Historia Wiadomości

Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Cała Polska zwiedza Gdynię

Jarosław Kus

4 czerwca 2018 (artykuł sprzed 5 lat)

Opinie (30)

Najnowszy artykuł na ten temat "Banany jedzą tylko dzieci bardzo bogate"

Wyprawa do Gdyni była niepowtarzalną szansą oglądania na własne oczy powstającego miasta.

Czerwcowe podróże w przeszłość rozpoczynamy wycieczką do Gdyni AD 1928, dokąd docieramy wraz z "pielgrzymką Związku Polek w Ameryce w liczbie 500 osób" (niestety, ale na "wielką wycieczkę górnośląską" nie zdążyliśmy). Nasze rodaczki przybyły do kraju "celem złożenia hołdu Najświętszej Pannie Częstochowskiej i Ostrobramskiej", ale miały też w planie "nawiązanie stosunków z ojczyzną" oraz - oczywiście - zwiedzanie Gdyni.

Turystki dotarły do Polski na "olbrzymim transoceanicznym okręcie linji francuskiej Compagnie Gén. Transatlantic: "Rochembeau"", którego wpłynięcie do gdyńskiego portu wywarło na wszystkich olbrzymie wrażenie: zwłaszcza "fakt sprawnego wprowadzenia do przystani tak wielkiego okrętu, który np. do kanału portu gdańskiego według zdania fachowców nie mógłby wjechać, za co ogólnie wyrażano kapitanatowi portu szczere uznanie". Przybycie do Gdyni zagranicznych gości "było dla miasta i ludności niemałym zdarzeniem" - dlatego też "tysięczne tłumy" od samego rana "oblegały teren przystani okrętowej", z entuzjazmem "witając Polaków rodaków z Ameryki". Zwiedziwszy miasto "pod przewodnictwem dzielnych naszych Sokołów i specjalnie w tym celu do komitetu przyjęcia zaproszonych osób", panie uznały, iż "tak miasto, jak i port" wywarły na nich "bardzo dodatnie wrażenie", zaś "serdeczna gościnność, z jaką ich miasto i ludność na miejscu przyjęła" na długo i "specjalnie pozostanie im w pamięci".

Jednym z ojców tego "bardzo dodatniego wrażenia" był "minister przemysłu i handlu p. inż. Kwiatkowski", który cały czas interesował się losami swego "dzieła": stąd też jego częste wizyty w Gdyni, nawet "w charakterze półoficjalnym", jak chociażby ta z 26 maja, kiedy to pan minister "kontrolował stan robót portowych". Był też zapewne zainteresowany dalszym postępem prac budowlanych w samym mieście: na przełomie maja i czerwca ruszyły bowiem, długo wyczekiwane przez Gdynian, prace przy budowie sieci kanalizacyjnej. W pierwszym rzędzie zamierzano skanalizować "główne ulice", ponieważ pozwoliłoby to "na [ich] ostateczne wybrukowanie" (wszakże - jak zauważyła "Gazeta Gdańska - "Echo Gdańskie"" - stan nawet reprezentacyjnych arterii "przedstawiał się bardzo marnie"). Nie czekając końca prac kanalizacyjnych, rozpoczęto niwelację i porządkowanie ulicy 10 Lutego, przymierzając się jednocześnie do tego samego na ulicy Starowiejskiej. Jednak w tym drugim przypadku czekano jeszcze na "wykończenie kolonji rybackiej", ponieważ nie było możliwości "nigdzie pomieścić familji rybaków, które będzie trzeba wyrugować z domów, przeznaczonych do rozbiórki".

W "tych [samych] dniach" rozpoczęła się również budowa gmachu Banku Gospodarstwa Krajowego (obecny adres to ul. 10 Lutego 8), realizowana przez firmę budowlaną K. Mikulskiego, znaną Gdynianom z wzniesienia budynku pocztowego w sąsiedztwie. Niestety na nową siedzibę szkoły handlu morskiego, wbrew wcześniejszym zapowiedziom, musieli Gdynianie poczekać, według "kół urzędowych", przynajmniej do roku 1929, jeśli nawet nie do 1930.

Ale z myślą o nadchodzącym sezonie letniskowym, Gdynia starała się przygotowywać nie tylko ulice: "największy bodaj na miejscu zakład gastronomiczny, podający codziennie do tysiąca tanich i smacznych obiadów" (czyli, znajdująca się w doskonałym zarządzie spółki gastronomicznej Starego Teatru w Krakowie", restauracja dworcowa) postanowił "przy normalnych cenach skasować nawet napiwki kelnerów"! Powodem tej decyzji była chęć "utrzymania cen na jak najniższym poziomie", co dziennikarze "Gazety" przyjęli z entuzjazmem, podkreślając, że podobne "praktyki" spotykało się jedynie w największych miastach europejskich.

Nasza gdyńska wycieczka dobiegła już końca, bo jej uczestniczki ruszyły do Tczewa, miasta o prymat w handlu morskim konkurującego z... Gdynią! Bowiem już w roku 1919, czyli na dwa lata przed rozpoczęciem pierwszych prac budowlanych w tym mieście, w sferach rządowych narodził się pomysł budowy w Tczewie portu morskiego, który miał być z Bałtykiem połączony kanałem biegnącym przez Gdańsk. Zaopiniowanie projektu powierzono inżynierowi Tadeuszowi Wendzie, który po analizie wszystkich "za i przeciw" uznał, że budowa portu morskiego w Tczewie jest jednak nieopłacalna i zarekomendował umiejscowienie go w Gdyni. Zwolennicy portu tczewskiego nie składali broni: w roku 1926 otworzono w Tczewie port rzeczno-morski, z powodzeniem funkcjonujący aż do roku 1928, kiedy to Tczew musiał ustąpić rosnącemu w siłę portowi gdyńskiemu. Na niekorzyść Tczewa przemawiał brak dostępu do otwartego morza: niedogodność tą starano się usunąć proponując pogłębienie Wisły aż do Gdańska, co było przedsięwzięciem ryzykownym i kosztownym (znacznie droższym niż np. "normalne" pogłębianie koryta Wisły, praktykowane od czasu do czasu w Gdańsku, w celu usprawnienia pracy tamtejszego portu).

Zamiast więc do Tczewa, kierujemy swe kroki do Gdańska, gdzie - dziwnym trafem - również trwa serdeczne powitanie: tym razem rodaków z Rzeszy Niemieckiej, przybyłych na "zjazd doroczny" Gdańszczan, witają Gdańszczanie miejscowi. Z tej okazji "na długim rynku (Langermarket)" (obecnie Długi Targ) odbyła się "wielka demonstracja towarzystw niemieckich", która "przeobraziła się od razu we wielką nacjonalistyczną manifestację zorganizowaną specjalnie dla pokazania gościom (...) jak "arcy" niemieckim Gdańsk jeszcze dzisiaj jest". Jednomyślność co do "arcyniemieckości" Gdańska nie przeszkodziła jednak Niemcom w prowokowaniu "bardzo niemiłych zajść, a nawet walk zakończonych krwawem żniwem", ofiarą których padali... inni Niemcy.

Ale skoro w Gdańsku nas nie chcą (a zwłaszcza w Oliwie...), może warto wyjechać gdzie indziej: na przykład do Warszawy...

.

Źródło: "Gazeta Gdańska "Echo Gdańskie"" nr 122 z 30 maja 1928 r. Skany pochodzą z Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.

Jarosław Kusj.kus@trojmiasto.pl

Opinie (30) 1 zablokowana

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-06-04 15:12

"pielgrzymka Związku Polek w Ameryce"

Pielgrzymka do Gdyni, do Polski. Tak określano wycieczkę emigrantów do ojczyzny. Dzisiaj taka wizyta, okoliczności i opis wyglądają zupełnie inaczej...

5 lat
- 8 0
Twoja opinia

Zmień treść

Pielgrzymka do Gdyni, do Polski. Tak określano wycieczkę emigrantów do ojczyzny. Dzisiaj taka wizyta, okoliczności i opis wyglądają zupełnie inaczej...
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-06-04 15:24

ale wiocha na zdjeciu (2)

kilka chałup i pola

5 lat
- 10 43
Twoja opinia

Zmień treść

kilka chałup i pola
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-06-04 17:35
  
  Zgadza się
  
  Gdynia wówczas była wsią.
  
  Ziggy
  5 lat
  - 24 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Gdynia wówczas była wsią.
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-06-07 07:31
  
  A Ty w szkole jeszcze nie byłeś...
  
  5 lat
  - 1 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  A Ty w szkole jeszcze nie byłeś...
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-06-04 15:29

(1)

Dzięki obecnej władzy to już przeszłość!!!

Gdynianin
5 lat
- 23 14
Twoja opinia

Zmień treść

Dzięki obecnej władzy to już przeszłość!!!
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-06-05 09:27
  
  GD
  
  Następny pajac
  
  Gonzo
  5 lat
  - 2 5
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Następny pajac
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-06-04 15:30

Gdynie biedny polski naród zbudował w 10 lat. (3)

co dla miasta zrobił obecny prezydent w ciągu 20 lat urzędowania?

5 lat
- 52 20
Twoja opinia

Zmień treść

co dla miasta zrobił obecny prezydent w ciągu 20 lat urzędowania?
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-06-04 16:33
  
  Co ty opowiadasz? Gdynia powstala juz przed Szczurkiem i faktycznie
  
  zrobiono potezna robote a wiec obecny gospodarz Urzedu Miejskiego nie musi juz nic robic.
  
  Wazne tylko ze tam jest
  5 lat
  - 9 6
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  zrobiono potezna robote a wiec obecny gospodarz Urzedu Miejskiego nie musi juz nic robic.
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-06-05 09:21
  
  XXX (1)
  
  Widać, że jesteś agresywnym pisiorem bo obecny prezydent dużo zrobił . Zapewniam , zostanie nim nadal.
  
  Kika
  5 lat
  - 3 9
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Widać, że jesteś agresywnym pisiorem bo obecny prezydent dużo zrobił . Zapewniam , zostanie nim nadal.
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2018-06-08 09:24
    
    Jeżeli wszyscy krytykujący władze miasta są pisiorami
    
    to jest ich sporo i w takim razie nie bądź taki pewny wygranej.
    Czy myślisz, że w Gdyni tylko sympatycy PIS-u są krytyczni wobec zarządzających miastem? Możecie się zdziwić.
    
    5 lat
    
    0 2
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    to jest ich sporo i w takim razie nie bądź taki pewny wygranej. Czy myślisz, że w Gdyni tylko sympatycy PIS-u są krytyczni wobec zarządzających miastem? Możecie się zdziwić.
    Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-06-04 15:42

Teraz moga wyladowac w Kosakowie

5 lat
- 26 4
Twoja opinia

Zmień treść

Teraz moga wyladowac w Kosakowie
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-06-04 16:40

(2)

Gdynia to szczesliwe miasto zyje tu wielu 100 latkow
Gdynia to moje rodzinne ,kochane miasto
teraz prawie od 40 lat jestem na emigracji w Gdansku i .....tak juz pewnie zostanie
Pozdrawiam wszystkich

ania
5 lat
- 29 9
Twoja opinia

Zmień treść

Gdynia to szczesliwe miasto zyje tu wielu 100 latkow Gdynia to moje rodzinne ,kochane miasto teraz prawie od 40 lat jestem na emigracji w Gdansku i .....tak juz pewnie zostanie Pozdrawiam wszystkich
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-06-04 17:59
  
  Aż współczuję. Tyle dni w podróży. Bez picia, bez jedzenia.
  
  Antek
  5 lat
  - 13 3
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Aż współczuję. Tyle dni w podróży. Bez picia, bez jedzenia.
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-06-12 09:40
  
  to sie przeprowadz boszzz
  
  5 lat
  - 0 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  to sie przeprowadz boszzz
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-06-04 16:45

SS Rochambeau (1908 - 1934) a nie Rochembau.

Duza jednostka jak na tamte czasy dla Gdynskiego portu. 12,678 BRT i 182 metry dlugosci.

Marynarz
5 lat
- 6 4
Twoja opinia

Zmień treść

Duza jednostka jak na tamte czasy dla Gdynskiego portu. 12,678 BRT i 182 metry dlugosci.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-06-04 16:55

pamietam zimne piwko i rypke nad motlawa...17 lat pozniej

Przyszly sowiety i musialem wyjechac

hans
5 lat
- 6 8
Twoja opinia

Zmień treść

Przyszly sowiety i musialem wyjechac
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-06-04 17:57

Bardzo dodatnie wrażenie.

Są plusy dodatnie i plusy ujemne.

Jak rzekł kiedyś pewien.....
5 lat
- 4 4
Twoja opinia

Zmień treść

Są plusy dodatnie i plusy ujemne.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-06-04 18:24

Z Czigako będa londować pod Radomiem a nie w Gdyni

dzięki Morawieckiemu
5 lat
- 8 4
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii