gdyńskiej Brygady Lotnictwa Morskiego w nowe śmigłowce. Powszechnie bowiem wiadomo, że w sytuacjach kryzysowych na ratunek ruszają śmigłowce BLM. Ale warto tu zaznaczyć, że ratownictwo morskie to nie tylko Marynarka Wojenna.

Niemalże każdy z nas wie, że praca na morzu nigdy nie należała do łatwych i przyjemnych. Na przestrzeni lat odnotowano bowiem wiele tragicznych w skutkach wypadków, które nader często niestety pociągały za sobą śmierć zarówno marynarzy, jak i pasażerów. Nawet dziś, pomimo ciągłych postępów w technice, nie jesteśmy w stanie całkowicie wykluczyć możliwości tragedii morskiej. Z drugiej jednak strony jedną z podstawowych zasad panujących na morzu jest ta o ratowaniu życia drugiego człowieka, gdy ten znajdzie się w niebezpieczeństwie.

Brytyjczycy pionierami ratownictwa morskiego

Z czasem zaczęto formować zorganizowane formacje mające tylko jeden cel - ratować tych co na morzu. Jako pierwsi na kartach historii zapisali się Brytyjczycy, którzy w roku 1824 powołali Royal National Lifeboat Institution - odpowiedzialna była za bezpieczeństwo żeglugi oraz niesienie pomocy wszystkim potrzebującym znajdującym się na wodach Wielkiej Brytanii.

W Polsce pierwsze historyczne zapisy mówiące o zorganizowanym ratownictwie morskim datowane są na rok 1865. W woli ścisłości należy tu oddać, że to władze niemieckie postanowiły w Łebie wybudować pierwszą stację ratowniczą, jednak z czasem dołączały do niej kolejne. Nie ma tu co ukrywać, że ich wyposażenie było nad wyraz skromne i składało się wyłącznie z łodzi wiosłowych. Tej sytuacji za bardzo nie zmieniło odzyskanie przez Polskę niepodległości i tak bardzo upragnionego powrotu na Bałtyk. Mimo chęci rozwoju ekspansji morskiej samo ratownictwo sprawiało wrażenie zaniedbywanego.

Rakiety ratują życie rozbitkom

Kapitan żeglugi wielkiej Witold Poinc, jeden z pionierów polskiego ratownictwa morskiego. Kapitan żeglugi wielkiej Witold Poinc, jeden z pionierów polskiego ratownictwa morskiego.
Jednak jako ciekawostkę można tu przytoczyć fakt, iż w tym czasie ratownicy korzystali z... rakiet. Wykorzystywano je gdy statek osiadał na mieliźnie w pewnej odległości od brzegu. Ratownicy za pomocą specjalnego urządzenia, wystrzeliwali wtedy rakietę, która ciągnęła za sobą cienką linkę. Po przyjęciu jej na pokład zagrożonej jednostki marynarze, mogli następnie wciągnąć znacznie grubszą linę za pomocą której byli bezpiecznie transportowani na ląd.

Pewne ożywienie w polskich morskich służbach ratowniczych możemy odnotować po zakończeniu wojny. Wtedy bowiem powołano do życia Wydział Ratowniczo-Holowniczy Żeglugi Polskiej, do zadań którego należało obok, dbania o bezpieczeństwo na szlakach żeglugowych również ratowanie życia na morzu. Wraz z kolejnymi latami przychodziły kolejne zmiany - sformowano Kapitanaty Portów w 11 miastach oraz zamówiono pierwsze jednostki przeznaczone wyłącznie do działań ratowniczych.

Międzynarodowe uznanie polskich ratowników

W 1951 roku utworzono również Polskie Ratownictwo Okrętowe. Początkowo nowa służba miała zajmować się wyłącznie podnoszeniem zalegających na dnie jednostek z okresu II wojny światowej. Warto tu zaznaczyć, że na ok. 200 wydobytych wraków 30 udało się wyremontować i ponownie wcielić do służby. Obok działań wydobywczych jednostki PRO (w tym dość znane holowniki Swarożyc, Jantar oraz Koral) zajmowały się holowaniem wszelkiego rodzaju jednostek niemalże na wszystkich morzach i oceanach świata.

To dzięki tym działaniom oraz szeregu sprawnych akcji ratowniczych PRO zyskało sobie uznanie i  międzynarodową renomę. Nie należy tu też zapominać o rozwijaniu nabrzeżnych stacji ratowniczych, których na początku lat 50-tych zbudowano 12. Co prawda niebawem przeszły one pod zarząd Urzędów Morskich, ale w 1983 roku ponownie włączono je w skład PRO, które odtąd dodatkowo miało również zająć się neutralizowaniem skutków katastrof ekologicznych.

Kilkuset ratowników i ochotników

Wszystko zmieniło się w 2002 roku, kiedy to z części struktur PRO utworzono Morską Służbę Poszukiwania i Ratownictwa. W krótkim czasie PRO stało się samodzielną firmą, która dziś świadczy usługi z zakresu holowania morskiego, prac podwodnych oraz morskich działań dźwigowych.

1 stycznia 2002 roku powołano do życia Morską Służbę Poszukiwania i Ratownictwa, zwaną również służbą SAR (od angielskiego skrótu Search And Rescue). Co należy do jej głównych zadań? Przede wszystkim podejmowanie działań ratowniczych na morzu, a dodatkowo neutralizacja wszelkich substancji chemicznych zagrażających środowisku oraz prowadzenie prac podwodnych.

Dziś SAR to przeszło 300 ludzi i spora liczba ochotników dysponujących flotą złożoną z przeszło 20 specjalistycznych statków z charakterystycznym emblematem Krzyża Maltańskiego stacjonujących* m. in. w Gdyni, Helu, Kołobrzegu, Górkach Zachodnich czy Świnoujściu. Wszystkie ich działania koordynowane są z Gdyni (Morskie Centrum Koordynacyjne) oraz ze Świnoujścia (Pomocnicze Centrum Koordynacyjne).

Wszystkie polskie służby, których zadaniem jest ratowanie rozbitków na morzu, dysponują nowoczesnymi śmigłowcami. Wszystkie polskie służby, których zadaniem jest ratowanie rozbitków na morzu, dysponują nowoczesnymi śmigłowcami.


Nie tylko SAR niesie pomoc

Ratownictwo morskie, o czym wspomniano na początku, to nie tylko SAR, ale również i Marynarka Wojenna i Straż Graniczna. Brygada Lotnictwa Marynarki Wojennej stacjonująca w Babich Dołach i Darłowie pełni nieustanny dyżur, a do swej dyspozycji ma śmigłowce PZL W-3RM Anakonda oraz Mi-14PS. Natomiast Morski Oddział Straży Granicznej dysponuje jednostkami SAR 1500.

Biorąc to wszystko pod uwagę możemy być zatem niemalże pewni, że w sytuacji zagrożenia naszego życia, gdy będziemy znajdowali się na morzu pomoc nadejdzie bardzo szybko.

* Flota SAR złożona jest z nowoczesnych jednostek ratowniczych. Możemy do nich zaliczyć:

1. Jednostkę flagową SAR - m/s Kapitan Poinc. Ten wielozadaniowy statek zwodowany został w stoczni Damen Shipyards Gdynia. Z swojego pokładu może prowadzić akcje ratownicze, przeciwpożarowe, holownicze oraz neutralizujące zanieczyszczenia morskie. Jego nazwa wywodzi się od kapitana ż. w. Witolda Poinca. Od 1946 roku był o zastępcą kierownika Wydziału Ratowniczo - Holowniczego Żeglugi Polskiej i to on kierował większością operacji wydobywania wraków z dna morskiego. W kolejnych latach był m. in. Kapitanem Portu w Gdańsku oraz zastępcą Gdyńskiego Urzędu Morskiego. Zmarł w 1982 roku a pochowany został na Cmentarzu Witomińskiem w Gdyni.

2. Jednostki typu SAR 1500. Niewątpliwym atutem tych jednostek jest ich spora prędkość dochodząca do 30 węzłów co w sytuacjach ratowania życia czy poszukiwania rozbitków jest niezwykle istotnym czynnikiem. Ich głównym zadaniem jest przede wszystkim transport rannych (a mogą ich na swój pokład przyjąć do 75). Obecnie w służbie SAR znajduje się 7 takich jednostek.

3. Statki ratownicze SAR 3000. Obecnie w służbie znajdują się trzy jednostki tego typu. Dwie zostały zbudowane w stoczni w Gdańsku, trzecia w stoczni w Gdyni.

4. Morski statek ratowniczy Czesław II. Jednostka ta służy głównie do neutralizacji wszelkiego rodzaju zanieczyszczeń znajdujących się na wodach.

Do tego musimy doliczyć oczywiście pewną liczbę łodzi ratunkowych (takich jak Baltic Parker 900, Gemini Waverider 600 czy Ł-4800) oraz samochodów ratunkowych.

Miejsca

Opinie (40)

  • Ile zarabia taki ratownik morski? (3)

    Mam na myśli takiego co skacze z helikoptera przy dużych falach na prawie zerowej widoczności

    • 7 0

    • Masz napisane (1)

      Ochotnicy =za darmo ;-) W Trójmieście wykwalifikowany ratownik medyczny na swojej działalności/kontrakt ma na czysto 6000zl. Jeździ na karetce pogotowia.

      • 1 3

      • Powiedz mi gdzie w trójmieście ma na czysto 6000 tysięcy na kontrakcie? A jeśli ma to zapomniałeś dodać, że pracuje w miesiącu 270 godzin...

        • 3 0

    • 2200netto na etacie a ochotnik 14 brutto za godzinę

      • 2 0

  • SAR (3)

    Są dobrzy na pokazach.W ratowaniu załogi pogł.Rozgwiazda zawiedli na całej lini.Nie wiem czy warto ich utrzymyać z budżetu a z moich podatków.

    • 7 30

    • Nie wprowadzaj ludzi w błąd!!!SAR to nie Bogowie , ani cudotwórcy.. (2)

      Tragedia rozgwiazdy to głównie wina armatora i decydentów. Nie powinna ona w taką pogodę iść nawet blisko brzegu , gdzie fala się nawarstwia itd.. poza tym Ci ludzie nie mieli szans - byli pod pokładem , a Rozgwiazda w kilkadziesiąt sekund się wywróciła i nikt nie miał prawie szans( nawet gdyby stali na pokładzie to szanse byłyby małe)Także nawet gdyby SAR był tam po kwadrransie- co jest nierealne to szanse były nikłe. Ratownictwo to nie Bóg ,ani nie cudotwórcy.. Sorki ale żalu i łez na nich nie wylewaj

      • 9 2

      • Panie ratowniku (1)

        Dwoje z załogi pływało w kapokach i zmarło z wyziębienia oczekując na pomoc,poniważ łodzw Kołobrzegu była niesprawna a łodz brzegowa z Darłowa miała kłopoty z wodowaniem.Zanim coś nabazgrzesz to sprawdz dokumenty z rozprawy Izby Morskiej.

        • 1 0

        • Bespośrednio zainteresowany

          Ludzie pracują na takim sprzęcie jaki otrzymują od państwa,także te żale to nie do ratowników,bo czy można mieć pretensje do garbatego,że ma normalne dzieci

          • 0 2

  • Wiadomość dla Pana Michała (2)

    Gdy Pan pisze na temat stanu jednostek SAR 3000 to proszę aby Pan nie wprowadzał czytelników w błąd.Z tego co wiem to MSPiR posiada 3 takie jednostki a są nimi Pasat, Orkan i Sztorm. Także proszę o uzupełnienie wiedzyPozdrawiam

    • 11 1

    • błąd

      Na dzień dzisiejszy to Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa już nie prowadzi prac podwodnych

      • 6 0

    • przecież napisał

      Nie rozumiem, przecież w artykule jest napisane, że SAR ma 3 jednostki SAR 3000. To o co chodzi?
      Czytamy uważnie.

      • 0 0

  • z zarobkami w SAR jak najbardziej pasuje umieszczenie artykulu w rubryce "Pasje i emocje".

    • 9 1

  • 300 ludzi i spora liczba ochotników dysponujących flotą (1)

    Ochotnicy pracują za darmo?

    • 7 1

    • ochotnicy

      Ochotnicy mają stawkę godzinowe tak jak w OSP

      • 0 0

  • BSR Sztutowo (1)

    Pozdrowienia dla całej załogi BSR ze Sztutowa! Dzielne chłopaki ( i dziewczyna) zwłaszcza latem ratując życie w całym pasie Mierzei Wiślanej!

    • 7 0

    • (i dziewczyna)

      Dzięki za pozdrowienia :)

      • 0 0

  • SAR Gorki Zachodnie (2)

    Takiej bazy i sprzetu moga pozazdroscic Rosjanie i Litwini...

    • 4 0

    • Co do zazdrości (1)

      To tylko mogą nam pozazdrościć Rosjanie i Litwini.a my SAR-owi w całej Europie Zachodniej a złaszcza Anglikom czy Holendrom

      • 1 0

      • Statki i koordynacja - są na przyzwoitym poziomie, ale śmigłowce polskiego SAR - to porażka

        Kolejny raz w ostatnich latach, od października 2015, decyzją Dowódcy Rodzajów Sił Zbrojnych, ograniczono dyżury śmigłowców ratowniczych MW do jednego tylko lotniska w Darłowie
        To powoduje że każda akcja śmigłowca na wybrzeżu wschodnim pozostawia całkowicie bez pokrycia" wybrzeże zachodnie i w znacznym stopniu odwrotnie.
        Polska Służba SAR w przypadku jednoczesnych akcji z udziałem lotnictwa SAR na obu krańcach polskiego wybrzeża może co najwyżej zgłosić się z prośbą o wsparcie lotnicze do Niemców i do Rosjan

        • 0 0

  • Artykuł zaczał się od informacji

    na temat interpelacji co ze śmigłowcami ratowniczymi,a potem słowa o tym nie ma. A to jest główny problem już od dawna, statki są, ale nie ma właściwie śmigłowców ratowniczych z prawdziwego zdarzenia. Anakondy dobiegają już kresu swoich dni, a o zakupie nowych śmigłowców ciągle nic się nie mówi.

    • 5 0

  • to nie wszystko (4)

    dlaczego nic niema o dywizjonie okretow ratowniczych,PIAST,lech i inne, troche precyzji i wiecej wiedzy.

    • 1 3

    • Piast i Lech to teraz Dywizjon Wsparcia MW o tym co Pan pisze to już prehistoria

      • 2 0

    • dlaczego nie ma (1)

      Bo ani ten złom, ani umiejętności wojskowych nie powinny być brane pod uwagę w nowoczesnej służbie SAR?

      • 0 0

      • Observatore

        To pytanie czy stwierdzenie? Służba ratownicza w MW ma trochę inne zadania ale jak każdy użytkownik morza jest gotowa do niesienia pomocy

        • 0 1

    • ?

      NA stronie SAR mowy nie ma o jednostkach o które się pytasz. Bo sprawdziłem. A że artykuł dotyczy SAR to raczej nie dziwi. Dane w artykule zgodne, identyczne z danymi na oficjalnej stronie SAR w kwestii jednostek pływających. Moim zdaniem precyzja 100%.

      • 0 0

  • Obecnie w SAR pracuje 280osób

    Obecnie w SAR pracuje 280osób wliczjąc w to pracowników administracyjnych oraz około 80 ochotników.

    • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Sprawdź się

Sprawdź się

Do czego wykorzystywano w XVII wieku wieżę obecnego Muzeum Archeologicznego w Gdańsku?

 

Najczęściej czytane