Historia
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Historia
Dodaj raport
Historia Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Bomby w supersamie "Zodiak" w 1994 r.

Jarosław Wasielewski
4 listopada 2020 (artykuł sprzed 3 lat) 
Opinie (112)
Najnowszy artykuł na ten temat Jak Wrzeszcz z ruin odbudowano. O Grunwaldzkiej Dzielnicy Mieszkaniowej
Ponad 26 lat temu 43 strażaków walczyło z pożarem supersamu "Zodiak" we Wrzeszczu. Ponad 26 lat temu 43 strażaków walczyło z pożarem supersamu "Zodiak" we Wrzeszczu.

Ponad 26 lat temu 43 strażaków walczyło z pożarem supersamu "Zodiak" we Wrzeszczu.

fot. Maciej Kosycarz/KFP

Noc ze środy na czwartek, z 25 na 26 maja 1994 roku, około północy. Ciszę nocną w Dolnym Wrzeszczu przerywa potężna eksplozja. Minutę po północy ktoś zauważa ogień w supersamie "Zodiak" stojącym przy skrzyżowaniu al. gen. Józefa Hallera z ul. Tadeusza KościuszkiMapka.



Trzy minuty później straż pożarna przyjmuje zgłoszenie. Po kolejnych sześciu minutach na miejscu pojawiają się pierwsze wozy strażackie. Okazuje się, że nie jest to jednak "typowy" nocny pożar. Ogień pojawia się w kilku miejscach jednocześnie i błyskawicznie rozprzestrzenia się po budynku. Strażacy słyszą kilka następujących po sobie wybuchów.

W supermarkecie ktoś podłożył bomby.

140 tys. litrów wody i 15 mld starych złotych



Ogień w ciągu kilku godzin doszczętnie trawi wybudowany 20 lat wcześniej parterowy pawilon o powierzchni użytkowej 1302 m kw. i kubaturze 6,3 tys. m sześc. Pożar gasi 12 samochodów i 43 ludzi. Na ogień wylanych zostaje łącznie 140 m sześc. wody oraz ponad 2,5 tony środków pianotwórczych. Teren zabezpiecza 40 policjantów. Jest też pogotowie ratunkowe, gazownicze i elektryczne.

Poza jednym ze strażaków, niegroźnie rannym w nogę, w pożarze na szczęście nikt nie ucierpiał.

Straty szacuje się na ponad 1,5 mln nowych zł, z czego same towary spożywcze i chemiczne warte są 1,3 mln zł. Sklep jest ubezpieczony, ale strażacy i tak zdołali uratować mienie wartości 1 mln zł.

Bomby w proszku "ixi"



Lata 90. to bardzo niespokojne czasy. Kwitnie przestępczość - zarówno pospolita, jak i zorganizowana. Media regularnie donoszą o alarmach bombowych, wymuszeniach, strzelaninach z udziałem gangsterów. Zreformowane po transformacji ustrojowej służby mundurowe nie dają sobie rady z falą przestępczości nagle zalewającą kraj. Nic dziwnego, że ludzie się boją - i niechętnie pomagają policji.

Kilkanaście godzin po pożarze pracownice sklepu oglądały straty wyrządzone przez żywioł. Kilkanaście godzin po pożarze pracownice sklepu oglądały straty wyrządzone przez żywioł.

Kilkanaście godzin po pożarze pracownice sklepu oglądały straty wyrządzone przez żywioł.

fot. Maciej Kosycarz/KFP

Kilkanaście dni przed pożarem pod "Zodiakiem" eksplodował granat, który zranił dwie osoby. Ale kierownictwo sklepu zgodnie twierdzi, że nie było prób wymuszenia okupu czy zastraszenia obsługi marketu. Kilka osób widziało osoby podkładające ładunki, ale nie chcą zeznawać - ich prywatne opowieści nie mogą być zaprotokołowane. Boją się konsekwencji - jednej z nich nawet grożono.

W połowie czerwca rusza rozbiórka tego, co pozostało po supersamie. Prace posuwają się powoli - policja podejrzewa, że w zgliszczach mogą być ładunki wybuchowe, które nie eksplodowały w trakcie pożaru. I rzeczywiście, jeden taki znajdują. Bomby ukryte zostały w pudełkach z proszkiem "ixi".

Bombowy "Gumiś"?



We wrześniu policja jako sprawcę typuje krakowskiego terrorystę Sylwestra Augustynka, pseudonim "Gumiś". Augustynek podkładał ładunki wybuchowe m.in. na tamtejszym dworcu PKS oraz w kościele Mariackim, żądając okupu. Media donoszą o trwających przesłuchaniach i poszukiwaniu jego wspólników. Wkrótce jednak hipoteza o sprawstwie "Gumisia" zostaje odrzucona. Policja zostaje z niczym.

W październiku 1995 roku miasto ogłasza licytację na wieczyste użytkowanie działki po wypalonym i rozebranym "Zodiaku". Teren o powierzchni 2508 m kw. można wydzierżawić na 99 lat z przeznaczeniem na budowę nowego pawilonu handlowo-usługowego. Nikt się jednak nie zgłasza. Plac przez kolejne kilkanaście lat pozostanie więc pusty - korzystać z niego będą okoliczni skejci.

O wybuchu i pożarze supersamu Zodiak na pierwszej stronie informował "Dziennik Bałtycki" z 27 maja 1994 r. O wybuchu i pożarze supersamu Zodiak na pierwszej stronie informował "Dziennik Bałtycki" z 27 maja 1994 r.

O wybuchu i pożarze supersamu Zodiak na pierwszej stronie informował "Dziennik Bałtycki" z 27 maja 1994 r.

za Pomorska Biblioteka Cyfrowa

W końcu w śledztwie pojawia się przełom. Zabezpieczone na resztkach ładunku wybuchowego znalezionego w "Zodiaku" linie papilarne zostają porównane z danymi zgromadzonymi w ogólnopolskim rejestrze informacji o wybuchach, prowadzonym przez Komendę Główną Policji w Warszawie. Jest zgodność z odciskami jednej z osób zatrzymanych przez nowosądecką policję w tzw. sprawie czorsztyńskiej.

"Sprawa czorsztyńska"



Ta historia nadaje się na scenariusz osobnego filmu sensacyjnego. W nocy z 30 września na 1 października 1993 roku w miejscowości Czorsztyn, blisko granicy ze Słowacją (dziś woj. małopolskie), doszło do jednej z największych w Polsce kradzieży dynamitu. Złodzieje z Podhala włamali się do magazynu z dynamitem skalnym, wykorzystywanym do wysadzania skał przy budowie zapory w pobliskiej Niedzicy. Ukradli 168 kilogramów tego materiału wybuchowego. Skradziony dynamit był następnie wykorzystywany w różnych częściach kraju. W prowadzonym dochodzeniu krzyżują się wątki z całej Polski, występuje szereg osób podejrzanych i wiele zarzucanych im czynów.

Wśród podejrzewanych jest Mariusz S. z Zakopanego. To jego odciski znaleziono na fragmencie ładunku z "Zodiaka".

Wybuchowy zakopiańczyk



Aresztowany w lutym 1996 roku 36-letni Mariusz S. okazuje się pracownikiem szkoły podstawowej. Swą część łupu ukrył m.in. w domowych apteczkach. Dynamit wykorzystywał do produkcji bomb, jego ładunki były zaopatrzone w elektroniczne detonatory z zegarem. Potencjalnym klientom prezentował skuteczność swoich "wyrobów" w niezamieszkanych okolicach pod Zakopanem.

W trakcie śledztwa prokuratura zarzuca Mariuszowi Sz., że - poza gdańskim "Zodiakiem" - był twórcą ładunków wybuchowych, podłożonych m.in. w samochodzie zaparkowanym pod komisariatem policji w Muszynie i w domu w Łazach k. Zawiercia (obydwie konstrukcje unieszkodliwiono, zanim eksplodowały).

Zeznają przeciwko niemu ludzie, którzy pośredniczyli w pozyskiwaniu zleceniodawców na wybuchowe usługi. Mariusz Sz. jednak nie przyznaje się do niczego. Obecność odcisków swoich palców na resztkach taśmy wykorzystanej przy produkcji bomb z "Zodiaka" tłumaczy "zbiegiem okoliczności" - kilka lat wcześniej miał handlować w naszym mieście taśmami i przylepcami, które nieraz miał odcinać ręcznie.

Słodko-gorzki epilog



W listopadzie 1996 roku Sąd Wojewódzki w Nowym Sączu skazuje Mariusza Sz. na osiem lat pozbawienia wolności i 5 tys. zł grzywny, uznając go winnym m.in. przechowywania dynamitu i produkcji bomb. Śledztwo nie ujawniło jednak zleceniodawców zakopiańczyka.

Za swoją działalność Mariusz Sz. zapłacił podwójnie. Jego żona, która przekazała wiele istotnych informacji w śledztwie, powiesiła się przed wszczęciem procesu, osierocając troje małych dzieci.

10-piętrowy budynek mieszkalno-usługowy "Fregata" wzniesiono na miejscu spalonego supermarketu w latach 2008-2010. 10-piętrowy budynek mieszkalno-usługowy "Fregata" wzniesiono na miejscu spalonego supermarketu w latach 2008-2010.

10-piętrowy budynek mieszkalno-usługowy "Fregata" wzniesiono na miejscu spalonego supermarketu w latach 2008-2010.

fot. Trojmiasto.pl

Niezagospodarowaną działkę po wypalonym supermarkecie kupił ostatecznie trójmiejski deweloper Doraco. W latach 2008-2010 postawił na niej 10-piętrowy budynek mieszkalny o nazwie "Fregata", z 57 mieszkaniami, punktami usługowymi na dwóch dolnych kondygnacjach i parkingiem podziemnym.

O autorze

autor

Jarosław Wasielewski

badacz i popularyzator historii Gdańska, autor bloga poświęconego w całości przeszłości i teraźniejszości Wrzeszcza.

Zobacz także

Historia Wrzeszcza (32)

Opinie (112) ponad 10 zablokowanych

  • 2020-11-04 18:49

    Super artykuł (3)

    Fajnie poczytać trochę o historii Wrzeszcza, nawet takie ciekawostki Jako rodowity Wrzeszczanin zastanawiam się czy jest może jakiś zbiór opowieści obyczajowych, kryminalnych nie koniecznie mega historycznych o tematyce Wrzeszcza?

    Tam yam

    3 lata

    • 17 0

    • 2020-11-04 21:31

      Popieram, też bym poczytał

      3 lata

      • 3 0

    • 2020-11-05 11:07

      chyba w 1962 roku palił się tartak na Kościuszki, tuż obok składu węgla i potężnych zbiorników na benzynę lotniczą

      mieszkańców nie ewakuowali tylko wypompowywali benzynę. Całą noc gasili tartak i latały helikoptery

      3 lata

      • 0 0

    • 2020-11-05 11:10

      w budynkach w jakich teraz jest przychodnia na Kościuszki chłopcy rozbrajali znaleziony granat

      żaden nie przeżył, oni na I piętrze mieszkali

      3 lata

      • 0 0

  • 2020-11-04 18:56

    Strzały (5)

    A pamiętacie w latach 90 strzały w pizzerii w tzw blaszakach na Żwirki i Wigury na Zaspie

    Tam yam

    3 lata

    • 11 1

    • 2020-11-04 20:25

      (3)

      W pizzeri Black&white?

      3 lata

      • 3 0

      • 2020-11-04 20:36

        (2)

        Nie wiem czy tak się nazywała, ale była zlokalizowana w tych pawilonach wzdłuż ulicy - gdzie obecnie jest piekarnia mięsny fuks czy gemini

        Tam yam

        3 lata

        • 1 0

        • 2020-11-04 21:16

          (1)

          W pitcerni?

          3 lata

          • 1 0

          • 2020-11-04 21:30

            Nie wiem, jak wyżej- chodzi o blaszaki

            Tam yam

            3 lata

            • 0 0

    • 2020-11-12 09:10

      I w trocadero w Brzeźnie też były strzały ale troszkę później

      3 lata

      • 1 0

  • 2020-11-04 18:57

    Bomby itp

    Swego czasu - druga połowa lat 90 była położona również bomba w lodziarni na rynku - obecnie mieści się tam pizzeria

    Tam yam

    3 lata

    • 5 0

  • 2020-11-04 19:01

    Zwlekano z rozbiórką bo podejrzewano, że mogą tam być ładunki i rzeczywiście jeden był...

    - a pracownice wpuścili do środka?

    Jako jednorazowe saperki?

    Forum Radunia Kit Many many

    3 lata

    • 17 5

  • 2020-11-04 19:03

    Kafle (1)

    Przez lata pozostałością po tym samie były kafelki na ziemi, które były podłogą w tym sklepie

    Tam yam

    3 lata

    • 22 0

    • 2020-11-04 20:35

      zgadza się

      Chłopaki postawili tam (za zgodą urzędu) kilka rampek i skrzyni do trików na desce, tez jeździłem :)

      dziewięć zero

      3 lata

      • 3 0

  • 2020-11-04 19:17

    To palilo sie 2 lata? (2)

    "10-piętrowy budynek mieszkalno-usługowy "Fregata" wzniesiono na miejscu spalonego supermarketu w latach 2008-2010."

    Skladnia upadla

    3 lata

    • 4 16

    • 2020-11-04 19:39

      (1)

      serio masz problem z tym zdaniem? haha

      3 lata

      • 12 2

      • 2020-11-07 11:28

        to teoretyczny wyborca Bidena, Tuska i innego lewactwa.

        3 lata

        • 1 3

  • 2020-11-04 19:53

    Duszynski z kolegami

    3 lata

    • 3 0

  • 2020-11-04 19:56

    MO dałoby radę

    Nieudolność policji po raz kolejny...

    3 lata

    • 5 4

  • 2020-11-04 20:16

    ah Doraco ;)

    Te ich "metody perswazji".
    Deweloperzy to zaradni..ludzie?

    3 lata

    • 7 3

  • 2020-11-04 21:14

    A to nie była przypadkiem akcja Tygrysa i jego przychlastów? (1)

    3 lata

    • 10 0

    • 2020-11-04 21:49

      Tygrys nie zajmował się spożywką. :) Raczej mechaniką pojazdową :)

      Ivo

      3 lata

      • 5 0

1
2
3
4
5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

TV Filmy

5993

Ten tunel ratował kiedyś życie (69)

więcej (1566)

Katalog.trojmiasto.pl - Muzea

więcej

Sprawdź się

Sprawdź się

Jak wyglądał pierwszy historyczny zapis nazwy miasta Gdańska?

 

Najczęściej czytane