• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Stare żarna w Wielkim Młynie

Rafał Borowski
16 października 2020 (artykuł sprzed 3 lat) 
Najnowszy artykuł na ten temat Fundamenty dawnych kamienic pod skwerem Heweliusza
Fragmenty żarna, odnalezionego w Wielkim Młynie. Fragmenty żarna, odnalezionego w Wielkim Młynie.

Podczas prac archeologicznych w Wielkim MłynieMapka odkryto dwa fragmenty żarna, czyli kamiennego dysku, służącego do mielenia ziarna. Archeolodzy szacują, że znaleziska pochodzą z początku XVIII wieku. Muzeum Gdańska zamierza wyeksponować je na wystawie, która znajdzie się w średniowiecznym zabytku, adaptowanym właśnie na Muzeum Bursztynu.



Czy zamierzasz odwiedzić Muzeum Bursztynu w Wielkim Młynie?

Odkrycie reliktów dawnego wyposażenia Wielkiego Młyna nastąpiło podczas wymiany instalacji węzła centralnego ogrzewania. Pod pochodzącą z lat 90. skrzynką elektryczną, w warstwie gruzu, znajdowały się dwa kamienne fragmenty dysku, z charakterystycznym otworem w środku.

Archeolodzy, którzy sprawują nadzór przed przebudową, bez trudu rozpoznali w nich relikty żarna, czyli przyrządu służącego do mielenia ziarna. Wbrew pozorom odnalezione fragmenty nie są aż tak stare, jak mogłoby się wydawać. Zdaniem fachowców żarno zostało celowo rozbite i umieszczone jako wzmocnienie konstrukcji przekaźnika prądu.

Nie ze średniowiecza, ale z epoki nowożytnej



- Odkrycie fragmentów żarna nie powinno być dla nikogo zaskoczeniem. Kamiennych dysków używano tu do przemiału zboża w mąkę aż do 1880 r., gdy zamontowano turbiny parowe. Proces przemiału ziarna zachodził pomiędzy dwoma ocierającymi się o siebie żarnami, dolne, czyli tzw. leżak, było nieruchome, a górne, czyli biegun - ruchome. Z tego względu kamienie często wymieniano na nowe. Fragmenty odnalezionego przyrządu raczej należy wiązać z epoką nowożytną, być może z zainstalowanym tu ok. 1709-1710 r. młynem kieratowym, którego siłą napędową była nie woda, a konie. Takie rozwiązania stosowano powszechnie w okresach wojen oraz podczas XVII-wiecznego minimum klimatycznego. Młyn kieratowy zapewniał ciągłość pracy, marginalizował ryzyko wstrzymania dopływu wody przez kanał Raduni oraz wskutek silnych mrozów - wyjaśnia Monika Kasprzak, archeolog nadzorująca prace w Wielkim Młynie.
Władze Muzeum Gdańska wystąpią do pomorskiego wojewódzkiego konserwatora zabytków z wnioskiem o przejęcie znaleziska, które zgodnie z prawem stanowi własność Skarbu Państwa. Jeśli wniosek zostanie uznany - a zapewne będzie to jedynie formalność - muzealnicy planują umieścić fragmenty żarna na wystawie poświęconej historii Wielkiego Młyna, która znajdzie się w Muzeum Bursztynu.

Remont Wielkiego Młyna odbywa się pod nadzorem archeologów. Remont Wielkiego Młyna odbywa się pod nadzorem archeologów.

To być może nie ostatnie odkrycie



Archeolodzy nie wykluczają, że w toku prac zostaną dokonane kolejne odkrycia. W przyziemiu budowli kryje się jeszcze sporo gruzu, który pozostał po adaptacji na centrum handlowe.

- Obszar, w którym prowadzimy badania, został silnie zmodyfikowany po II wojnie światowej, a następnie w latach 90. XX wieku podczas adaptacji zabytkowego budynku pod przyszłe centrum handlowe. Pod nią znajduje się gruz, najpewniej są to pozostałości z prowadzonych wówczas prac. Mimo ograniczonego charakteru prac archeologicznych udało się nam odkryć fragment muru wystający poza obrys odbudowanego Wielkiego Młyna i to właśnie jemu poświęcimy więcej uwagi w nadchodzących tygodniach - uzupełnia Kasprzak.

Otwarcie Wielkiego Młyna 26 czerwca



Kapitalny remont Wielkiego Młyna rozpoczął się w lipcu tego roku. Jak już wielokrotnie informowaliśmy, celem prac jest adaptacja budynku na nową siedzibę Muzeum Bursztynu, które znajduje się obecnie z tzw. Katowni, czyli Zespole Przedbramia. Zgodnie z harmonogramem remont powinien potrwać od końca marca przyszłego roku.

Z końcem marca powinna się również rozpocząć wyprowadzka zbiorów z Katowni do nowej siedziby. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, uroczyste otwarcie Muzeum Bursztynu w Wielkim Młynie powinno nastąpić 26 czerwca. Wyznaczona data nie jest przypadkowa. Tego dnia przypada bowiem Światowy Dzień Bursztynu.

Otwarcie Muzeum Bursztynu w Wielkim Młynie zostało zaplanowane na 26 czerwca 2021 r. Otwarcie Muzeum Bursztynu w Wielkim Młynie zostało zaplanowane na 26 czerwca 2021 r.

Miejsca

Opinie (62) ponad 10 zablokowanych

  • (6)

    A czego się spodziewali w młynie?

    • 70 2

    • Co najmniej Bursztynowej Komnaty...

      • 10 1

    • Dolarów lub euro!

      • 3 1

    • Myszy?

      • 0 2

    • Mąki!

      ...

      • 1 1

    • Młynarek. Znaczy - córek młynarza.

      • 1 1

    • we młynie

      we młynie.. moj mosci panie

      • 0 1

  • Pewex czy flipery (2)

    Znaczy się, że w latach 90 podczas adaptacji odwalono szopke i nie było badań? Chodziło się tam podziwiać...

    • 38 2

    • I dykoteka w jednym

      z odcinków serialu ,,Tulipan".

      • 3 0

    • Mac

      W latach 90 badania przeprowadzono skrupulatnie , tylko wyniki wrzucono głęboko do archiwum i zapomniano o nich. A teraz na nowo konserwator zabytków musi się wykazać.

      • 0 1

  • (6)

    Na prawdę, mega odkrycie, w młynie znaleziono żarno.

    • 38 8

    • No

      Nie samowite

      • 2 1

    • A może na niby?

      • 1 1

    • ,które będzie

      zabrane do muzeum.....

      • 0 1

    • Dla Ciebie to szok tłuku pancerny. (1)

      W twojej Gdyni, najwyżej porwane spróchniałe sieci rybackie można znaleźć.

      • 3 11

      • Aż tylu minusuje?

        To po co tu zaglądacie mieszkańcy Gdyni? Chcecie się ogrzać w blasku wielkiego miasta Gdańska?

        • 2 2

    • co innego jakby znalezli ziarno konopii

      • 0 2

  • (1)

    Fascynująca historia i ciekawa lektura do kawki w pracy.

    • 11 7

    • jo, ale tytuł powinien być:

      znaleziono połamany kamień żarnowy zutylizowany w epoce jako gruz.

      • 3 1

  • Noo, jak by był jeszcze młynarz... (2)

    • 18 1

    • Albo młynareczka. (1)

      • 2 0

      • jak widać niektórzy wolą młynarzy

        ale nie wolno osądzać. Ma takie prawo póki co

        • 4 0

  • Jeszcze 140 lat temu. (2)

    Jeszcze 140 lat temu mielono ziarna jak za "króla Ćwieczka". Jak przez ostatnie lata świat zmienił się technologicznie.

    • 13 1

    • (1)

      6000 tat temu w Egipcie wykonywano trepanacje czaszki w warunkach pustynnych. Teraz tez wykonują trepanacje ale co do pozytywnych wyników to daleko im do tamtych z przed wieków.

      • 7 7

      • 6000 lat temu tam nie było pustyni.

        • 4 0

  • Wyobrażam sobie radość odkrywców. Ludzie z pasją.

    • 14 0

  • Pamiętam jak kiedyś tam właśnie moi drodzy I kochani (2)

    kupiłem pierwsze Piramidy i spodenki bahamki i to były czasy ehh..

    • 11 7

    • Sam pewnie mieliłeś tam zboże za czasów Mieszka I , oj pamiętasz te czasy, to były czasy nie to co teraz

      • 5 0

    • Czasy wspominasz pozytywnie bo byłeś

      młody. Ot cała tajemica.

      • 4 1

  • coż za zaskakujące odkrycie. czy już wiadomo z któego wieku jest ten okrąg?

    • 3 2

  • No ja tam byłem na koncercie zespołu Korpus. (2)

    Tak, tak. Był taki zespół...

    • 3 0

    • nie korpus a krokus

      • 1 1

    • A ja byłem na spotkaniu z Jackiem Fedorowiczem - tuż przed ciemnymi okularami

      Kto da więcej?

      • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Sprawdź się

Sprawdź się

Popularny w Sopocie Monciak kiedyś nosił nazwę:

 

Najczęściej czytane