• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Dworek Jerzego Saltzmanna, zwany dworkiem ogrodnika

Krzysztof Kochanowicz
21 maja 2011 (artykuł sprzed 12 lat) 
Dwór Ogrodnika od strony ulicy Opackiej Dwór Ogrodnika od strony ulicy Opackiej

Kiedy niejednokrotnie przechodziłem czy przejeżdżałem rowerem przez ul. Opacką, uwagę moją przykuwał piękny dworek, który znajduje się na tyłach Parku Oliwskiego. W końcu, pewnego dnia po pracy, postanowiłem przyjrzeć mu się z bliska i poszerzyć moje wiadomości z historii, którymi chciałbym się z Wami podzielić.



Z opracowania prof. Jerzego Sampa o "Gdańskich dworach i pałacach" dowiedzieć się można, że dworek wzniesiony został około 1760 roku z inicjatywy opata cysterskiego klasztoru - Jacka Rybińskiego. Był to dom przeznaczony pierwotnie dla cieszącego się zasłużoną sławą ogrodnika Kazimierza Dębińskiego, który zaprojektował m.in. południowo-zachodnią część Parku Oliwskiego. W późniejszych latach, jak wspomina w swej książce pt. "Dworek ogrodnika" Tadeusz Głuszka, dworek został przebudowany przez kolejnego ogrodnika - Jerzego Saltzmanna, stąd właśnie obecna nazwa.

Zobacz jak dojechać Zobacz jak dojechać


Ten parterowy budynek został wzniesiony na planie prostokąta i nakryty dwuspadowym dachem. Od strony północnej budynek zdobi płytki ryzalit oraz ganek wsparty od frontu na sześciu kolumnach. Po stronie południowej do wnętrza dworu prowadzi sień, w której podobno zachowały się zakręcające schody. Elewację północną zdobi dwukondygnacyjny ryzalit zwieńczony tympanonem. Wewnątrz znajduje się obszerny i pięknie odnowiony salon, który miałem okazję zobaczyć na własne oczy, po bokach zaś pokoje i pomieszczenia służbowe mieszczącej się w budynku firmy Doraco, która to podjęła się gruntownej renowacji dworu.


Najcenniejszymi z zachowanych jednak elementów dawnego wystroju i wyposażenia są: zabytkowa stolarka klatki schodowej z dekorowaną balustradą, klasycystyczne kominki w sieni oraz saloniku, posadzka w ganku oraz na obszernym dziedzińcu "cour d'honneur" dwa różne słupki przedprożowe z początku XVIII w. Na jednym z nich, ponad dekoracyjnym inicjałem, widnieje data 1715.


W otoczeniu budynku dworu znajdują się dawne zabudowania gospodarcze oraz większa willa mieszcząca obecnie przedszkole.

Na opracowanej mapce dworek oznaczony został niebieską gwiazdką.

Mapkę dojazdu opracowano na podstawie planu miasta Gdańska wyd.EkoKapio

Wnętrze dworu odrestaurowane przez firmę Doraco Wnętrze dworu odrestaurowane przez firmę Doraco


Parametry trasy

  • Region Trójmiasto i okolice
  • Długość trasy 15 km
  • Poziom trudności łatwy

Znajdź trasę rowerową

Opinie (10) 6 zablokowanych

  • Niby mapka załączona, ale dworek trudno tam namierzyć... (1)

    wyszło mi, że to ta niebieska koniczyna chyba.

    • 12 5

    • Tłustym drukiem autor ujął to w tekście !

      ... "Na opracowanej mapce dworek oznaczony został niebieską gwiazdką",
      Proponuję zacząć czytać artykuły, a nie tylko oglądać obrazki !

      • 0 0

  • Dlaczego dworek Saltzmanna a nie Rybińskiego?

    W Wolnym Mieście takie nazwy likwidowała niemiecka administracja, która nie akceptowała polskości pomorza. Do tego stopnia że już po zakończeniu działań wojennych w 3 dni rozebrano XVII w kościół - będący darem królowej Marysieńki Sobieskiej.

    • 11 3

  • nie ma co się zachwycać dworkami w Gdańsku... (1)

    Dworek Fishera, Dwór Migowo, IV Dwór Oliwski, Dwór Srebrniki, Dwór przy ul. Sobótki - RUINY z winy miasta....

    • 11 2

    • zniesmaczony''

      A dwór spalony na ul. Leczkowa we Wrzeszczu? (nawet nie ujęty był w rejestrze Konserwatora Zabytków) - taki rasowy budynek. Teraz wybudowano na jego miejscu coś co przypomina dwór takie "rocococo"

      • 2 0

  • o matko

    moje ukochane opisy architektoniczne nawet na trójmieście ^^

    • 0 0

  • Dworek i jego otoczenie (2)

    Otoczenie dworku Saltzmana w Oliwie uchodzi za najpiękniejsze w trójmieście i co za tym idzie ma też swoją wartość. Dziwi mnie ,że przedstawiciele miasta i jego Rady pozwolili aby ten teren po gospodarstwie P.Retzkiego przejął Doraco a nie miasto i jego mieszkańcy dla potrzeb poszerzenia Parku i utworzenia terenów spacerowych wzdłuż Potoku Jelitkowskiego. Ten sam problem dotyczy terenu między Telewizją a Dworkiem Saltzmana. Jest tam grunt po byłych ogródkach działkowych ,który od czterdziestu lat leży odłogiem służąc menelom za darmową toaletę. Czy nie można tam zrobić parkingu dla autokarów i samochodów turystów odwiedzających Oliwę. Dlaczego Pani G. z UM bojkotuje plany rozwiązania w Oliwie problemu parkowania samochodów nie na ulicy Opackiej, która i tak jest wąska gdyż zawalają ją wozy dostawcze kwiaciarzy cmentarnych ale na placu ,który od czterdziestu lat jest nieużytkowany.

    • 22 4

    • Dworek i jego otoczenie

      Miasto nie było nigdy właścicielem tych terenów, teren Doraco nie przylega do Parku Olwiskiego ani do Potoku Oliwskiego (w tej części nie ma czegoś takiego jak potok jelitkowski). Teren po działkach należy do ZDIZ czyli Miasta był przeznaczony na poszerzenie ul. Opackiej.

      • 0 0

    • To prawda,

      Dobrze mówisz, UM za pośrednictwem Straży Miejskiej woli wystawiać mandaty kierowcom, którzy zatrzymują się wzdłuż ul. Opackiej aby odwiedzić swoich bliskich pochowanych na cmentarzu. W końcu gdzie mają się zatrzymać ... Jak nic wskazana tam jest konieczność zorganizowania parkingu. Święto Zmarłych tuż tuż .... ech, szkoda gadać co znowu będzie się działo !

      • 0 0

  • Po drugiej stronie Opackiej

    jest świetne miejsce na Lidla !

    • 5 5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Sprawdź się

Sprawdź się

2 stycznia 1951 roku z Gdańska odjechał pierwszy pociąg podmiejski. Dokąd?

 

Najczęściej czytane