Od XV do końca XVIII wieku Gdańsk posiadał własne formacje wojskowe. Ich struktura, nomenklatura i sposób administrowania zmieniały się na przestrzeni dziejów. Wydawano również dokumenty, których celem była regulacja funkcjonowania tych mieszczańskich sił zbrojnych. Począwszy od pierwszej połowy XVII stulecia nastąpił ich prawdziwy rozkwit: artykuły wojenne, teksty przysiąg, zalecenia wartownicze i regulaminy musztry wydawano co kilkanaście, czasem kilka lat. Na przełomie XVII i XVIII wieku wprowadzono stałe umundurowanie dla garnizonu miejskiego i twierdzy Wisłoujście.
animator kultury i edukator w Muzeum Gdańska, rekonstruktor, prezes stowarzyszenia Garnizon Gdańsk
2019-06-08 21:22
Opinia wyróżniona
Wiele osób żyje PRL owską narracja historii i to takich ludzi którzy uważają się za patriotów. Tymczasem takimi historiami jak ta z artykułu możemy o wiele lepiej powiedzieć rewizjonistom niemieckim "Widzicie? Nawet jak ktoś tu kiedyś żył i mówił po niemiecku holendersku czy szkocku to był Polakiem! Wiec to polskie miasto i wara od niego "
2019-06-09 10:30
tylko nie każdy Polski. Zwłaszcza w Gdańsku.
2019-06-09 00:05
Nie istnialo owczesnie pojęcie Polaka tak jak i Niemca zreszta :). Czego was lemingi ucza w tych szkolach...to moze Kopernik tez czul sie Polakiem, a moze Farenheit? Hehehe...rece opadaja
2019-06-08 22:49
no chyba nie XD
2019-06-08 22:41
Opinia wyróżniona
To, że nie mając żadnych realnych szans obrony Gdańszczanie stanęli w obronie miasta przed Prusakami chyba najlepiej świadczy o ich podejściu. Prawdziwym Polakom jakoś trudno wbić do głów, że przez XIX wiekiem Gdańsk był miastem Rzeczpospolitej, lojalnym wobec niej, tylko że większość mieszkańców byłą po prostu niemieckojęzyczna, bo takie były
To, że nie mając żadnych realnych szans obrony Gdańszczanie stanęli w obronie miasta przed Prusakami chyba najlepiej świadczy o ich podejściu. Prawdziwym Polakom jakoś trudno wbić do głów, że przez XIX wiekiem Gdańsk był miastem Rzeczpospolitej, lojalnym wobec niej, tylko że większość mieszkańców byłą po prostu niemieckojęzyczna, bo takie były wtedy realia - zresztą jak i w innym miejscach w Europie mieszczanie byli pochodzenia niemieckiego, był to też język handlu, komend wojskowych i wielu innych dziedzin życia.
2019-06-12 14:43
gdy robili se interesy to oni byli prusakami ... a jak trwoga to oni byli nastajaszczy polaki
2019-06-09 18:21
Gdansk wierny Rzeczpospolitej, ale nie polactwu.
2019-06-09 12:10
2020-01-12 14:57
Miasto Gdańsk/Danzig (co komu pasuje) w swoim długim istnieniu dzięki pracowitości, pomysłowości i kontaktami z dostarczycielami produktów z Rzeczypospolitej święciło triumfy, kwitło, jego mieszkańcy opływali w bogactwo i dobrobyt. Płaciło też wysoką cenę, kiedy ktoś dał radę złamać wolę walki Gdańszczan i był w stanie podporządkować sobie to miasto. Gdańsk był oknem na świat. Mieszkańcy Gdańska odcinali kupony z handlu zbożem i innymi dobrami z Rzeczypospolitej oraz importem drogich produktów zza morza. Na pocz. XIX wieku, Gdańsk będąc wówczas w granicach Prus (po rozbiorze Polski) zapłacił wysoką cenę po zdobyciu go przez wojska Napoleona. Gdańsk w końcówce XVIII w nie był tym samym bogatym miastem co Gdańsk z XV/XVI w. Miasto jeszcze przed wkroczeniem borykało się z problemami finansowymi, a nałożona kontrybucja po wkroczeniu Francuzów i utrzymanie wojska dobiły finansowo mieszkańców tego miasta. Minęło nieco ponad 100 lat i Gdańsk został przyłączony do III Rzeszy. Część mieszkańców wiwatowała A. Hitlera jadącego samochodem ulicami Gdańska. Wielu Polaków w tym czasie było aresztowanych i brutalnie przesłuchiwanych w Victoriaschule. Po pięciu latach wojny los miasta i jego mieszkańców został przesądzony przez wkraczające oddziały rosyjskie... Dziś struktura społeczności Gdańska jest zupełnie zmieniona. Do Gdańska przybyli nowi jego obywatele po tym jak wielu autoktonów zginęło w 1939, a później w 1945 r. Dziś dziwi mnie jak niektórzy (chyba nie najlepiej znający historię...) używają na prawo i lewo terminu: Wolne Miasto Gdańsk. Bo dopytam, do którego Wolnego Miasta Gdańska ów głosiciel mądrości nawiązuje, do tego z czasów Napoleona czy Forstera ?
2019-06-09 06:23
Umundurowanie na wzór szwedzki, pruski a nazwiska też takie oryginalnie polskie.
2019-06-09 07:09
Tych o nazwiskach duńskich, szwedzkich, holenderskich, niemieckich, żydowskich i pewnie wielu innych przenazwiskowac na kowalskich. Tych z polskimi nazwiskami też przenazwiskowac aby się obcy cichaczem nie prześlizgnął. Zapisać to jako historię jedyna prawdziwa, za głoszenie innej do pudła. A jakie korzyści. Jan Heweliusz stanie się wreszcie Janem Kowalskim....
2019-06-09 07:53
Poprostu usunąć z historii Polski wszystkich obcych. Heweliusz, Uphagen , Kopernik też nie czystej krwi. Do usunięcia.
2019-06-10 09:30
Wszyscy bardziej znani do usunięcia.
Jagiełło - toć to dziki człek z Litwy, Batory - też nie polskie korzenie, potomkowie Bony - do wymazania, trochę tego będzie. O dynastii Sasów nie wspomnę. Maria Skłodowska krwi polskiej lecz się z francuzem zadała - do wymazania. Mickiewicz - brzmi polsko ale jednak nie na tych ziemiach rodziny. Chopin - no ten to już dawno wygumkowany być powinien. I jakby się tak dobrze przyjrzeć to jak ojciec z polskiego rodu, to matka czeszka i dynastia Piastów do wygumkowania. A nawet te nazwiska tak polsko brzmiące okazują się być w pochodzeniu tatarskie. Tragedia jakaś narodowa to jest, dla tych co im tak na czystej krwi zależy bo może się okazać że pradziadek to nawet ruskiej krwi był i co wtedy.
2019-10-18 23:45
też jakaś taka nie polska, a jedynie trofiejna
2019-06-10 12:10
Jak żyć? Jak żyć z tą świadomością. Jak sławić chwałę pierwszej Rzeczypospolitej, skoro to właśnie w czasach tejże , nasi przodkowie o czystość krwi zupełnie nie dbali mieszając się na potęgę ze sprowadzonymi świadomie do polski różnymi innymi ludami. Jak żyć mając świadomość że być może drzewo naszego rodu jednak nie tak proste i dostojne. Że jednak te gałęzie pozakrecane. Ja ze swym prostym pochodzeniem i małymi wymaganiami co do swych przodków jakoś sobie poradzę. Ale niektórym tutaj nie zazdroszczę . Bo o odpowiedź jak żyć z tą niewygodna informacja że pra pra pra... babka po krymskich stepach wraz z hordą tatarska się włuczyla nie jest łatwo.
2019-06-09 09:17
W armia XVIII wieku. Wręcz było to pewna zasada. Przejrzyj sobie na przykład kadrę armii rosyjskiej pod Gdańskiem w 1734
2019-06-09 23:16
A ja sie tak zastanawiam czy Gdańsk ma tylko jedna grupę zajmujaca sie rekonstrukcją historyczna??? A moze reszta grup nie ma takich świetnych pomysłów i nie maja tyle odwagi do pokazywania się "na mieście"??
2019-07-22 00:16
,ale tamta grupa na drodze znajomości z odpowiednimi osobami za wszelką cenę usiłuje zdobyć monopol na promowanie historii. Czy tak jest sprawiedliwie? Nawet pomijając fakt, że niesłusznie postawiono jej dziwne zarzuty...
2019-06-09 23:32
Tacy mega zapaleńców to Gdańska Roraz Mirszczańska. Robią XV wiek i chyba współpracują z tymi z xviii. ostatnio byli razem pod Katownia. I nowa grupa na XVII wiek w twierdzy jest. Kumple tych dwóch pozostałych
2019-06-08 22:41
Opinia wyróżniona
To, że nie mając żadnych realnych szans obrony Gdańszczanie stanęli w obronie miasta przed Prusakami chyba najlepiej świadczy o ich podejściu. Prawdziwym Polakom jakoś trudno wbić do głów, że przez XIX wiekiem Gdańsk był miastem Rzeczpospolitej, lojalnym wobec niej, tylko że większość mieszkańców byłą po prostu niemieckojęzyczna, bo takie były wtedy realia - zresztą jak i w innym miejscach w Europie mieszczanie byli pochodzenia niemieckiego, był to też język handlu, komend wojskowych i wielu innych dziedzin życia.
2019-06-12 14:43
gdy robili se interesy to oni byli prusakami ... a jak trwoga to oni byli nastajaszczy polaki
2019-06-09 18:21
Gdansk wierny Rzeczpospolitej, ale nie polactwu.
2019-06-09 12:10
2019-06-08 17:22
Czy ten szef ich warty nie mówił przypadkiem: Halt! Kehrt rechtsum! ? Bo tak słyszałem na nagraniu. Najpierw się tłumaczyli, że to były polskie mundury, jak ludzie powiedzieli, że dlaczego wtedy komendy były niemieckie to zmienili, że jednak mundury były gdańskie. Okay, ale dlaczego po niemiecku? Czy nie można inscenizować gdańskich żołnierzy i mówić po polsku? Ale to pytanie retoryczne. Niektórzy po prostu tęsknią za Niemcem.
2019-06-08 19:46
Niemiecku bo regulaminy były w tym języku. Wystarczy przejrzeć ten tekst i ilustracje żeby się o tym dowiedzieć. Wie pan co to jest "rekonstrukcja"? Albo odtwarza się dany oddział tak jak wyglądał i z takim regulaminem jak miał albo to nie ma sensu . I tak to polski garnizon miejski. Co w tym dziwnego?
2019-06-11 20:41
A skąd on ma wiedzeć skoro przy rocznicach wybuchu wojny czy powstania warszawskiego czytają mu apel smoleński
2019-06-08 20:11
Ale w Gdansku mowilo sie głównie w j. niemieckim, czy sie to komuś podoba czy nie :)
2019-06-08 20:14
Analfabeci zabużańscy.
2019-06-09 08:52
Jakbyś cokolwiek wiedział, to może by ci dzwoniło coś o 2 dużych uniwersytetach we Lwowie i Wilnie. Nie powstały, tak jak ten gdański, zaledwie kilka dekad temu.
2019-06-09 09:34
2019-06-10 03:42
Zdziwiłbyś się
2019-06-10 22:27
2019-06-09 09:54
pewnie okaże się, że IPN ma dane, że w każdym wagonie było ich minimum 50% he he jak rozmawiam z potomkami tych repatriantów, to każdy z nich twierdzi, że dziadkowie zostawili na wschodzie wspaniałe dworki, rezydencje i folwarki, że byli szlachtą lub ziemiaństwem ... tylko w ich ówczesnym zachowaniu jak mi babcia mówiła, żadnej szlachetności widać nie było
2019-06-10 03:44
Generalizowała.Cecha ludzi prostych.
2019-06-10 22:26
2019-06-10 00:07
2019-06-10 08:48
2019-06-08 20:52
2019-06-09 08:54
Na szczęście twoja opinia nie ma żadnego, nawet najmniejszego znaczenia.
2019-06-09 00:16
cha cha cha cha cha
2019-06-10 05:06
A jak mieli mówić ? Historia sie klania.Polplatane z pomieszanym.
2019-06-08 19:33
Było wiadomo ze to gdanskie. A Gdańsk był wtedy w Polsce.
2019-06-09 18:11
Gdańsk był wtedy w Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Mowi ci to coś ? Uczyli o tym w klasie szóstej czy siódmej starej podstawówki. Możliwe, ze już wtedy chodziłeś do specjalnej, a cala wiedzę czerpiesz z youtuba Maxa Kolonko?
2019-06-08 19:01
W jakim języku rekonstrukcja miała się odbyć ?
Po rosyjsku ?
2019-06-09 08:20
2019-06-08 21:01
" Czy nie można inscenizować gdańskich żołnierzy i mówić po polsku?" można, ale po co? żeby dopieszczać postpeerelowskich histeryków, którzy chcą udawać, że język niemiecki na tych ziemiach to tylko epizod?
2019-06-09 06:34
...ale taką właściwą. Taka lekcja historii z rewolucji francuskiej ale bez gilotyn, zamiast tego wesołe miasteczka.
2019-06-08 23:05
W osiemnastym wieku:
1. Gdańsk jako miasto wielonarodowościowe był głównie niemieckojęzyczny, mimo przynależności do państwa polskiego. Można to łatwo sprawdzić. wystarczy przejrzeć zachowane z tamtego okresu dokumenty .
2. W tamtym okresie piechota większości armii europy, była wzorowana na piechocie pruskiej lub, lub saskiej. Stąd również komendy w języku niemieckim. Do sejmu wielkiego, czyli prawie do końca XVIII wieku komend w języku niemieckim używały nawet polskie wojska koronne.
Dobra rekonstrukcja historyczna, to odwzorowanie wszelkich aspektów, również używanego języka.
2019-06-09 00:18
2019-06-08 22:41
Po co będąc rekonstruktorem dbać o wierność historyczną postaci którą się odtwarza, skoro można być narodowo-polit poprawnym? :P
2019-06-08 21:03
radzę sobie doczytać w źródłach dlaczego komendy były wydawane w tym a nie innym języku, ludzie opamiętajcie się czy Wy naprawdę chcecie pisać historię od nowa tak jak wam się to podoba?
2019-06-08 15:10
Gdańsk to byli w 90% Niemcy Holendrzy i kilka innych narodowosci
2019-06-08 20:13
Tu jest mowa o VII w, a więc o okresie, w którym Prusy są jeszcze polskim lennem, a Niemiec nie ma na mapie Europy. W tym czasie Polska toczy wojny ze Szwecją, Rosją, Tatarami i Imperium Osmańskim, a Gdańsk jest najwierniejszym sojusznikiem Korony ( bitwa pod Oliwą, czy zatrzymanie szwedzkiej armii pod gdańskimi murami). Mundury i komendy są wzorowane na tak zwanym obcym autoramencie i dlatego, czy to w Gdańsku, czy w wojsku Koronnym były wydawane po niemiecku. Powód był prosty. Dla części formacji wojskowych, takich jak piechota, muszkieterzy, dragoni, artyleria, czy... flota komend w języku polskim nie było. Tak jak nie było nazw dla części uzbrojenia i ekwipunku. Przykłady. Proszę: rapier, falkonet, eskopeta, forkiet, muszkiet, szabla, szpada, buława, buzdygan, halabarda, koncerz, kołczan, bandolet i wiele wiele innych... Do dzisiaj mundury obcego typu noszą marynarze, a trzy paski na kołnierzu, nie mają polskiej symboliki, ale oznaczają zwycięstwa adm. Nelsona. I jeszcze jedno. Obcy autorament, to nie obce jednostki, ale formacje zorganizowane na obcy wzór.
2019-06-09 00:13
jak Polska wreszcie skończy budować ten Pancernik !!! cha cha cha cha cha cha cha cha
2019-06-11 20:37
O jak Kaczor dogada się z Donaldem
2019-06-08 19:48
W Gdańsku mieszkały rodziny polskojęzyczne, arabskojęzyczne, niemieckojęzyczne, niderlandzkojęzyczne i narodowości innych, ale w zdecydowanej większości oni wszyscy czuli się Polakami.
Znani niemieckojęzyczni radni miasta po rozbiorach i zajęciu Gdańska przez Prusy, nadal głosili swoje poglądy mówiące o przywiązaniu do Rzeczpospolitej.
2019-06-09 00:07
Skończcie z tą tanią propagandą. Gdańsk był związany z Polską z powodów gospodarczych i politycznych,żedne polskie miasto nie miało takich przywilejów,które potwierdzał każdy nowo obrany król.Nawet Batory,którego nie chciał uznać Gdańsk i za to został przez króla zmuszony do jego uznania to i tak potwierdził wszystkie przywileje miasta.
2019-06-09 10:45
temu było to miasto potęgą, potem przyszli prusaki, francuzy, znów prusaki i cała reszta i jest jak jest....
2019-06-11 20:35
I jest dobrze bo nie mogą wejść tu pisiory i rydzyki
2019-06-08 21:02
nie, nie czuli się "Polakami"...
2019-06-09 00:10
-A wy kto? Nie Polak?
-Nie.
-To kto? Niemiec?
-Nie.
-To może Francuz?
-Nie Francuz.
-To kto wy?
-Ja tutejszy.
-Jaki tutejszy?
-A tutejszy. Z bagna.
-A bagno gdzie? Nie w Polsce?
-Bagno tutaj i my tutejsze.
2019-06-10 00:01
Kto ty jesteś?
mały kmiotek
jaki znak twój?
sierp i młotek
a gdzie żyjesz?
między swymi
w jakim kraju?
ja nie znaju
2019-06-09 00:02
Skąd wiesz?
2019-06-09 23:58
2019-06-09 11:06
mogli czuć się poddanymi króla polskiego, ale trudno, żeby czuli się Polakami jako takimi, bo i co poza poddaństwem ich łączyło? język? religia? kultura? no nie.
2019-06-09 12:55
Ja też nie czuję się Polakiem i nie uważam się za niego.
2019-06-08 20:08
Owczesnie nie istnialo pojecie Polaka Niemca Holendra itd rozumiane w sposób etniczny. Co najwyżej bylo sie poddanym takiego badz innego wladcy. Pojęcie tzw narodu stworzono na przelomie XIX/XX. Dodatkowo tworzac brednie w postaci teorii ras. Smieszne ze wiele lemingow łyka to do tej pory ;)
2019-06-09 00:07
jak trza było robić interesy - no to oni niemce ... jak trwoga - to oni polaki :)))))
2019-06-09 00:23
Poczytaj, posluchaj, pomysl samodzielnie a potem zabieraj glos nie robiac z siebie posmiewiska
2019-06-09 00:36
jak mniemam...
2019-06-10 05:00
Miejska Formacja I nie plątać tu Polska czy Niemiecka.Historia sie kłania ale nie ta śmieciowa ze szkólki wyniesiona
2019-06-08 15:32
2019-06-08 15:46
dlatego mam dla ciebie radę: zrób sobie test DNA, później idź do księgarni, kup dobry atlas świata i znajdź w nim ten azjatycki step, z którego pochodzisz
2019-06-09 00:01
A po co?
2019-06-09 23:55
2019-06-09 04:01
"Wyniki opublikowane w prestiżowym Nature mogą wydawać się zaskakujące.
Zdaniem duńskich naukowców wielu Polaków ma ciemne włosy i oczy właśnie dlatego, że są spokrewnieni z azjatyckimi ludami stepowymi. Ludność zamieszkująca Europę przed ich dotarciem miała niemal wyłącznie jasne włosy i oczy. "
2019-06-09 07:52
ile razy nas najeżdżali tatary ... tyle, że aż zostali symbolem Krakowa /hejnał i lajkonik/
oraz kabarecie "KMN na planie filmowym" ... - ojczyzna w niebezpieczeństwie, zborze gorzeje na polach, to przeciwko nam armie toczy tatar
2019-06-09 08:21
Tu na Pomorzu żadnych Tatarów nigdy nie było, opowieści o nich, jak i ich geny pojawiły się dopiero z repatriantami zza Buga i Polski kongresowej.
2019-06-09 08:36
Tatarzy w Gdańsku jedynie sporadycznie pochodzą zza Bugu i z Kongresówki. W zdecydowanej większości pochodzą z Litwy (dawne woj. wileńskie i nowogródzkie)
2019-06-09 09:41
2019-06-09 00:05
ale bozia nie dała?
2019-06-09 19:35
Gdańszczanie byli i czuli się członka,i społeczności Królestwa Polskiego i do końca byli gotowi o to walczyć w odróżnieniu od mnóstwa tzw. patriotów panów Ponińskich , Branickich czy Kaczyńskich
Ps. Nie była w domu rankiem niebyła kobita ale przeciwnie była i umyta
2019-06-09 07:11
2019-06-09 02:27
2019-06-08 22:43
Tylko co z tego, skoro aż do 1793 dochowywali wierności polskim królom i Rzeczypospolitej?
2019-06-08 21:05
Że przez całe stulecia trwało miasto wielu narodowości. Chociaż dzisiaj pewnym łbom to się w łbach nie mieści. Historie można zabronić głosić ale tym się jej nie zmieni. I to pewnie też w tym łbie się nie mieści.
2019-06-08 21:23
Dla prawdziwych Polaków raczej nie . Do tego trzeba chociaż chcieć znać historię tych ziem.
2019-06-08 21:02
Prawda? My wiemy jak jest.
2019-06-11 13:18
Niedo pomyślenia jest aby Niemiec Anglik Rosjanin Ukrainiec Litwin Szwed Czech Słowak ITD ubrał polski mundur na pogrzeb prezydenta miasta
2019-06-11 18:42
Nie umiesz czytać ze zrozumieniem. To nie są obce mundury. Jeżeli tak twierdzisz to znaczy ze uważasz że Gdańsk nie jest Polski.
2019-06-11 13:34
Wytrwałość, wytrwałość i jeszcze raz wytrwałość.
2019-06-11 13:14
Jak myślicie czy w Wilnie litwini robią honorowa warte w Polskich mundurach a może we Lwowie Ukraińcy przebierają się za Polaków na defilady. A Niemcy ubierają Ruskie mundury z okazji zdobycia Berlina ?
2019-06-11 18:00
Jest huzarija? Jakieś turecka słodycze? Masz pan artykuł o żołnierzach polskiego miasta a pierniczysz o miastach gdzie się właściciele zmienili. Gdzie tu logika? Chyba że dla kolegi rusofila Gdańsk jest polski dopiero od 1945?
2019-06-11 17:55
To miejskie mundury miasta Rzeczpospolitej. Nie obce. Wracaj do szkoły.
2019-06-08 20:25
Po tym jak ktoś widząc przy grobie Adamowicza żołnierzy, którym wydawane są komendy po niemiecku stwierdził, że wystawiono mężczyzn w pruskich mundurach. I poszło po mediach, nawet Cenckiewicz się dał złapać, ale to zrozumiałe, bada historię XX wieku, nie jest historykiem wojskowości i nie zna się poszczególnych formacji i armii w XVIII wieku.
2019-06-08 20:26
no historykiem to on akurat żadnym jest
2019-06-09 21:12
Wiem bo raz, że czytałem kilka jego publikacji, a dwa, że miałem z nim okazję kilkukrotnie rozmawiać dzięki wspólnym znajomym, jeszcze w czasach przed książką SB, a Lech Wałęsa, a i potem raz się przypadkiem spotkaliśmy w pociągu
2019-06-10 00:13
2019-06-09 21:25
Spec od XX. Ale nie musi być specem od innych epok. Tak samo jak spece od innych nie muszą być specami od XX.
2019-06-09 00:22
jeszcze lepiej wie to Rachoń:
2019-06-09 00:14
2019-06-08 20:56
Poza wslizgiem w d... czarnym czy torunskiemu belzebubowi
2019-06-08 20:22
2019-06-09 00:13
2019-06-09 00:38
/- rylcem rycinę/
2019-06-10 00:12
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.
W oczekiwaniu na jakie wojska schronił się w Gdańsku król Polski Stanisław Leszczyński?
Filmy