• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Gdański dworzec otwarto 120 lat temu

Rafał Borowski
28 października 2020 (artykuł sprzed 3 lat) 
Dworzec na fotografii z 1916 r. Żadna z widocznych w tle kamienic nie istnieje. Dworzec na fotografii z 1916 r. Żadna z widocznych w tle kamienic nie istnieje.

W środę, 28 października, mija dokładnie 120 lat od chwili oddania do użytku dworca, który funkcjonuje obecnie pod nazwą Gdańsk Główny. Jeden z najpiękniejszych tego rodzaju obiektów w Polsce przechodzi właśnie kapitalny remont, który ma celu przywrócenie mu pierwotnej formy. Zgodnie z harmonogramem remont powinien zakończyć się do grudnia 2021 r.



Jak często korzystasz z dworca PKP Gdańsk Główny?

Dworzec kolejowy przy ul. Podwale Grodzkie w Gdańsku - wówczas pod nazwą Danzig Hauptbahnhof - został wybudowany w stylu neorenesansowym, a dokładnie gdańskiego renesansu niderlandzkiego. Efekt ten osiągnięto m.in. poprzez połączenie czerwonej ceramiki z ozdobnymi detalami architektonicznymi wykonanymi z piaskowca.

W tym stylu powstały także inne reprezentacyjne gmachy wybudowane na przełomie XIX i XX stulecia, np. siedziba Rady Miasta, siedziba gdańskiego oddziału Narodowego Banku Polskiego czy nieistniejący hotel Danziger Hof.

W miejscu fosy i wałów



Dworcowy kompleks powstał według projektu trzech architektów: Alexandra Rüdella, Paula ThoemeraGeorgia Cuny'ego, a jego budowa rozpoczęła się w 1894 r. Powstał na obrzeżach Starego Miasta, na terenach, na których znajdowała się część wałów obronnych oraz fosy.

- Główny budynek, jako część reprezentacyjna całego kompleksu dworcowego, nosił wówczas miano "budynku powitalnego". Obsługiwał on podróżnych przybywających do Gdańska, który wówczas był stolicą prowincji Prus Zachodnich. W budynku znajdowały się: wysoka hala z okienkami kasowymi, przechowalnia bagażu, budki telefoniczne, urząd telegraficzny, komisariat policji, wspólne poczekalnie dla klas I i II, jak również osobne dla klas III i IV, umywalnie, toalety, bufet, a nawet poczekalnia dla VIP-ów. Charakterystyczną cechą dworca była również dominanta architektoniczna w postaci prawie 50-metrowej wieży zegarowej, pełniącej wtedy również funkcję wieży ciśnień - informuje Magdalena Grosik z biura prasowego spółki PKP SA.
Czytaj również: Historia wieży Dworca Głównego PKP w Gdańsku

Pisaliśmy już w artykule o historii dworcowej wieży, że charakterystyczny kształt nie jest przypadkowy. Strzelisty hełm, u nasady którego znajdują się cztery małe, narożne wieżyczki, jest wariacją na temat zwieńczenia jednego z największych zabytków Gdańska, czyli kościoła św. Katarzyny.

Dworzec powstał w miejscu, gdzie znajdowały się dawne obwarowania: fosa i wały. W tle widoczny budynek przy ul. 3 Maja, w którym do niedawna siedzibę miał Urząd Pracy. Dworzec powstał w miejscu, gdzie znajdowały się dawne obwarowania: fosa i wały. W tle widoczny budynek przy ul. 3 Maja, w którym do niedawna siedzibę miał Urząd Pracy.

Poważne uszkodzenia wiosną 1945 r.



Oddanie dworca do użytku nastąpiło 28 października 1900 roku, zaś oficjalne otwarcie dwa dni później. 120 lat później spółka PKP SA - do której należy dworzec - realizuje właśnie kapitalny remont obiektu, dzięki któremu odzyska on swój pierwotny wygląd. Warto pamiętać, że pod koniec II wojny światowej kompleks uległ poważnym uszkodzeniom, m.in. spłonęła wówczas hala główna.

Czytaj również: "Kuzyni" dworca Gdańsk Główny

- Zniszczenia odbudowano w latach 1947-1950 według planu inż. architekta Kamila Lisowskiego, który nie uwzględnił już spadzistych dachów nad północnym skrzydłem. Na przestrzeni lat pojawiło się wiele koncepcji przebudowy dworca. Kilkukrotnie jego wnętrze ulegało zniszczeniom albo kosmetycznym zabiegom upiększającym, niewiele mającym wspólnego z jego pierwotnym projektem. Dlatego obecna modernizacja dworca jest realizowana w oparciu o ścisłą współpracę z wojewódzkim konserwatorem zabytków. Chodzi o to, żeby przywrócić obiektowi jego dawny blask - kontynuuje Grosik.
Dworzec wkrótce po zakończeniu działań wojennych. Dworzec wkrótce po zakończeniu działań wojennych.

Jak zmieni się dworzec?



Renowacji są poddawane nie tylko sam budynek dworca, ale także jego najbliższe otoczenie, w tym elewacja 50-metrowej wieży oraz część tunelu podziemnego. Jednym z najbardziej widocznych postępów remontu jest nowe, wzorowane na oryginalnym pokrycie dachu. Z ulicy można dostrzec geometryczne wzory z kolorowych dachówek i rzeźbiarskie detale dekarskie.

- Ponadto historyczny wygląd odzyska stolarka okienna. W holu dworca odtworzone zostaną dębowe witryny kasowe i sklepowe oraz oświetlenie wzorowane na historycznym. W wystroju holu interesującymi elementami będą zrekonstruowane witraże w wielkopowierzchniowych naświetlach hali głównej oraz kartusze pomorskich miast. Nad nowo projektowanym pionem komunikacyjnym z poziomu 0 do poziomu -1 prowadzącym do węzłów sanitarnych i strefy poczekalni wykonana zostanie przeszklona kopuła doświetlająca - uzupełnia Grosik.
Przebudowa dworca Gdańsk Główny jest dofinansowana ze środków unijnych. To największa inwestycja w ramach Programu Inwestycji Dworcowych na lata 2016-2023. Zgodnie z harmonogramem prace remontowe powinny zakończyć się do grudnia 2021 r.

Zobacz kolorowy dach dworca z lotu drona

Miejsca

Opinie (100) 7 zablokowanych

  • Warto dodać że nie było wind ani ruchomych schodów

    Nie mówiąc już o kolorowych wyświetlaczach. Jeśli ma być w stu procentach odtworzony to nie powinno być żadnych elementów które nie były w układzie pierwotnym.

    • 3 6

  • Kiedyś okolice dworca wyglądały jak prawdziwe miasto (2)

    A dziś wygląda to jak wjazd na przedmieścia Rumii.

    • 35 3

    • Niestety, ale to prawda. Większość polskich miast obrzydzono w ten sposób. Zamiast odbudować, co się dało,

      a dało radę sporo, to komuniści burzyli wszystko jak leci, bo to burżujskie, wielkopańskie. W zamian za to stawiali socrealistyczne koszmary. I takie teraz mamy miasta - koszmarne.

      • 14 0

    • sama jęzdnia była węższa

      • 1 0

  • (2)

    Wzór odtworzony na dachu dworca byłby ładniejszy gdyby miał bardziej stonowane kolory i był mniej pstrokaty. Obecnie wygląda jak gigantyczna pisanka...

    • 16 8

    • szybko wyblaknie (1)

      • 3 0

      • dokladnie szybko wyblaknie,bo to napewno tani material,no i z czasem bedzie brudne.

        • 0 0

  • Powinniśmy odtworzyć poprzedni układ urbanistyczny (4)

    Nawet jeśli nie odbudujemy 1:1 budynków. Ale widać jak na dłoni - miasto przodem do dworca, wygodne przejście, priorytet na komunikację. Dziś mamy tam autostradę, korek i ciasne, syfiaste przystanki.

    • 25 7

    • Ok. Nie ma sprawy. Tylko proszę dookreślić którędy pójdzie ruch, bo ot tak nie zniknie. (3)

      Jak była ta zabudowa do 1945 roku, to jedyny ruch jaki tam był to tramwaje i w większości dorożki. Mamy jednak trochę inne czasy i sposoby przemieszczania się.

      • 3 1

      • Były plany, żeby puścić szeroką drogę wzdłuż Martwej Wisły, tak żeby nie wprowadzać wzrastającego

        ruchu samochodowego do centrum Gdańska i Wrzeszcza. Przyszła wojna, przyszli ruscy i polscy komuniści, i mamy co mamy.

        • 1 0

      • i dziś mamy też tunel pod Martwą Wisłą (1)

        zapomniałeś

        • 0 1

        • Tak i autostradę przez środek miasta, i koszmarne budynki.

          • 0 0

  • I znowu będzie piękny.

    • 3 0

  • ....... (2)

    To jest stary dworzec, zabytek i takim powinien pozostać, a Gdańsk potrzebuje nowoczesnego zintegrowanego dworca z prawdziwego zdarzenia, taki jak np. jest w mieście Łodzi, mimo, że w tym mieście także rządzi lewaczka i to z wyrokiem sądowym, ale lewaczka Pani prezydent miasta Gdańska woli zajmować się tylko ideologią oraz walką z polskim rządem, bo ona jak to wynika z treści jej wywiadów prasowych nie czuje się Polką, a nie zajmuje się dobrem gdańszczan i miasta Gdańska. Kolejna tragedia to dworzec autobusowy. Niestety Gdańsk jest zacofany technicznie i to od zawsze, a całe Śródmieście plus Wrzeszcz, Nowy Port i inne stare dzielnice, to w większości rozpadające się riuny budynków i dziurawe jezdnie oraz krzywe i popękane chodniki. O innych sprawach nie wspomnę.

    • 10 22

    • Poproszę o inne sprawy. Doprowadźmy rzecz do końca

      • 2 0

    • Dworce kolejowe nie są w gestii miasta - to są inwestycje PKP.
      I wskaż wywiad, w którym prezydent Gdańska deklaruje, że nie jest Polką.
      Gdańsk "zacofany technicznie od zawsze"? Czyli od kiedy? Może od X wieku? Dużo Ci płacą za takie wpisy?

      • 2 0

  • Wzorki na dachu takie jak w oryginale?? (1)

    Przesada, i to z nawiązką. W oryginale są, owszem, ale dyskretniejsze, a nie takie jak tu ktoś opisał "Wieś śpiewa i tańczy".

    • 11 9

    • Z biegiem czasu brud pokryje dach tak jak zieleniak który był zielony a jest szary i będzie takie gdańskie.

      • 4 0

  • (1)

    Cyba przegięli z kontrastem. Oryginał nie był tak pstrokaty. Taki obecny akcent wszedł w kicz. Trzeba będzie patynować jakąś szprycą.

    • 12 4

    • Czy naprawdę tak trudno zrozumieć, że na początku XX wieku nie było kolorowych fotografii - a to, co widzimy, to podkolorowane zdjęcie nie odzwierciedlające rzeczywistości?

      • 0 0

  • Ech, te kamienice przed dworcem

    Było wielkomiejsko. Teraz ta okolica wygląda jak przedmiescia wladywostoku. A w latach 60. był nawet plan aby obecny dworzec wyburzyc i postawic cos w stylu Centralnego.

    • 16 0

  • Płakać się chce, gdy się patrzy na przedwojenne zdjęcia centum Gdańska czy Wrzeszcza, ale także innych polskich miast,

    miasteczek, a nawet wsi. Na tych starych zdjęciach dopiero widać, jak mamy zrujnowany po wojnie kraj, który już nigdy nie odzyska dawnego blasku. Kraj, gdzie hitler i stalin zrobili co swoje.
    A to tylko ułamek części materialnej, a gdzie tu dodać jeszcze straty ludzkie również, które również były ogromne, a których nie da się przeliczyć. Okropne :(

    • 22 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Katalog.trojmiasto.pl - Muzea

Sprawdź się

Sprawdź się

Pierwsza wzmianka historyczna na temat Gdańska pojawia się w dokumencie:

 

Najczęściej czytane