• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

150 lat temu otworzył się największy gdański browar

Michał Brancewicz
22 stycznia 2023 (artykuł sprzed 1 roku) 
Opinie (330)
Spółka Danziger Aktien-Bierbrauerei była pierwszym właścicielem otwartego w 1873 roku browaru we Wrzeszczu.
Spółka Danziger Aktien-Bierbrauerei była pierwszym właścicielem otwartego w 1873 roku browaru we Wrzeszczu.

24 stycznia 1873 roku zakończył się pierwszy etap budowy Gdańskiego Browaru na terenie dworskiego parku Kuźniczki we WrzeszczuMapka. 100 lat później, w czasach PRL-u, poza warzenie piwa rozlewano tu także Pepsi-Colę. Dzisiaj jest tu osiedle, ale też browar restauracyjny, który działa w historycznym budynku dawnej warzelni.



Jakie są twoje ulubione napoje gazowane?

Browar powstał na terenach, gdzie od XVIII wieku istniał niewielki drewniany budynek z prawem do wyszynku i warzenia piwa.

Lokalizacja była nieprzypadkowa. Teren we Wrzeszczu leżał nad Strzyżą i niedaleko stawu, co zapewniało dobre zaopatrzenie w wodę przemysłową i lód.

Dodatkowo, w 1870 roku, uruchomiono linię kolejową Słupsk-Wejherowo-Gdańsk (Wrzeszcz). A na potrzeby browaru, od strony ul. Kilińskiego, została doprowadzona bocznica kolejowa.

22 423 talarów, 1 srebrny grosz i 8 fenigów



Właścicielem browaru była spółka Danziger Aktien-Bierbrauerei (DAB; Gdański Browar Akcyjny), która odkupiła Dwór Kuźniczki od wdowy po poruczniku Carlu Wilhelmie Auguście von Rhade za 22 423 talary, 1 srebrny grosz i 8 fenigów.

Otwarcie nastąpiło 24 stycznia 1873 roku, czyli lada dzień przypadnie 150. rocznica tego wydarzenia.

Budynki browaru na grafice z początków XX wieku. Budynki browaru na grafice z początków XX wieku.
Piwo rozpoczęto sprzedawać cztery miesiące później - 20 maja 1873 roku. Zdolności produkcyjne wynosiły wówczas ok. 30 tys. hektolitrów rocznie.

Browar otrzymał telefon z numerem 1



Co ciekawe, gdy w grudniu 1883 roku oddano do użytku pierwszą centralę telefoniczną w Gdańsku, telefon z numerem 1 otrzymały biura browaru we Wrzeszczu. Pierwsza rozmowa dyrekcja - browar odbyła się 2 stycznia 1884 roku.

Najwięcej piwa w dziejach browaru wyprodukowano w 1913 roku - było to 130 tys. hektolitrów, co stanowiło 3/4 możliwości zakładu, w którym pracowało wówczas 188 osób.

W latach 20. i 30. produkcja w browarze spadła do ok. 50 tys. hektolitrów, co stanowiło połowę mocy produkcyjnych. Również okres II wojny światowej nie sprzyjał rozwojowi. Wytwarzanie piwa było zmniejszone z uwagi na trudności surowcowe.

Wjazd na teren browaru od strony ul. Kilińskiego. Zdjęcie wykonane prawdopodobnie w latach 60. XX w. Wjazd na teren browaru od strony ul. Kilińskiego. Zdjęcie wykonane prawdopodobnie w latach 60. XX w.
Cały zakład wyszedł z pożogi wojennej prawie nienaruszony. Uszkodzeniu uległa tylko część dachów i 40-metrowy komin.

Rekordowe 498 tys. hektolitrów w 1977 r.



W 1945 roku został upaństwowiony pod nazwą Zjednoczone Państwowe Browary - Państwowy Browar nr 1 w Gdańsku-Wrzeszczu. Był zarazem pierwszym w Gdańsku zakładem przemysłowym, który rozpoczął produkcję.

W 1971 roku, na 10 lat, połączono go z browarem w Elblągu. W tamtym okresie, a dokładnie w 1977 roku, osiągnął najwyższą w swych dziejach produkcję - 498 tys. hektolitrów.

Wytwórnia pepsi-coli kosztowała 31 mln zł



Linia produkcyjna pepsi-coli w Gdańskich Zakładach Piwowarskich we Wrzeszczu. Linia produkcyjna pepsi-coli w Gdańskich Zakładach Piwowarskich we Wrzeszczu.
Wtedy też, niemal równo 100 lat po otwarciu, browar zaczął produkować pepsi-colę. Trwało do 23 lata, między 1973 a 1996 rokiem. Budowa wytwórni dla napoju z zachodu kosztowała ówczesne 31 mln zł.

Pod koniec lat 80. zakład otrzymał imię Jana Heweliusza, a po przemianach gospodarczych w Polsce nazwano go Hevelius Brewing Company. W 1991 roku Australijczycy i Holendrzy pozyskali bowiem większość udziałów. Po kilku latach browar został całkowicie sprywatyzowany, po czym nastąpił szereg zmian wśród właścicieli udziałów.

Ostatnia partia piwa wyprodukowana w styczniu 2001 roku



Kadzie przygotowane do wywozu z terenów dawnego browaru we Wrzeszczu. Listopad 2002. Kadzie przygotowane do wywozu z terenów dawnego browaru we Wrzeszczu. Listopad 2002.
Do gry włączyły się Grupa Żywiec i Heineken, których działania doprowadziły do zamknięcia browaru, a tym samym likwidacji konkurencji. Ostatnią partię piwa wyprodukowano we Wrzeszczu 2 stycznia 2001.

Produkcja piwa Hevelius w Browarze Gdańskim. Lipiec 2000 Produkcja piwa Hevelius w Browarze Gdańskim. Lipiec 2000
Dzisiaj, w odnowionym budynku dawnej warzelni działa Nowy Browar Gdański. Budynek znajduje się w centralnej części osiedla Browar Gdański wybudowanego przez Przedsiębiorstwo Budowlane Górski.

Wnętrza dawnego browaru we Wrzeszczu. Film z 2014 roku


Miejsca

Opinie (330) ponad 50 zablokowanych

  • Browar jak historia Polski

    Za komuny nacjonalizowali a potem było ,,wrogie przejęcie". Tak było w całej Wschodniej Europie - kradła Bruksela wraz z miejscowymi złodziejaszkami spod ,,budki z piwem". Na Wschodzie kradną całe państwa.

    • 23 2

  • nie zapomniany smak ,,O Gdanski Ful"!.

    • 22 0

  • Wszyscy za to zapłacimy kiedy Chińczycy kiedyś postanowią wywołać wojnę - a ze to zrobią to tylko kwestia czasu, ze niszczenie własnych zakładów przemysłowych to autodestrukcja w czystej formie

    • 29 0

  • A Polacy takie zachwycone żywcem

    • 15 3

  • Trzeba bylo zlikwidować bo przeciez sa browary niemieckie. I w ogole się nie opłacało. Tu nic sie nie oplaca... (2)

    • 33 4

    • Masz pić jednyne słuszne piwo, czyli niemieckie.

      • 3 1

    • Żywiec

      coś ci to mówi?

      • 1 2

  • Browar we Wrzeszczu istniał 130 lat. (37)

    Powstał pod pruskim zaborem, przetrwał dwie wojny światowe i czasy Wolnego Miasta Gdańska.Dobrze prosperował w czasach PRL. Zakończył działalność w wolnej Polsce. Heineken kupił browar tylko po to aby go zlikwidować. Podobnie sporo później było z zakładem SM Maćkowy.

    • 303 3

    • I dodajmy dla jasności (32)

      Takie rzeczy tylko pod panowaniem i parasolem platformy obywatelskiej. Prezydentów , rad miasta i ich poparcia

      • 64 37

      • te mądra a co powiesz o sprzedazy Lotosu? (8)

        też wina Tuska i Platformy?

        • 47 38

        • Pogodzę Was-POPIS

          • 18 7

        • czy tu rozmawiamy (2)

          o Lotosie?

          Tak, to też ich wina, bo mogli pociągnąć za sznurki, aby UE nie żądała parcelacji.

          • 22 13

          • ale oni pociagneli za sznurki w Brukseli dlatego na ich wniosek nakazali sprzedarzy czesci lotosu

            • 16 12

          • A w lotosie pobudowano betonowe klocki deweloperskie?

            To co tu porownujesz symetrysto.

            • 1 1

        • Lotos ma sie lepiej niz za Tuska. (1)

          • 12 13

          • genau / dokladnie

            a co z browarem z innymi punktami miasta? nie istnieja.

            • 1 1

        • Rafineria jest, tylko pod inną nazwą. (1)

          Browaru nie ma. Nie widzisz różnicy ?

          • 8 6

          • tylko duren nie widzi.

            • 1 1

      • Jamroż był z Platformy? (6)

        Nie, to zatwardziały pisowiec

        • 23 15

        • Jamroż to zatwardziały pierdzipasiak

          Jedyne miasto w Polsce, którego prezydent trafił za kraty...

          Niestety, wykształcił następców, którzy jego błędów nie powtórzyli...

          • 26 1

        • dla nich Piotrowicz to opozycjonista (1)

          • 8 7

          • przestan nudzic

            bo olejnik ogladasz owsiaka i cala reszte postkomuny

            • 5 3

        • Browar likwidowano za Adamowicza z Platformy Obywatelskiej. (2)

          • 18 7

          • Zrobiły to spółki giełdowe z pozyskanym za Jamroża pakietem kontrolnym (1)

            • 5 4

            • juz nie sciemniaj

              gpec tez adamowicz sprzedal.

              • 5 1

      • Zerknij w Wikipedii kto kiedy rządził. (2)

        Największe szkody były po upadku PRL-u gdzie za prawie darmo rozprzedali wszystko koncernom z zachodu. aws, uw, sld, psl. ci z PO mieli wtedy guzik do powiedzenia

        • 17 11

        • Ale teraz ługinowcy zarabiają na życie na pisaniu tych kłamstw

          Skiba płaci

          • 3 9

        • "aws, uw, sld, psl. ci z PO mieli wtedy guzik do powiedzenia"

          Przecież to wszystko to jedni i ci sami. W co ty wierzysz?

          • 14 3

      • Żywiec (Heineken) zamknął browar we Wrzeszczu zanim powstała Platforma Obywatelska (5)

        .. to tak dla ścisłości. Bo komentowany komentarz jednak nie jest ani prawdziwy, ani mądry.

        • 15 9

        • Ja, ja herr rozgarniienty (2)

          a KLD powstało za nasze niemieckie marki, a nie za nic nie warte złotówki, więc czyje interesy mieli pilnować? Potem było jeszcze UDecja i razem z nich UW. Z tego powstały AWSy i Platformy. Ciągłość była, w tym ciągłość naszych ja, ja niemieckich interesów. Nazwy nie są istotne. Ferstehen?

          • 13 5

          • Oprócz tego herr i Fertehen coś jeszcze z niemca potrafisz, czy w domu z białoruska zaciągacie? (1)

            • 3 5

            • Z ruska. Nawet nazwisko ruskie - Ługin

              • 1 2

        • A jakie ma znaczenie pod jaką nazwą działają ci ludzie?

          Było UD, UW jest PO. Było PC jest PUS. A ludzie ci sami. No owszem. Następuje powoli wymiana pokoleniowa i to wszystko.

          • 10 3

        • Koledzy , partie

          Powiem tka koledzy z KLD - Kongresy Liberalno Demokratycznego, potem po połączeniu się z Unią Wolności powstała Platforma Obywatelska....

          • 1 0

      • Nie kłam (6)

        Platformy jeszcze nie było

        • 5 10

        • PiS też nie, a tu taki jeden fanatyk mendzi coś o Jamrożu, którego wtedy już sądzili. (4)

          Żywiec przejął browar w 1997 i miasto miało już G do gadania, bo 1995 pozbyli się udziałów. w 97 to Jamroż już chyba nawet siedział.

          • 3 1

          • Za Jamroża, w 1991 roku pakiet kontrolny został sprzedany Brewpole B.V. (2)

            Wtedy Jamroż siedział, ale na stołku prezydenta. Brewpole B.V. to była spółka celowa Heinekena. I w ramach tej grupy były przetasowania własnościowe. Ja wiem, że Strefa Hejtu wszystko co złe chciałaby przypisać Adamowiczowi, ale sprzedaż browaru Holendrom w 1991 roku przesądziła o jego losie.

            • 3 4

            • W '91 prywatyzował Skarb Państwa

              ty jeł*opie powski. Śmierdzi od ciebie ratuszem

              • 3 1

            • Tak było

              właścicielem Brewpole, było 3 panów: H. M. i Cz. akcjariuszy, którzy potem odsprzedali akcje jednemu M. i ten założył spółkę w Holandii, a potem sprzedał ją Heinkekenowi i wówczas już był Adamowicz.

              • 1 0

          • z gpecem tez ic nie mogli?

            • 0 0

        • koledzy

          ale ci sami ludzie potem byli w PO.....m a dzisiaj tworzą KO

          • 2 0

    • Deweloperka rządzi

      • 10 5

    • Wstyd!!! chwalic cos co zostalo skasowane w wolnej Polsce (1)

      Ten artykuł to krzyk i wstyd dla tych, ktorzy doprowadzili do jego upadku i likwidacji. Wstydu nie macie

      • 6 1

      • wlasnie

        • 0 0

    • Byłem tam na praktyce

      poznałem całą linię technologiczną, ale to było dawno, potem go załatwiono w białych rękawiczkach. Dziękuję Janowi z Wajdeloty za konkretną informację. Jano ma rację, tak było.

      • 5 0

  • Krzepkie,Artus,Hevelius

    To były piwa i marki!!!!
    Do pijących piwo i podniecających się Żywcem:
    To oni zgnoili i zrujnowali nasz browar,gdyż Hevelius miedzy innymi zagrażał im,zbierał wszelkie laury miedzynarodowe i stawal sie piwem nr 1 w Polsce!Zniszczyli i zrujnowali nasz browar,stary gdanski browar z tradycjami,resztę dokonała nasza platforma ze śp na czele i developerkami!
    Kolejną próbą żywca,było przejęcia i zniszczenie,browaru Amber,ostatniego dobrego i naszego lokalnego piwa,ale Amber nie dał się!Ż to dramat,pijcie i wspierajcie nasze,a jak spróbujecie,to zaskocdy Was to,że Amber to najlepsze piwo!No i nasze!

    • 39 3

  • ale bym się napił takiego taniego gdanskiego (1)

    • 29 1

    • Gdańskie nie było pasteryzowane.

      Wtedy byłem dzieckiem i widziałem jak kupujący obracali butelkę do góry dnem. Sprawdzali czy piwie nie ma fuzli.

      • 3 0

  • Podpis pod zdjęciem-błąd w dacie, w zdaniu pierwszym

    Treści artykułu literówka

    • 9 1

  • Ludzie!! Mam nadzieję, że po przeczytaniu tego artykułu zastanowicie się dwa razy jeśli chcecie kupować za 4 zł puszkę "piwa" typu Zywiec lub psudoHaineken...

    Browar Wrzescz- pamiętamy...

    • 38 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Sprawdź się

Sprawdź się

Która uczelnia w Trójmieście ma najdłuższe tradycje?

 

Najczęściej czytane