- 1 Przymorze kiedyś i dziś. Porównujemy zdjęcia (145 opinii)
- 2 Te zabytki otwierają się po remontach (88 opinii)
- 3 Nietypowa willa prezesa banku nad miastem (55 opinii)
- 4 "Banany jedzą tylko dzieci bardzo bogate" (36 opinii)
- 5 Kronika oblężenia Gdańska w 1734 r. Część 2 (12 opinii)
- 6 Duży gmach w centrum powstał w 8 miesięcy (40 opinii)
Historia "dębu zwycięstwa" z Jaśkowej Doliny
Tysiące osób, które przejeżdżają obok niego każdego dnia, zapewne nie mają pojęcia, że właśnie dziś mijają 154 lata od jego zasadzenia. Mowa o okazałym dębie przy ul. Jaśkowa Dolina . Warto przypomnieć jego historię.
Tymczasem drzewo posadzono nawet nieco wcześniej i to z nie byle jakiej okazji.
Jubileusz wielkiego zwycięstwa
W 1863 roku w całych Niemczech obchodzono pięćdziesiątą rocznicę zwycięstwa koalicji antyfrancuskiej, złożonej z Austrii, Prus, Rosji i Szwecji, nad wojskami francuskimi (ale także polskimi) pod przywództwem Napoleona Bonaparte w bitwie pod Lipskiem ("bitwa narodów", 16-19 X 1813). Po obu stronach wzięło w niej udział ponad pół miliona żołnierzy, z czego zginęło lub rannych zostało nawet 140 tysięcy.
Była to najkrwawsza z bitew całej epoki napoleońskiej, pierwsza i zarazem najcięższa porażka cesarza Francuzów. W jej rezultacie po stronie koalicji stanęły państwa Związku Reńskiego, Napoleon zmuszony został do defensywy, a po triumfalnym pochodzie wojsk koalicji na Paryż - do abdykacji. Niedługo potem na tron francuski wrócili Burbonowie, a po pokonaniu pod Waterloo powracającego z wygnania Napoleona, Kongres Wiedeński przywrócił dawne porządki na kontynencie.
Nie dziwi zatem, iż w okrągłą, 50. rocznicę zwycięskiej bitwy, w wielu miejscach Niemiec stawiano pomniki, mauzolea i obeliski. Nie inaczej stało się w Gdańsku, należącym wówczas do Prus. Forma i miejsce upamiętnienia w naszym mieście miała jednak charakter - można by rzec - przyrodniczy.
Przyjemne z pożytecznym
Dąb zasadzono na środku Festynowej Łąki (Festwiese), w utworzonym w latach 1832-37 parku Jaśkowej Doliny. To tu organizowano popularne festyny z okazji nocy świętojańskiej, w związku z czym ustawiono m.in. słup do wspinaczek z przeznaczeniem na konkursy.
Wokół Łąki działała bogata infrastruktura rozrywkowo-gastronomiczna. Miejsce było chętnie odwiedzane przez gdańszczan i mieszkańców podgdańskich osad, stanowiło więc idealną lokalizację dla "zielonego pomnika", który przypominałby masom o ważnym dla historii Niemiec wydarzeniu.
Gimnazjaliści sadzą
Nasadzenia drzewa dokonali 18 października 1863 roku uczniowie Gdańskiego Gimnazjum Akademickiego - szkoły, której tradycja sięgała połowy XVI wieku, a która od lat 30. XIX wieku działała w gmachu przy dzisiejszej ul. Lastadia. Wybór padł na dąb bezszypułkowy (Quercus petraea), co nie było przypadkiem - drzewo to symbolizuje długowieczność, siłę i szlachetność, było czczone przez ludy starożytne, zaś sami Germanie poświęcali je bogowi burz.
Fakt zasadzenia dębu upamiętniono na ustawionym obok głazie, wysokim i szerokim na ponad pół metra. Na płaskiej licowej stronie kamienia wykuto napis: Gepflanzt am 18 Octbr. 1863 (Zasadzone 18 października 1863), który bez problemu można odczytać także dziś.
Anonimowy świadek upadku
Przez kolejne dekady dąb rósł przez nikogo nie niepokojony, podczas gdy wokół swą świetność przeżywał park Jaśkowej Doliny, jeden z pierwszych parków miejskich w Europie. Po przejęciu miasta w 1945 roku, Polacy pozostawili to miejsce samemu sobie i dlatego w krótkim czasie park stał się lasem komunalnym. Wraz z nim swe pierwotne przeznaczenie utraciła Festynowa Łąka, na której postawiono prowizoryczne, drewniane budynki (rozebrano je w ostatnich latach). Obecnie miejsce to jest zaniedbane, stało się klepiskiem służącym za prowizoryczny parking.
Z oczywistych względów po ostatniej wojnie nie zachowała się tradycja związana z historią zasadzenia dębu, dzięki czemu nikt nie wpadł na pomysł, by go wyciąć. Nie stało się to nawet w latach 70. ub. wieku przy okazji poszerzania ulicy Jaśkowa Dolina na potrzeby komunikacyjne powstających wówczas osiedli na morenowych wzgórzach. Dzięki temu pamiętający półtora wieku historii Wrzeszcza dąb rośnie dalej.
Co zaskakujące, dąb z Jaśkowej Doliny nie figuruje w wykazie gdańskich pomników przyrody.
O autorze
Jarosław Wasielewski
badacz i popularyzator historii Gdańska, autor bloga poświęconego w całości przeszłości i teraźniejszości Wrzeszcza.
Opinie (105) ponad 10 zablokowanych
-
2017-10-19 19:22
Obecnie miejsce to jest zaniedbane - czekamy na developera przez duże G
Tak jak w nagłówku - celowa ruina ma doprowadzić do spadku wartości i oddania za bezcen terenu - tzn. za może dwa albo trzy mieszkania. Zobaczymy co wymyślą arcimistrzowie - architekci i urbaniści no i oczywiście Strażnik Prawa i Praworządności z prawego skrzydła magistratu. A o ten kamień to się prawie w nocy kiedyś przewróciłem, jak jeszcze nocne na Morenę nie kursowały ...
- 0 0
-
2017-10-18 06:13
Ten dąb ma zdradziecką mordę. (11)
Może to krewny brzozy smoleńskiej?
Szyszkooooooooo!!!- 137 46
-
2017-10-19 18:11
olo
Regularny dureń!
- 1 1
-
2017-10-18 06:25
Koderasto uciekaj z " tego kraju " (9)
- 11 30
-
2017-10-18 10:58
Z tego "raju"
już uciekłem :)
- 2 1
-
2017-10-18 10:02
Napisal kotorasta
- 2 1
-
2017-10-18 06:55
Dane GUS mówią same za siebie - coraz więcej Polaków wyjeżdża ze swojego kraju. (6)
No ale ci którzy zostaną będą wkrótce żyli w raju.
Kółka różańcowe i pracownicy wyższego szczebla państwowych spółek leczeni przez znachora i leśną babę.- 29 7
-
2017-10-18 07:23
Kłamstwa POwskich funkcjonariuszy, jeszcze nigdy tylu Polaków nie wracało Donka juz co teraz! (5)
Debilek mysli ze jak napisze GUS to już wszyscy uwierzą w klamastwa.
- 6 22
-
2017-10-18 08:20
(2)
i to nie prawda że dach przeciekał, panie prezesie , bo wcale nie padało
- 12 0
-
2017-10-18 08:22
(1)
po Adamowiczuku tylko bunkry betonowe zostaną i kostka brukowa - przyszłym pokoleniom ciężko będzie cokolwiek wyciąć - ewentualnie ECS oddać na złom
- 6 8
-
2017-10-18 09:21
Po pisiakach przynajmniej będą pomniki kartofla na przetop.
- 6 4
-
2017-10-18 07:27
Kopernik też była Kobietą.
- 8 1
-
2017-10-18 07:26
Podobno na samoloty do Angli puste latają,
a w drodze powrotnej nawet na skrzydłach siedzą.
Bożesz, co za pisowski odmóżdżony matołek.- 22 5
-
2017-10-18 07:19
Oj. Szyszko już z zastępem pilarzy przyjadą bo korniki mu zagrażają. (2)
Piękne drzewo.
a tak swoją drogą. 140 tys co najmniej zginęło bo uwierzyli w omamy jakiegoś napoleona. Ech, nie żebym jakieś aluzje ale ....- 44 12
-
2017-10-18 18:25
20 miliona ludzi zginęło bo Adolf miał kaprys stwożyć III rzeszę (1)
- 1 0
-
2017-10-19 17:40
stwaRZanie zostawmy Stwórcy.
a co do wojen to prawda. Zawsze jakiś nawiedzony nacjonalista stwierdzi że on teraz nowy lepszy ład zorganizuje.
- 0 1
-
2017-10-19 16:22
fajna historia , teraz może o aleji brzozowej z Lipnika - Jakubowo do VII Dworu, poprsimy
- 0 0
-
2017-10-18 06:31
IPN (2)
Dąb upamiętnia czasu Kiedy Gdańsk był niemiecki trzeba wyciąć. W Nowym porcie rośnie dąb zasadzony ba część Wilhelma II.
- 34 17
-
2017-10-19 15:54
Gdańsk nigdy nie był niemiecki .... Był Wolnym Miastem!!!!
- 3 1
-
2017-10-18 08:39
Który to?
Jestem z Nowego Portu ale nie wiem, na terenie zajezdni tramwajowej?
- 3 1
-
2017-10-19 15:07
czas wytypowac date scinki...
Kiedy?
- 0 1
-
2017-10-19 13:31
Autor się myli. Otaczające Jaśkową Dolinę wyniosłości terenowe to nie wzgórza morenowe, tylko grzbiety czyli garby
Wzgórza morenowe, czyli morenę czołową można napotkać w okolicy Osowej i Chwaszczyna - Studencka Góra, Góra Donas, wzgórze z masztem RTV i in. Niestety, ten błędny termin z zakresu geomorfologii pokutuje w gdańskiej TVP, lokalnej prasie i w internecie. To tak, jak z wiarą, że jeże kradną jabłka z sadu, aby je zjeść, choć są wyłącznie mięsożerne, albo że bociany przynoszą dzieci.... Trochę rozwagi i odpowiedzialności za słowa.
- 1 0
-
2017-10-19 13:11
W tym samym czasie z okazji 50. rocznicy Bitwy Narodów osadę Jakubowo przechrzczona na Leipzig.
Po wojnie zamiast powrócić do owej pierwotnej nazwy, zmieniono nazwę już nieistniejącej osady na Lipnik. Na jej terenie spoczywa koło młyńskie, rozbite, a następnie poskładane.
- 0 0
-
2017-10-18 23:23
naziści wysiedlili 80% ludności z gdyni o tym się mówi, a z gdańska, sopotu też wysiedlali ile nikt o tym nie mówi?
- 2 0
-
2017-10-18 23:17
trzeba go przytulić zanim go trzeba będzie ściąć.
- 0 2
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.