• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Nie przenoście nam Bydgoszczy na Pomorze!

Jarosław Kus
25 sierpnia 2016 (artykuł sprzed 7 lat) 
Granice województwa pomorskiego w 1929. Fragment mapy prezentującej strukturę polskiej administracji skarbowej. Granice województwa pomorskiego w 1929. Fragment mapy prezentującej strukturę polskiej administracji skarbowej.

Na pierwszej stronie "Gazety Gdańskiej" z 22-23 sierpnia 1936 r. opublikowano zdecydowane dementi pogłosek o "mającym rzekomo nastąpić w najbliższym czasie przyłączeniu Bydgoszczy i niektórych innych powiatów do województwa pomorskiego".



Urząd Wojewódzki Pomorski poinformował, że "wiadomości te nie odpowiadają prawdzie" i że "czynniki miarodajne" nie podjęły w tej sprawie żadnej decyzji.

Województwo pomorskie utworzono 12 sierpnia 1919 roku - jego terytorium różniło się znacznie od dzisiejszego, obejmując swymi granicami część terenów dawnego zaboru pruskiego. Wydzielono następujące powiaty: brodnicki, chojnicki, chełmiński, działdowski, gniewski, grudziądzki, kartuski, kościerski, lubawski, pucki, sępoleński, starogardzki, świecki, tczewski, toruński, tucholski, wąbrzeski i wejherowski oraz powiaty miejskie w Gdyni, Grudziądzu i Toruniu, w którym zlokalizowano stolicę województwa. W roku 1928 powiaty pucki i wejherowski połączono, tworząc powiat morski.

Przedwojenne województwo pomorskie obejmowało obszar o powierzchni 25 683 km kw. - dla porównania, obecnie jest to "tylko" 18 310 km kw.

Przywołane dementi zdezaktualizowało się jednak już dwa lata później, kiedy to w roku 1938 przeprowadzono korektę granic województwa pomorskiego, włączając do niego kilka powiatów z województw poznańskiego i warszawskiego, zmiany te uzasadniając koniecznością zatarcia granic zaborów.

I w ten oto sposób w województwie pomorskim znalazła się i Bydgoszcz. A gdy w roku 1999, w ramach przeprowadzanej wówczas reformy administracyjnej, planowano utworzyć "wielkie" województwo pomorskie, projektu nie zrealizowano m.in. wskutek sprzeciwu Bydgoszczy.

Opuszczając Bydgoszcz, udajemy się w podróż na północ województwa, docierając do Gdyni, którą zalał ulewny deszcz i w efekcie "woda wdarła się do baraków w Orłowie i na Małym Kacku.

W tym samym czasie miasto odwiedził były minister spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii Joseph Austen Chamberlain (1863-1937), znany m.in. z powiedzenia "kocham Francję jak kobietę" i posiadania przyrodniego brata Neville'a (1869-1940), tego samego, który jako premier Wielkiej Brytanii, polityką ustępstw wobec rosnących w siłę hitlerowskich Niemiec, znacznie przyspieszył wybuch II wojny światowej.

Towarzysząc sir Josephowi (oraz delegacji brytyjskich parlamentarzystów, mkniemy więc do Gdyni z zawrotną - jak na owe czasy - prędkością 120 km/h, bo taką właśnie prędkość osiągała wówczas polska "Luxtorpeda". Miano "Luxtorpedy" zyskały w przedwojennej Polsce wagony spalinowe o aerodynamicznych kształtach, obsługujące połączenia międzymiastowe.

Czteroosiowy wagon "Lux-torpeda" Nr 90080. Zdjęcie wykonano w Zakopanem w 1936 r. Czteroosiowy wagon "Lux-torpeda" Nr 90080. Zdjęcie wykonano w Zakopanem w 1936 r.
Pięć pierwszych (oznaczonych jako "Luxtorpeda" SAx90081 - SAx90085) wyprodukowała Pierwsza Fabryka Lokomotyw w Polsce S.A. - Zakłady w Chrzanowie na bazie wagonu spalinowego, wypożyczonego od firmy Austro-Daimler-Puch w roku 1933.

W późniejszych latach nazwą "Luxtorpeda" potocznie określano również inne wagony spalinowe, nawet te, które nie posiadały aerodynamicznych kształtów: eksploatowano je jako pociągi MtE, czyli Pociągi Motorowo-Expresowe.

W roku 1936 na trasie Kraków - Zakopane "Luxtorpeda" ustanowiła rekord trasy, pokonując ją w zaledwie 2 godziny i 18 minut. Warto dodać, że dziś najszybszy pociąg przemierza ten dystans w 3 godziny i 6 minut! W czasie "próby odbiorczej" "Luxtorpeda" odbyła również podróż z Poznania do Gdyni: zajęło jej to 4 godziny i 20 minut (z czego na postój w Tczewie przypadło 20 minut). Współcześnie czasy przejazdu tej trasy są tylko nieznacznie krótsze, bowiem tylko niektóre ekspresy dystansują "Luxtorpedę" o nieco ponad pół godziny.

Czytaj także: Tęsknota za Luxtorpedą

Nie każdy jednak mógł pozwolić sobie na luksusową podróż ówczesnym "Pendolino". Nowoczesny kształt wagonów i wyposażenie ich jedynie w miejsca pierwszej klasy znalazły odbicie w cenie biletów...

W tej sytuacji pozostawało skorzystać z usług Orbisu...
...Polskiej Żeglugi Rzecznej "Vistula"...


...lub wziąć przykład z "literata Wernera", który Zatokę Gdańską zwykł pokonywać wpław.

A zatem, "który z panów pospieszy?"


Źródło: "Gazeta Gdańska" nr 191 z 22-23 VIII 1936 r.. Skany pochodzą z Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.

Opinie (58) 3 zablokowane

  • (1)

    czyli co, wracamy do tych map?

    • 12 5

    • sr*bia Rostowski

      Mawial w ..Bydgoszczu.. Jak byl ministrem spraw zagranicznych w rzadzie Tuska.

      • 2 4

  • "Współcześnie czasy przejazdu tej trasy są tylko nieznacznie krótsze"

    Mają trochę więcej postojów i bardziej rygorystyczne prawo.

    • 20 3

  • póki co to Bydgoszcz przeniosła się do Sopotu...

    • 19 2

  • Kiedyś była lux-torpeda, a teraz tylko Pendolino. (3)

    i szcz*w

    • 14 4

    • Zapomniałeś o mirabelkach

      i orlikach

      • 2 0

    • A

      Dart?

      • 0 0

    • Ta cała lux-torpeda to był JEDEN wagon motorowy! Więc bądź uprzejmy nie porównywać czasu, wygody i ceny przejazdu. Zresztą nigdy do Gdyni przed wojną ta lux-torpeda nie kursowała.

      • 0 0

  • powiaty miejskie w Gdyni. W roku 1928 powiaty pucki i wejherowski połączono, tworząc powiat morski, a (8)

    pod koniec 1939 dynamicznie rozwijającą się w amerykańskim tempie Gdynia, która już przed wojną wyprzedziła Toruń miała być stolicą pomorskiego.

    Zgodnie z nową lepszą zmianą PiS powinien podzielić administracyjnie kraj i określić raz i to porządnie, tak aby Gdynia byla co najmniej miastem wojewódzkim z Urzędem Marszałkowskim i Sejmikiem. Dotychczasowa - tworzona właściwie przez działaczy PO, to mapka nie-najsłuszniejsza.Jest za dużo województw - powinno być osiem, a więc Toruń i Bydgoszcz przyporządkować do pomorskiego ze stolicą w Gdyni nie wiem czy właściwie zaznaczyłem granicę innych, chodzi o cały kraj z podziałem na regiony-województwa. Tym samym możemy zmniejszyć także ilość powiatów, a więc i ograniczyć kasę tak aby starczyło na 500+

    • 13 25

    • może mało zrozumiale przedstawiłem więc i minusy - przepraszam (1)

      Otóż poprzedniczka PO, Unia Wolności w 1998 r. zorganizowała radosną twórczość jak wcześniej Gierek, aby ułaskawić swoich "ambitnych" sekretarzy dając im 49 województw. Tym razem nieliczne województwa miały więcej niż mln. mieszkańców. Tzw. stolicami nowych województw zostały w wielu przypadkach średnie bądź małe, prowincjonalne miasta, nie mające często czystej polskiej przeszłości - mogły zostać np. powiatami miejskimi. Włączono także sztucznie wiele mniejszych miast i wsi do większych miejscowości, próbując sztucznie tworzyć ośrodki wielkomiejskie - tak jak PO "obszarowo" większą Zielone Górę od Krakowa :)))

      Więc można moim zdaniem zlikwidować bez uszczerbku co najmniej 50 % powiatów, ograniczyć do 8 województw-regionów, zmniejszyć ilość gmin. Zyskamy przez to nie tylko mniejszą biurokracje, ale ile zaoszczędzonej kasy na działania socjalne typu 500+ ? Tylko czy PiS jest partią z jajami a na dodatek odpowiedzialną, a może tylko konserwatorem nieudolności PO ?

      • 11 12

      • Śmiechu warte, skrajni populiści-psuciciele państwa

        ...mieliby coś poprawić po leniwych (ale rozumnych) kotach.
        PiS może i zrobi Ci reformę, ale nie całkiem taką jak być chciał...
        Po rozwałce gimnazjów, reformy emerytalnej (skrócenie wieku emerytalnego plus zaj... reszty kasy z OFE) ruszą i do reformy administracyjnej - będziesz miał...

        • 4 1

    • super, fajnie (4)

      ale co z Gdańskiem się pytam? :)
      oddamy niemcom czy wolne miasto? :) no by chyba nie będzie tak że gdańsk będzie w woj. pomorskim ze stolyca w gdyni? :)
      pomysł nierealny :)

      • 9 4

      • Gdańsk powinien występować jako dzielnica gdyni prawdziwie polskiego miasta (1)

        z wyodrębniona Oliwą, Wrzeszczem, itd.

        • 6 13

        • ... oraz finansować wszystkie wariact... pardon, chciałem napisać innowacyjne wizje dr. Słońca Skweru i jego fraucymeru.

          • 5 2

      • Wreszcie Gdańsk jak go dzisiaj zwą wróci do macierzy. Urealniajcie to jestem za. W Gdyni średnia płaca w przeliczeniu 1000 Euro, a w Danzig dokładnie 4000 Euro. To jest argument i na wyspy by z Gdyni nie spieprzali tylko do nas przyjeżdżali.

        • 2 3

      • tak, wszystko na zachód od Wisły plus Warmia i Mazury ogłosić niezaleznymi landami

        białostockie przyłączyć do kaliningradzkiego, lubelskie do lwowskiego,
        a nazikatobolszewickie żmije zamknąć w rezerwacie w okolicach Warszawy i Radomia, niech sobie żyją w swojej wymarzonej "Korei Północnej"

        • 0 0

    • za ostatnie zdanie masz łapę w dół

      • 3 1

  • Bydgoszcz i Toruń a wlaściwie jej mieszkańcy to mentalnie wieśniaki niedostosowani do życia w miescie (1)

    jeden na Dąbrowie z Torunia to kompletny ćwok ktory nie umie parkować

    • 10 35

    • Bydgoszcz ma więcej mieszkańców niż twoja Gdynia

      • 22 8

  • (3)

    Kompletnie nie rozumiem tego tekstu... Jest niekonsekwentny, co chwila ima się innego tematu, żadnego nie zgłębiając.

    • 11 11

    • Bo to takie kopiuj wklej (1)

      I wierszówka leci. Ałutor odjechał yntelektualną Luxtorpedą.

      • 4 2

      • a

        ty stoisz i wklejasz... banały :)

        • 1 1

    • Ćwicz czytanie

      ze zrozumieniem; zacznij od: to jest Ala, a to jest Ola... :)

      • 0 0

  • Bydgoszczu, prawidłowo mówi się w Toruniu i Bydgoszczu:)!!!! (5)

    • 26 11

    • fantasmagorie... Rostowski...

      Mianownik Kto? Co?: Bydgoszcz
      Dopełniacz Kogo? Czego?: Nie lubię Bydgoszczy
      Celownik Komu? Czemu?: Przygladam się Bydgoszczy
      Biernik Kogo? Co?: Lubię Bydgoszcz
      Narzędnik Z kim? Z czym?:Rozmawiam z Bydgoszczą
      Miejscownik O kim? O czym?: Rozmawiam o Bydgoszczy
      Wołacz: Hej! Bydgoszczy

      • 12 1

    • Bydgoszczu??? Ty chyba szkole widziales tylko na zdjeciu w gazecie. (1)

      Toruniu, Bydgoszczy, Wroclawiu, Gorzowie, Warszawie, Lodzi itd. Zacznij czytac ksiazki a nie media z Internetu. Wtedy poznasz pisownie.

      • 6 6

      • No co ty nie powiesz...

        • 5 4

    • Jan Vincent Rostowski guru ekonomi. (1)

      • 4 1

      • ekonomiu

        • 1 0

  • Nic nie trzeba przenosić. (2)

    Bydgoszcz leży na "Pomorzu", tak jak 5 innych województw i część Niemiec. Z 10 razy pisałem to w komentarzach do pojawiających się tu tekstów, ale jak widać nie dociera do redakcji. Niekiedy błędy językowe tu popełniane nie rzucają się w oczy, do czasu takich kwiatków jak tu, kiedy już sam tytuł wzbudza uśmiech politowania.

    • 13 4

    • wyluzuj...

      "sztywniak" też ma różne znaczenia... znajdź błąd - więcej niż jeden - w swojej wypowiedzi :-) potrafisz?

      • 1 3

    • Jak kto ma wątpliwości, znaczy jest nieuk.
      A że nieukami są dziennikarze - zdarza się.

      • 1 1

  • Powinno być województwo Kujawskie a nie Kujawsko-Pomorskie! (2)

    • 11 7

    • Byłe województwo toruńskie oraz powiaty tucholski i świecki z byłego bydgoskiego, to pomorze od zawsze, więc kujawskie byłoby zakłamaniem.

      • 7 1

    • Mają tam nawet Filharmonię Pomorską.

      A do morza 150 km.

      • 2 5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Promocja i dyskusja nad książką o historii 318. Dywizjonu Myśliwsko - Rozpoznawczego "Gdańskiego"

spotkanie

Sprawdź się

Sprawdź się

W którym roku uruchomiono połączenie kolejowe z Sopotem?

 

Najczęściej czytane