Historia
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Historia
Dodaj raport
Historia Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Czarne krzyże Luftwaffe nad Gdańskiem w 1945 r.

Maciej Bakun, Maciej Bakun
4 listopada 2022 (artykuł sprzed 1 roku) 
Opinie (62)
Najnowszy artykuł na ten temat Zaginiony dowódca Szkarłatnej Nierządnicy
Zniszczone niemieckie samoloty na lotnisku w Gdańsku. Zdjęcia pochodzą z rosyjskiego archiwum Pamjat Naroda, za pośrednictwem bloga Ocalić od zapomnienia Praust Zniszczone niemieckie samoloty na lotnisku w Gdańsku. Zdjęcia pochodzą z rosyjskiego archiwum Pamjat Naroda, za pośrednictwem bloga Ocalić od zapomnienia Praust

Zniszczone niemieckie samoloty na lotnisku w Gdańsku. Zdjęcia pochodzą z rosyjskiego archiwum Pamjat Naroda, za pośrednictwem bloga Ocalić od zapomnienia Praust

Walki na Pomorzu w marcu 1945 r. toczyły się nie tylko na lądzie i na morzu, ale także w powietrzu. Działania niemieckich samolotów zakończył radziecki nalot na lotnisko we Wrzeszczu 18 marca.



W czasie walk na Pomorzu ze strony niemieckiej wsparcie z powierza zapewniała 6. Flota Powietrzna (Luftflote). Od 5 lutego 1945 r. przy flocie tej utworzono I i IV dywizjon, które miały zapewniać osłonę myśliwską nad miastem. Jednostki te wywodziły się ze słynnej eskadry myśliwskiej Luftwaffe nr 51 nazywanej "Mölders". Jednostka ta została przebazowana częściowo do Gdańska już w styczniu 1944 r. Samoloty tej eskadry posiadały charakterystyczne oznaczenie z żółtym nosem i czarny as treflowy na kadłubie.

Czego Luftwaffe szukało na Westerplatte we wrześniu 1939 r.? Czego Luftwaffe szukało na Westerplatte we wrześniu 1939 r.?

W marcu 1945 r. na Pomorzu stacjonowało jeszcze kilka innych formacji Luftwaffe. Np. w Gdyni-Babich Dołach nocny pułk myśliwców (Nachtjagdgeschwader, 1./N.A.G. 4) z samolotami Messerschmitt Bf 109 G. Dalej to pierwsza eskadra transportowa (Transportfliegerführer: 1./T.G. 1) z 18 samolotami Junkers Ju 52 również z bazą w Gdyni-Babich Dołach oraz w Lęborku kilka maszyn łącznikowych Fi 156 (Fi 156-Kdo. III).

Jednak trzon obrony powietrznej nad Gdańskiem stanowił Pułk Myśliwski 51 "Mölders" (Jagdgeschwader J.G. 51) ze sztabem na lotnisku we Wrzeszczu. Oficjalnie (na papierze) pułk dzielił się na dwa dywizjony. Dywizjon nr 1 (I./J.G. 51) bazował we Wrzeszczu na samolotach Messerschmitt Bf 109 G-14. Natomiast dywizjon czwarty (IV./J.G. 51) stacjonował na lotnisku w Rumi również na samolotach Messerschmitt Bf 109 G-14.

Niemiecki myśliwiec Messerchmitt zniszczony w marcu 1945. Ze zbiorów Macieja Bakuna. Niemiecki myśliwiec Messerchmitt zniszczony w marcu 1945. Ze zbiorów Macieja Bakuna.

Niemiecki myśliwiec Messerchmitt zniszczony w marcu 1945. Ze zbiorów Macieja Bakuna.

Ponadto w dokumentach archiwalnych pojawia się wzmianka, że do lotniska we Wrzeszczu przydzielony został jeden samolot Arado 196 (Fliegerführer 6: 6./M.S.Gr.)

Niestety jak dotąd nie udało mi się ustalić liczby samolotów Messerschmitt Bf 109 stacjonujących w Gdańsku. W dokumentacji źródłowej podana została tylko nazwa jednostki bez konkretnej liczby, zapewne ze względu na duże straty, zarówno w ludziach, jak i sprzęcie.

Tak walczono o Gdańsk w 1945 roku Tak walczono o Gdańsk w 1945 roku

Oficjalnie Pułk Myśliwski (Jagdgeschwader) powinien liczyć ok. 50 samolotów, co w warunkach gdańskich i roku 1945 wydaje się wątpliwe. Prawdopodobnie sukcesem było zachowanie w odpowiednim stanie technicznym połowy oficjalnego stanu.

2
  • Zniszczone niemieckie samoloty na lotnisku w Gdańsku. Zdjęcia pochodzą z rosyjskiego archiwum Pamjat Naroda, za pośrednictwem bloga <a target=_blank href="https://www.facebook.com/Ocalic.od.zapomnienia.Praust/">Ocalić od zapomnienia Praust</a>
  • Zniszczone niemieckie samoloty na lotnisku w Gdańsku. Zdjęcia pochodzą z rosyjskiego archiwum Pamjat Naroda, za pośrednictwem bloga <a target=_blank href="https://www.facebook.com/Ocalic.od.zapomnienia.Praust/">Ocalić od zapomnienia Praust</a>

Zniszczone niemieckie samoloty na lotnisku w Gdańsku. Zdjęcia pochodzą z rosyjskiego archiwum Pamjat Naroda, za pośrednictwem bloga Ocalić od zapomnienia Praust



Ciekawostką natomiast jest stacjonujący z przydziałem przy dowództwie we Wrzeszczu Arado 196. Była to maszyna przeznaczona do działań rozpoznawczych na morzu. Miała też być podstawowym samolotem pokładowym ciężkich okrętów Kriegsmarine. Co robiła w Gdańsku? Zapewne służyła do komunikacji z okrętami i rozpoznania Zatoki Gdańskiej.

Historia lotnisk w Gdańsku i w Gdyni



Zastanawiający jest też fakt, że używano samolotów Messerschmitt, a nie produkowanych w Gdyni i Malborku myśliwców Focke-Wulf, do których dostęp do części zapasowych wydawałby się łatwiejszy. Widocznie zakłady te były tak zniszczone w wyniku nalotów alianckich, że nie były w stanie zapewnić odpowiedniej liczby samolotów czy nawet części zamiennych do nich.

Marzec 1945 przyniósł kolejne zmiany organizacyjne. Ze wszystkich tych oddziałów lotniczych utworzono bojową jednostkę Weiss Gdańsk (Gefechtsverband Weiss, Danzig). Przyporządkowano jej obszar działania od wschodniego krańca Elbląga poprzez zatokę gdańską i północnego brzegu Morza Bałtyckiego z głównym zadaniem ochrony konwojów i przestrzeni powietrznej nad Gdańskiem i okolicą.

Radziecki nalot na lotnisko we Wrzeszczu w marcu 1945



Radzieckie dowództwo zamierzało całkowicie wyeliminować zagrożenie ze strony Luftwaffe nad Gdańskiem. W tym celu zadecydowano, by zbombardować lotnisko we Wrzeszczu. Początkowy atak, planowany na 15 marca, z powodu złych warunków atmosferycznych przełożono. Sytuacja meteorologiczna była dość skomplikowana. Samoloty miały wystartować z zajętego lotniska w Malborku. Na trasie do celu na wysokości 300-600 m wisiały gęste chmury. W rejonie celu również panowało duże zachmurzenie. Dlatego pierwszy nalot na lotnisko nastąpił 18 marca.

Zniszczone niemieckie samoloty na lotnisku w Gdańsku. Zdjęcia pochodzą z rosyjskiego archiwum Pamjat Naroda, za pośrednictwem bloga Ocalić od zapomnienia Praust Zniszczone niemieckie samoloty na lotnisku w Gdańsku. Zdjęcia pochodzą z rosyjskiego archiwum Pamjat Naroda, za pośrednictwem bloga Ocalić od zapomnienia Praust

Zniszczone niemieckie samoloty na lotnisku w Gdańsku. Zdjęcia pochodzą z rosyjskiego archiwum Pamjat Naroda, za pośrednictwem bloga Ocalić od zapomnienia Praust

Atak poprzedził zwiad myśliwców Jak-9. Pierwsza nad lotniskiem w Gdańsku pojawiła się grupa bombowa w składzie 12 Ła-5. Samoloty atakowały z lotu nurkowego i koszącego. Po upływie około minuty nadleciała druga grupa 12 Ła-5. Do tego, po około półgodzinie, na lotnisko uderzyły kilkakrotnie samoloty szturmowe. W sumie piloci radzieckiej 4. armii lotniczej dokonali ośmiu nalotów na lotnisko w Gdańsku. Świadczy to o dużej skuteczności nalotów radzieckich na lotnisko.

Zniszczone niemieckie samoloty na lotnisku w Gdańsku. Zdjęcia pochodzą z rosyjskiego archiwum Pamjat Naroda, za pośrednictwem bloga Ocalić od zapomnienia Praust Zniszczone niemieckie samoloty na lotnisku w Gdańsku. Zdjęcia pochodzą z rosyjskiego archiwum Pamjat Naroda, za pośrednictwem bloga Ocalić od zapomnienia Praust

Zniszczone niemieckie samoloty na lotnisku w Gdańsku. Zdjęcia pochodzą z rosyjskiego archiwum Pamjat Naroda, za pośrednictwem bloga Ocalić od zapomnienia Praust

Jeden z pilotów Luftwaffe Viktor Kittel swój pobyt na lotnisku we Wrzeszczu w marcu 1945 r. wspominał tak:

Nasz oddział na koniec nie mógł już latać. Gdy tylko próbowaliśmy wystartować naszymi messerschmittami, Rosjanie ostrzeliwali nas bezpośrednio ze wzgórz oliwskich działami przeciwpancernymi i granatnikami. Kilka takich prób zakończyło się śmiercią pilota. Ponadto ciągle brakowało paliwa do maszyn. W końcu przyszedł rozkaz, że my, piloci, mamy udać się do Berlina. Którejś nocy ok. 23 marca wypłynęliśmy z Nowego Portu na pokładzie statku Togo.
Zniszczone niemieckie samoloty na lotnisku w Gdańsku. Zdjęcia pochodzą z rosyjskiego archiwum Pamjat Naroda, za pośrednictwem bloga Ocalić od zapomnienia Praust Zniszczone niemieckie samoloty na lotnisku w Gdańsku. Zdjęcia pochodzą z rosyjskiego archiwum Pamjat Naroda, za pośrednictwem bloga Ocalić od zapomnienia Praust

Zniszczone niemieckie samoloty na lotnisku w Gdańsku. Zdjęcia pochodzą z rosyjskiego archiwum Pamjat Naroda, za pośrednictwem bloga Ocalić od zapomnienia Praust

Ostatni start samolotu Luftwaffe z lotniska we Wrzeszczu zanotowano 18 marca 1945 r. To był koniec czarnych krzyży nad Gdańskiem. Lotnictwo radzieckie całkowicie opanowało niebo nad miastem.

Na podstawie książki autora "Lotnictwo na ziemi gdańskiej 1910-1945"

O autorze

autor

Maciej Bakun

doktor historii, badacz dziejów Gdańska szczególnie XIX i początków XX wieku i lotnictwa. Prowadzi bloga maciejbakun.pl

Zobacz także

II wojna światowa w Gdańsku i na świecie (21)

Opinie (62) 10 zablokowanych

  • 2022-11-04 08:05

    Super artykuł! (2)

    Prosimy o więcej!

    1 rok

    • 31 0

    • 2022-11-04 12:54

      Kto zestrzelił ruskiego il-2 na polach obok Rebiechowa?

      1 rok

      • 0 0

    • 2022-11-04 22:52

      Peowczykom po tym aryykule

      Zakreciła się łezka o swoich ziomalach

      1 rok

      • 0 6

  • 2022-11-04 08:29

    A wiec jednak wyzwolenie miało miejsce w 1945 (13)

    O co w takim razie te przepychanki

    1 rok

    • 18 34

    • 2022-11-04 08:43

      (7)

      Przed wojną Niemcy byli w Gdańsku u siebie, więc nie wyzwolenie tylko zdobycie.

      1 rok

      • 27 21

      • 2022-11-04 11:26

        Niemcy byli na naszym, polskim terytorium. Tzw. bezumowne i bezprawne korzystanie z cudzej własności (3)

        Dowodami, gdzie była polskość, są lokalizacje pierwszych kościołów dominikanów w Polsce w XIII wieku. W dużych polskich miastach, w tym w Gdańsku. Że w Szczecinie już było zgerman|zowanie, tam ich nie wpuszczono. Stworzyli niedaleko w jakimś miasteczku "przyczółek", ale chyba długo się nie utrzymał. A co ciekawe, w Warszawie to długo ich jeszcze nie było, bo to za mała, lokalna mieścina była.

        1 rok

        • 14 16

        • 2022-11-04 13:03

          powstałe w wyniku pruskiej kradzieży w 1793r.

          1 rok

          • 7 0

        • 2022-11-06 21:13

          Będziesz chłopie.

          Jakie polskie terytorium?

          Słowianie pojawili się na Pomorzu w V wieku naszej ery.

          Na długo przed Słowianami tereny te były zamieszkałe przed ludy germańskie.

          W pobliżu wsi Węsiory na Kaszubach zachowało się cmentarzysko Gotów z I-III wieku. Zachowały się trzy kamienne kręgi i część czwartego oraz 20 kurhanów.

          1 rok

          • 3 0

        • 2024-04-07 13:27

          Warszawa to nie była mała lokalna mieścina tylko prowincja

          cda

          1 tydzień

          • 0 0

      • 2022-11-04 13:31

        niemcy okupowali Gdansk! (2)

        Jeżeli choć trochę znasz historie to gdansk na mocy traktatu wersalskiego miał statut wolnego miasta!

        TW Oscar

        1 rok

        • 9 6

        • 2022-11-04 17:17

          (1)

          Wolne Miasto Gdańsk powstało w 1807 roku na mocy decyzji Napoleona Bonaparte. . To tak w ramach znawcy historii.

          1 rok

          • 2 4

          • 2022-11-04 22:44

            To pierwsze WMG, potem zaś było drugie

            1 rok

            • 1 0

    • 2022-11-04 09:13

      Wyzwolenie? Raczej przejście spod niemieckiego buta pod but kacapski.

      z

      1 rok

      • 37 6

    • 2022-11-04 12:44

      wyzwolenie od jednych i zniewolenie przez drugich , czego kurko nie rozumiesz

      1 rok

      • 11 2

    • 2022-11-04 12:55

      Przejęcie, nie wyzwolenie

      1 rok

      • 12 0

    • 2022-11-04 16:14

      nie wyzwolenie tylko ruska okupacja (1)

      1 rok

      • 6 4

      • 2024-04-07 09:59

        Zaraz będziesz miał miał neo hitlerowsko-banderowski okupacje.

        1 tydzień

        • 1 0

  • 2022-11-04 08:33

    (4)

    To rzeczywiście ciekawe, czemu nie używano Focke-Wulfów Fw 190, tym bardziej że oprócz bliskości zaplecza technicznego ten samolot słynął z bycia przyjaznym mechanikom i łatwym w naprawie. Chociaż czy nie używano? Z tego co widzę to na ostatni zdjęciu jest wrak Fw 190 na pierwszym planie. Chociaż możliwe że był z innej jednostki, i miał pecha być na gdańskim lotnisku gdy zostało "rozbite atakami ruskiej awiacji"

    1 rok

    • 22 1

    • 2022-11-04 10:02

      Dokładnie, też zauważyłem FW-190 na pierwszym planie, ostatniego zdjęcia

      Autor tekstu mógł też taką informację umieścić i nawet nie wyjaśniając jej zostawić jako "zagadkę".
      Od czego są jedna czytelnicy :)
      FW ma inne malowanie i faktycznie mógł pochodzić z innych dywizjonów, a na lotnisku mógł znaleźć się przypadkowo.

      Jacenty

      1 rok

      • 7 0

    • 2022-11-04 10:03

      Zaiste ciekawe. (1)

      A 190 widać na kilku zdjęciach.

      1 rok

      • 6 0

      • 2022-11-04 10:26

        Widać też silnik z innego FW-190

        było ich tam więcej zatem

        Jacenty

        1 rok

        • 4 0

    • 2022-11-04 11:04

      To był już praktycznie koniec wojny i nikt nie miał złudzeń.
      Brakowało paliwa i amunicji, a samoloty miały przekroczone resursy wszystkich serwisów.
      Nikt nie miał ochoty nadstawiać karku w beznadziejnym położeniu gdzie Rosja panowała w powietrzu.

      qazq

      1 rok

      • 4 1

  • 2022-11-04 08:46

    Napiszcie lepiej jak niemcy samolotami polecieli na baze 211 na antarktydzie a potem dalej do agarty (1)

    1 rok

    • 7 1

    • 2022-11-04 18:50

      Już wtedy były mgły na Rembiechowie

      1 rok

      • 0 0

  • 2022-11-04 09:34

    (1)

    Bardzo dobry tekst.
    Nie wiedziałem, że Focke Wulfy robili w Gdyni i Malborku.

    1 rok

    • 17 0

    • 2022-11-04 13:21

      W Gdyni?

      Czy w Rumi .

      1 rok

      • 0 0

  • 2022-11-04 09:56

    Niemcy wtedy mieli jakieś tam lotnictwo morskie. A my w latach 2010-2022 też mamy? (6)

    Ze 3 helikoptery to może (nieb0jowe), do wysłania nad Zatokę Gdańską, ale jest coś mające skrzydła?

    1 rok

    • 19 21

    • 2022-11-04 11:35

      Fajny jesteś taki niezamądry. (1)

      1 rok

      • 6 4

      • 2022-11-05 08:32

        Może i nie za mądry, ale za to zabawny

        1 rok

        • 0 0

    • 2022-11-04 12:05

      ale (1)

      nie mieli dronów, nawigacji satelitarnej, pocisków zdalnie kierowanych i samonaprowadzających (poza nielicznymi kosztownymi bombami samolotowymi)

      M

      1 rok

      • 3 1

      • 2022-11-04 12:27

        Komputerów też nie mieli, kurtek z goretexu, telefonów komórkowych też nie

        Poza tym to, co mieli, to sobie sami zrobili, a nie jak Polska - na ogół kupuje za granicą. Polskie lotnictwo nawet w XXI wieku nie posiada p0cisków przeciwokrętowych czy też przeciwradarowych. Aha, ale drony mamy.

        1 rok

        • 6 4

    • 2022-11-04 12:59

      Wtedy Niemców nie bylo tylko naziści...

      1 rok

      • 8 4

    • 2022-11-06 17:38

      Śmierć Niemcom na zawsze

      1 rok

      • 0 1

  • 2022-11-04 10:09

    Czy na drugim zdjęciu napewno leży messerschmitt? (1)

    Mi przypomina ju87, którego z resztą widać jeszcze na innym zdjęciu.

    1 rok

    • 3 0

    • 2022-11-04 18:05

      Tak

      Wyraźnie widać wrak Ju-87 na piątym zdjęciu po lewej.
      Poza tym, część samolotów ma wymontowane kołpaki śmigieł, co może znaczyć, że były w chwili zniszczenia niesprawne technicznie

      1 rok

      • 0 0

  • 2022-11-04 10:25

    Widoczny jest też uszkodzony Ju-87

    ... z oderwanymi skrzydłami

    Jacenty

    1 rok

    • 7 0

  • 2022-11-04 12:14

    To były te "złe słowa".

    grzelak

    1 rok

    • 12 3

  • 2022-11-04 12:21

    Czy to jest historia (2)

    Dobrych Niemcöw antyfaszystów czy tych złych od Hitlera co mordowali Polaków z powietrza jak choćby w Wieluniu 1939 czy w Warszawie 1939 i 1944. Napiszcie bo nie wiem co chcielibyście abym czytajac takie teksty czuła powiem wam co czuję

    .pl

    1 rok

    • 7 14

    • 2022-11-04 12:34

      Umiesz czytac ze zrozumieniem?

      Sa to suche fakty na temat niemieckiego lotnictwa w Gdansku w czasie Drugiej Wojny Światowej, a nie żadna emocjonalna beletrystyka.

      Nie siej fermentu

      1 rok

      • 11 2

    • 2022-11-07 09:50

      nie obchodzi nas co myślisz

      1 rok

      • 1 0

1
2
3

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7 Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

20 zł
spacer
kwi 27-5.05
g. 10:00, 13:00, 16:00
Gdańsk, Pomnik Poległych Stoczniowców
20 zł
ulgowy 15 zł
więcej (1)

TV Filmy

6013

Ten tunel ratował kiedyś życie (69)

więcej (1566)

Katalog.trojmiasto.pl - Muzea

więcej

Sprawdź się

Sprawdź się

Jak nazywał się hotel widoczny na zdjęciu?

 

Najczęściej czytane