• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Tragiczny finał konfliktu między oficerami

Michał Lipka
18 grudnia 2012 (artykuł sprzed 11 lat) 

Historia kadry oficerskiej polskiej floty pełna jest czynów chwalebnych, ale na jej kartach są i takie, które przynoszą wstyd. Jednym z nich jest konflikt między komandorem Bogusławem Krawczykiem a admirałem Jerzym Świrskim. Dla młodszego z oficerów zakończył się on tragicznie...



Bogusław Krawczyk urodził się 15 maja 1906 roku. Po ukończeniu gimnazjum chciał studiować na Politechnice Warszawskiej, ale ostatecznie, głównie za namową brata, rozpoczął edukację w Oficerskiej Szkole Marynarki Wojennej, gdzie dał się poznać jako osoba o licznych uzdolnieniach i talentach. Znalazło to zresztą potwierdzenie w roku 1928, kiedy to ukończył szkołę z I lokatą, otrzymując z rąk prezydenta Ignacego Mościckiego szablę prymusa.

Po stażu we Francji młody podporucznik dostał skierowanie do Flotylli Pińskiej, a w roku 1931, po awansie na porucznika, ponownie skierowany został do Francji na specjalistyczne kursy w Szkole Floty Podwodnej w Tulonie.

Przez kolejne lata porucznik Krawczyk służył na poszczególnych okrętach wchodzących w skład Dywizjonu Okrętów Podwodnych. W 1936 roku awansował na kapitana marynarki oraz objął stanowisko zastępcy dowódcy na ORP "Wilk".

Z powodu wcielenia do linii dwóch nowych okrętów podwodnych OORP "Orzeł" i "Sęp" w Dywizjonie doszło do licznych przetasowań kadrowych, dzięki którym w marcu 1939 roku Krawczyk obejmuje dowództwo "Wilka".

Podczas kampanii wrześniowej "Wilkowi" przypadł rejon operacyjny, w którym silnie działało nieprzyjacielskie lotnictwo i jednostki zwalczające okręty podwodne. Warto tu podkreślić niezwykła postawę kapitana Krawczyka, który swym zachowaniem podtrzymywał załogę na duchu, dbając przy tym o wysokie morale. Jako jedyny "Wilk" meldował się o wyznaczonych porach i kwitował odbiór rozkazów. Podczas niezwykle ciężkich 12 dni polskiej załodze udało się postawić zagrodę minową i ujść cało z licznych ataków nieprzyjacielskich.

Wobec kolejnych uszkodzeń okrętu z polskiego dowództwa nadszedł rozkaz zezwalający Krawczykowi albo na internowanie w którymś z neutralnych portów, albo też podjęcie próby przebicia się do Anglii. Ambitny dowódca nawet przez chwilę nie zastanawiał się, którą opcję wybrać i od razu zdecydował o podjęciu rejsu do Anglii. Swój ostatni meldunek po przejściu cieśnin duńskich zakończył słowami: "Niech żyje Polska!". Po długim i pełnym niebezpieczeństw rejsie kapitan Krawczyk wprowadził "Wilka" do brytyjskiego portu. Na dowódcę i załogę spadł deszcz odznaczeń, tak polskich, jak i angielskich. Niebawem też doszło do spotkania załóg z OORP "Wilk" i "Orzeł" z kontradmirałem Świrskim, podczas którego doszło do pierwszego zgrzytu.

Admirał Jerzy Świrski to jedna z najważniejszych, ale i najbardziej kontrowersyjnych postaci w historii polskiej floty. Dziś przyjęta i kreowana przez niego taktyka rozwoju polskiej marynarki wojennej ma tyle samo przeciwników co zwolenników. Często padają pytania o celowość budowy dużych okrętów typu "Orzeł" czy "Grom" dla tak zamkniętego i niewielkiego morza, jakim jest Bałtyk. I choć koncepcje admirała zakładały, że będą one odpowiedzialne za przecinanie dalekich szlaków morskich ZSRR, to wojna szybko i negatywnie zweryfikowała te założenia.

Podczas kampanii wrześniowej Świrski wraz z najbliższymi oficerami (a przy tym i ich rodzinami i dobytkiem) przez Rumunię przedostał się do Francji, a następnie do Anglii, gdzie decyzją Naczelnego Wodza objął na nowo swe obowiązki dowódcy floty. Oficerowie marynarki ocenili to negatywnie.

Gdy więc w grudniu 1939 roku wraz z generałem Sikorskim przybył na spotkanie z załogami okrętów podwodnych, doszło do znamienitego zdarzenia - dowódcy, mimo kilkukrotnego namawiania ich przez Naczelnego Wodza, odmówili podania ręki admirałowi Świrskiemu. Wyrazili w ten sposób swą dezaprobatę do jego działań: uważali Świrskiego za uciekiniera, który pozostawił swych marynarzy, a samemu, z całym dobytkiem i rodziną, bezpiecznie się ewakuował.

Admirał potraktował to jako osobistą zniewagę.

W tym czasie kapitan Krawczyk poprowadził "Wilka" na kilka patroli, które za każdym razem kończyły się wizytami w stoczni. Już wtedy dał się wyczuć rozdźwięk między załogą a dowódcą. Marynarze i oficerowie chcieli obsadzić pełnowartościowy okręt, natomiast kapitan Krawczyk starał się ze wszelkich sił bronić "Wilka", którego uważał za skrawek ojczyzny.

3 maja 1940 roku Krawczyk dostał awans na stopień komandora podporucznika i wyruszył do Szwecji z misją przyprowadzenia do Wielkiej Brytanii internowanych tam polskich okrętów podwodnych. Misja skończyła się niepowodzeniem, głównie ze względu na niechętne nastawienie władz szwedzkich. Admirał Świrski oskarżył jednak o niepowodzenie komandora Krawczyka, dodatkowo zarzucając mu niepanowanie nad załogą (faktycznie, podczas nieobecności komandora, część załogi "Wilka" wdała się w konflikt z żandarmerią).

Niebawem na Krawczyka spadł kolejny cios: zapadła bowiem decyzja, że "Wilk" stanie się okrętem ćwiczebnym, przesuniętym do rezerwy.

Czarę goryczy przelał rozkaz admirała Świrskiego, który rozkazywał Krawczykowi zdać swe obowiązki i udać się na dłuższy pobyt do Londynu.

Wobec coraz to nowych problemów i braku jakiegokolwiek zrozumienia czy chęci pomocy ze strony dowództwa, komandor Krawczyk zdecydował się na dramatyczny krok - w wieku zaledwie 35 lat strzałem z pistoletu odebrał sobie życie.

Był to szok nie tylko dla polskich marynarzy. Pogrzeb tego wybitnego oficera był wielka manifestacją uczuć, jakimi nie tylko Polacy, ale i marynarze z innych flot darzyli polskiego oficera.

Sprawa miała dalszy ciąg. Naczelny Wódz, generał Sikorski, podjął decyzje o odwołaniu ze stanowisk szefa Kierownictwa Marynarki Wojennej RP, wiceadmirała Jerzego Świrskiego i jego zastępcy, komandora Karola Korytowskiego. Admirałowi zarzucono brak odpowiedniej polityki kadrowej oraz brak ustosunkowania się do problemów uposażeniowych załóg okrętowych.

W miejsce odwołanego Świrskiego Sikorski powołał komandora Tadeusza Podjazd-Morgensterna. Ale Świrski się nie poddał: odwołany admirał poprosił o pomoc... Anglików. Była to rzecz niespotykana w Wojsku Polskim, a jednak interwencja okazała się skuteczna. Do dziś dnia nie wiadomo, jakich argumentów użyli Anglicy, by przekonać generała Sikorskiego do zmiany decyzji. Nie mniej jednak wiceadmirał Świrski wrócił na swoje stanowisku, a komandor Morgenstern został jego zastępcą. Aczkolwiek nie na długo: po tragicznej śmierci Naczelnego Wodza wiceadmirał Świrski odzyskał swą dawną pozycję, pozbywając się Morgensterna i przywracając na swe dawne stanowisko komandora Korytowskiego.

Po raz kolejny niestety polityka i osobiste ambicje były ponad dobro zwykłych marynarzy.

Opinie (44) 3 zablokowane

  • Rozkaz to rozkaz. (3)

    A Polska jest jedna.

    Niebawem nadejdzie Pan Jezus i nastapi Z-Martwych-Wstanie.

    Allelujah!

    • 14 41

    • Jeszcze nie teraz

      Mam sasiadow wierzacych w Jahwe i nic o obecnym koncu swiata nie wiedza.Musisz Salamonie uzbroic sie w cierpliwosc.

      • 13 2

    • Opinia została zablokowana przez moderatora

    • Ciekawe co będziecie mówili za 1000 lat?

      Ciągle że "niebawem" nadejdzie pan Jezus?

      • 2 1

  • Polskie piekło. (3)

    Prawda jest taka że jeden był z PiSu a drógi z PO.

    • 52 18

    • .

      A ty do szkoły nie chodzisz i masz "drógi" problem!

      • 10 2

    • Drugi czy "drógi" nie zmienia nic

      Prawdą jest że w "polskim piekle" wciąż pali ten sam diabeł.

      • 22 4

    • coś w tym porównaniu jest

      • 0 0

  • ROZGRYWKA

    Po śmierci Naczelnego Wodza było więcej rozgrywek w polskiej armii,ale to już jest temat na inny felieton

    • 33 0

  • Świrskich

    u nas dostatek. Nigdy nie zabraknie!!!!!!!!!!!!!!!

    • 55 3

  • Bardzo ciekawy artykuł.

    • 47 2

  • Świetny artykuł , oby wiecej takich

    j.w

    • 45 2

  • z tego Świrskiego to

    musiał być niezły świr.

    • 38 3

  • wszyscy je..... tego chciałem napisać świrnięci są nasi

    a rozgrywki personalne jak widać to nasza specjalność. kiedyś proszono Anglików o arbitraż a teraz proszą Amerykę i Unię E o pomoc przy zwrocie wraku

    • 34 0

  • Wyspa Wężów (2)

    Wyspa Wężów w Szkocji, to najlepszy przykład "polskiego piekiełka". Tam właśnie były "polskie obozy".

    • 28 1

    • CD

      Namiastka Berezy Kartuskiej

      • 7 1

    • Wyspa Wezow to bylo przedszkole w porownaniu z wojskowym obozem karnym Shinafoot.

      • 0 1

  • wiki (2)

    przepisane z wikipedi, nieładnie

    • 10 13

    • a podobno historyk ;-)

      • 0 3

    • A coz to jest Wikipedia?

      To jest wspolczesny zapis wydarzen historycznych. Po to zeby w razie potrzeby znalezc to czego szukamy. Za 20 lub 30 lat wszystkie wydarzenia historyczne beda zapisane w taki sposob. Wiec po co ten glupi komentarz?

      • 3 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

20 zł
spacer

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Sprawdź się

Sprawdź się

Jaka to dzielnica Gdańska?

 

Najczęściej czytane