• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Gdańska Głowa: kiedyś twierdza, dziś śluza

Krzysztof Kochanowicz
15 września 2012 (artykuł sprzed 11 lat) 
  • Śluza Gdańska Głowa
  • Śluza Gdańska Głowa
  • Śluza Gdańska Głowa
  • Śluza Gdańska Głowa
  • Śluza Gdańska Głowa
  • Śluza Gdańska Głowa
  • To bardzo ciekawy obiekt, który warto zobaczyć !
  • Twierdza Gdańska Głowa na dawnych mapach


Gdańska Głowa - tak nazywała się niegdyś twierdza, znajdująca się w miejscu rozwidlenia się Wisły na dwa ramiona: Leniwkę i Szkarpawę. W przeszłości forteca ta była ważnym posterunkiem obronnym Gdańska, m.in. odegrała pewną rolę podczas wojen polsko-szwedzkich. Ponieważ jednak bardziej przysłużyła się wtedy atakującym, niż obrońcom, to pod koniec XVII wieku zdecydowano o jej likwidacji.



Obecna Gdańska Głowa to nazwa wybudowanej w 1895 roku śluzy, której celem jest odcięcie rzeki Szkarpawy od głównego nurtu wiślanego z jednoczesnym zapewnieniem połączenia żeglugowego. Jej długość użyteczna wynosi 61 m, szerokość 12,5 m. Oprócz wrót zamykających śluzę posiada wrota przeciwpowodziowe. Jest wspaniałym zespołem budowli hydrotechniczych i towarzyszących, na które oprócz właściwej śluzy komorowej składają się most obrotowy i trzy budynki śluzowe. Budowa śluzy otworzyła z powrotem Szkarpawę dla żeglugi. Od połowy XIX w. ruch jednostek miedzy Leniwką a Zalewem Wiślanym odbywał się bowiem, z powodu zamulenia Szkarpawy, Kanałem Wiślano-Zalewowym.

Śluza jest budowlą wodną, jednokomorową, pociągowa (umożliwiająca śluzowanie pociągu barek). Maksymalna wysokość śluzowania wynosi 3 m. Ściany śluzy licowane są cegłą klinkierową, narożniki wzmocniono i zarazem zaakcentowano szarymi blokami granitowymi. Od strony Wisły zabezpieczają ją dodatkowe wrota powodziowe o wysokości 12,5 m. Nad śluzą poprowadzono przejazd w formie obrotowego mostu, umożliwiającego korzystanie z niej jednostkom o napędzie żaglowym.

Jak z Trójmiasta dojechać do Śluzy Gdańska Głowa?

Najszybciej, ale nie koniecznie najbezpieczniej można dostać się ruchliwą "siódemką". Tę opcję zdecydowanie jednak odradzam, chyba że samochodem lub motorem. W miarę krótka droga, począwszy od Opływu Motławy wiedzie przez północną część Żuław Gdańskich wzdłuż Martwej Wisły i liczy prawie 32 km w jedną stronę. Wariant przez południową część Wyspy Sobieszewskiej i Śluzę w Przegalinie to nieco ponad 40 km. Mając jednak na uwadze ostatnie prace budowlane w związku z Obwodnicą Południową najlepiej udać się na wycieczkę po Żuławach.

Najdogodniejsza droga wiedzie przez takie miejscowości jak: Krępiec, Mokry Dwór, Wiślina, Lędowo, Bystra, Wocławy, Stanisławowo, Miłocin, Cedry Małe, Błotnik, okolice Kiezmarka (most na Wiśle) - Żuławki Wybudowanie - Śluza Gdańska Głowa i ponad 52 km. Nieraz warto nadłożyć parę kilometrów i jechać z dala od ruchliwych szos, niż pokonać trasę jak najszybciej w towarzystwie hałasu i spalin.

Schematy tras, którymi można się dostać Gdańskiej Głowy Schematy tras, którymi można się dostać Gdańskiej Głowy

Parametry trasy

  • Region Trójmiasto i okolice
  • Długość trasy 85 km
  • Poziom trudności łatwy

Znajdź trasę rowerową

Opinie (17) 7 zablokowanych

  • Na Żuławach warto obejrzeć nie tylko Gdańską Głowę (3)

    Można tam napotkać wiele ciekawych konstrukcji inżynierskich, w tym chyba najciekawsze kolejowy most zwodzony przez Szkarpawę w miejscowości Rybina oraz most zwodzony w Drewnicy.

    • 48 1

    • W kolejnej naszej relacji opowiemy o architekturze hydrotechnicznej Żuław...

      ...Gdańska Głowa to tylko przykład jednej z wielu ciekawych śluz w tym rejonie.

      • 19 0

    • Most kolejowy jest nie zwodzony tylko obrotowy! (1)

      • 10 1

      • Zwodzony

        Kazdy most ruchomy na ciekiem jest mostem zwodzonym. Obrotwe, klapowe (jedno i dwu-)podnoszone, podnoszone całe przesła w górę , a nawet opuszczane na dno( sa takie) sa mostami zwodzonymi.

        • 0 0

  • Tramwaj wodny (2)

    I przez takie właśnie atrakcje jak opisane w artykule i postach powinien przepływać ten turystyczny stateczek. Może nawet Nogatem do Malborka.

    • 48 3

    • Kiedyś może będzie pływał takie są przynajmniej założenia na 100 lat w przód :D

      • 4 0

    • Oj! Świat zmienia się na gorsze!

      Do szewskiej pasji doprowadza mnie gdy czytam, że odbudowujemy trasę E70, odkrywamy mosty zwodzone i obrotowe gdzieś wśród szuwarów między Gdańską Głową a zalewem i "apelujemy" o odbudowę tej trasy...którą zbudowano i uruchomiono już ponad sto lat temu, Która była eksploatowana przez cały okres PRL'u i "zaginęła" wśród mułu i szuwarów, zaraz po odzyskaniu wolności! Statki na trasie Elbląg-Gdańsk woziły pasażerów prawie zaraz po wojnie, barki z towarami pływały z Kaliningradu (Królewca)już w latach czterdziestych i pięćdziesiątych, a my te szlaki odkrywamy dzisiaj?! Kto to zaniedbał i zniszczył?

      • 8 0

  • w samo południe

    Żuławy oczywiście piękne są.

    • 25 0

  • do autora

    nie rozwidlenie Martwej Wisły i Szkarpawy lecz LENIWKI I SZKARPAWY.

    Odpowiedź redakcji:

    Dziękujemy za sugestie. Treść została poprawiona.

    • 9 2

  • (1)

    Super to zwiedzić z wody. Wycieczka jachtem lub skuterem wodnym. Z Gdańska na Zalew.

    • 11 2

    • się było w tym roku :)

      Rzeczywiście rejs Gdynia -Zalew Wiślany przez te wszystkie śluzy i mosty robi wrażenie. Coraz lepsza jest baza turystyczna choć zupełnie niepojęte jest dlaczego w Rybinie, gdzie jest rozwidlenie na Wisłę Królewiecką i Szkarpawę mimo, że stoi przyzwoity obiekt typu sanitariaty,prysznice JEST ON KOMPLETNIE ZAMKNIĘTY. CZY TO JEST JAKIŚ POMNIK DZIAŁALNOŚCI LOKALNEGO SAMORZĄDU CZY TEŻ POKAZ POSZANOWANIA -JAK ZAMKNIĘTE TO ŻEGLARZE NIE ZNISZCZĄ?

      • 3 1

  • Cudze chwalicie, swego nie znacie, sami nie wiecie, co posiadacie? (1)

    Szanowni Państwo, a szczególnie mieszkańcy Gdańska, w ramach spaceru po Długim Pobrzeżu, przejdźcie się do jego połączenia z ujściem Radunii, tam zobaczycie długi i brzydki statek, o nazwie "Johanes Brahm", którego portem macierzystym jest Hamburg. Wymiary tego Brzydkiego Kaczątka to długość L= 82m, szerokość B= 9,5 m i może przewozić 84-ech pasażerów w warunkach pełnego luksusu, na trasie z Gdańska do Kaliningradu (ex Królewca), drogą śródlądową, przez Przegalinę i Gdańską Głowę.Gdyby ktoś z Gdańska chciał odbyć taką wycieczkę (może nawet sam Prezydent Adamowicz i jego zastępcy) uprzejmie informuję, że bilety na tak atrakcyjną wycieczkę, niestety można kupić tylko w zaprzyjaźnionej Szwajcarii (niestety nie kaszubskiej)!
    Morał i wnioski? Nasze władze nie wiedzą co mają i czym zarządzają. Trudno oderwać się od foteli by sprawdzić co dzieje się na własnym podwórku!? Dużo łatwiej przekopywać Mierzeję Wiślaną w Skowronkach i uruchamiać port w Elblągu, niż wykorzystać istniejącą już infrastrukturę.
    Wczoraj odbyłem piękną wycieczkę na elbląską ostródzkiej trasie "pochylni" do przewożenia barek i statków, wycieczka super przyjemna i ciekawa. Polecam szczególnie Prezydentowi Adamowiczowi i jego zastępcom. To po sąsiedzku, głównym organizatorem imprezy jest filia Żeglugi Gdańskiej, zaprzyjaźnionej z naszym Urzędem Miasta!? Czasu nie trzeba wiele, wyruszyłem z Gdańska o szóstej trzydzieści rano, a o piątej po południu byłem już w domu, w centrum Gdańska.
    Na statku bufet obficie zaopatrzony, ale widoki tak piękne i zmienne, że nie wielu myślało o jedzeniu!?
    Co przy okazji można tam ciekawego zobaczyć? Dwa zwodzone mosty w budowie, tuż obok przystani na ulicy Wodnej, oraz nowo zbudowaną "Starówkę", oryginalną w kontekście naszej ulicy Stągiewnej i oczywiście północnej części "Wyspy Spichrzów" Ciekawe też ile to razy, Elbląg jest mniejszy i biedniejszy od Gdańska, nie mówiąc już o Trójmieście!? FE!!!
    Może "Rowerowo", lub Redaktor Boj, z gdańskiej TV, lub "Dziennik Bałtycki" coś z tym problemem zrobią!?
    Czasem warto popatrzeć na piękne okolice Gdańska, zobaczyć gdzie są zasoby, uruchomienie których otworzy nowe możliwości biznesów!? Nie sztuka "wyrwać" kasę z UE i zainwestować w coś, co dawno istnieje, niestety zapomniane, zaniedbane i zagubione. Problem to nie tylko "Amber Gold" i Marcin P. To szybko zejdzie z wokandy, a biedny Gdańsk zostanie w tym samym miejscu i z tymi samymi problemami!?

    • 22 2

    • swego nie znacie

      Prorocze słowa!!! Rzeka Radunia wpada do Motławy w Krępcu. To o czym taha napisał w pierwszej części swojej wypowiedzi, to Kanał Raduni.
      Niby drobiazg, ale błąd oczywisty.
      Wiem, że to odległa wypowiedź. Natknąłem się na nią przypadkiem, ale ponieważ przewodnikiem co jakiś czas jeszcze bywam, to prostuję.

      • 0 0

  • Panie Krzysztofie !!!! (3)

    Długość użyteczna śluzy po ostatniej modernizacji jest znacznie większa . Jak się coś opisuje to warto zrobić to dokładnie.

    • 3 2

    • Hmmm, tak stało napisane przy śluzie...

      ...przecież nie będę jeździł z miarką?;)
      ... nie jestem specjalistą, ani znawcą. Nie moja też wina, że na tablicy stojącej przy śluzie są błędy.

      • 6 0

    • a nie Przegalina? (1)

      Nie przypominam sobie przebudowy Gdańskiej głowy, natomiast modernizowana była śluza w Przegalinie

      • 2 1

      • Widocznie za mało interesujesz się tamatem

        Mógłbyś przynajmniej przemilczeć to skoro nie masz pojęcia ;(

        • 1 2

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Sprawdź się

Sprawdź się

Która gdyńska ulica była w czasie II wojny światowej ulicą Gotów?

 

Najczęściej czytane