• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Historia "dębu zwycięstwa" z Jaśkowej Doliny

Jarosław Wasielewski
18 października 2017 (artykuł sprzed 6 lat) 
  • "Dąb zwycięstwa" rosnący przy Jaśkowej Dolnie od 1863 r., widziany w różnych porach roku.
  • "Dąb zwycięstwa" rosnący przy Jaśkowej Dolnie od 1863 r., widziany w różnych porach roku.
  • "Dąb zwycięstwa" rosnący przy Jaśkowej Dolnie od 1863 r., widziany w różnych porach roku.

Tysiące osób, które przejeżdżają obok niego każdego dnia, zapewne nie mają pojęcia, że właśnie dziś mijają 154 lata od jego zasadzenia. Mowa o okazałym dębie przy ul. Jaśkowa Dolina zobacz na mapie Gdańska. Warto przypomnieć jego historię.



Czy znała(e)ś historię dębu z Jaśkowej Doliny?

W Gdańsku okazałych, ponadstuletnich drzew jest sporo, ale tego jednego nie sposób nie zauważyć. Przy ul. Jaśkowa Dolina we Wrzeszczu, naprzeciwko budynku oznaczonego numerem 39, rośnie rozłożysty dąb. Jego wielkość sugeruje, że pamięta on co najmniej czasy, gdy Gdańsk należał do Cesarstwa Niemieckiego.

Tymczasem drzewo posadzono nawet nieco wcześniej i to z nie byle jakiej okazji.

Jubileusz wielkiego zwycięstwa

W 1863 roku w całych Niemczech obchodzono pięćdziesiątą rocznicę zwycięstwa koalicji antyfrancuskiej, złożonej z Austrii, Prus, Rosji i Szwecji, nad wojskami francuskimi (ale także polskimi) pod przywództwem Napoleona Bonaparte w bitwie pod Lipskiem ("bitwa narodów", 16-19 X 1813). Po obu stronach wzięło w niej udział ponad pół miliona żołnierzy, z czego zginęło lub rannych zostało nawet 140 tysięcy.

Bitwa pod Lipskiem uwieczniona pędzlem przez rosyjskiego malarza Władymira Iwanowicza Moszkowa (1792-1839). Bitwa pod Lipskiem uwieczniona pędzlem przez rosyjskiego malarza Władymira Iwanowicza Moszkowa (1792-1839).
Była to najkrwawsza z bitew całej epoki napoleońskiej, pierwsza i zarazem najcięższa porażka cesarza Francuzów. W jej rezultacie po stronie koalicji stanęły państwa Związku Reńskiego, Napoleon zmuszony został do defensywy, a po triumfalnym pochodzie wojsk koalicji na Paryż - do abdykacji. Niedługo potem na tron francuski wrócili Burbonowie, a po pokonaniu pod Waterloo powracającego z wygnania Napoleona, Kongres Wiedeński przywrócił dawne porządki na kontynencie.

Nie dziwi zatem, iż w okrągłą, 50. rocznicę zwycięskiej bitwy, w wielu miejscach Niemiec stawiano pomniki, mauzolea i obeliski. Nie inaczej stało się w Gdańsku, należącym wówczas do Prus. Forma i miejsce upamiętnienia w naszym mieście miała jednak charakter - można by rzec - przyrodniczy.

Przyjemne z pożytecznym

Dąb zasadzono na środku Festynowej Łąki (Festwiese), w utworzonym w latach 1832-37 parku Jaśkowej Doliny. To tu organizowano popularne festyny z okazji nocy świętojańskiej, w związku z czym ustawiono m.in. słup do wspinaczek z przeznaczeniem na konkursy.

Widok Festynowej Łąki w kierunku Piecek. Po lewej widoczny słup do wspinania się, po prawej - fragment dzisiejszej ul. Jaśkowa Dolina, w środku - "dąb zwycięstwa". Pocztówka z końca XIX wieku pochodzi ze zbiorów Krzysztofa Gryndera. Widok Festynowej Łąki w kierunku Piecek. Po lewej widoczny słup do wspinania się, po prawej - fragment dzisiejszej ul. Jaśkowa Dolina, w środku - "dąb zwycięstwa". Pocztówka z końca XIX wieku pochodzi ze zbiorów Krzysztofa Gryndera.
Wokół Łąki działała bogata infrastruktura rozrywkowo-gastronomiczna. Miejsce było chętnie odwiedzane przez gdańszczan i mieszkańców podgdańskich osad, stanowiło więc idealną lokalizację dla "zielonego pomnika", który przypominałby masom o ważnym dla historii Niemiec wydarzeniu.

Gimnazjaliści sadzą

Nasadzenia drzewa dokonali 18 października 1863 roku uczniowie Gdańskiego Gimnazjum Akademickiego - szkoły, której tradycja sięgała połowy XVI wieku, a która od lat 30. XIX wieku działała w gmachu przy dzisiejszej ul. Lastadia. Wybór padł na dąb bezszypułkowy (Quercus petraea), co nie było przypadkiem - drzewo to symbolizuje długowieczność, siłę i szlachetność, było czczone przez ludy starożytne, zaś sami Germanie poświęcali je bogowi burz.

Kamień upamiętniający nasadzenie dębu. Do dziś widać na nim napis: 'Gepflanzt am 18 Octbr. 1863' czyli 'Zasadzone 18 października 1863'. Kamień upamiętniający nasadzenie dębu. Do dziś widać na nim napis: 'Gepflanzt am 18 Octbr. 1863' czyli 'Zasadzone 18 października 1863'.
Fakt zasadzenia dębu upamiętniono na ustawionym obok głazie, wysokim i szerokim na ponad pół metra. Na płaskiej licowej stronie kamienia wykuto napis: Gepflanzt am 18 Octbr. 1863 (Zasadzone 18 października 1863), który bez problemu można odczytać także dziś.

Anonimowy świadek upadku

Przez kolejne dekady dąb rósł przez nikogo nie niepokojony, podczas gdy wokół swą świetność przeżywał park Jaśkowej Doliny, jeden z pierwszych parków miejskich w Europie. Po przejęciu miasta w 1945 roku, Polacy pozostawili to miejsce samemu sobie i dlatego w krótkim czasie park stał się lasem komunalnym. Wraz z nim swe pierwotne przeznaczenie utraciła Festynowa Łąka, na której postawiono prowizoryczne, drewniane budynki (rozebrano je w ostatnich latach). Obecnie miejsce to jest zaniedbane, stało się klepiskiem służącym za prowizoryczny parking.

Z oczywistych względów po ostatniej wojnie nie zachowała się tradycja związana z historią zasadzenia dębu, dzięki czemu nikt nie wpadł na pomysł, by go wyciąć. Nie stało się to nawet w latach 70. ub. wieku przy okazji poszerzania ulicy Jaśkowa Dolina na potrzeby komunikacyjne powstających wówczas osiedli na morenowych wzgórzach. Dzięki temu pamiętający półtora wieku historii Wrzeszcza dąb rośnie dalej.

Co zaskakujące, dąb z Jaśkowej Doliny nie figuruje w wykazie gdańskich pomników przyrody.

O autorze

autor

Jarosław Wasielewski

badacz i popularyzator historii Gdańska, autor bloga poświęconego w całości przeszłości i teraźniejszości Wrzeszcza.

Opinie (105) ponad 10 zablokowanych

  • Po prawej stały kiedyś baraki, jak je burzyli to były zapowiadane budynki mieszkalne. (5)

    Ciekawe dlaczego nie powstają?

    • 8 39

    • Szkoda niszczyc taki ladny parking. (1)

      • 22 3

      • Nie bojcie, Szyszko z PiSowcami wytna, tak jak swierki 2 dni temu

        • 11 5

    • Masz czytaj kaszubie

      Poczekaj poczekaj

      • 2 3

    • budyn ma problemy w sadach nie komu lapowek brac to budowa stoi (1)

      • 2 5

      • A tłuk jawor znowu w amoku szaleje na forum a Kocborowo zaprasza.

        • 2 2

  • Ojojoj (7)

    Dobrze że nie stał przy Dyrekcyjnej. ;-)

    • 127 2

    • (6)

      ten Szyszko kojaży mi się ze złym magiem z władcy pierścieni co kazał wyciąć wszystkie stare drzewa naokoło swojej wieży , po tym jak przeszedł na złą stronę - przypadek ? - nie sądzę !

      • 13 3

      • (5)

        A ty mi się kojaRZysz z analfabeta

        • 6 8

        • (2)

          poloniści twojego pokroju mnie edukowali ... poza tym chyba jestes z PiS bo jak zwykle nie sedno sprawy ale temat zastępczy , ja tu o wycince a ty mi o poprawnej polszczyźnie , jeszcze dodaj na końcu że to wszuystko wina PO

          • 3 4

          • (1)

            Rozbawiles mnie tym komentarzem :). Polecam Ci książkę "Język polski dla obcokrajowców". Poznasz tam trochę naszej ortografii, a to z kolei uchroni Cię przed kolejna językowa kompromitacja. Teraz wracaj do łopaty, kmiocie

            • 2 3

            • łopatą kopią wieśniaki ja kopie I phonem

              • 2 0

        • trolik

          A ty nam wszystkim kojarzysz się z trollem .....

          • 0 2

        • A ty mnie też z taką pisownią.Przyganiał tłuk tłukowi.

          • 0 0

  • Czyli niedlugo postoi (7)

    Z taka przeszłością PiS uzna go za zdrajcę, może nawet znajdzie się jakaś teczka widmo.

    • 169 44

    • znowu jakiś debil lewak wszystko musi odwołać do polityki (3)

      • 15 23

      • znowu jakis smutny debil bez poczucia humoru (2)

        uśmiechnij się przyglupie

        • 26 4

        • ddd (1)

          znowu jakiś wesołkowaty debil, którego śmieszą teczki

          • 2 4

          • oj , bo się i zrobi teczke na ciebie

            • 2 0

    • mieszczuch

      Tak by wychodziło, dąb zwycięstwa nad Polską.

      • 4 3

    • Jakiś ty głupi

      • 4 3

    • No To pojechali z nim , wskazali następne do wycinki !!! Będzie kornik, albo inna zaraza !!! Znowu komuś przeszkadza w planach zagospodarowania przestrzennego??? !!! Pan Główny Konserwator Zabytków nie założył okularów?
      nie wie ze takie drzewo istnieje !!!

      • 3 1

  • Ten dąb ma zdradziecką mordę. (11)

    Może to krewny brzozy smoleńskiej?
    Szyszkooooooooo!!!

    • 137 46

    • Koderasto uciekaj z " tego kraju " (9)

      • 11 30

      • Dane GUS mówią same za siebie - coraz więcej Polaków wyjeżdża ze swojego kraju. (6)

        No ale ci którzy zostaną będą wkrótce żyli w raju.
        Kółka różańcowe i pracownicy wyższego szczebla państwowych spółek leczeni przez znachora i leśną babę.

        • 29 7

        • Kłamstwa POwskich funkcjonariuszy, jeszcze nigdy tylu Polaków nie wracało Donka juz co teraz! (5)

          Debilek mysli ze jak napisze GUS to już wszyscy uwierzą w klamastwa.

          • 6 22

          • Podobno na samoloty do Angli puste latają,

            a w drodze powrotnej nawet na skrzydłach siedzą.
            Bożesz, co za pisowski odmóżdżony matołek.

            • 22 5

          • Kopernik też była Kobietą.

            • 8 1

          • (2)

            i to nie prawda że dach przeciekał, panie prezesie , bo wcale nie padało

            • 12 0

            • (1)

              po Adamowiczuku tylko bunkry betonowe zostaną i kostka brukowa - przyszłym pokoleniom ciężko będzie cokolwiek wyciąć - ewentualnie ECS oddać na złom

              • 6 8

              • Po pisiakach przynajmniej będą pomniki kartofla na przetop.

                • 6 4

      • Napisal kotorasta

        • 2 1

      • Z tego "raju"

        już uciekłem :)

        • 2 1

    • olo

      Regularny dureń!

      • 1 1

  • Żywe się uchowało, urząd, adamowicz, do dzieła! (1)

    • 33 40

    • Co Adamowicz ma do drzewa, ostatnio świerki wycięto bez zgody urzędu, ale menda pisowska musi wyć i skomleć.

      • 0 3

  • Ładne (2)

    Dżewo, klasycznie rozłożone korony jak genaologiczne

    • 35 5

    • Jakie?

      ginekologiczne?

      • 2 1

    • "Dżewo" łaknące dżdżu.

      • 1 0

  • pod dębem była ławka (1)

    zniknęła w sierpniu - komuś przeszkadzała? wymiana starych z rocznym oczekiwaniem na nową? o co chodzi?

    • 54 0

    • Janusz ma ją na działce

      • 11 0

  • IPN (2)

    Dąb upamiętnia czasu Kiedy Gdańsk był niemiecki trzeba wyciąć. W Nowym porcie rośnie dąb zasadzony ba część Wilhelma II.

    • 34 17

    • Który to?

      Jestem z Nowego Portu ale nie wiem, na terenie zajezdni tramwajowej?

      • 3 1

    • Gdańsk nigdy nie był niemiecki .... Był Wolnym Miastem!!!!

      • 3 1

  • tak,ładny krzaczek.przechodziłem obok.ale widziałem na nim kornika...

    • 28 18

  • Oj. Szyszko już z zastępem pilarzy przyjadą bo korniki mu zagrażają. (2)

    Piękne drzewo.

    a tak swoją drogą. 140 tys co najmniej zginęło bo uwierzyli w omamy jakiegoś napoleona. Ech, nie żebym jakieś aluzje ale ....

    • 44 12

    • 20 miliona ludzi zginęło bo Adolf miał kaprys stwożyć III rzeszę (1)

      • 1 0

      • stwaRZanie zostawmy Stwórcy.

        a co do wojen to prawda. Zawsze jakiś nawiedzony nacjonalista stwierdzi że on teraz nowy lepszy ład zorganizuje.

        • 0 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Wejście w historię

wystawa, spotkanie

Promocja i dyskusja nad książką o historii 318. Dywizjonu Myśliwsko - Rozpoznawczego "Gdańskiego"

spotkanie

Sprawdź się

Sprawdź się

W którym miejscu można zobaczyć ostatni fragment muru Zamku Krzyżackiego w Gdańsku?

 

Najczęściej czytane