Gdynia: konserwator wstrzymał usuwanie witraży w kolegiacie

Patryk Szczerba

10 kwietnia 2019 (artykuł sprzed 5 lat)

Opinie (252)

Najnowszy artykuł na ten temat Kolegiata w Gdyni zmieniła się w bazylikę

Zniknęła część mających ponad 50 lat witraży w gdyńskiej kolegiacie zobacz na mapie Gdyni . Przedstawiciele wojewódzkiego konserwatora zabytków twierdzą, że zgoda była tylko na usunięcie części z nich. Zgody nie było na usunięcie witraży od strony placu, więc rozpocznie się oficjalnie postępowanie wyjaśniające w tej sprawie.

Kolegiata Najświętszej Maryi Panny to jeden z najbardziej znanych kościołów w Gdyni.
Inspiratorem budowy był Jan Radtke, pierwszy wójt Gdyni.
Budowę świątyni rozpoczęto w 1922 r., a 3 maja 1924 r., w święto Matki Boskiej Królowej Polski, kościół został poświęcony.
W 1927 roku uzyskała ostateczny kształt.
Projekt architektoniczny nawiązuje do barokowych i renesansowych kościołów Polski centralnej. Fundamenty świątyni zostały zbudowane z kamieni balastowych przywiezionych przez jeden z pierwszych statków, które zawinęły do będącego w budowie portu.
Kościół jest jednonawowy, przykryty sklepieniem kolebkowym, głównym akcentem elewacji frontowej jest wieża-dzwonnica.
25 stycznia 1984 kościół został wpisany do rejestru zabytków wraz zieleńcem i ogrodzeniem.
Jesienią 2018 roku rozpoczął się kosztujący ponad 1,5 mln złotych remont, dzięki dotacji z Funduszu kościelnego.
4 maja 2019 roku arcybiskup Salvatore Pennacchio, nuncjusz apostolski w Polsce, oraz arcybiskup Sławoj Leszek Głódź, metropolita gdański ogłoszą publicznie nadanie kolegiacie tytułu bazyliki mniejszej.

Prace do tego czasu powinny być zakończone. Trwają, ale wzbudzają kontrowersje.

W ostatnich dniach czytelnicy zaalarmowali nas o niszczeniu witraży autorstwa cenionej gdyńskiej artystki - malarki prof. Anieli Kity, która swoje indywidualne prace wystawiała m.in. w Oxfordzie i Grenaa w Danii. Do kościoła witraże jej autorstwa zostały wstawione w 1968 roku. Była to jedna z pierwszych i najważniejszych prac malarki. W 2017 roku odbył się wernisaż jej prac zorganizowany przez władze Gdyni, na którym opowiadała m.in. o zastosowanej przy tworzeniu prac dla kościoła unikatowej technice.

Wernisaż prac Anieli Kity

Tafle szkła w kontenerze

Na betonowym placu jest ustawiony kontener, do którego w weekend trafiły tafle rozbitego szkła.

- Ludzie przystawali i nie dowierzali. Z kontenera na gruz wygrzebywali fragmenty szkła, na pamiątkę. Witraże są usuwane w fatalnym stylu. Młotkiem na gruz, a nie z szacunkiem. Przecież resztki mogłyby trafić do muzeum miasta - opowiada pani Iwona, jedna z mieszkanek.

Przedstawiciele Pomorskiego Konserwatora Zabytków twierdzą, że ks. Edmund Skalski, proboszcz parafii pw. Najświętszej Maryi Panny, składając wniosek o remont kościoła otrzymał zgodę na usunięcie witraży, ale tylko od strony zakrystii i prezbiterium.

Informacja do Pomorskiego Konserwatora Zabytków

O usuwaniu prac z okien w ścianie bocznej, od strony betonowego placu, wojewódzcy urzędnicy mieli dowiedzieć się od gdyńskich urzędników odpowiedzialnych za zabytki, którzy zostali zaalarmowani przez poruszonych sytuacją mieszkańców.

- Prace zostały wstrzymane administracyjnie, były wykonywane bez naszego pozwolenia i będziemy to wyjaśniali. Rozpoczynamy postępowanie wyjaśniające. Na początek zostaną przeprowadzone oględziny - tłumaczy Marcin Tymiński, rzecznik Pomorskiego Konserwatora Zabytków.
Przypomnijmy, że za niszczenie zabytków mogą grozić wysokie kary - od 500 zł do 500 tys. zł.

Ukarać można za:

wykonywanie prac, badań i robót budowlanych przy zabytkach bez pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków lub ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego;
wykonywanie prac, badań i robót budowlanych niezgodnie z zakresem lub warunkami określonymi w pozwoleniu wojewódzkiego konserwatora zabytków lub pozwoleniu ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

O sprawie chcieliśmy porozmawiać z proboszczem parafii. W krótkiej wymianie zdań stwierdził, że sprawa będzie wyjaśniana z konserwatorem zabytków i zaproponował rozmowę za tydzień. Nie wyjaśnił, dlaczego witraże z okien w ścianie przy placu zniknęły.

Pozostałości witraży można znaleźć w kontenerze przy ścianie bocznej

Jak można usłyszeć w nieoficjalnych rozmowach, całą sprawą poważnie są zaniepokojone władze Gdyni, dla których witraże były jednym z symboli najsłynniejszego kościoła w mieście.

Były wcześniej kontrowersje

To nie pierwsze kontrowersje związane z kolegiatą i terenem wokół. Trzy lata temu informowaliśmy, że na placu przy kościele kierowcy parkują w ciągu dnia, unikając opłat. Przy ul. Zygmuntowskiej pojawiły się słupki, utrudniające wjazd. Sęk w tym, że samochody na placu nadal nietrudno zauważyć.

Jak można usłyszeć od przedstawicieli parafii, parkują tam rodzice - przywożący i odwożący dzieci do przedszkola lub uczestniczący w zebraniach i festynach.

Zabytkowe cmentarze mennonickie (31)

więcej

Patryk Szczerbap.szczerba@trojmiasto.pl

Miejsca

Kościół Najświętszej Marii Panny Gdynia, Armii Krajowej 26

Opinie (252) ponad 20 zablokowanych

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-04-10 09:09

Chyba "tą" a nie "tę" z dawnych czasów :-O

5 lat
- 1 4
Twoja opinia

Zmień treść

Chyba "tą" a nie "tę" z dawnych czasów :-O
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-04-10 09:14

Panie Szczerba, (1)

chyba chodzi o panią profesor Anielę Kitę, a nie jakąś "znaną artystkę"

Piqś
5 lat
- 11 2
Twoja opinia

Zmień treść

chyba chodzi o panią profesor Anielę Kitę, a nie jakąś "znaną artystkę"
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2019-04-11 08:57
  
  Dzięki za uzupełnienie
  
  informacji
  
  Piqś
  5 lat
  - 2 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  informacji
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-04-10 09:17

Głupie mohery zasponsorują nowe! Stare były zakurzone!

5 lat
- 13 5
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-04-10 09:21

Obecny proboszcz to porazka (5)

Ksiądz jest protegowanym biskupa, który jest szeroko znanym miłośnikiem dobrego alkoholu i Actimela. Dlatego usunęli Prałata Wierzbowskiego, który dla tej Parafii zrobil bardzo dużo. Nowy Proboszcz został przerzucony z Witomina (co ucieszyło tamtejszych parafian) i zaczął wprowadzać swoje porządki na Swietojanskiej. Np zlikwidował ławki, wprowadził budy z gastronomią, a już szczytem bezguścia jest figura nad wejściem do nowego kościoła. Dlatego nie dziwie się, ze kazał zniszczyć witraże...

Były parafianin
5 lat
- 60 8
Twoja opinia

Zmień treść

Ksiądz jest protegowanym biskupa, który jest szeroko znanym miłośnikiem dobrego alkoholu i Actimela. Dlatego usunęli Prałata Wierzbowskiego, który dla tej Parafii zrobil bardzo dużo. Nowy Proboszcz został przerzucony z Witomina (co ucieszyło tamtejszych parafian) i zaczął wprowadzać swoje porządki na Swietojanskiej. Np zlikwidował ławki, wprowadził budy z gastronomią, a już szczytem bezguścia jest figura nad wejściem do nowego kościoła. Dlatego nie dziwie się, ze kazał zniszczyć witraże...
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2019-04-10 10:00
  
  Człowiek ze wsi wyjdzie, wieś z człowieka nie bardzo
  
  5 lat
  - 10 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Człowiek ze wsi wyjdzie, wieś z człowieka nie bardzo
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2019-04-10 12:47
  
  (2)
  
  A tace zbierane są na każdej mszy w tygodniu, bardzo skrupulatnie nikogo nigdy nie pominą, nigdzie Tak nie ma żeby na mszach w dni powszednie obchodzono z pracą tak jak byłby to.najważniejszy element mszy
  
  5 lat
  - 6 2
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  A tace zbierane są na każdej mszy w tygodniu, bardzo skrupulatnie nikogo nigdy nie pominą, nigdzie Tak nie ma żeby na mszach w dni powszednie obchodzono z pracą tak jak byłby to.najważniejszy element mszy
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2019-04-10 12:51
    
    Proboszcz (1)
    
    Wyraźnie widać jak często chodzi się do kościoła. Taca jest zbierana w tygodniu w każdej parafii, a ks. Prałat prof. Edmund Skalski jest jednym z najlepszych w Archidiecezji Gdańskiej.
    
    Ministrant
    5 lat
    
    3 15
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    Wyraźnie widać jak często chodzi się do kościoła. Taca jest zbierana w tygodniu w każdej parafii, a ks. Prałat prof. Edmund Skalski jest jednym z najlepszych w Archidiecezji Gdańskiej.
    Regulamin dodawania opinii
    - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
      
      2019-04-12 00:02
      
      Do pierdla z klechą za zniszczenie witraży
      
      Albo niech szybko płaci pół bani
      
      5 lat
      
      0 1
      
      Twoja opinia
      
      Zmień treść
      
      Albo niech szybko płaci pół bani
      Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2019-04-11 20:22
  
  Gneral i**ot,i**ot
  
  5 lat
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Gneral i**ot,i**ot
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-04-10 09:24

Opinia wyróżniona

Wszystko zniszczą, aby było taniej, gorzej, brzydziej.

Tylko przywrócenie do stanu pierwotnego jest w tym momencie rozwiązaniem. Jeżeli dostaną karę to będzie to tylko zachęta do dalszych tego typu działań.

Andrzej
5 lat
- 50 4
Twoja opinia

Zmień treść

Tylko przywrócenie do stanu pierwotnego jest w tym momencie rozwiązaniem. Jeżeli dostaną karę to będzie to tylko zachęta do dalszych tego typu działań.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-04-10 09:50

na czyim gruncie wybudowano kosciol?

Dlaczego pomija się rodziny, które ofiarowaly grunt pod roznego rodzaju budowle..
grunt pod kosciol , szpital ofiarowala Elzbieta Skwiercz z XVIII woecznego rodu Skwierczow..
trochę historii i to w szerszym znaczeniu...

5 lat
- 29 0
Twoja opinia

Zmień treść

Dlaczego pomija się rodziny, które ofiarowaly grunt pod roznego rodzaju budowle.. grunt pod kosciol , szpital ofiarowala Elzbieta Skwiercz z XVIII woecznego rodu Skwierczow.. trochę historii i to w szerszym znaczeniu...
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-04-10 09:51

Skalski do więzienia !

Gdynianin
5 lat
- 24 9
Twoja opinia

Zmień treść

Skalski do więzienia !
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-04-10 09:52

historia !

niszczy się i zapomina się o historii... Kaszubi odezwijcie się... Rody gdyńskie gdzie jesteście...

5 lat
- 27 3
Twoja opinia

Zmień treść

niszczy się i zapomina się o historii... Kaszubi odezwijcie się... Rody gdyńskie gdzie jesteście...
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-04-10 09:56

Klecha raz zaora zabytkowy cmentarz, raz spali książki, raz rozbije witraże.

Nie ma kija na czarną mafię. Żadnej kary się nie boją, bo Polska jest krajem wyznaniowym, jak Iran

5 lat
- 39 10
Twoja opinia

Zmień treść

Nie ma kija na czarną mafię. Żadnej kary się nie boją, bo Polska jest krajem wyznaniowym, jak Iran
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-04-10 10:00

Skalski systematycznie niszczy dzieło poprzednika

i jest bezkarny, odebrał kościołowi ciepło i przytulność, poinstalował kiczowate rzeźby jak choćby ta nad wejściem do dużego kościoła, pousuwał zieleń i wprowadził samochody na plac przykościelny. Masakra

KS
5 lat
- 55 4
Twoja opinia

Zmień treść

i jest bezkarny, odebrał kościołowi ciepło i przytulność, poinstalował kiczowate rzeźby jak choćby ta nad wejściem do dużego kościoła, pousuwał zieleń i wprowadził samochody na plac przykościelny. Masakra
Regulamin dodawania opinii